Titel: Twee koffers
Auteur: Carl Friedman

Samenvatting 1:
Chaja, een Antwerpse met een Joodse achtergrond vertelt over haar verleden, toen ze filosofie studeerde. Ze heeft verscheidene baantjes om haar studie te betalen: ze werkt bij een bloemenwinkel en wast borden in een restaurant. Dat laatste baantje zegt ze op, als ze voor de chassidische (streng Joodse) familie Kalman gaat werken. Ze moet voor de kinderen Avrom, Dov, Tzivja, Esja en Simcha zorgen. Al gauw merkt ze, dat ze Simcha het liefst vindt. Hij is een klein mannetje en hij is gek van eendjes.
Op aanraden van meneer Apfelschnitt, een principiële Joodse man met een zacht karakter, gaat ze op bezoek bij haar ouders, die nog geen half uurtje lopen van haar af wonen. Het valt haar op dat haar moeder nooit over de Tweede Wereldoorlog praat, hoewel ze in een concentratiekamp heeft gezeten. Haar moeder vertelt haar, dat haar vader twee koffers op wil graven met herinneringen uit WOII. Moeder zelf is hier tegen: ze wil niet nog eens aan het verleden herinnerd worden.

Als ze bij de fam. Kalman gaat werken, hoort ze van één van de kinderen dat hun vader haar achter haar rug om Gomer noemt. Hij vindt haar dus een verraadster van het Jodendom. Al snel merkt de hoofdpersoon dat ze het niet met de conciërge kan vinden. Hij sluit haar buiten, als ze terugkeert van een wandeling met Simcha. Als ze dit tegen mevrouw Kalman vertelt, reageert ze heel berustend. Hier kan de hoofdpersoon niet tegen.
Pesach was op komst en dat was te merken aan de activiteit in de Joodse gemeenschap. De studente gaat met Simcha wandelen. Als ze op de bank gaat zitten, ziet ze dat daar STINKJODEN op gekalkt is.
Door al haar werk ziet de hoofdpersoon haar medestudenten nog maar weinig. Een studente, genaamd Sophie, loopt vaak achter haar aan. Ze heeft veel discussies met haar over de ideeën van Friedrich Nietzsche, die vindt dat we onszelf meer moeten laten gaan. Volgens Sophie wordt de hoofdpersoon hierin gehinderd door haar katholieke achtergrond. Daarop vertelt de hoofdpersoon, dat ze Joodse is. Hiervan schrikt Sophie wel even.
Meneer Apfelschnitt wordt ziek. De hoofdpersoon gaat op bezoek. De twee hebben een gesprek over de oorlog, de Jodenhaat enz. Bij de familie Kalman hoort ze aan, dat Simcha voorleest uit het "leerboek voor de jeugd". Hierin wordt in gewichtig taalgebruik uiteengezet hoe een Jood zich dient te gedragen. Zelf verzint ze een "Bijbel voor de eendjes" en "leest" die "voor".
Meneer en mevrouw Kalman moeten 's avonds weg en vragen de hoofdpersoon of ze op wil passen. Ze kan met de familie eten. Hier ziet ze niet zoveel in, omdat ze weet, dat meneer Kalman een hekel aan haar heeft.
Er gebeurt bijna een ongeluk, als de hoofdpersoon met Simcha de lift in wil gaan. De conciërge is zo kwaad, dat iemand het hekje boven open heeft laten staat, dat hij de hand van Simcha pakt en deze met het hekje probeert te vermorzelen. De "oppas" weet dit te voorkomen, door een voet voor het hekje te steken en vervolgens, na een stoot gehad te hebben, aan de jas van de conciërge te gaan hangen. Hierdoor scheurt de jas. De conciërge wil hier vijftienhondert frank voor hebben, maar de hoofdpersoon weigert dit principieel.
Doordat zij voortdurend weigert, roept de hoofdpersoon het over zich af, dat de conciërge haar insluit. Ze kan de flat niet uit. Mevrouw Kalman stelt voor het bedrag dan maar te betalen, maar zelfs dat weigert de hoofdpersoon. Ze ontsnapt via het raam en de regenpijp. De fam. Kalman besluit haar een week vrij te geven om de zaak af te laten koelen.
Bij haar volgende bezoek aan haar ouders, op aanraden van meneer Apfelschnitt, wordt haar vader net door de politie thuisgebracht. Hij was aan het graven in particuliere grond. De hoofdpersoon toont meer begrip tegenover haar vader als haar moeder.
Net als ze zich mooi wil gaan maken en naar Simcha gaan, klopt meneer Apfelschnitt op haar deur. Hij brengt slecht nieuws mee: Simcha is dood. De hoofdpersoon wil haar rouw delen met de chassiden en gaat naar de familie Kalman. Vader Kalman vertelt haar echter dat ze niet echt welkom is. De familie acht haar schuldig aan de dood. Voordat ze vertrekt, maakt moeder Kalman nog een rituele inscheuring in haar jasje.
De studente besluit van studie te veranderen. Tot vreugde van haar vader studeert ze nu natuurkunde.

