Floris ende Blancefloer door Diederic van Assenede

Titelverklaring: De naam van de titel lijkt me nogal voor de hand liggen. Floris en de Blancefloer zijn de twee hoofdpersonen uit dit boekje. Thema: Het hoofdthema van deze roman is de sentimentele liefde, met als motto erbij: liefde overwint alles! Plaats: Het verhaal speelt zich op meerdere plaatsen af: - Frankrijk
Hier vindt de rooftocht van koning Fenis plaats. - Spanje (Todelo) Koninkrijk van Fenis, hier groeien Floris en Blancefloer op en hier ontstaat de liefde tussen Floris en Blancefloer. - Babylonië Hier eindigt de zoektocht van Floris naar Blancefloer. Tijd: Het verhaal speelt zich rond 730 af, dit is af te leiden uit het feit dat in de zevende eeuw zich in Arabië een nieuwe godsdienst ontwikkelde, de islam. In 711 werd Spanje door de Arabieren onderworpen. De tijd is in dit verhaal wel degelijk van belang, want de gebeurtenissen die plaats vinden kunnen alleen in die tijd afspelen. De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is ongeveer 15 jaar. Voordat Floris en Blancefloer geboren werden, werd de rooftocht gehouden, de gravin gevangen genomen enz. Aan het eind van het boekje zijn Floris en Blancefloer 14.
Informatie over de schrijver: Ik heb verschillende bronnen ‘geraadpleegd’. Maar deze zeggen wel verschillende dingen. De ene zegt dat de vertaler zichzelf Diederic van Assenede noemde. Er blijkt een zekere Dierekin van Hassenede het meest in aanmerking te komen als de auteur van Floris ende Blancefloer. Hij was secretaris van het ambacht Assenede, die in dienst was bij de Vlaamse gravin Margaretha. De andere bron zegt dat de vertaler van deze hoofse ridderroman waarschijnlijk klerk van de graven van Vlaanderen rond 1230-1290 was. Het enige wat zeker is, is dat van Assenede of Assende het boek in 1620 uit het Frans naar het Middelnederlands heeft vertaald. De naam van de echte auteur is niet bekend, maar dat komt omdat men het toen niet noodzakelijk achtte, om onder een verhaal je naam te zetten. Men dacht namelijk dat het verhaal door God geïnspireerd was. Het waren dus niet zijn eigen verhalen. Genre: Floris en de Blancefloer is een goed voorbeeld van een Oosterse hoofse ridderroman, zoals de andere uit dit genre ontstaan onder invloed van de verhalen die de ridders meebrachten na een kruistocht. Dit genre ontstond in de tweede helft van de 12de eeuw in Frankrijk. Waarom literatuur? Floris en Blancefloer (eigenlijke titel: Floris ende Blancefloer) is rond 1160 geschreven. In de tijd waarin dit werd geschreven (de M.E.) was er nog heel weinig literatuur. En zoals ik al eerder heb gezegd: de literatuur díe er was, was volgens de mensen die toen leefden niet door een persoon geschreven maar ingegeven door God. Vandaar zit er in de romans van toen bijna altijd een verwijzing naar God. Dit verhaal is typerend voor de M.E. want er is geen drang om een ander onderwerp te kiezen, heel erg cliché, liefde. Wat ik wel een beetje raar vind, is dat ze elkaar belangrijker vinden dan God. Floris wil zichzelf ook doden voor Blancefloer, wat God verbiedt in de Bijbel. Hoofse ridderromans, zoals deze, zijn vaak, in tegenstelling tot voorhoofse romans, wel tamelijk beschaafd en dus niet erg bloeddorstig en de vrouw speelt een grote rol (kenmerkend voor die tijd). Dit klopt ook ten opzichte van Floris en Blancefloer, want de vrouw een grote rol, ze is slim (bv. Claris). Ook zitten er hier geen bloeddorstige passages in, er wordt zelfs niemand vermoord in het boek. Ridders zijn in dit boek beschaafde mensen. De koning, de vader van Floris, laat een graf bouwen omdat hij ten eerste de liefde tussen Floris en Blancefloer niet goedkeurt en hij liever heeft dat Floris een vrouw heeft van hoge adel. En ten tweede omdat hij Floris niet wil kwetsen. Hij wilde hem op een zachte manier van zijn liefde voor Blancefloer af laten komen. ***Samenvatting*** De heidense koning Fenus, koning uit Spanje, gaat in de lente, met een grote menigte volk naar ‘het land der Christenen’. Ze roofden, staken alles in brand, mannen en vrouwen werden omgebracht of gevangen genomen, en de buit werd weggevoerd. Zo werd in veertig dagen de landstreek verwoest. Op dertig mijlen was geen Christen meer te zien. Onder de gevangenen bevond zich een zwangere Franse edelvrouwe. Zij werd meegenomen naar het hof in Toledo en de koning gaf haar aan de koningin. De koningin