Algemene gegevens Auteur: Ira Levin
Titel: A kiss before dying
Uitgeverij: Berkley Publishing Group
Jaar van uitgave: 1964, eerste uitgave in 1953
Opmerking: Het boek is verdeeld in 3 delen. Inhoud De hoofdpersoon in dit boek is de erg knappe Burton (Bud) Corliss. Hij is een blonde student van in de twintig. Eerst studeert hij 2 jaar aan de Stoddard University in Blue River (Iowa) en dan aan de Caldwell University (Winsconsin). In de zomervakantie heeft hij een baantje in een manufacturenhandel in Menasset, zijn geboorteplaats waar zijn moeder nog woont. Andere belangrijke personen in dit boek zijn de zussen Dorothy (19), Ellen (21) en Marion (25) Kingship. Dorothy studeert aan de Stoddard University, Ellen aan de Caldwell University en Marion werkt bij een reclamebureau in New York. De zusjes konden goed met elkaar opschieten, alleen is het contact sterk verwaterd sinds zij uit elkaar wonen. Het verhaal speelt zich in 1949 – 1951 af in de Verenigde Staten (New York, Blue River, Iowa, Menasset in Massachussets). Deel 1, Dorothy: Bud (de lezer weet in dit deel nog niet dat hij zo heet) heeft een relatie met de mooie Dorothy Kingship omdat zij de dochter van Leo Kingship is, eigenaar van Kingship Copper Inc. Door in de toekomst met haar te trouwen hoopt hij later veel geld te krijgen en erven zonder dat hij daarvoor iets heeft hoeven doen. Dorothy weet daar natuurlijk niets van af. Wanneer Dorothy hem verteld dat ze al 2 maanden zwanger van hem is, ziet Bud zijn droom vervliegen. Dorothy wil het liefst meteen trouwen, maar Bud ziet hier van af. Dorothy heeft hem namelijk verteld dat haar vader absoluut tegen het huwelijk zal zijn en haar daarom ook zal onterven. Dat betekent dat Bud dus ook geen geld krijgt. In eerste instantie wil Bud ervoor zorgen dat Dorothy een miskraam krijgt. De pillen die hij haar geeft werken echter niet. Dorothy is door haar toekomstige onterving onbruikbaar geworden en dus wil Bud van haar af. Hij wil haar dood hebben, maar het moet wel op zelfmoord lijken zodat hij niet schuldig bevonden kan worden. Eerst probeert hij haar d.m.v. pillen met vergif om te brengen, maar dit werkt niet. Daarom leidt Bud Dorothy naar het gemeentehuis onder het voorwendsel dat ze zullen trouwen. Omdat het kantoor van huwelijkszaken nog niet open is wanneer zij arriveren, gaan ze het dak op. Daar duwt Bud Dorothy in de metershoge luchtpijp waarin zij ter pletter valt. Van tevoren liet hij haar onder een Spaans college een stukje tekst vertalen dat leek op een afscheidsbrief, niet wetend dat ze haar eigen afscheidsbrief schreef. Dit briefje stuurde hij de dag voor de moord op Dorothy op naar haar zus Ellen. Door dat briefje en de val van Dorothy is de politie overtuigd dat Dorothy zelfmoord heeft gepleegd. Deel 2, Ellen: Ellen Kingship kan maar niet geloven dat haar zus Dorothy zelfmoord pleegde door zich in de luchtpijp van het gemeentehuis te storten. Na een brief van een studiegenootje van Dorothy, wordt haar twijfel alleen maar groter. Na een beetje denkwerk kwam ze erachter dat Dorothy ging trouwen en dat ze dus niet alleen het gemeentehuis had betreden. Om uit te vinden wie de man was met wie Dorothy zou gaan trouwen, en die haar waarschijnlijk dus ook vermoord heeft, verlaat ze Caldwell tegen advies van haar vriend Bud in. Ze gaat naar Blue River en gaat daar op onderzoek uit. Ze is op het goede spoor en dat schrijft ze in haar brief naar Bud. Ze weet dan nog niet dat haar vriend Dorothy’s ex-vriend en moordenaar is (ze weet niet eens dat hij Dorothy gekend heeft, of dat hij bij haar op de universiteit heeft gezeten). Door deze brief laat ze dus per ongeluk aan de moordenaar weten dat hij ontmaskerd kan gaan worden. Daarom voelt Bud zich genoodzaakt Ellen en Dwight Powell, de jongen die haar hielp met haar onderzoek, te vermoorden. Daarom schiet hij hun beide dood met een pistool. Niemand komt erachter dat Bud de dader is van de tweevoudige moord.
Deel 3, Marion: Door Marion een oud boek van Ellen te geven, komt Bud met haar in contact. Hij vertelt Marion dat hij een vriend van Ellen was. Voordat hij naar Marion ging, had hij ervoor gezorgd dat hij veel informatie had over de interesses van Marion, zodat het leek alsof dat ook zijn interesses waren, en dat zij daarom op hem zou vallen. Dit lukt: Marion wordt verliefd op Bud en ze gaan trouwen. Gordon Gant, eerst een verdachte van Ellen maar later een vriend, leest de aankondiging van het huwelijk tussen Burton Corliss en Marion Kingship in de krant. Hij heeft destijds ook de brief van Ellen aan Bud gelezen en door logisch nadenken ontdekt hij dat Bud de moordenaar is. Door een aantal feiten te ordenen kan hij Leo Kingship overtuigen dat zijn aanstaande zoon de moordenaar is van zijn twee dochters. Leo is erg geschrokken en woedend. Eerst wil en kan Marion het niet geloven, maar door allerlei bewijzen gelooft ze uiteindelijk toch dat Burton alleen maar op hun geld aast en daarom haar twee zusjes heeft vermoord. Bud heeft niet door dat ze weten dat hij de moordenaar is. Omdat de politie toch nooit zal geloven dat Bud 3 moorden heeft gepleegd, lokken Gordon, Leo en Marion hem in de val om met hem af te rekenen. In de koperfabriek valt Bud van een loopbrug af in een bak met gloeiende koper. Dit is het einde van het leven van Burton Corliss. De auteur vertelt het verhaal vanuit een hij-/zij-figuur. Je beleeft het verhaal niet in elk deel vanuit dezelfde persoon. Zo beleef je deel 1 door de ogen van Bud, deel 2 door de ogen van Ellen en deel 3 door de ogen van Marion. Doordat je deel 2 door de ogen van Ellen beleeft kom je er samen met Ellen aan het einde van deel 2 achter dat Bud de moordenaar is. Marion weet dat nog niet dus als je deel 3 leest, weet je als lezer meer dan degene door wiens ogen je meeleeft in het verhaal. Dat maakt het boek extra spannend. Analyse Een titelverklaring is niet moeilijk te geven. ‘A kiss before dying’ houdt in dat de slachtoffers van Bud, Ellen en Dorothy, allebei een relatie met hem hadden (‘kiss’) voordat hij ze vermoordde (‘dying’). Toen Bud het gevoel had dat hij Dorothy niet meer kon gebruiken en dat Ellen te veel wist, vermoordde hij hen. Het genre van dit boek is thriller. Er worden 3 mensen vermoord en als lezer ga je met een aantal personages op zoek naar de dader. Het thema van ‘A kiss before dying’ is geldzucht. Bud komt uit een arm gezin en heeft een ontzettende drang naar geld. Hij weet dat hij er erg goed uitziet en maakt daar dan ook gebruik van bij het versieren van rijke meisjes. Zijn droom is om ontzettend rijk te worden en hij wil zijn doel dan ook perse bereiken, koste wat kost. Motieven die bij dit boek horen zijn liefde (Bud heeft een grote liefde voor geld en hij doet alsof hij van de 3 zussen houdt om zijn doel te bereiken), huwelijk (door het huwelijk wil Bud zich veilig stellen van een rijke toekomst), bedrog (het hele boek bestaat uit bedrog van Bud), moord (Bud vermoord drie mensen) en angst (angst van Bud om ontmaskerd te worden en ook angst bij Dorothy, Ellen en Dwight Powell vlak voordat ze doodgaan). De gebeurtenissen worden in chronologische volgorde verteld. Zoals in de inhoud is geschreven is het vertelperspectief wel iedere keer anders. Beschrijving van de belangrijkste personages Burton (Bud) Corliss: Bud is een slimme, erg