Bron:http://scholieren.samenvattingen.com/documenten/show/1243024/

Samenvatting 2:
Chaja, de vertelster van het verhaal, kijkt terug op een periode uit haar leven als 20-jarige studente in Antwerpen. Om haar studie filosofie te bekostigen, heeft ze twee bijbaantjes: 's ochtends maakt ze grafkransen voor een bloemist en 's middags staat ze te zweten in een broeierige spoelkeuken in een restaurant waar de kakkerlakken het op haar voorzien hebben. Dit laatste baantje zegt ze vanwege de kakkerlakken op en ze reageert dan op een vacature als kindermeisje ('promeneuse') bij de chassidische familie Kalman. Ook dit baantje zou ze snel opgegeven hebben als ze niet een enorme vertedering voor het jongste zoontje, Simcha, had opgevat.

Ze blijft werken voor deze zeer vrome joden, van wie de vader haar beschouwt als een slechte vrouw, omdat ze in zijn ogen haar joodse achtergrond verloochent. Chaja wil zoveel mogelijk tijd met het zoontje Simcha doorbrengen; ze gaat elke dag met hem naar het park naar de eendjes kijken, van wie Simcha bezeten raakt. Om door te dringen in de wereld waarin de kleine Simcha werd grootgebracht, bestudeert Chaja nachtenlang de Mozaïsche wet, de gebedenboeken, de psalmen en de boeken van Baal Sjem Tov die in de eerste helft van de achttiende eeuw de chassidische beweging heeft gesticht. Verder voert ze gesprekken met de bovenbuurman van haar ouders, de heer Apfelschnitt, over het joodse geloof.
Hier tussendoor loopt het verhaal van haar ouders; haar vader heeft zich fanatiek geworpen op een zoektocht naar twee koffers, die hij in de oorlog begraven heeft toen hij ondergedoken zat. Terwijl haar moeder juist haar uiterste best doet om het verleden begraven te laten en te bedelven onder cakerecepten en theevisites. Ze bekijkt dan ook met paniek de speurtocht van haar man naar de koffers vol verleden. Deze tegengestelde obsessies zorgen voor een geladen sfeer in huis.
Chaja dwaalt zo door Antwerpen, heen en weer tussen de orthodoxe zekerheden van de vrome familie Kalman, de neurotische obsessies van haar ouderlijk huis en de milde en rustige geloofsgesprekken met de heer Apfelschnitt. Het verhaal kent een dramatische wending, die op onsentimentele wijze door Friedman verteld wordt. Het gevolg is dat Chaja van studie verandert; in plaats van filosofie gaat zij natuurkunde studeren, waarmee ze kiest voor de wetenschap, omdat dit concreter en minder verwarrend is dan filosofie en geloofskwesties.

Samenvatting 1:
Deze samenvatting is een beetje raar geschreven, niet alle belangrijke dingen staan er in, en het is ook niet echt een logische volgorde. De samenvatting wordt in bepaalde stukken verdeeld, het is niet een verhaal. Het is te uitgebreid, er staan onbelangrijke zaken in. En sommige belangrijke zaken zijn vergeten.

Samenvatting 2:
In deze samenvatting wordt er duidelijk uitgelegd welke twee verhaallijnen door elkaar heen lopen. Er zijn alleen de belangrijke zaken uitgehaald. Alleen mis ik op het eind dat er verteld wordt over Simcha zijn dood, want uiteindelijk draait daar het boek om.

Ik vind samenvatting twee beter, omdat er daar veel duidelijker in wordt uitgelegd wat de twee verhaallijnen zijn en hoe die door elkaar lopen. Ook is de samenvatting niet zo uitgebreid als samenvatting 1 maar zijn alleen de hoofdzaken eruit gehaald.


