Woordkennis les 1-30

adequaat - passend
agitatie - zenuwachtige opwinding
abrupt - plotseling
acclamatie - met algemene goedkeuring
affectieve - vol liefde
aforisme - korte, pittige spreuk
absolverende - vrijstelling gevend
acquisitie - overhalen om te adverteren
agglomeratie - geheel van stad en voorsteden
accountant - controleur van de boekhouding
absorptie - in zich opnemen
adolescent - jongere tussen 16 en 20 jaar
ad hoc - voor dit bepaalde geval
adhesie - instemming

altruïsme - onbaatzuchtigheid
alternatieve - vervangend, ander
akoestisch - het geluid betreffend
alert - waakzaam
allochtone - uit een ander land afkomstig
allure - bijzondere stijl
ambivalent - tegenstrijdig
amfibievoertuig voertuig voor op land en water
amicable - vriendelijk
ambiance - sfeer
amendement - Kamervoorstel tot wijziging wetsvoorstel
amnestie - (algemene) kwijtschelding van straf
analoog - gelijk
ampel - uitvoerig
annulering - opzegging
anticiperen - vooruitlopen
antipode - iemand met tegenovergestelde eigenschappen
anglicisme - uit het engels overgenomen verkeerd woord
annalen - jaarboeken
apert - overduidelijk
annexeren - inlijven

antecedenten - feiten uit iemands vroegere leven
antithese - tegenstelling
antropomorf - op de mens lijkend
anarchie wanorde doordat er geen bestuur is
anesthesist - narcosearts
apotheose - schitterend hoogtepunt
arbitraire - zomaar genomen, eigenzinnig
ascentisch - zeer sober en streng
aspiraties - hevig verlangen
a priori - van tevoren
arbeidsethos - waardering van de menselijke arbeid
aristocratie - voorname families
appelleren - een beroep doen
areaal - gebied
artotheek - kunstuitleencentrum
archaïsme - verouderd woord
archivaris - beheerder van oude stukken iets dat doet
associaties - denken aan iets anders
astronomische - enorm
arsenaal - wapenopslagplaats
authentiek - echt, origineel

autonomie - zelfstandigheid
banaal - plat
attitude - houding
bibliofiel - prachtig uitgegeven (in beperkte oplage) ballotage - (commissie) die stemt over iemands toelating
badinerend - spottend
bagatelliseren - voorstellen als iets dat onbelangrijk is
basiliek - hoofdkerk van een bisdom
attribuut - iets dat bij een begrip of persoon hoort, kenteken
besognes - bezigheden
auditief - op het gehoor gericht
bigamie - met 2 personen getrouwd zijn
biblografie - lijst van publicaties over een onderwerp
briefing - instructie
branche - bedrijfstak
bulk - (schepen voor) onverpakte lading
bureaucratie - situatie waarin de ambtenaren strikt de voorschriften volgen
bourgeoisie - (behoudende) bezittende klasse
blasfemie - godslastering

bilateraal - tussen 2 landen
blamage - afgang
charlatan - oplichter, beunhaas
charitatief - een goed doel nastrevend
bottleneck - knelpunt
chinaneren - niet van harte meewerken
bon-vivant - smulpaap, zorgeloze levensgenieter
claustrofobie - engtevrees
clausule - aparte behandeling
clerus - geestelijkheid
coalitie - samenwerkingsverband tussen politieke partijen
chronisch - voortdurend
civilasatie - beschaving
classificeerder - schoonmaker van scheepsruimen
coëxistentie - (het) naast elkaar bestaan
clement - mild, niet streng
coïncidentie - (toevallige) samenloop van omstandigheden
collectioneurs - verzamelaar
colofon - lijst van gegevens
colporteur - huis-aan-huisverkoop

choreograaf - ontwerper van balletten
communis opinio algemene opvatting
consensus - overeenstemming
commotie - opwinding
conform - overeenkomstig
conscientious - nauwgezet, (heel) precies
confessioneel - met een geloofsovertuiging als grondslag
conformeren - (zich) aanpassen
comprimeren - kort samenvatten
compromis overeenkomst waarbij beide(n) toegeven
concept - voorlopig ontwerp
concessie - tegemoetkoming
confisqueren - in beslag nemen
confidentieel - vertrouwelijk
contour - omtrek(lijn) contractie - samentrekking
debiteren - vertellen
deccenium - tijdvak van 10 jaar
consolideren - vasthouden
consorten - medestanders
contingent - afgesproken hoeveelheid
consternatie - opschudding

