Damals war es Friedrich door Hans Peter Richter

I. Samenvatting

Friedrich Schneider is een joodse jongen die in het begin van het verhaal kennis maakt met het Ik-personage. Ondanks dat Friedrich al vier jaar boven hem woont.
De familie heeft problemen met de huisbaas Herr Resch omdat ze joden zijn, het komt zelfs tot een rechtszaak.
Doorheen het verhaal, krijgt Friedrich en zijn familie als maar meer problemen om het feit dat ze Joods zijn. Friedrichs vader verliest zijn job als ambtenaar,maar vindt gelukkig even later weer werk als afdelingschef. De problemen stapelen zich op, Friedrich mag niet meer naar dezelfde school gaan als het ik-personage, en hij wordt gepest door de badmeester die zijn schoen in het voetwasbekken gooit en hem publieklijk vernederd. Daarna helpt de ik-persoon mee met het vernielen van de praktijk van dr. Askenase. Wanneer hij ’s avonds thuiskomt, hoort hij gestommel en is hij getuige van de vernieling van Friedrichs huis. Ook is hij aanwezig wanneer Friedrichs moeder sterft. Omdat hij Jood is worden Friedrich en zijn vader uit hun huis gezet en ze verkrijgen ook geen toegang meer tot openbare gebouwen als de bioscoop,...
Friedrich bieden onderdak aan de rabbi van de synagoge. Maar die worden later door de politie meegenomen.
Daarna komt Friedrich nog eenmaal op bezoek, maar op dat ogenblik gaat het luchtalarm af. De familie gaat naar de schuilkelder maar Friedrich wordt niet toegelaten door Mijnheer Resch, hij smeekt H Resch om toegelaten te worden tot de schuilkelder, maar die geeft niet toe, zelfs niet onder druk van een sergeant-majoor van het Duitse leger.
Ze vinden hem terug in de hal van hun huis, daarna geeft H Resch hem een duw, en de ik-persoon verkrampt terwijl hij het bloedspoor ziet dat zich achter het lichaam van Friedrich aftekent.

II. Beschrijf het hoofdpersonage aan de hand van citaten:

- Ich blieb sitzen ( wann Friedrich nicht der Satz “Die Juden sind unse Unglück“ erhölen wollte gegen der bucklige
- Auch ich schloss mit dem Trupp an. ( wann ihr das Haus von Dr. Askenase zestört.)
- Ich schlich wieder hinunter (wann jemanden ihn forderte das Bettchgestell als Ganzes durch das Fenster zu schieben)
- Ich weinte mit

III. 10 nieuwe woorden uitleggen:

- Polykarp: kabouter (p 9)
- Sohlenabdrücke: voetafdruk (p 14)
- tüte: papieren zakje, puntzak
- Pimfe: welp (in jeugdbeweging) ( p 36)
- Schlaufe: lus (p 37)
- NSDAP: Nationalsozialistischen Deutchen Arbeiterpartei
- Aufregung: opwinding (p 83)
- Auffälliger: opvallender (p 91)
- Durchzwängen: er doorheen persen (p 91)
- Armut : armoede (p 102)
- Hebel: hefboom, alles in het werk stellen (p 111)
- Feldwebel: sergeant-majoor (p 112)
- Ohnmächtig: machteloos, bewusteloos (p 115)

IV. Citeer 1 volzin

- Pagina 10 :
Genau eine Woche nach meine Geburtstag wurde Friedrich Schneider geboren.
Vertaling: Precies 1 week na mijn geboortedag werd Friedrich Schneider geboren.

- Pagina 20 :
Weder Vater noch Mutter äusserten sich zu Grossvaters Erzählung.
Vertaling: Noch vader noch moeder letten op grootvaders verhaal.

- Pagina 30 :
Einzele lachten und spotteten, andere machten ernste Gesichter.
Vertaling: Sommige lachten en spotten, andere trokken ernstige gezichten