Een sterke man door Renate Dorrestein

Externe gegevens: Titel: Een sterke man
Naam auteur: Renate Dorrestein
Plaats uitgave: Amsterdam
Jaar uitgave: 1994 Gegevens over de schrijfster: Renate Dorrestein werd op 25 januari 1954 geboren in Amsterdam. Haar vader was was advocaat, waardoor er bij haar thuis erg veel beredeneerd werd. Haar carrière begon als journaliste en na een aantal jaren begon ze romans te schrijven. In haar boeken kunnen een aantal feiten uit haar leven worden teruggevonden. Deze zijn: Haar zus pleegde in 1982 zelfmoord door van een flat af te springen. Sindsdien is vallen een veel voorkomend thema in haar romans. Ze gebruikt het schrijven om zich over bepaalde dingen uit haar jeugd heel te zetten, zoals dus de zelfmoord van haar zusje. Verder lijdt ze ook aan M.E. , wat haar, naar eigen zeggen, in staat stelt zich beter in de zieken in te leven. Ze is ook een vooraanstaand feministe, wat vaak in haar boeken terug te vinden is, zoals in dit boek. Je ziet hier dat er alleen maar vrouwen aan het woord zijn en je leert dus ook alleen maar de vrouwelijke kant van alle gebeurtenissen kennen. Een man zou het misschien wel heel anders ervaren hebben. Andere werken van haar, waar ook wel wat van deze punten zijn terug te vinden, zijn: o Buitenstaanders
o Voor alles een dame

o Het hemels gerecht
o Ontaarde moeders
o Het perpetuum mobile van de liefde
o Heden ik
o Vreemde streken
o Noorderzon
o Een nacht om te vliegeren
o Verborgen gebreken Interne gegevens: Motivatie van mijn keuze: Ik heb dit boek gekozen, omdat ik wel eens van de schrijfster had gehoord en iemand zei dat haar manier van schrijven wel leuk was. Ik ging toen naar de bibliotheek om te kijken welke boeken er allemaal van haar waren. De meeste spraken mijn niet zo aan, maar toen ik bij dit boek kwam en de achterkant las dacht ik van:’Die lijkt me eigenlijk best leuk’. Samen met verborgen gebreken(eveneens van Renate Dorrestein) nam ik ‘m mee naar huis en ging ze alletwee lezen. Dit boek las ik als eerst en ik wist meteen dat ik hier mijn boekverslag over ging doen, omdat het een erg leuk boek is, waar ook psychologisch op veel dingen in wordt gegaan en daar houdt ik wel van. Titelverklaring: Ik denk dat de titel “Een sterke man” terugslaat op stephen O’Shaugenessy, de baas van Kerrimagannagh, want hij weet wat hij wil bereiken en doet dat op zijn eigen manier. Hij weet iedereen naar zijn eigen hand te zetten, zonder dat iemand het gevoel krijgt dat hij hen manipuleert. Dat komt omdat hij erg bewondert wordt. Hij manipuleert ze door middel van kleine opmerkingen die dan weer een groot effect hebben. Zo staat hij sterk. Hij is dus duidelijk een “sterke man”. Dit boek is van feministische aard, je leest ook alleen maar vrouwelijke gedachten over Kerrimagannagh en over Stephen O’Shaugenessy. Dit boek gaat volgens mij in op de zwakkere kant van de vrouw, de behoefte aan/en de bewondering voor een “sterke man”. Die sterke man is dus Stephen, want hij wordt erg bewondert door de vrouwen. Daardoor heeft hij dus veel macht over hen.
