Scholieren staking

Trammelant in Onderwijsland

Vrijdag 30 november, een drukte van jewelste op het Museumplein in Amsterdam. Het is een doorsnee schooldag, maar op het podium staat Giel Beelen geen les te geven. Ook Sywert van Lienden onderwijst zijn publiek niet over wiskunde of geschiedenis. Aan de randen van het plein stijgen rookpluimen op, maar de beginnende relletjes lopen nergens echt uit de hand. Alsof het al oudejaarsnacht was, wordt hier en daar wat vuurwerk ontstoken. Plots klinkt er een harde knal in de buurt van het podium en wordt een diskjockey gewond afgevoerd naar het ziekenhuis. In het rumoer worden diverse leuzen geschreeuwd. De teksten op de meegevoerde spandoeken spreken voor zich.
Wat is hier aan de hand? Op het Museumplein blijken zich 15.000 scholieren van het middelbaar onderwijs te hebben verzameld om hun stem te laten horen tegen de urennorm van 1040 lesuren per jaar en de te hoge werkdruk die daarmee zou samenhangen. In tegenstelling tot de ongeorganiseerde protestacties van de week daaraan voorafgaand, die leidden tot de inzet van de ME en het gebruik van waterkanonnen, was deze staking officieel georganiseerd door het Landelijk Actie Komitee Scholieren (LAKS). De meningen over deze staking waren verdeeld; in mijn ogen echter waren de acties tegen de urennorm terecht.

Puttend uit mijn eigen ervaringen, kan ik zeggen dat het rigide vasthouden aan de urennorm op school leidt tot vreemdsoortig creatief uitvinden van nieuwe uren van de kant van de school. Zo worden de excursies die de school organiseert, meegeteld binnen de 1040- urennorm. Het educatief nut van een busreis is natuurlijk ver te zoeken, tenzij iemand zou beweren dat deze busreis de sociale vaardigheden onder de leerlingen zou bevorderen. Wel leuk verzonnen natuurlijk, maar het is eigenlijk diep triest dat, enkel en alleen om aan de 1040 uur per jaar te komen, de school haar toevlucht moet nemen tot dergelijke kunstgrepen.
Naast de moeite die wordt gedaan om aan 1040 uren te komen, speelt natuurlijk het probleem van het tekort aan leraren mee. Officieel zou er voor een docent die uitvalt altijd een vervanger geregeld moeten kunnen worden, maar in de praktijk blijkt dit vaak niet het geval. Minister Plasterk van Onderwijs is met het plan gekomen om het lerarentekort tegen te gaan door leraren een hoger salaris te bieden. Dit geld moet natuurlijk ergens vandaan komen. Zijn plan was dan ook om dit geld uit het potje voor de studiefinanciering te halen. Dit is natuurlijk een verschuiving van het probleem: zo zouden de studenten de dupe worden van de perikelen rondom het middelbaar onderwijs.
Hoofdschuddend kijkend naar het rumoer op het Museumplein, zeggen de sceptici dat de “stakende” jeugd in werkelijkheid geen idee heeft waar ze nou eigenlijk voor opkomt die bewuste dag. Ongetwijfeld waren er jongeren bij die de redenen voor hun staking nauwelijks konden verwoorden, maar dat betekent natuurlijk niet dat de idealisten onder hen daarom niet serieus genomen zouden moeten worden. Daarnaast zeggen anderen dat scholieren wettelijk het recht niet hebben om te staken. Daar valt tegenin te brengen dat Nederland een democratisch en vrij land is, met het recht op vrije meningsuiting voor iedereen, dus ook voor middelbare scholieren. Het LAKS zou men kunnen zien als een vakbond die opkomt voor hun belangen.
Bij het zien van al deze argumenten, kan men niet anders dan concluderen dat de protestacties van scholieren tegen de urennorm volkomen terecht waren. Zo bewijst de jeugd maar weer eens wel degelijk over idealisme te beschikken.