Beoordelingswoorden van de makers van dit boekverslag:
Persoon 1:
Toen ik het boek begon te lezen, vond ik het een saai uitgebreid boek. Alle situaties worden te dramatisch beschreven. Niet echt een leuk boek om te lezen dus.
Mijn beoordelingswoorden zijn: realistisch, langdradig en ontroerend.
Realistisch omdat het verhaal ook wel in het echt had kunnen afspelen. De personages zijn goed beschreven en het verhaal is gewoon duidelijk.
Langdradig omdat ik vind dat het verhaal in het boek wel heel erg langdradig en uitgebreid is beschreven. Er wordt te lang over 1 onderwerp doorgepraat dat is niet zo prettig om te lezen.
Ontroerend heb ik gekozen omdat ik het einde toch wel heel droevig vind, met de dood van Simcha. En dat Chaja dan familie Kalman wil condoleren maar dat ze daar helemaal niet welkom is, en dat dan toch nog mevrouw Kalman haar jasje inscheurt als teken van de rouwperiode.

Persoon 2:
Mijn beoordelingswoorden zijn interessant, droevig, shockerend.
Interessant omdat ik het interessant vind om te lezen hoe andere mensen van verschillende culturen en godsdiensten op verschillende manieren over dingen denken. Verder vind ik het ook interessant dat Chaja zoveel van Simcha gaat houden en dat ze er van alles aan doet om bij hem te kunnen zijn.
Droevig omdat het boek een erg droevig einde heeft namelijk de dood van Simcha ze wil de familie dan gaan condoleren maar dan wordt ze weggestuurd. De dood van Simcha wordt haar verweten terwijl ze er niks aan kon doen en zij er zelf ook veel verdriet van heeft.
Shockerend omdat de dood van Simcha erg onverwacht komt. Het gaat nadat Chaja bij het gezin komt werken veel beter met het jongetje. Hij gaat zelfs praten. Ik vond het een shockerend einde ik had niet verwacht dat het boek zo zou eindigen.


Persoon 3:
Mijn eerste persoonlijke reactie was langdradig, want op de eerste bladzijden werd helemaal niets duidelijk. Dan zit ze voor zich uit te staren met haar hoofd in haar handen en zegt: ‘Een foto uit die tijd bezit ik slechts.’ En in het boek wordt veel gepraat over het geloof wat mij niet echt aanspreekt.
Mijn beoordelingswoorden zijn: informatief, realistisch en langdradig.
Informatief omdat je veel leest over het joodse geloof en hoe mensen er mee omgaan.
Realistisch omdat het ook in het echte leven gebeurt dat mensen vooroordelen hebben. Vooral over het joodse ras. En door de tweede wereldoorlog zijn er veel vooroordelen ontstaan over Joodse mensen.
Langdradig omdat je vanaf verschillende kanten een kijk krijgt op het joodse geloof. Elke keer dezelfde onderwerpen.

Belangrijkste gebeurtenis:
Tijdens de tweede wereld oorlog heeft de vader van Chaja twee koffers verstopt vol met spullen en herinneringen. De koffers zijn verstopt bij zijn eerste onderduik adres hij wil de koffers weer opzoeken omdat deze herinneringen voor hem erg belangrijk zijn. Hij denk dat hij met het vinden van de koffers zijn lever weer op kan pakken en weer voort kan zetten. De moeder van Chaja denkt liever niet terug aan de oorlogsperiode zij vindt dat je naar de toekomst moet kijken en het verleden achter je moet laten.

De confrontatie met de strenge chassidische leefwijze van de familie Kalman brengt Chaja in contact met de verzwegen trauma’s van haar ouders en haar eigen Joodse achtergrond.

Enkele innerlijke eigenschappen van Chaja:
- Koppig
- Zelfstandig
- Moedig
- Kritisch
Koppig omdat mevrouw Kalman zegt dat het ongelukkig maakt dat Chaja zo eigenzinnig is en dingen doet die voor Joodse vrouwen verboden zijn. Waarop Chaja reageert:
“In het heilige schrift wemelt het van de eigenzinnige vrouwen. En ik mevrouw Kalman, ga door uw keukenraam naar buiten, of u het wilt of niet!”
Zelfstandig omdat ze op zichzelf woont, ze gaat zelf op onderzoek uit over het geloof. En als er iets is vraagt ze niet snel om hulp, ze probeert het eerst zelf op te lossen. Ook weet ze goed hoe ze voor zichzelf moet zorgen en voorde kinderen van familie Kalman.
Moedig want ze is niet bang voor de conciërge en weet zich overal uit te redden.
“Om te laten zien dat ik me niet door de conciërge op de kop laat zitten”
Kritisch omdat ze overal een scherpe eigen mening over heeft. En meteen haar mening heeft klaar staan.

