De Nederlandse Opstand

De Nederlandse Opstand

In 1522 richt Karel V een eigen inquisitie op voor de Nederlanden. Dat betekent dat de Nederlanden geen betrekking meer hadden tot de Pauselijke inquisitie.
In 1531 stelt Karel V de Raad van State, de Geheime Raad en de Raad van Financiën in. Dit zorgt ervoor dat het proces van centralisatie (Politiek en Hervormingen) wordt doorgezet.
In 1555 doet Karel V afstand van zijn troon en wordt Philips II Heer der Nederlanden.
In 1559 sluit Philips II een concordaat met de Paus over de nieuwe kerkelijke indelingen van de Nederlanden. Ook benoemt Philips II Margaretha van Parma als Landvoogdes uit. Willem van Oranje wordt stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht.

1566, het Hongerjaar. Willem van Oranje waarschuwt de landvoogdes voor het met harde hand inzetten van de inquisitie.

Protestanten gaan hagenpreken houden en op 10 Augustus breekt de Beeldenstorm uit in Vlaanderen. In het Accoord van 23 augustus doet Margaretha toezeggingen op politiek en godsdienstig vlak.
Met de onaangekondigde komst van Alva vluchtten vele mensen wegens de activiteiten van de Beeldenstorm. Ook Willem van oranje vlucht in april naar Dillenbrug.
In augustus Komt de Hertog van Alva uiteindelijk met zijn leger de Nederlanden binnen. Margaretha van Parma neemt ontslag en Alva wordt haar opvolger. In september gaat hij over tot de instelling van de Raad van Beroerten of Bloedraad.

In 1568 begint de Tachtigjarige Oorlog. Willem van Oranje doet een oproep aan de bevolking der Nederlanden de tirannie van de Spanjaarden te bestrijden. Met huurlingen doet hij invallen in het zuiden, noorden en midden, die alle mislukken.
In 1569 voert Alva nieuwe belastingen in, zoals de Tiende Penning.
In 1572 doen Lodewijk van Nassau en Willem van Oranje van mei tot augustus tal van invallen die mislukken.
In juli wordt Willem van Oranje door de opstandige steden van Holland en Zeeland als stadhouder erkend.
In 1573 na een beleg van 8 maanden geeft Haarlem zich over. Op 8 oktober geven de Spaanse huurlingen de belegering van Alkmaar op. Alva neemt ontslag en wordt in november opgevolgd door Don Luis de Requesens y Zuniga.
In 1576 sterft Requesens onverwachts. Spaanse troepen slaan aan het muiten en trekken plunderend naar het zuiden.
In oktober beginnen de Staten Generaal eigenmachtig onderhandelingen met Holland en Zeeland.

Op 3 november komt Don Juan van Oostenrijk aan als nieuwe landvoogd. .
De volgende dag plunderen Spaanse troepen Antwerpen: de Spaanse Furie.
Op 8 november sluiten de Nederlanden de Pacificatie van Gent.
In 1578 stelt Willem van Oranje in juli een religievrede voor. Deze wordt door de hardliners aan zowel katholieke als calvinistische zijde afgewezen.
In 1579 sluiten de gewesten Atrois, Henegouwen en Waals-Vlaanderen de Unie van Atrecht. In reactie hierop sluiten op 23 januari de noordelijke gewesten de Unie van Utrecht, de grondslag voor een nieuwe staatsinrichting van de de Nederlanden. De gewesten die zich op dat binden aan de Unie van Utrecht zijn Holland, Zeeland, Utrecht, de Groninger Ommelanden en delen van Gelderland.
In 1580 doet Philips II Willem van Oranje in maart in de ban.
In 1581 schrijft Willem van Oranje zijn Apologie; de Staten Generaal stellen het Plakkaat of Acte van Verlatinge op.
In 1584 wordt Willem van Oranje in Delft door Balthasar Gerards vermoord. Onder de aanhangers van Willem van Oranje heerst grote verslagenheid.
In 1587 is de Republiek der 7 Verenigde Nederlanden gevormd.
In 1588 verliest Armada van Philips II
In 1596 sluiten Frankrijk, Engeland en de Republiek een drievoudig verbond.
In 1648 is de Vrede van Münster, het einde van de oorlog.

Begrippen die nog niet tevoorschijn zijn gekomen:
- Prins Mauritz : de Prins van Spanje, hij had de militaire leiding.

- Kettervervolging: Het begint met Luther die een plakkaat voor het protestantse geloof openbaar maakte. Er kwam een kwam een bloedplakkaat onder Karel V en ketters kregen de doodstraf. Ze kwamen op de brandstapel.
- Generaliteitslanden: waren gebieden die in de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden onder direct bestuur van de Staten-Generaal vielen. In tegenstelling tot de zeven gewesten – Groningen, Friesland, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland en Zeeland – hadden zij geen stem in het landsbestuur. Het waren voornamelijk Rooms-Katholieke gebieden die in een later stadium van de Tachtigjarige Oorlog op Spanje veroverd waren.
- Regent: De term regenten wordt gebruikt voor de bestuurders van de Nederlandse steden in de 17e eeuw en de 18e eeuw. In 1581 werd de landsheer, Philips II, afgezworen en na nog wat mislukte experimenten met andere buitenlandse vorsten gaat de prille Republiek vanaf 1588 zonder landsheer door het leven. Vanaf dan zijn de stedelijke regenten de baas in de Republiek.