Motto: Het motto van dit boek is: We do
doodley do, doodley do, doodley do, what we must, muddily must, muddily must, muddily must, muddily do, muddily do, muddily do, muddily do, until we bust, bodily bust, bodily bust, bodily bust. Kurt Vonnegut jr. Wampeters Forma & Granfalloons
Het motto verraad iets van het einde van het boek. Stephen wil dat er een hechtere groep komt, dat probeert hij door middel van een “pispaaltje”uit te nodigen op Kerrimagannagh, waardoor ze met z’n allen daartegen gaan en er dus een groep ontstaat. Hij doet dus wat hij moet doen om een groep te vormen. Aan het einde komt Sister Nancy op bezoek en omdat zij Barbara Vrijman(die voor Walter Hyde het pispaaltje had moeten zijn) heel slecht vindt en het dus raar zou vinden om haar op Kerrimagannagh aan te treffen, moet Barbara weggestuurd worden. Dus weer moet hij doen wat hij moet doen om de naam van Kerrimagannagh hoog te houden. Dat wordt uiteindelijk dus ook zijn ondergang. Thema: Ik vind het thema van het boek heel moeilijk te beschrijven en ik heb eigenlijk twee thema’s gevonden die alletwee goed kunnen. De eerste mogelijkheid vind ik manipulatie. Alle mensen worden in het huis door iemand gemanipuleerd, hier is dat dus Stephen. Hij kan iedereen naar zijn hand zetten, zonder dat iemand het door heeft. Hij wordt bewondert door de vrouwen en wordt door hun op een gouden voetstuk gezet terwijl hij eigenlijk helemaal niet zo’n goede man is. Hij maakt hier ook gebruik van, want op die manier vinden ze het niet raar als hij iets zegt, terwijl het eigenlijk een soort manipulatie is. Iedereen gelooft ook in hem en vindt hem een goed mens en alleen Bella kent de echte Stephen. Zij weet hoe hij is als er niemand in de buurt is, omdat zij al zo lang met hem samenwoont. Ze laat zich dan ook niet manipuleren. Het thema kan ook wel eenzaamheid zijn. In het begin is iedereen een beetje op zichzelf en ook nog eens helemaal afgezonderd van de rest van de wereld. Ze hebben eigenlijk niemand waar ze een goed gesprek mee kunnen voeren. Die eenzaamheid drijft ze uiteindelijk wel samen, want ze ergeren zich aan Walter en in hun eentje kunnen ze er niets tegen doen, dus gaan ze samenspannen. Personages: De hoofdpersonen zijn: Barbara Vrijman: Zij is Nederlandse en volgens o.a. Helen en Katie is ze aardig. In het verhaal kan je dat vooral merken aan de manier waarop ze met de zieke Beryl omgaat. Ze speelt met hem en doet leuke dingen met hem. Ze delegeert hem niet en laat hem vaak ook wat werkjes doen ook al is hij ernstig ziek. Ze kan ook zo goed met hem omgaan, omdat zij zelf suikerziekte heeft en dus weet hoe het is om ziek te zijn. In het begin voelt ze zich niet zo op haar gemak, maar later wordt ze wat vrijer. Verder is ze ook een stadsmens en dat zegt ze ook in het begin van het boek. Ze kan genieten van de rommel in de stad, de half gesloopte huizen en het asfalt. Ze heeft een hekel aan volmaaktheid, daarom zag ze er wel een beetje tegenop om naar Ierland te gaan, met zijn prachtige natuur. Volgens Helen Ryan is Barbara een bescheiden vrouw. Dat kon je zien op het moment dat ze aankwam. De Nederlandse was toen heel rustig, terwijl van Nederlanders altijd gezegd wordt dat ze luidruchtig zijn. De uitspraak van haar vader dat “er altijd evenwicht is in de kosmos”, dat “er niets verloren gaat in de kosmos”, vindt zij erg goed. Ze denkt hier vaak aan terug. Ze heeft een soms grove manier van denken, zoals je in het begin van het boek leest. Dan lees je namelijk dit: Nog een stap dichterbij kwam hij en ik dacht: O ja? O ja? In een impuls greep ik een hamer en wat spijkers. Voordat hij zijn mond had kunnen openen, had ik die al dichtgenageld, dreunend sloeg ik de spijkers dwars door zijn lippen en brak de mooie, regelmatige tanden waarop hij zo trots was. Toen kon ik niet meer stoppen. Ik dreef een beitel in zijn ogen, ik hieuw zijn neus met bot en al af. Ik scalpeerde zijn hoofdhuid en liet de lap vlees met donkerblonde krullen langs zijn linkeroor hangen, als een afgezakt, bloederig toupet. Kom tot zien, kom tot zien, dacht ik onophoudelijk terwijl ik hem met gloeiende priemen doorboorde en links en rechts stukken van hem afzaagde. Het enige dat ik intact liet was zijn geslacht. Pak me dan als je kan. Helen Ryan: ze is de ene helft van de tweeling Ryan. Haar levensloop is precies hetzelfde als die van haar tweelingzus, omdat ze altijd bij elkaar zijn gebleven. Op jonge leeftijd werden de zusjes Ryan misbruikt door de IRA, want hun vader verkocht ze aan hun. Hierdoor werd Helen doodongelukkig. Op een gegeven moment, toen hun vader in levensgevaar was, heeft ze de man niet geholpen. Lange tijd heeft Helen, samen met haar zus, voor haar moeder gezorgd, die dement werd. Aan het einde van dat proces kon die moeder het licht niet meer verdragen. Dagenlang zag Helen geen daglicht. Toen hun moeder overleed, kwam Helen vrijwel meteen naar Kerrimagannagh. In het begin vond ze het moeilijk om “vrij” te leven, omdat ze dus altijd vastzat aan haar moeder en altijd voor haar gezorgd heeft. Op het gebied van vrienden is Helen heel kieskeurig. In het oord kan ze het slechts met een paar mensen goed vinden. Een gedeelte van deze kieskeurigheid is te verklaren door het feit dat ze nooit alleen is. Ze heeft immers altijd gezelschap van haar zus. Door de overige kunstenaars op Kerrimagannagh wordt Helen best aardig gevonden. Vooral nadat haar zus haar verlaat, hebben veel kunstenaars medelijden met haar. Ze is erg rustig en bemoeit zich nooit met ruzie’s of discussie’s. Katie Kerrigan: Zij is boven alles een alcoholiste. Ze drinkt om haar ellendige verleden te vergeten. Haar drinken wordt ook nog eens aangemoedigd door Stephen, die zegt dat ze door de drank betere kunst maakt. Ze hoort niet echt in de groep, voor zover die er is. Ze vindt het moeilijk met anderen om te gaan, vooral met Tom, want hij is een Brit en ook nog protestants. Ze komt zelf uit Noord-Ierland en is Katholiek. Door de vijandigheid tussen de katholieken en de protestanten vroeger, zei haar vader dat ze nooit een Britse protestant in de ogen mocht kijken. Dat doet ze dus ook niet bij Tom. Later wordt ze iets soepeler en lukt het beter met anderen om te gaan. Dat komt vooral door Walter Hyde, want die drijft de groep bij elkaar. Belle O’Shaugenessy: Zij is de vrouw van Stephen, maar zij houdt allang niet meer van hem. Ze weet al bijna zeker dat hij vreemd gaat met Julia, de secretaresse van Stephen. Ze is doodongelukkig, maar boven alles houdt ze zielsveel van Beryl. Ze is dan ook heel erg jaloers als Beryl duidelijk helemaal weg is van Barbara en telkens over haar praat. Ze vindt dat Barbara dat kind “helemaal inpalmt”. Ze is ook erg ongelukkig met de manier waarop Stephen met haar zoontje omgaat. Hij lijkt zich te schamen voor Beryl, omdat hij aan kanker lijdt en dus helemaal kaal is. Ze maakt vaak ruzie met Stephen over zijn manieren om Kerrimagannagh in stand te houden, ze keurt zijn manieren erg af. Beryl O’Shaugenessy: hij is erg vrolijk. Heel vaak probeert hij zijn vader aan het lachen te maken, maar die is daar niet zo voor in. Dat doet hem veel verdriet. Hij slooft zich verschrikkelijk uit voor zijn vader om maar geen straf te krijgen. Beryl is verliefd op Barbara en hij doet ongeveer alles wel voor haar. Als hij erachter komt dat ze jarig is organiseert hij een verjaardagsfeestje voor haar. Hieraan zie je dat hij erg spontaan is, omdat hij meteen iets wil regelen als hij erachter komt. Ook spant hij een touwtje boven aan de trap, waar iedereen goed voor moet uitkijken. Dit doet hij om Barbara te beschermen tegen mensen die haar niet zo aardig vinden. Stephen O’Shaugenessy:hij heeft volgens zijn vrouw geen gevoel. Zij vindt dat Kerrimagannagh boven zijn gezin gaat. Volgens Belle probeert hij ook altijd indruk te maken op zijn gasten, hij is dus eigenlijk een beetje een uitslover. Hij heeft ook heel veel verschillende manieren ontwikkeld om op iemand indruk te maken, hij weet dus precies hoe hij alles moet aanpakken. Hij wordt erg bewondert door de bewoners van het huis, daardoor heeft hij best een groot ego gekregen. Dat zie je bijvoorbeeld als iemand commentaar op hem geeft dan trekt hij zich er niets van aan, want hij weet toch wel dat hij goed is. Stephen is een slechte echtgenoot, die haast nooit gevoel toont, wat je uit de mond van zijn vrouw kan opmaken. Ook gaat hij vreemd met Julia, de secretaresse. Stephen’s zoontje Beryl is zijn zwakke plek. Beryl herinnert hem eraan dat hij zelf ook sterfelijk is. Nu probeert hij zichzelf zo goed als onsterfelijk te maken d.m.v. heel beroemd te worden, zodat iedereen later nog over hem praat. Aan het eind van het boek is hij iets gevoeliger geworden, want hij vraagt Belle een tweede kans en hij probeert aardig te doen voor Beryl. De andere personages zijn: Felix: hij is een Amerikaanse dwerg uit Arkansas en hij heeft haar dat in plukken op zijn hoofd staat. Hij is een beetje een flierefluiter, zoals Helen in het boek over hem zegt. Hij zit vol seksuele toespelingen, die de wat oudere bewoners niet erg kunnen waarderen. Ze vinden dat niet gepast voor een volwassen man. Hij is wel altijd vrolijk en is nooit chagrijnig. Hij heeft een goede invloed op sommige bewoners, die worden door hem minder serieus. De oude Marcus leeft helemaal van hem op. Hij is erg recht voor zijn raap en hij zegt wat hij denkt. Net zoals in het begin van het boek, wanneer hij tegen Barbara zegt dat hij haar volgende minnaar wordt. Hij heeft veel aantrekkingskracht op vrouwen, waar hij zelf erg bewust van is. Aan het einde van het boek heeft hij een relatie met Charlie. Sarah: zij is een apart geklede vrouw, die een rare eerste indruk op iemand maakt. Barbara vond haar bij hun eerste ontmoeting een beetje “raar”. