Rontgen

1- Röntgen zelf
2- Apparaat uitleggen. 3- Eerste toepassingen en de gevolgen. 4- Bronnen van straling. 5- Toepassingen nu
1
Wilhelm Conrad Röntgen. Geboren in 1845 27 maart te Lennep. Gestorven in 1923 10 febr. te München. Hij werd dus 78 jaar. Zijn vader was een Duitse textielhandelaar. Zijn moeder een dochter van een Nederlandse koopman. Toen Wilhelm drie was, verhuisde het gezin naar Apeldoorn. Daar werd Wilhelm streng protestant opgevoed. Na de schooltijd in Apeldoorn ging hij naar de technische school in Utrecht. Daar ging het niet zo goed. Aan het eind van het tweede jaar stond hij zelfs onvoldoende voor natuurkunde. Na wat problemen werd hij vanwege zijn koppige gedrag van school gestuurd. Wilhelm kwam toen tot de ontdekking dat hij wel naar de universeteit wilde. Na een stoomcursus Latijn en Grieks meldde hij zich aan bij de Universiteit van Utrecht, maar hij zakte voor zijn toelatingsexamen. Toen probeerde hij het maar in Zwitserland, bij de Eidgenossische (=Zwitserse) Hochschule in Zürich. Daar had hij geen diploma's en klassieke talen voor nodig. Daar koos hij de studierichting mechanica.Na zijn afstuderen haalde een natuurkunde professor hem over om toch naar de experimentele natuurkunde over te stappen. Daarin promoveerde hij, maar niet schokkend goed. Röntgen heeft op verschillende duitse universiteiten lesgegeven waar hij niet erg opviel. Hij hield zich de rest van zijn leven bezig met experimenteren met zelfgebouwde instrumenten op natuurkundig gebied. Hij trouwde met Anna Bertha Ludwig. Van haar hand is de eerste Röntgen-foto gemaakt in 1895. Op het moment van zijn ontdekking was Wilhelm vijftig jaar oud. Hij was bezig met experimenten met een gasontladingsbuis. Iederekeer weer merkte hij dat bij iedere onlading in de buis een vreemde straling vrijkwam, die door niets werd tegengehouden. Er werd in die tijd door veel natuurkundigen geexperimenteerd met de gasontladingsbuis en iedereen stoorde zich aan die straling. Maar Röntgen was nieuwsgierig en probeerde van alles om achter de aard van de straling te komen. Toevallig stond er een scherm met fluoriscerend materiaal in de buurt van de buis waar een soort afdruk van de straling op terug te zien was. Hij hield allerlei dingen tussen de gasontladings buis en het scherm, maar overal ging de straling doorheen. Toen hij op een gegeven moment zijn hand tussen buis en scherm hield en hij diudelijk zijn handbotten zag , realiseerde hij zich dat hij iets heel bijzonders had ontdekt. Hij experimenteerde verder met fotopapier om zijn waarnemingen vast te leggen en dat bleek heel goed te lukken. De eerste bekende Röntgen-foto is die van de hand van zijn vrouw. 2
Wilhelm Röntgen maakte deze foto op 22 december 1895, dus ruim honderd jaar geleden. Hij schreef de daaropvolgende kerstdagen een artikel dat hij met een foto opstuurde naar aan aantal collega's en het werd gepubliceerd in het medisch tijdschrift. Het was voor de onderzoukswereld meteen duidelijk dat er een grote ontdekking gedaan was en al een paar weken nadat het artikel was verschenen werd er al geschreven over de toekomstmogelijkheden. Het jaar erna verschenen er honderden artikelen in de pers met ervaringen van andere onderzoekers. In 1901 ,dus zes jaar later kreeg hij de Nobel-prijs, maar hij wilde niet naar Stokholm komen. Hij vond het heel moeilijk om toespraken te houden en zijn uitvinding uit te leggen. Het was het toeval, samen met zijn nieuwsgierigheid. 