consultatie - (voor) advies
convernant - overeenkomst
debacle - volslagen mislukking
controverse - tegenstelling, ruzie
decent - fatsoenlijk
decreet - overheidsvoorschrift
derving - (het) mislopen
decimeren - uitdunnen
deceptie - grote teleurstelling
demagogie - volksmisleiding
denigrerend - kleinerend
deformatie - vervorming
delegreren - overdragen
delicaat - gevoelig
decoreren - een onderscheidingsteken toekennen
delibereren - overleggen
derailleren - ontsporen
dermatoloog - huidspecialist
deconfessionalisering het godsdienstige karakter kwijtraken
destructief - afbrekend
erudiet - ontwikkeld
egaliseren - gelijk maken
escorteren - begeleiden om te beschermen of eer te betonen

eruptie - uitbarsting
ecologisch - de levensomstandigheden van planten en dieren betreffend
effectueren - verwezenlijken
escalatie - (het) geleidelijker heviger worden
essay - (korte) uitleggende of betogende tekst
educatief - studieboeken betreffend (uitgevend) essentie - kern
echec - mislukking
eclatant - schitterend
euforie - uitgelatenheid
excelleren - uitblinken
eventualiteit - mogelijke gebeurtenis
etnisch - van een andere bevolkingsgroep
exces - uitspatting
ethisch - wat goed en kwaad betreft
etymologisch - met woordafleidingen
evident - zeer duidelijk
ex aequo - gelijkelijk
evolueren - zich geleidelijk ontwikkelen
evalueren - nabespreken
exceptie - uitzondering
esthetisch - het schoonheidsgevoel betreffend
excentrisch - buiten het centrum

expansie - uitbreiding
expeditie - verzending
exposé - kort overzicht, uiteenzetting
extramuraal - buiten (de muren van) het ziekenhuis
exploitatie - winstgevend maken
exponent - belangrijk vertegenwoordiger van iets
extravert - open, niet in zichzelf gekeerd
extravagant - zeer vreemd
expertise - onderzoek door een deskundige
expliciet - uitdrukkelijk
exodus - uittocht
exorbitant - buitensporig (hoog) exhibitionistisch zijn minder mooie kanten tonend
farce - dwaze vertoning
fecaliën - (menselijke) uitwerpselen
façade - schijn
facultatief - niet verplicht
fiductie - vertrouwen
filantroop - weldoener
fenomeen - genie
feodaal - met machtige en ondergeschikte mensen
fervent - vurig

filatelie - het verzamelen van postzegels
faciliteiten - gunstige regelingen
familiair - niet vormelijk, ongedwongen
feministisch - gelijke rechten voor de vrouw- nastrevend
fiatteren - goedkeuren door ondertekening
furore - groot succes
flegmatiek - onverstoorbaar
franchise - bedrijfsvoering met steun v e centrale onderneming
geavanceerd - uiterst modern
flagrant - overduidelijk
gedistingeerd - zeer verzorgd
geconditioneerd afgericht
geaccidenteerd heuvelachtig
geautoriseerd - goedgekeurd
filipica - felle strafrede
gedetineerde - gevangene
fulmineren - heftig tekeergaan, uitvaren
gastronomisch - voor smulpapen
gestileerd - in vereenvoudigde vormen afgebeeld
geriatrisch - voor oude mensen
gesticulerend - gebaren makend

genereren - opleveren
gefingeerd - verzonnen
geëngageerd - betrokken bij de problemen van zijn tijd
handvest - stuk met regels en beginselen
gelimiteerd - beperkt
genealogisch - geslachtskundig
genereus - (te) royaal
genocide - (het) uitroeien van een volk
hallucinatie - zinsbedrog, waanvoorstelling
geflatteerd - te gunstig voorgesteld
gereserveerd - terughoudend, niet enthousiast
herbivoor - planteneter
hydraulisch - werkend dmv vloeistofdruk
hilariteit - uitbundig gelach
herverkaveling (het) opnieuw verdelen
heterogeen - ongelijksoortig
hiaat - gat
hommage - hulde
herculisch - fors gespierd
hypocrisie - schijnheiligheid
hautain - hooghartig

heraldiek - wapenkunde
humanitair - menslievend
hiërarchie - rangorde
hypothese - verondersteld gegeven, aanname
impertinent - onbehoorlijk
impliceren - inhouden, betekenen
impregneren - doordrenken met een vloeistof
icoon - geschilderde afbeelding van Christus of een heilige
idool - aanbeden figuur
immaterieel - onstoffelijk, niet-financieel
identificatie - (tot het) aantonen wie men is
impasse - probleem waar men geen oplossing voor ziet
imperialisme - naar wereldmacht strevend
hypercorrect - overdreven, correct
hygroscopisch - water aantrekkend
hypotheek - geldlening met je huis als onderpand
inferieur - gering, slechts
kadastraal - rijksregister van grond en gebouwen

