Module Communicatie

Nederlands Module Communicatie

Het communicatiemodel

Communicatie = mededeling, kennisgeving; uitwisseling van gedachten

Interactie = de wisselwerking van reacties

Asymmetrische communicatie = als de doelen van de verschillende partijen heel sterk verschillen, mislukt de communicatie waarschijnlijk

Ruis = dit zorgt ervoor dat communicatie mislukt (vb. slechte verstaanbaarheid)

Boodschap = mededeling

Medium = het middel waarmee de boodschap wordt ‘vervoerd’ (vb. telefoon)

Zender = degene die een boodschap doet

Ontvanger = luisteraar

Effectieve communicatie = als de zender met de boodschap het beoogde doel weet te bewerkstelligen bij de ontvanger

(voor schema, zie bijlage)

Soorten communicatie

Mondelinge communicatie = als een zender iets tegen een of meer ontvangers zegt, die idealiter ook iets terugzeggen

Schriftelijke communicatie = lezen of schrijven (vb. boek)

Beeldcommunicatie = illustraties brengen de boodschap over (vb. film)

Massacommunicatie = voor een groot publiek. De zenders en ontvangers kennen elkaar niet persoonlijk. De ontvangers bepalen zelf of zij de boodschap willen ontvangen en of zij daarop willen reageren

Vier aspecten van de boodschap

Zakelijke aspect van de boodschap = de feitelijke informatie die in de boodschap verpakt zit

Appellerende functie van de boodschap = de invloed die de zender met de boodschap wil uitoefenen op de ontvanger

Expressieve aspect van de boodschap = de boodschap die je over jezelf uitspreekt

Rationele aspect van de boodschap = de houding die de zender aanneemt tegenover de ontvanger, laat zien hoe de zender de relatie tussen hen ziet

De boodschap versluieren

Versluieren van de boodschap = het zakelijke en appellerende aspect verstoppen onder een ander aspect

Redenen om een boodschap te versluieren

• Vervelend verzoek tactisch te presenteren
• Kritiek minder hard aan laten komen
• Geen direct bevel geven
• Bewust vaag blijven om niet te veel verantwoordelijkheden toegeschoven te krijgen

Interactie

Feedback geven = laten merken hoe de boodschap is overgekomen

Non-verbale feedback = allerlei vormen van mimiek (vb. ja knikken)

Minimale respons = zacht geprevelde geluiden en zinnetjes als ‘hm-mm’, ‘jaja’, ‘nee’, ‘oh’ die luisteraars maken

Feedback geven

Spelregels voor feedback geven

1. Onderscheid op welk aspect van de boodschap je feedback geeft
2. Geef pluspunten en minpunten
3. Geef opbouwende kritiek
4. Formuleer je feedback als een ik-boodschap

Ik-boodschap = je opmerking formuleren in de ik-vorm

Feedback ontvangen

Spelregels voor feedback ontvangen

1. Vat kritiek niet op als een persoonlijke aanval
2. Ga niet meteen in de verdediging
3. Toon waardering voor de feedback

Een communicatieplan

In een communicatieplan beschrijf je je doelstellingen, je doelgroep en stel je vast welke aspecten van de boodschap aandacht verdienen. Ten slotte beschrijf je welke communicatievormen je gaat toepassen

Vragen voor een communicatieplan

1               Algemene vragen

                  a) Wat is je concrete doelstelling?

                  b) Wat is precies je doelgroep? Of zijn er meerdere doelgroepen die je op                   verschillende manieren moet aanspreken?

                  c) Welke soorten communicatie kun je het best gebruiken? Waarom?

2               Vragen over de aspecten van de boodschap

                  a) Welke rol speelt elk aspect? Hoeveel nadruk moet je erop leggen? Met                   welke zaken moet je rekening houden als je dat aspect goed voor het voetlicht               wilt brengen?

                  b) Formuleer heel precies het appel dat je wilt gaan doen

                  c) Welke weerstand heeft de doelgroep misschien tegen je appel? Kun je                   bedenken hoe je die weerstand weg kunt nemen?

3               Vragen over acties die je gaat ondernemen om je boodschap kenbaar te maken

                  a) Welke media ga je gebruiken?

                  b) Formuleer waarom juist die media het best passen bij je boodschap

                  c) Stel van elke actie vast waar en wanneer je die moet doen