3.Werking van een röntgenapparaat;(poging tot uitleg ervan.......?) Klos van Ruhmkorff: een apparaat dat hoogspanning op een gasontladingsbuis zet. Waar de kathode stralen het glas treffen. Anode = + Kathode = - Door de electrische ontlading (stroomstoot) botsen de atomen en raken sommige electronen los uit de atomen van het gas in de buis. Die electronen die bij die reactie vrij komen hebben een enorme snelheid. De straling ontstaat als gevolg van de wisselwerking van energie deeltjes, de electronen, met materie waarmee ze in aanraking komen . Er onstaat een soort ketting reactie. Die snelheid van de electronen, de straling, heeft een bepaalde freguentie net als licht en geluid. Röntgenstraling is zo de naam geworden van electromagnetische straling met golflengten veel kleiner dan die van licht. Men spreekt van harde of zachte röntgenstraling naarmate het doordringend vermogen groter of kleiner is. Vroeger noemde men de stralingseenhied. Rem Maar nu is dat de mSv, de milie Sievert, genoemd naar de Zweedse radioloog Rolf Sievert. Rolf Sievert, die leefde van1896 tot 1966, was een pionier op het gebied van de radiodiagnostiek, dat is de directe toepassing van de Röntgenstraling (radiostraling) bij geneeskundig onderzoek. Hij onderzocht ook de bescherming die nodig was tegen de gevolgen van de straling. 4. Het middel is erger dan de kwaal: de gevolgen van straling. De assistent van Thomas Edison, een radioloog die veel onderzoek deed, kreeg vergroeiingen aan zijn hander en ontwikkelde huidkanker aan zijn handen. Dit was het gevolg van het steeds instellen van de apparatuur , en het chequen van de instelling door zijn hand voor het scherm te houden. Hij stierf jong aan de gevolgen. Bekend is de röntgenzweer, een zweer die kan ontstaan na een röntgenbehandeling. Röntgenstraling werd niet alleen gebruikt voor het opsporen van botbreuken, reuma of andere botziekten, maar het werd ook gebruikt voor therapeutische doelen zoals de behandeling van: - wratten, - gewrichtsaandoeningen, - aanhoudende neusbloedingen, - astma, - hooikoorts, - ongewenste haargroei, - keel- neus amandelen, enz. Dit komt dan allemaal in de plaats van chirurgische ingrepen. In een aantal gevallen is de keuze voor een behandeling d.m.v. straling te begrijpen, omdat een van de bijwerkingen van de straling was, warmte ontwikkeling op de behandelende plek. Vandaar de behandeling van reuma en spierklachten. Ook werd de groei van cellen geremd. Dus haargroei stopte, amandelen slonken, zwellingen werden minder, enz. Groepen cellen werden gedood. In het ergste geval stierven organen en ledematen, of lichaamsdelen af. 5

Een mens krijgt gemiddeld een 2 mSv per jaar in z'n normale dagelijkse leven: 1,35 mSv; radioactiviteit in lucht en voedsel, waarvan 0,35 mSv in aarde en bouwmaterialen, 0,30 mSv als kosmische straling. 0.03 mSv; tijdens wintersportvakantie, 0,01 mSv; per vliegreis van twee uur, 0,39 mSv; gemiddeld per persoon tijdens Röntgenonderzoeken. Foto van been, arm, pols, enkel en gebitsopname: minder dan 0,1 mSv, Foto van borstkas, schouder en hoofd: 0,1 tot 0,3 mSv
Foto van buik of bekken: 0,3 mSv, CT-scan, darmonderzoek en nierbekkenonderzoek: 1 mSv en meer, Enkele ingrepen o.a. hartfilms waarbij röntgen-straling wordt gebruikt: 10 mSv en daarboven! 1% van de sterfte door kanker vind zijn oorzaak in de 2 mSv straling waaraan ieder mens gemiddeld is blootgesteld. Dat wil niet zeggen dat door de medische behandelingen met straling, dus 0,4 mSv, 0,2% van de sterfgevallen veroorzaakt. Dat zou dan gaan om 50 mensen. Maar zo eenvoudig kunnen gevolgen niet aangetoond worden. 6. Verschillende toepassingsgebieden van röntgenstraling. Veiligheidsdiensten: doorlichten van bagage en passagiers, Zuivelindustrie: bacterievrij maken door straling, bepaling van sexe van eieren, Medische toepassingen: genezen door bestraling, Archeologie: doorlichten van bijv. mummies, botten oude materialen om de leeftijd te bepalen, Astronomie: bestuderen van sterren en n.a.v. straling allerlei berekeningen doen, leeftijd van sterren bepalen, afstanden bepalen, enz. Tandartsen: opzoeken van tandbeschadigingen, Techniek: het opsporen van zwakke- dus mogelijk breek-punten in materiaal.