Examentips Nederlands

Terwijl het buiten steeds zonniger wordt, komt de maand mei steeds dichterbij: de eindexamenmaand. Om de stress wat te verlichten en voorbereidingen te vergemakkelijken heeft Scholieren.com de hulp van echte experts ingeroepen, die jou per vak vertellen hoe je het het beste aan kunt pakken.

In dit blog geeft docent Nederlands Frank Boesten een aantal handige tips zodat jij je examen iets chiller in kunt gaan. Hij geeft ook eindexamencursussen die worden georganiseerd door de Universiteit Leiden en de Stichting Studiebegeleiding Leiden (SSL).

Tip 1: Herhaal de vraag

Deze tip geldt natuurlijk voor meerdere vakken, maar is bij uitstek van belang bij Nederlands, en vooral bij het onderdeel tekstverklaren. Frank: "Het beantwoorden van open vragen kan moeilijk zijn, omdat je soms niet goed weet wat er precies van je verwacht wordt en hoe je dat dan moet formuleren. Om dat te vergemakkelijken, kun je open vragen beantwoorden door eerst de vraag in het antwoord te herhalen."

Dit kan je op op de volgende manier helpen:

1. De meest gemaakte fout bij het beantwoorden van een open vraag is dat het opgeschreven antwoord helemaal geen antwoord is op de vraag. Als je eerst de vraag herhaalt, heb je beter door waar je antwoord naartoe moet. Het signaalwoord 'omdat' geeft bijvoorbeeld aan dat je over een reden moet nadenken. 

Frank: "Nu lijkt er een addertje onder het gras te zitten: het maximaal aantal woorden. Het lijkt erg zonde om de vraag te herhalen, want dat zijn al een heleboel extra woorden. Maar niets is minder waar. De woorden die je gebruikt om een vraag te herhalen, worden namelijk niet meegeteld! Dit staat namelijk beschreven in het correctievoorschrift van het examen."

Tip 2: Focus je op de aanwijzingen!

Deze tip is vooral bedoeld voor het onderdeel samenvatten. Samenvatten klinkt misschien heel simpel, maar toch zijn er veel leerlingen die vergeten dat je een geleide samenvatting moet schrijven. Dat houdt in dat je je volledig moet focussen op de aanwijzingen die het Cito je geeft!

Frank: "Natuurlijk is het hartstikke handig om de kernzinnen in een alinea te onderstrepen, maar vergeet ook zeker niet om goed te kijken naar de gegeven aanwizjingen. Zie deze aanwijzingen maar als vragen waarop je antwoord moet geven en herhaal de aanwijzingen ook in je samenvatting. Vaak wordt namelijk voor het opschrijven van de aanwijzing al een punt toegekend. Dat is snel verdiend!"

Snap je niet wat 'aanwijzingen' precies zijn? Pak dan even een oud examen erbij en blader naar de opdracht samenvatten. In die opdracht staat altijd "Uit je samenvatting moet duidelijk worden: ..." De punten die daaronder genoemd worden, noemen we de aanwijzingen.

Uiteraard is het klinkklaar overschrijven van de belangrijkste zinnen uit de tekst het makkelijkste, maar dat is niet het beste: belangrijk is dat je een goedlopend geheel maakt van je samenvatting. Daarnaast moet de samenvatting in de directe rede worden geschreven. Dit houdt in dat je niet in de samenvatting mag opschrijven: "De conclusie van de tekst is...", maar gewoon de daadwerkelijke conlusie moet samenvatten.

Voorafgaand aan de eindexamens publiceert Scholieren.com twee keer per week examentips op Scholieren.com. Voor elk van de veertien populairste vakken komt een examendocent van de Stichting Studiebegeleiding Leiden aan het woord. De tips zijn voor zowel het havo- als vwo-examen te gebruiken. Meer eindexamentips en -artikelen? Klik hier!

Op maandag 6 mei van 16-17u kun je chatten met een docent Nederlands en al je last-minute vragen nog even stellen. Handig!