junta - bestuur van militairen na een staatsgreep
incapabel - ongeschikt, onbekwaam
incubatietijd - tijd tussen besmetting en ziek worden
incarnatie - belichaming, persoon die iets voorstelt
incasso - (voor het) innen van geld
indexeren - aanpassen aan d prijsontwikkeling
indoctrineren - zich een bepaalde leer laten opdringen
juridisch - rechtskundig
jargon - vaktaal
indigestie - stoornis inde spijsvertering
infrastructuur - spoorwegen, havens, kanalen enz
kaliber - niveau, kennis en ervaring
krach - rampzalige ineenstorting van banken
kroniek - jaarboek met de belangrijkste gebeurtenissen
kalligraferen - schoonschrijven
kapittelen - berispen, terechtwijzen
kardinaal - waar het om gaat
kleptomaan - iemand met een ziekelijk verlangen tot stelen
kongsie - groep die op gezamenlijk voordeel uit is

karikatuur - spotprent
kitsch(erig) - niet echt, niet werkelijk kunstzinnig
kansel - preekstoel
kosmopolitisch - zonder nationale vooroordelen
kartel - samenwerking om de concurrentie uit te schakelen
katheder - spreekgestoelte, lessenaar
kwantiteit - hoeveelheid
kynoloog - hondenkenner
leges - vergoeding van kosten die de overheid maakt
laminaat - parket van kunststof
laxeer(middel) - de ontlasting bevorderend
labiel - onevenwichtig
legaliseren - wettig maken
labyrint - doolhof
lambrisering - houten wandbekleding
lacune - tekort, 'open plek' lethargie - ongeïnteresseerdheid, lusteloosheid
latent - verborgen, onzichtbaar aanwezig
legio - ontelbaar (veel) legaat - dat wat iemand volgens een testament krijgt toegewezen
lucratief - winstgevend

maniakaal - als van een verslaafde, geesteszieke
lumineus - schitterend
macaber - akelig, naargeestig
licentie - vergunning
liquideren - uit de weg ruimen, vermoorden
liga - vereniging
lijdelijk - passief
manipulatie - (voor het) onopgemerkt beïnvloeden van mensen
litantie - lange reeks
liberalisering - (het) vrijgeven (door de overheid), verruimen
malversatie - verduistering (van gelden) magistraal - meesterlijk
magnaat - rijk, invloedrijk persoon
militant - strijdvaardig
mondiaal - de hele wereld aangaand
mausoleum - praalgraf, graftempel
medio - half, midden
melange - mengsel
maritiem - de zeevaart betreffend
marginaal - ondergeschikt

monetair - het muntenstelsel (geld) betreffend
metropool - wereldstad
marchanderen - onderhandelen over voorwaarden
mobiliseren - inschakelen, activeren
mineurstemming - sombere stemming
mondain - werelds, luxe en plezier zoekend
molestreren - lastigvallen
necrologie - levensbeschrijving ve een pas overleden persoon
navigatie - stuurmanskunst
narcisme - (ziekelijke) liefde voor zichzelf
nijverheid - industrie
nihil - niets
negatie - ontkenning
nepotisme - vriendjespolitiek
nijgen - buigen
nivilering - (het) gelijkmaken, eenvormig maken
nomineren - voordragen
neurotisch - zenuwachtig en angstig door geestelijke stoornissen
navrant - hartverscheurend, wrang
nasaal - met neusklank

obstructie - tegenwerking (van een minderheid) nostalgisch - aan de goede, oude tijd herinnerd
normaliter - gewoonlijk
notabele - voorname inwoner
nucleair - voortgestuwd door atoomkracht
omissie - verzuim, weglating
novum - iets geheel nieuws
obligaat - verplicht, omdat het nu eenmaal zo hoort
obstinaat - koppig, dwars
obsceen - schunnig
non-verbaal - zonder woorden te gebruiken
occult - geheim, verborgen
oligarchie - regering van voorname personen, rijke families
opportunisme - (het) telkens streven naar eigen voordeel
ornitholoog - vogelkenner
ouvreuse - medewerkster die de plaatsen aanwijst
oreren - langdurig en druk praten
ornament - versiersel
ortodontist - specialist voor tand- en kaakafwijkingen
outillage - uitrusting

orthopedisch - voor mensen met misvormde gewrichten enz. opponent - tegenstander in een debat of gevecht
optie - mogelijkheid
orgie - feest met (te) veel drank, voedsel (en sex) pacifist - iemand die vrede wil en wapengeweld afwijst
orthodox - zich streng aan de regels houdend
overheadkosten - vaste bedrijfskosten
paraferen - een verkorte handtekening zetten
paragnost - helderziende
paria - uitgestotene, outcast
parodiëren - bespottelijk maken door nabootsing
participeren - deelnemen, meedoen
pastel - kleurstift die zachte kleuren geeft
parafraseren - omschrijven met eigen woorden
pathetisch - op het gevoel werkend, aandoenlijk
partizaan - guerrillastrijder
passe-partout - toegangskaart voor alle voorstellingen
pedant - verwaand
pastoraal - voor de zielzorg
penitentiair - voor het uitzitten van een straf