Uiterlijke eigenschappen van Chaja:
- Jong (slechts 20)
- Niet erg groot
Jong want ze zegt in het begin:
‘Ik was toen twintig jaar en studeerde filosofie’

Tijd:
Het verhaal speelt zich af in eind jaren 60/ begin jaren 70. Er zitten wat tijdsprongen in het boek maar geen flashbacks, het boek is verteld in een chronologische tijdsvolgorde.

Eind jaren 60 begin jaren 70,
- Chaja zegt: ‘Het weinige dat ik van de oorlogstijd wist werd me meegedeeld door mijn vader’ En ze is in het boek 20 dus ongeveer 1965/1970. Precieze data staan er niet in. Alles gebeurt wel in een studiejaar van zomer tot zomer.
- Ook kan ik dat merken aan dat Chaja haar ouders elkaar na de oorlog leerden kennen en direct trouwden, en het is een periode met veel antisemitisme.

Perspectief:
Het verhaal is in de ik vorm geschreven dus in het ik-perspectief. Door het perspectief krijg je een goede kijk op haar leven, en hoe zij het joodse geloof beleeft. En ook hoe wat zij vind van mensen die zich heel streng aan het geloof houden.


Plaats:
Het verhaal speelt zich voornamelijk af in de woning van de familie Kalman, Chaja’s woning en in het park. De schrijver heeft de kleine woningen en de joodse wijk om te laten zien dat ze daar “opgesloten” zitten met het geloof, afgezonderd van de rest van de wereld. Maar in het park zijn ze vrij en gelukkig, dat laten ze vooral zien met Simcha.

Bedoeling van de schrijver:
Ik denk dat de schrijver met dit boek wil laten zien hoe het is binnen een streng gelovig gezin. Ook maakt de schrijver duidelijk dat er nog steeds veel vooroordelen zijn over de Joden. En je ziet dat binnen de Joodse groep veel verschillen zijn, de een houdt zich streng aan het geloof de ander vind het allemaal wel goed. Daardoor krijg je vanuit verschillende hoeken een kijk op het Joodse geloof.

Algemene vragen bij de film:
Ook de film speelt het verhaal zich af in eind jaren 60/ begin jaren 70. Dat kun je zien aan de kleding, en dat mensen nog steeds over de oorlog praten. Het is een tijdje geleden maar nog steeds niet vergeten. Ook kun je het zien aan de voorwerpen die ze nog gebruiken, er zijn nog niet allerlei technische nieuwe snufjes die we nu al hebben/gebruiken.

De kleding / kostuums spelen een grote rol in de film er wordt onder de verschillende personen en geloven erg opgelet en als je iets afwijkt wordt je belachelijk gemaakt je hoort er dan niet bij. Chaja is anders gekleed dan de vrouwen binnen het geloof ze wordt dan ook uitgemaakt voor gomer dat betekent zondige vrouw.

Door de locaties wordt een groot deel van de film bepaald. Hier in de film is goed te zien wat de tweede wereldoorlog heeft aangericht. Het huis van de familie Kalman is niet zo groot en heel deprimerend. Het park is heel rustig en de bezoekers van het park zijn vooral Joods. De locaties laten zien dat de joden in een soort afgeschermde wereld leven, weg van de rest van de bevolking.

Overdreven / onnatuurlijk. In het begin is het vooral overdreven, bijvoorbeeld wanneer Chaja genoeg heeft van de regels bij de familie Kalman. Ze gooit de stofzuiger aan de kant en begint te schreeuwen. Ook worden de ruzies die in de film voorkomen heel erg gemaakt, meteen geschreeuw. Hierdoor wordt het minder realistisch. Maar doordat het zo overdreven is, is het ook heel expressief. In de film kunnen ze veel vertellen met hun gezicht en lichaamstaal.

Soms ik vind de muziek niet altijd goed bij de film passen. Het wordt soms wel goed gebruikt bijvoorbeeld bij spannende stukken. Maar soms ook niet want als de vader en moeder een keer ruzie maken is de muziek heel rustig bijna droevig. Dat vind ik dan niet goed passen. Het is dan wel weer goed gebruikt als Simcha kwak zegt, op de achtergrond hoor je dan een vrolijk melodietje met een kwakmelodie.


