1. Algemene gegevens Schrijver: A.F.Th. van der Heijden
Titel: Advocaat van de hanen
Uitgever: Querido
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 1991
Aant. Blz.: 573
Genre: roman 2. Samenvatting In dit boek worden twee verhalen geschetst. Het belangrijkste verhaal gaat over het werk van Ernst Quispel, hij is advocaat, met betrekking tot de zaak Kiliaan Noppen. Daarnaast lees je ook nog stukken over de privésituatie van Ernst. Hij is getrouwd met Zwanet, die hij na haar verkrachting jaren geleden heeft opgevangen en dat is langzaam opgebloeid tot een relatie. Samen hebben ze een kindje genaamd Cynthia. Ernst Quispel is een succesvolle advocaat. Zijn werkruimte heeft hij in het Huis van Bewaring, een oude gevangenis die niet meer wordt gebruikt. In dit gebouw heeft ook zijn goede vriend Albert Egberts, een theaterproducent, een werkruimte. Daarnaast wonen er een aantal punkers in dit pand. Wanneer het pand ontruimd wordt, wordt de leider van de punkers, Kiliaan Noppen, opgepakt. Ook Ernst, die op dat moment onder invloed van alcohol is, wordt meegenomen naar het politiebureau. Daar aangekomen besluit hij een andere naam op te geven. Ernst wordt in een cel tegenover Kiliaan Noppen geplaatst. Hij ziet ’s ochtends toe hoe de bewakers Kiliaan Noppen heroïne inspuiten. Later wordt Kiliaan Noppen dood in zijn cel gevonden en de politie doet erg vaag over de doodsoorzaak. Daarom besluiten de ouders van Kiliaan Ernst als advocaat in te schakelen. Met tegenzin stemt hij in. Niemand weet dat Ernst ook in de cel zat die nacht, behalve de andere krakers. Ze nemen het Ernst kwalijk dat hij niet de waarheid vertelt en zegt wat hij gezien heeft. Om hem hiertoe te dwingen halen ze steeds kwadere streken uit omstreeks zijn privéleven. Zo wordt op een dag zijn dochtertje Cynthia helemaal onder getatoeëerd. Tenslotte besluit Ernst het dan toch maar op te geven aan de politie, omdat hij niet wil dat zijn gezin in gevaar komt. Hierdoor wordt hij veertien maanden geschorst en geroyeerd als lid van de Orde der Advocaten, omdat hij informatie heeft achtergehouden. Bij een onderzoek in het lichaam van Kiliaan Noppen wordt inderdaad heroïne gevonden, maar ook een schedelbasisfractuur. Die blijkt ontstaan te zijn doordat een oude man een steen naar Kiliaan heeft gegooid, dat heeft Albert Egberts dan weer gezien. De hele gang van zaken rond Kililaan Noppen lijdt ertoe dat de hoofdcommissaris, de burgemeester en de minister van justitie aftreden. Het boek eindigt met een situatie waarin Ernst beseft dat zijn vrouw Zwanet en zijn beste vriend Albert Egberts weer verliefd zijn op elkaar. Dat kan hem echter niet veel schelen. Het enige wat hij nog wil, is zijn euforie onder de knie krijgen, zodat hij in plaats van een kwartaaldrinker een permanent drinker wordt. 3. Verhaaltechniek Ruimte Het verhaal speelt zich af tussen april 1985 en september 1986 in Amsterdam. Een ruimte die vaak terugkomt is het Huis van Bewaring. Dit is de werkplaats van Ernst Quispel en Albert Egberts.