knappe man en hij is vastberaden zijn levensdoel (erg rijk worden) te bereiken dus bedenkt hij een listig plan. Hij denkt dat hij geniaal is en niemand hem kan ontmaskeren omdat hij, zo denkt hij, in staat is de perfecte moord te plegen. In het begin is hij iedereen te slim af, maar toch hebben Ellen, Leo en Gordon hem op het laatst door. Bud is heel egoïstisch en erg hard en gevoelloos. Toen Dorothy zwanger bleek te zijn van hem, had hij er geen moeite mee haar te vermoorden, alles moest zijn zoals het hem het beste uit kwam. Verder is hij een vertrouwenwekkend persoon, een goede acteur met mensenkennis en overredingskracht. Hij zorgde er namelijk voor dat alledrie de Kingship-zusjes verliefd op hem werden en met hem wilden trouwen. Dorothy Kingship: Dorothy is een verwend, jong, knap, rijkeluis kindje dat door haar vader naar de Stoddard University gestuurd is om zelfstandig te worden. Haar vader vond namelijk dat ze afhankelijk was van haar oudere zus Ellen die naar de Caldwell University gaat. Dorothy is erg goedgelovig. Ze heeft een relatie met Bud en raakt zwanger van hem. Hij belooft dat ze zullen trouwen maar hij vermoordt haar. Dorothy had niets door tot het moment dat hij haar van het gebouw af duwde. Dorothy is ook heel beïnvloedbaar en heeft een zwakke persoonlijkheid. Als zij iets wil en Bud wil het niet dan laat ze zich gemakkelijk ompraten. Verder is ze ook erg traditioneel. Zo trekt ze op de dag dat ze zou gaan trouwen “something old, something new, something borrowed, something blue” aan. Ellen Kingship: Ellen is de oudere zus van Dorothy en heeft ook een relatie met Bud. Ze weet niet dat Bud ook een relatie met Dorothy gehad heeft. Ze hield veel van Dorothy en voelt zich verantwoordelijk voor de “zelfmoord”, omdat ze niet wilde dat Dorothy ook naar de Caldwell University zou komen. Ellen is een nieuwsgierig en onderzoekend type. Door een brief van Annabelle Koch, een studiegenootje van wie Dorothy ‘something borrows’ voor haar bruiloft, en door logisch nadenken komt ze erachter dat Dorothy geen zelfmoord pleegde (zoals ze al vermoedde). Ze gaat vervolgens vastberaden op zoek naar de moordenaar van haar zusje. Maar door haar te grote gevoel van vertrouwen in de mensen om haar heen komt ze in de problemen. Zo komt ze er te laat achter dat haar eigen vriend Bud de moordenaar is. Gordon en Dwight vertrouwt ze ook bijna onmiddellijk terwijl ze hen eerst nog als belangrijkste verdachten van de moord op Dorothy zag. Marion Kingship: Marion is de oudste van de 3 zusjes Kingship en heeft ook een relatie met Bud. Ze weet wel dat hij een vriend van Ellen was, maar niet dat hij ook een relatie met Dorothy heeft gehad. Zij is heel intelligent en houdt ervan musea te bezoeken. Ze houdt namelijk veel van kunst en ook leest ze graag. Ze is niet zo’n familietype en gaat haar eigen weg. Ook zij laat zich inpakken door Bud en verdedigt hem tegenover haar vader totdat ze niet meer tegen het bewijs opkan dat Bud schuldig aan de dood van haar zusjes. Vanaf dat moment wordt ze onverbiddelijk en wil ze Bud te pakken krijgen. Marion is wel kieskeurig. Voor Bud had ze namelijk nog nooit eerder van iemand gehouden of een relatie gehad. Mannen interesseerden haar weinig omdat ze meestal toch niet dezelfde interesses hadden als zij. Gordon Gant: Gordon is net als Bud een lange, knappe, jongen met