Er worden speciale effecten gebruikt namelijk:
- Slowmotion, als Simcha naar Chaja toe rent, ze snapt dat hij haar begrijpt
- Close-up beeld van Simcha als hij zijn eerste woordjes zegt: kwak-kwak.

De belichting in de film zorgt voor een bepaald gevoel. Bijvoorbeeld in het huis van de Familie Kalman. Daar is het altijd een beetje donker en deprimerend. Simcha is er ook niet erg gelukkig. Maar in het park is het altijd heel licht en daar is Simcha maar ook Chaja gelukkig. Dus de belichting is heel belangrijk in de film.

11.
De film begint met een flashback van de vader dat hij de koffers begraaft dat heb je in het boek niet. Maar daarna volgt de film wel dezelfde tijdsvolgorde als in het boek. Ik denk dat de schrijver extra in het begin een flashback heeft gemaakt van de koffers zodat je als kijker weet waar het over gaat zonder het boek te lezen.

Eigen mening:
Ik heb van de film geleerd hoe het joodse geloof in elkaar zit. Wat alle tradities betekenen, en hoe streng ze eigenlijk zijn. Ook leer je hoe de joden apart leven in speciale wijken, er zijn veel vooroordelen over de joden die vaak niet eens terecht zijn. De joden worden in de film een beetje belachelijk gemaakt, zo was dat in het echt ook en misschien nog steeds wel zo.

Ik heb geleerd van de film dat er door de tweede wereldoorlog veel mensen vooroordelen hebben gekregen over joodse mensen, ze vinden hun geloof belachelijk en de joden krijgen overal de schuld van. Dat komt in de film heel erg naar voren, vooral bij de rol van de conciërge. Er wordt op joden gescholden en ze wonen in een speciale wijk. Alleen maar door vooroordelen die vaak niet terecht zijn.

Ik heb geleerd hoe het is om in een streng orthodox gezin te gaan werken met alle regels die daar bij horen. En ook dat nog steeds veel mensen zijn die een hekel hebben aan joden. Terwijl dat wij denken dat ze in de tweede wereld oorlog al heel veel hebben meegemaakt. Dus je kan ze gewoon “normaal” behandelen. In de film is dit de conciërge die een hekel heeft aan joden.


De regisseur heeft wel zoveel mogelijk de verhaallijn van het boek gevolgd. Het boek is heel chronologisch verteld en de film is dat dus ook. Ik denk dat de schrijver daarvoor heeft gekozen zodat het boek niet te ingewikkeld wordt. En dat de lezer ook de film snapt en omgedraaid.

De film heeft veel de verhaallijn van het boek. Ik denk dat daar voor gekozen is omdat de bedoeling van de schrijver (wat hij duidelijk wil maken in het boek) anders ook veranderd of wegvalt.

Ik vind dat de regisseur zoveel mogelijk de verhaallijn van het boek heeft gevolgd. Af en toe zijn er langdradige stukken weggelaten. Ik denk dat hij er voor gekozen heeft om zoveel mogelijk de verhaallijn van het boek te volgen zodat er niet een heel groot verschil tussen het boek en de film is.

Specifieke vragen bij het boek
- In het boek twee koffers vol is net als in het boek tralievader een rol weggelegd voor een vader waarvan het leven in het teken staat van oorlogservaringen. Waarschijnlijk heeft ze dit dus zelf meegemaakt, en is er constant die rol die in het boek meespeelt.
- Iedereen dacht vroeger ook dat de ouders van Carl Friedman Joods waren. Haar ouders hielden zich totaal niet aan het geloof en zij ook niet, wat je dus ook in dit boek merkt aan Chaja en haar ouders.
Haar werk is dus wel autobiografisch, maar zelf heeft Carl Friedman een hekel aan publiciteit rond haar persoon.

Chaja moet niks hebben van sterk gelovige joden, maar zodra ze Simcha ziet wil ze er meteen werken. Ze ziet iets in hem, hij is anders dan anderen. Hij kan niet praten en zij wil zorgen dat hij zich weer goed gaat voelen. Ze krijgt een sterke band met Simcha, waardoor hij ook gaat praten. Ik denk dat zij hem zo leuk vind omdat hij juist zo anders is, hij heeft iets onschuldigs in zich zitten. Wat hem dus heel apart maakt.