gaf deze jonge weduwe de vrijheid om haar godsdienst te belijden. Op een zekere dag werden er twee baby’s geboren, zowel bij de koningin als bij de gravin. De prins werd Floris genoemd, het kind van de gevangen Christin was een meisje, werd gedoopt en werd Blancefloer genoemd. Floris en Blancefloer groeiden op bij deze Christin. Op vijfjarige leeftijd werden Floris en Blancefloer verliefd op elkaar. De koning had echter andere plannen met Floris, hij stuurde hem naar school. Floris bad zijn vader of Blancefloer ook mee mocht gaan. Samen gingen ze. Op hun tiende levensjaar kwam het openbaar dat ze steeds meer van elkaar gingen houden. Dat maakte de koning boos en ernstig ongerust. Op allerlei middelen probeerde hij een einde te maken aan de liefde van Floris. Hij had Blancefloer zeker laten onthoofden als de koningin er niet was geweest, die voorstelde dat Floris, met de leugen dat zijn leermeester ziek was, naar een school in Montorië te zenden. Floris barste in snikken uit toen hij het hoorde en smeekte zijn vader of Blancefloer mee mocht. Zijn vader zei hem dat zij binnen 14 nachten of eerder naar Floris toe zou komen. Floris vertrok. Maar omdat Blancefloer niet kwam, werd hij al zwakker, dreigde zelfs te sterven. De koning was woedend toen hij het hoorde en overlegde opnieuw met de koningin. En opnieuw had hij het voorstel om Blancefloer te doden. En weer greep de koningin in door voor te stellen om Blancefloer te verkopen aan vreemde kooplieden die haar ver weg zouden voeren. Zo gebeurde het. Blancefloer werd voor een zeer grote prijs (o.a. een drinkvat met afbeeldingen rondom Troje) verkocht op de markt in Nicle. De handelaars verkochten Blancefloer voor tweemaal de koopsom, aan de Emir van Babylonië. Hij was blij met haar en wilde haar als zijn levenslange vrouw. Hij maakte het haar gemakkelijk; ze kreeg een jaar lang de tijd om haar verdriet te overwinnen. Maar Blancefloer was ontroostbaar. Ze was diep ongelukkig zonder Floris. ‘De koningin is bedroefd, maar beraamt toch een plan om Floris op de zachtste wijze ertoe te brengen in zijn lot en het verlies van Blancefloer te berusten.’ Ondertussen was er aan het hof een schitterend graf gemaakt met de tekst: -- HIER LEGHET BLANCEFLOER IN DIT GRAF, OP
DESEN VLOER, DIE DE JONCHERE FLORIS, DAT

SCONE KINT, MET GHESTADEGHER HERTE
HADDE GHEMINT. Floris moest dus geloven, wanneer hij terugkwam met het gekregen verlof, dat Blancefloer dood was. De koningin verbood het volk tegen Floris te zeggen dat Blancefloer niet dood is. Wie het wel deed, kreeg de doodstraf. Floris kwam thuis en vroeg meteen naar Blancefloer. Ongerust werd hij toen niemand hem antwoord gaf en hem de waarheid vertelde. Hij werd bang en ontsteld vroeg hij aan de moeder van Blancefloer waar zij was. Zij wilde hem niet antwoorden en na een tijd was Floris doodsbang. Toen antwoordde de Vrouwe dat Blancefloer dood was. Floris was diepongelukkig en viel buiten bewustzijn. Hij wilde zichzelf doden toen hij het graf zag. Maar zijn moeder greep net op tijd in en wendde de stoot af. Zij ging naar de koning en vertelde het. De koning gaf haar toestemming om Floris de waarheid te vertellen. Floris wilde meteen vertrekken om Blancefloer op te halen. Zijn vader gaf hem zijn liefste paard en overladen met vele dienaars en rijkdommen verliet Floris het Spaanse Todelo en ging op weg. Onderweg kreeg Floris steeds aanwijzingen naar Blancefloer. Bij een herberg zag hij het drinkvat, waarmee Blancefloer betaald was. De herbergier zag het verdriet dat Floris opeens beving en informeerde wat zijn verdriet was. Zijn vrouw dacht dat hij de prins was waar Blancefloer zo van hield. Floris was verheugd toen hij hoorde dat ze van Blancefloer afwisten en vertelde hen het hele verhaal. En daarop beschreef de waard de macht en rijkdom van de Emir, de zwaar beveiligde Jonkvrouwentoren, waarin Blancefloer met haar 140 gezellinnen was. Floris en de waard zetten samen een plan op om de toren binnen te dringen. De volgende morgen ging Floris naar de toren, op zijn mooist uitgedost. Toen de wachter hem ‘manschap’ gedaan had eiste Floris dat hij Blancefloer zou spreken. De wachter was ontsteld en vroeg Floris over drie dagen terug te komen. Toen de dag aanbrak beval de wachter de 14-jarige Floris een rozerood kleed aan te trekken. Zijn dienaars hadden uit alle velden en wouden de mooiste bloemen verzameld. Floris