Verhaalfiguren Ernst Quispel
Ernst is de hoofdpersoon in het boek. Hij is getrouwd met Zwanet en samen hebben zij een dochtertje genaamd Cynthia. Ze wonen in een luxe appartement in Amsterdam. Ernst geniet van het leven. Zo gaat hij regelmatig de stad in, vaak met zijn goede vriend Albert Egberts. Maar betrouwbaar is hij niet. Achter Zwanets rug om houdt hij er regelmatig wat scharreltjes op na. Ook heeft hij een drankprobleem; de zogenaamde euforie. Normaal drinkt hij niet, maar eens in de zoveel tijd krijgt hij een soort aanval, waarbij hij zich helemaal klem drinkt. Zwanet is hier inmiddels aan gewend en maakt er niet zo’n probleem van. Ze laat hem maar. Ernst is een erg goede advocaat, tot de zaak Kiliaan Noppen begint. De krakers van het Huis van Bewaring maken hem als het ware kapot na dit voorval. Hierdoor loopt ook zijn huwelijk met Zwanet stuk. Ik vind Ernst een interessant personage in het boek, maar als ik hem in het echt zou kennen, zou hij me totaal niet aanspreken. Ernst is niet bepaald betrouwbaar en ook bij de eerste ontmoetingen met Zwanet was hij niet bepaald netjes. Zij vertelde hem op een gegeven moment dat ze verkracht was en in plaats van haar te troosten, dook ook hij met haar de koffer in. Albert Egberts
Albert is de beste vriend van Ernst. Hij schrijft toneelstukken. Aan het begin van het boek besluit Albert dat hij een toneelstuk wil schrijven vanuit de gevangenis. Hij pleegt daarom een aanslag met de hoop gepakt te worden. Als advocaat kiest hij Ernst en die zorgt ervoor dat hij acht maanden celstraf krijgt. Zwanet, inmiddels de vrouw van Ernst, is de ex-geliefde van Albert. Aan het einde van het boek worden Albert en Zwanet opnieuw verliefd op elkaar. Kiliaan Noppen
Kiliaan Noppen is de leider van de krakers, de ‘hanen’. Hij wordt vermoord in de gevangenis en Ernst is daar ooggetuige van. Kiliaan Noppen wordt ook wel dr. Nop of de Rat genoemd. Die laatste naam is ontstaan doordat hij altijd een ratje op zijn schouder had zitten. Het boek draait voor een groot deel om de zaak Kiliaan Noppen. Vertelwijze In dit boek is sprake van een personale verteller. Motieven Een groot motief in ‘Advocaat van de Hanen’ is de periodieke euforie van Ernst Quispel. Eens in de zoveel tijd krijgt hij een hele sterke drang naar alcohol en deze bevredigt hij met voornamelijk whisky. Veel whisky. Thema Het thema van dit boek is naar mijn mening daders en slachtoffers. Dit kun je op verschillende manieren bekijken. Ernst Quispel is het slachtoffer van een moord die wordt gepleegd op Kiliaan Noppen tijdens zijn gevangenisbezoek. De dader is dus eigenlijk de moord op Kiliaan Noppen. Deze werd gepleegd door twee bewakers van de gevangenis. Doordat Ernst ooggetuige was van deze moord, maar hier niet voor uit kon en durfde te komen, raakt hij in de problemen. Je zou dus ook kunnen zeggen dat Ernst het slachtoffer is van zijn eigen daad, namelijk het achterhouden van informatie. Nadat dit bekend is geworden, wordt Ernst uit de Orde der Advocaten gezet en kan hij zijn carrière wel schudden. De derde manier is de periodieke euforie van Ernst. Eens in de zoveel tijd dringt zich een drang naar alcohol in hem op, die hij niet kan beheersen. Wanneer deze zijn slag slaat, heeft Ernst zichzelf niet meer in de hand. In dit geval zou deze euforie de dader zijn en Ernst Quispel wederom het slachtoffer. Titelverklaring De titel luidt Advocaat van de Hanen. Die advocaat duidt op Ernst Quispel en met de hanen worden de krakers van het Huis van Bewaring bedoeld. Die hebben allemaal hanenkammen en worden daarom ‘hanen’ genoemd. Op een gegeven moment komt deze benaming steeds vaker in het boek voor.
Schrijfstijl Kenmerkend aan dit boek vind ik dat situaties heel uitgebreid beschreven worden. Ook worden de gebeurtenissen en gedachtes vaak filosofisch weergegeven, maar verder zit er niet echt een bepaalde schrijfstijl in. 4. Beoordeling Het verhaal van dit boek spreekt me erg aan, maar er zitten wel veel langdradige stukken in. Hierdoor krijg je wel een goed beeld van de personen, zeker van de hoofdpersoon, omdat alles zo uitgebreid wordt beschreven. Het thema vind ik origineel, ik heb er nog niet zoveel over gelezen. Ook vind ik het boek goed in elkaar zitten, omdat er eigenlijk best wel veel gebeurd, en alles toch met elkaar klopt. Er zitten twee lijnen in het verhaal, één over het privé-leven van Ernst en één over zijn werk. Die lijnen komen ook weer samen en toch worden ze ook goed gescheiden gehouden. Dat vind ik knap gedaan. De schrijver verwerkt heel veel kleine gebeurtenissen in het boek, die je best snel vergeet, maar uiteindelijk toch weer tegen komt. Dat vind ik erg knap. De hoofdpersoon spreekt me aan om zijn manier van denken. Hij is redelijk filosofisch aangelegd. Hij denkt heel anders dan ik zou doen en dat interesseert me wel. Toch vind ik de persoon op zichzelf niet leuk, omdat hij niet betrouwbaar is en last heeft van een periodieke euforie, waardoor hij ontzettend veel alcohol drinkt in een korte tijd. Dit verandert zijn gedrag. Hij liegt veel tegen zijn vrouw, dat vind ik niet kunnen. Toch vind ik hem als hoofdpersoon wel interessant. Het taalgebruik is niet heel makkelijk, maar wel goed te volgen. Ik ben wel aardig wat woorden tegengekomen die ik niet kende, maar dit is niet storend. Het is over het algemeen vrij modern geschreven en dat spreekt me aan. Al met al zou ik het boek zeker aanraden aan anderen. Het thema is vernieuwend en de schrijfstijl modern.