Tachtig door Jaap Scholten

Samenvatting Tachtig: “I wanna bite the hand that feeds me, I wanna bite that hand so badly.” - Elvis Costello – Dit boek gaat over een leven. Mijn leven, om precies te zijn. Ik heb het verdeeld in stukken, zodat het voor jullie gemakkelijker wordt te begrijpen. Ik zal niet beginnen bij het begin, maar midden in het verhaal erin springen. Af en toe blik ik terug op mijn verleden, de dingen die ik toentertijd meegemaakt heb zal ik jullie dan alsnog vertellen. Het boek is onderverdeeld in zes delen. Alle zes delen hebben de naam gekregen van een dag van de week. Dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag. Deze delen heb ik weer onderverdeeld in kleinere hoofdstukken, van gemiddeld zo’n vijf bladzijden. Ik heb dit gedaan om het voor jullie, als lezers, niet te saai te maken. Ik hoop dat jullie nu vlot door mijn leven heen kunnen lezen en het begrijpen, zoals ik het bedoeld heb. De hoofdpersoon uit het boek ben ik, Frederik. Ik omschrijf mezelf het liefst als iemand van weinig woorden. Ik woon in Amsterdam met een vriend van me, Elvis. Een aardige jongen, alleen vrij gemakkelijk beïnvloedbaar. Maar ik kan wel goed met hem opschieten. We denken over veel dingen hetzelfde. Het is alleen jammer dat hij nooit in is voor een serieus en goed gesprek. Mijn familie is al sinds heel lange tijd eigenaar van de textielfabrieken in Twente. Wat niemand weet is dat die fabrieken al jaren financieel op hun kont liggen en er dus totaal geen winst meer uit kan worden gehaald. Zoals ik dus al zei; ik stam af van een eens rijke textielfamilie. Mijn moeder heeft mij en mijn twee broers alleen opgevoed. Dat is waarschijnlijk waarom ik zo’n gruwelijke hekel aan haar heb. Ze is zo bemoeizuchtig en zo moederlijk. En bovendien is ze ongelooflijk schijnheilig. Wat er met mijn vader gebeurd is weet ik niet, daar wil ze nooit over praten. Mijn twee broers zijn zeer succesvol. ‘Rich and famous’ om het maar eventjes mooi te zeggen. Ze hebben beiden een leuke vrouw, een mooi gezin en een geweldige baan. Aangezien ik besloten heb met mijn studie te stoppen, ben ik het zwarte schaap van de familie geworden. Aan de vooravond van mijn grootmoeders tachtigste verjaardag belde mijn moeder me op, omdat ze een paar dagen weg moest. Ze vroeg of ik op het huis en de honden wilde passen. Ik heb er maar mee ingestemd. Toen ik het huis van mijn moeder naderde, overviel de angst me alweer. Maar ik ben er toch heengegaan. Vijf lange dagen lang heb ik gespendeerd in mijn ouderlijk huis. Ik ben naar een begrafenis geweest, van de vader van een vriendin van me. Daar kwam voor mij een stroom van herinneringen los over míjn vader. Hij die, zeventien jaar geleden, zo plotseling verdween. Ik heb hem nog één keer opgezocht, met mijn opa en oma. Daarna heb ik nooit meer iets van hem vernomen. Wanneer ik thuiskom van de begrafenis word ik bestookt met telefoontjes van mijn vriendin, Calanda. Ik mag haar niet, maar heb het lef niet om recht in haar gezicht te zeggen dat het uit is. Ik probeer het telkens weer subtiel te brengen, maar ze begrijpt het niet of wil het niet begrijpen. Ze wil dezelfde vrijheid als ik, maar ik wil niet dat zij die eist. Wat ze niet weet is dat ik het bed gedeeld heb met Lola en later, als ik de golfclubs van mevrouw Lopez Cardozo terugbreng, ook nog iets met haar uitvreet. Calanda is het oogappeltje van iedereen. De ideale schoondochter. Doch, ik heb een gruwelijke hekel aan haar. Na een dag of wat wilde ik meer weten over mijn vader. Waarom ik dat niet eerder heb beseft weet ik niet, maar de drang was ineens erg groot. Ik ben naar mijn grootmoeder gegaan en heb haar gevraagd wat zij over mijn vader wist. Ze begon te huilen en zei dat hij nog hoger getrokken was dan toen wij hem bezochten. “Hij is nog hoger getrokken. Hij is de vriend van de vogels. Je moeder heeft hem…” Hemlich Benjamin heette mijn vader. Ik weet niet veel meer van hem, enkel nog die keer dat ik hem opgezocht heb. Verder heb ik tussen zijn spullen nog een stukje van een lucifersdoosje gevonden, met een gedicht op de achterkant. Op de voorkant staat een half vrouw/half tijger. Dat is het enige tastbare wat ik van hem heb. En ook al weet ik niet veel van hem, ik mis hem toch en het liefst wil ik achter hem aan. Ik heb de dagen die ik in Twente doorbracht veel brieven geschreven, veel op een rij gezet voor mezelf. Om duidelijkheid te krijgen in mijn leven. Op de verjaardag van mijn oma begon het gezeur weer. Over hoe het met mijn studie ging. En telkens weer moest ik uitleggen dat ik gestopt was en waarom ik gestopt was. En telkens weer waren er mensen die het niet begrepen of het zo ongelooflijk zonde vonden. Ik was het zat. Toen het diner aanving ben ik gaan staan en ben ik een zogenaamd grappige speech gaan houden. Althans, dat dacht iedereen. Pas toen ik de woorden met inhoud sprak werd iedereen ineens doodstil. Ik citeer: “Maar waar ik het nu wel eens over wil hebben, waar iedereen maar vrolijk overheen leutert, dat is Hemlich en Anne, mijn ouders; waar zijn die eigenlijk? Wat is er met ze gebeurd? Kan iemand mij dát vertellen?” Ik ben naar buiten gerend, met Boris, m’n broer, op mijn hielen. Hij schreeuwde dat ik verdomd goed wist wat er gebeurd was. En dat was ook zo, ik wist het wel; ik wilde het alleen niet zien. Ik heb de rust niet terug kunnen vinden dezer dagen, hier in Twente. Op de laatste dag – de zondag – heb ik besloten: ik verbreek mijn banden met iedereen die nu een plaats in mijn leven inneemt. Met mijn moeder, mijn broers, met mijn oma, met Elvis, maar boven alles: met Calanda. Ik kies mijn eigen weg nu, ik ga naar mijn vader. Na drie stappen ben ik aan het zicht onttrokken.