Alcoholleeftijd naar 18

Twee jaar langer wachten op alcohol

De leeftijdsgrens om alcohol te mogen kopen verhoogd naar 18

Als je twaalf wordt, mag je naar bijna alle films die in de bioscoop draaien, als je veertien wordt mag je werken en geld verdienen en als zestienjarige mocht je drinken en roken. Dat zit er nu niet meer in. Sinds 1 januari is er een nieuwe drank- en Horecawet. Personen onder de 18 zijn verboden alcoholhoudende dranken in hun bezit te hebben, of te consumeren. Maar is dit daadwerkelijk de oplossing om alcoholgebruik bij minderjarige te verminderen?

Afgelopen jaar waren er meer dan 700 comazuipgevallen. Volgens Centrum criminaliteitspreventie Veiligheid worden dit er alleen maar meer als we nu niks doen. Ook is alcohol drinken op jonge leeftijd schadelijk voor je hersenen. Zeker omdat zij zich in die periode nog aan het ontwikkelen zijn. Er is dan ook volgend het Trimbos-Instituut en universiteit Utrecht een duidelijk verband zichtbaar tussen het alcoholgebruik en schoolverzuim. Dit waren voor het kabinet genoeg redenen om actie te ondernemen. Zij verhoogden de leeftijdsgrens om alcohol te mogen kopen naar 18 jaar.

Dit is volgend Henk Garretsen, hoogleraar Health Care Policy aan de universiteit Tilburg, een goede oplossing. “Het verhogen van de minimum leeftijd voor het kopen van alcohol is een effectieve maatregel. Voor elke maatregel die de beschikbaarheid van alcohol beperkt, geldt overigens dat mensen die al drinken dat gewoonlijk blijven doen, maar het aantal mensen dat gaat beginnen met drinken neemt af. Er gaan minder jongeren drinken, want veel jongeren (en hun ouders) houden zich namelijk wel aan de gestelde leeftijdsgrenzen.”

Mystery shoppers

De universiteit van Twente is het hier helemaal niet mee eens. Uit hun onderzoek met de mystery shoppers bleek dat veertien- en vijftienjarige ook makkelijk alcohol konden kopen toen de leeftijdsgrens nog zestien jaar was. De leeftijdsgrens van 16 jaar was dus niet te handhaven. Dit kwam omdat de handhaving van de maatregel vooral in handen lag van de caissières. Er zijn verschillende knelpunten waardoor de caissières deze verant-woordelijkheid niet altijd op zich nemen: verkeerd inschatten van de leeftijd van de koper, groepsdruk, tijdsdruk, agressie, rekenfouten en de eigen leeftijd van de caissières. Maar als de leeftijdsgrens wordt verhoogd naar 18 jaar dan ligt de handhaving van de maatregels toch nog steeds in handen van de caissière?

Ook jongeren zelf geven aan dat als zij alcohol willen kopen, zij daar makkelijk aan kunnen komen. Een oudere broer of zus koopt het of ze gebruiken een valse ID. Het kost nu dus net iets meer moeite. Dus de maatregel mag van hun wel weer worden afgeschaft. 

De gezonde school en genotmiddelen

Het Trimbos-Instituut geeft aan dat voorlichting over alcohol gebruik veel beter werkt dan het verbod op alcohol. Daarom hebben zij het project De gezonde school en genotmiddelen opgestart. Er worden lessen op scholen aangeboden over genotmiddelen, zoals alcohol. Deze lessen worden gegeven op de basisschool, het voortgezet onderwijs en het MBO. Maar als voorlichting toch beter werkt, dan is het verbod toch niet meer nodig?

Garretsen geeft aan dat educatieve maatregelen alleen niet leiden tot gedrag verandering. Daarom is er een combinatie nodig van deze maatregelen. “In het alcoholbeleid is een onderscheid te maken in maatregelen die het aanbod van alcohol beperken, maatregelen die de vraag naar alcohol tegengaan en maatregelen die gericht zijn op het beperken van schade ten gevolge van alcohol (harm reduction).” Een combinatie van deze maatregelen zou dus het meest effectieve zijn. “Het verhogen van de minimum leeftijd voor het kopen van alcohol is een effectieve maatregel die onder de eerste categorie valt: de beperking van het aanbod, in dit geval voor een bepaalde groep.”

Garretsen geeft toe dat de nieuwe maatregel niet volledig te handhaven is. “Het is nu zo dat jongeren onder de 16 jaar die alcohol willen kopen daar redelijk gemakkelijk in slagen. Het is een illusie om te verwachten dat een leeftijdsgrens echt goed kan worden gehandhaafd, een jongere die aan drank wil komen, zal daarin slagen. En, bij een leeftijdsgrens van 18 jaar zal het voor zeventienjarige niet zo moeilijk zijn om alcohol te kopen maar voor veertien- en vijftienjarige wordt het wel een groter probleem.” Dus de maatregel heeft dan toch een gewenst effect.

Zelf denk ik dat het verbieden geen oplossing is. Voorlichting werkt volgens mij veel beter. Daar ben ik zelf een voorbeeld van. Ik heb de toegang tot alcohol, maar consumeer dit nooit, omdat ik weet dat het slecht is voor mij. Toch vind ik de nieuwe maatregel niet slecht bedacht van het kabinet. Als het werkt dan is het positief en als het geen enkel effect heeft, worden we er ook niet slechter op. Of het werk dat zullen we spoedig merken, dus voor nu drink ik nog maar even cola!

Bronnen:

http://www.socialevraagstukken.nl/site/2012/08/09/verbod-op-alcohol-tot-18-jaar-zin-of-onzin/

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/alcohol/jongeren-en-alcohol

http://www.durfnu.info/wp-content/uploads/2012/06/Alcohol_080512_LR.pdf