blond haar en blauwe ogen. Omdat Ellen naar zo’n dergelijke jongen op zoek was, was hij in het begin een van haar verdachten, maar hij weet haar te overtuigen van zijn onschuld. Hij heeft een streng rechtvaardigheidsgevoel en een groot doorzettingsvermogen, hij wil de echte moordenaar vinden en hem straffen. Hij blijft volhouden dat Bud dat is ook al willen Marion en haar vader hem in eerste instantie niet geloven. Uiteindelijk breekt hij in in het huis van Bud om zo aan het bewijs te komen wat nodig is om hen te overtuigen. Dat lukt. Leo Kingship: Leo is de vader van Dorothy, Ellen en Marion. Tevens is hij de eigenaar van Kingship Copper Inc. en dus een erg rijke zakenman. De dood van zijn dochters wil hij zo snel mogelijk vergeten, maar als Gordon hem overtuigd van Buds schuld wil hij hem genadeloos straffen voor al het leed dat hij hun heeft aangedaan. Leeservaring Ik ben dit boek gaan lezen op aanraden van een vriend van mij. Hij zei dat het een spannend boek was. Dat ben ik helemaal met hem eens! Dit komt onder andere door het wisselende vertelperspectief. Daarom had ik eerst ook niet gedacht dat Bud de moordenaar was. Ook is het spannend omdat je in het begin niet weet dat Bud de moordenaar is, en als je er eenmaal achter bent gekomen, de personen in het boek dat nog niet weten. De opbouw van het boek is helder omdat de gebeurtenissen in chronologische volgorde verteld worden. Zo kan er geen verwarring ontstaan of iets nou voor of na een bepaalde gebeurtenis heeft plaatsgevonden. Minder duidelijk vond ik de passage aan het einde van het boek waarin Bud, Leo, Gordon en Marion de koperfabrieken van Kingship Copper Inc. bezoeken. Dat komt omdat de omgeving erg uitgebreid is beschreven: een stuk of twintig zinnen die uitleggen dat daar buizen hangen, daar kabels, daar een bak waarin het koper gegoten wordt, etc. Het is zo uitgebreid beschreven, dat ik me er juist totaal niets bij kan voorstellen. De personages zijn redelijk geloofwaardig. Ik geloof alleen niet dat Bud de ‘perfecte’ moord had kunnen plegen zonder dat de politie erachter kwam. Nu is het namelijk zo dat allemaal bekenden en vrienden van het slachtoffer verhoord worden, maar in het boek wisten ze niet eens dat Dorothy een vriend had (laat staan dat ze ging trouwen en zwanger was). Misschien was het in 1950 wel anders natuurlijk, maar toch vind ik het raar dat niemand Bud heeft gezien toen hij Dorothy in de luchtpijp duwde. Het is niet zo dat ik me met een van de personages verwant voelde, omdat zij totaal andere karakters hebben dan ik en zich met andere dingen bezig houden. Als ik dan toch een personage zou moeten kiezen met wie ik mij het beste kon identificeren, zou het Gordon Gant zijn. Hij is namelijk erg nieuwsgierig en gaat op onderzoek uit. Hij blijft net zolang zoeken totdat hij genoeg bewijs heeft gevonden voor het feit dat Bud de zusjes Kingship heeft vermoord. Bovendien is Gordon een aardige en spontane jongen zonder kwaad in de zin. Het verhaal is goed geschreven. Het taalgebruik van de auteur is niet moeilijk. Zonder het gebruik van een woordenboek is het verhaal prima te volgen. Door de uitgebreid beschreven gedachten kon ik me goed inleven. Geen enkele passage van het boek vond ik saai, alles was even interessant en spannend. Daarom is dit boek zeker aan te raden aan iemand die van spannende thrillers houdt!