Spreekbeurt slapen

Inhoud

1. Slaapfases;
2. Hoe lang moet ik slapen?
3. Slaaponderzoek;
4. Slaapomstandigheden & tips;
5. Jetlag;
6. Slaapwandelen;
7. Slaapkliniek;
8. Slaapapneu;

Slaapfases
Je slaap verloopt volgens verschillende fasen; elke fase heeft haar eigen kenmerken. Er zijn vijf fases:

• De inslaapfase;
• De lichte slaap;
• De overgangsfase naar de diepe slaap;
• De diepe slaap;
• De REM-slaap (ook wel de droomslaap genoemd).

Nu ga ik over elke fase wat meer uitleg geven.

FASE 1: de inslaapfase
Dit is de overgang tussen waken en slapen. Je ogen vallen toe en de hersenactiviteit neemt af. Deze fase duurt maar een paar minuutjes.

FASE 2: de lichte slaap
Nu slaap je nog niet diep, maar je wordt niet meer van elk geluid wakker. Mocht je tijdens deze fase wakker worden, heb je nog niet het gevoel dat je goed geslapen hebt. Deze fase duurt iets minder dan een uur.

FASE 3: de overgangsfase naar de diepe slaap
Nu ontspannen je spieren, je ademhaling wordt regelmatig en je hartritme daalt. Deze fase duurt een vijftal minuten.

FASE 4: de diepe slaap
Als je nu wakker wordt, ben je gedesoriënteerd en voel je je verward. Deze fase zorgt voor de fysieke rust en duurt ongeveer 20 minuten.

FASE 5: de REM- of droomslaap
REM staat voor Rapid Eye Movement; tijdens deze fase bewegen je ogen de hele tijd. Je hartritme en ademhaling zijn onregelmatig. Tijdens deze fase vindt de verwerking van gegevens plaats en worden sommige dingen in het langetermijngeheugen opgeslagen. Ook is het de fase waarin je droomt - of nachtmerries krijgt. Je lichaam rust volledig, maar je brein is hard aan het werken. Deze fase duurt ongeveer 20 minuten.

Al deze fases samen noemt men een slaapcyclus. Een slaapcyclus duurt ongeveer 90 à 120 minuten. In een normale nacht wordt die cyclus ongeveer vier tot vijf keer herhaald. Na elke cyclus word je onbewust even wakker om te zien of je geen pijn hebt, of je niet naar het toilet moet, of de omgeving veilig is, enzovoort. Als alles in orde is, slaap je gewoon verder, maar als er iets niet in orde is, word je wakker om alles terug in orde te brengen.

Hoelang moet ik slapen?
Wij, 12-jarigen, moeten gemiddeld tien uur per nacht slapen. Als je ouder bent dan achttien jaar, zoals de juf, zou je zeven tot acht uur moeten slapen. Wij 12-jarigen zouden rond 21:00 moeten gaan slapen.

Pubers zouden zeker genoeg moeten slapen door de lichamelijke veranderingen in de pubertijd, zoals de groeispurt. Te weinig slaap zorgt dat je schoolprestaties minder zijn en dan heb je een grotere kans op depressies en gedragsproblemen.

Slaaponderzoek 6A
Vorige week heb ik jullie gevraagd om te onthouden hoe laat jullie gaan slapen en zijn opgestaan, en dat is ook heel goed gelukt! Hier komen een paar cijfers.

Gemiddeld ging de klas om 21:32 slapen en stonden we om 07:19 weer op. De klas sliep gemiddeld 9 uur en 47 minuten. Dat is 13 minuten te weinig, maar dat is wel prima hoor. Het is immers heel dicht in de buurt van die tien aanbevolen uurtjes. Daarnaast is tien uur ook slechts een gemiddelde. Ook was dit experiment maar een steekproef, dus dit onderzoek is niet definitief.

Slaapomstandigheden & tips
Er zijn verschillende manieren om beter te slapen, waaronder:

• Zet je raam overdag open, om alle bacteriën naar buiten te laten;
• Zorg dat je kamer goed donker is 's nachts, zodat je hersenen weten dat het nacht is;
• Drink geen koffie, cola of alcohol vier tot zes uur voor het slapen;
• Drink een beker warme melk; zuivelproducten hebben een stof die rustgevend is.

Jetlag
Een jetlag is een verstoring van het slapen en het wakker zijn. Dat gebeurt als je met bijvoorbeeld het vliegtuig naar een plaats gaat, die in een andere tijdzone ligt dan je vertrekplaats. Hoe erg je jetlag is, hangt af van het tijdsverschil tussen de twee plaatsen.

Slaapwandelen
Slaapwandelen komt voor tijdens de diepe slaap. Je bent dan niet helemaal wakker, maar je gaat wel rondwandelen of dingen doen. Slaapwandelen gebeurt het meest tijdens het eerste deel van de nacht. Bij kinderen soms zelfs al na twee uur. 17% van de kinderen en 4% van de volwassenen slaapwandelt. Meestal blijft het slaapwandelen binnen de muren van je slaapkamer, maar sommige mensen doen vreemdere dingen. Denk aan de televisie aanzetten of iets eten, maar ook gevaarlijkere dingen, zoals naar buiten gaan en zelfs een hele maaltijd bereiden (op een brandend fornuis).

Slaapkliniek
Een slaapkliniek is een afdeling van een ziekenhuis waar mensen met slaapstoornissen kunnen overnachten, terwijl de dokters kijken wat het probleem is. Je kunt daar naartoe gaan voor een behandeling tegen snurken, slaapwandelen of slaapapneu.

Slaapapneu
Slaapapneu is een slaapstoornis waarbij iemand tijdens zijn slaap een ademstilstand krijgt. Die ademstilstand duurt meestal tussen de 15 en de 30 seconden. Als het langer duurt, word je vaak met schok wakker. Als je een slaapapneusyndroom hebt, komt een dergelijke ademstilstand wel vijf keer per uur voor.

Mijn opa heeft het slaapapneusyndroom, en ter behandeling slaapt hij met een machine. Voorheen kreeg hij die ademstilstand wel 40 keer per uur, maar met die machine kan hij nu wel goed slapen; de machine blaast heel de tijd lucht, waardoor hij geen ademstilstand meer krijgt.