moest in een korf gaan zitten en werd bedekt met een grote hoeveelheid rozen, akeleien, lelies en violen. Toen liet de wachter dienaren de mand naar Blancefloer dragen. Deze mopperden op de mand, en zij meenden dat ze nog nooit zulke zware bloemen hadden gedragen. Maar de mand kwam in een verkeerde kamer en Floris, die er niets van wist, sprong op en vloog naar de jonkvrouw toe, waarvan hij verwachtte dat het Blancefloer was. Het was Claris. Floris dook de mand weer in en Claris liet Blancefloer halen toen zij begreep wat er aan de hand was. Claris beloofde hen niet te verraden. Toen herenigden Floris en Blancefloer zich weer. Ze waren allebei dolgelukkig maar dat was van korte duur want Claris en Blancefloer moesten de Emir het water en de doek voor handwassing geven. Claris wilde alleen gaan. De Emir wilde weten waarom Blancefloer niet was gekomen en hij liet een geheime gezant gaan kijken naar Blancefloer en vond Floris en Blancefloer samen. De Emir werd woedend en wilde hen laten doden. Maar geen van beiden wilden de ander eerst laten sterven. Floris smeekte de Emir om Blancefloer te sparen, Blancefloer smeekte de Emir om Floris te sparen. Maar hij wilde ze beiden doden. Floris sprak tegen de Emir dat hij hem eerst moest doden. Maar Blancefloer gaf haar hoofdje om zich te laten doden, waarop Floris haar achteruit trok om zelf eerst te worden gedood. De mensen om hen heen smeekten de Emir zijn vonnis in te trekken. Uiteindelijk deed hij het en liet Floris tot ridder slaan. De Emir nam de goede Claris als vrouw en er werd een grote maaltijd gegeven. Toen kwam het bericht dat de vader en moeder van Floris waren overleden en Floris ging met Blancefloer keerden met groot gevolg terug naar zijn vaderland, waar hij en Blancefloer tot koning en koningin gekroond werden. ‘Floris omhelsde de christelijke godsdienst, de godsdienst van Blancefloer en geheel zijn volk deed als hij.’ Floris en Blancefloer kregen een dochter, die Baerte werd genoemd. Koning Pippijn nam haar tot vrouw. Koning Pippijn was een machtige koning en bij hen werd een kind geboren waarover veel is geschreven later; het was koning Karel van Frankrijk, ook wel Karel de Grote genoemd, die met grote macht heel wat burchten heeft gewonnen. Het boek eindigt met: ‘Zo moge Hij, vroeg en laat, ons desgelijks helpen, dat wij al onze daden tot een goede uitkomst ten jonsten dage brengen mogen! Amen.’ ***Beoordeling*** Ik vond het veel leuker om dit boek te lezen dan ik had gedacht. Ik wilde een boek van voor 1800, maar geen van de Middelnederlandse boeken sprak me echt aan dus ik dacht dat ik mezelf erdoorheen zou moeten worstelen maar dat viel erg mee. Het duurde ook niet zo lang om het uit te lezen, ik was in ongeveer een uur klaar. Ik vind het altijd wel grappig als er in boeken een list wordt bedacht daarom vond ik het gedeelte dat Floris een list ging bedenken om Blancefloer te redden het leukst. Aangrijpend vond ik toen Floris dacht dat Blancefloer dood was en toen Floris en Blancefloer herenigd werden. Het boek was wel spannender dan ik had gedacht maar op bepaalde momenten werden er teveel details beschreven (er wordt bijvoorbeeld een halve bladzijde lang beschreven hoe een beker eruitziet, of hoe het graf van Blancefloer eruit zag). Dat werd wel saai. Wat me opviel en wat ik mooi vind is dat aan het eind van het boek duidelijk wordt dat het christendom niet uit te roeien is. Hoe koning Fenus het christendom ook uit probeerde te roeien, toen Floris koning werd, hing heel zijn volk het christendom aan. Het verhaal was erg voorspelbaar en daarom soms ook een beetje saai. Het is raar om zo´n boek te lezen doordat er nu veel modernere boeken zijn. Het heeft een andere, veel simpelere kijk op de wereld. Het boek heeft me niet echt aan het denken gezet, behalve misschien hoe het vroeger was, maar het onderwerp was te cliché beschreven om me aan het denken te zetten. Het taalgebruik was niet al te ingewikkeld en het boek was goed te volgen. Mijn eindoordeel is dat het leuk en interessant is om een keer dit boek te lezen maar ik denk niet dat ik het een keer uit mezelf gelezen zou hebben. Als iemand anders een Middelnederlands boek zou moeten lezen zou ik hem dit boek zeker aanraden. Nu ik het verslag heb gemaakt (nog aan het ben maken) moet ik zeggen dat het leuk is. Je gaat dieper op zo’n boek in dan wanneer je het gewoon leest.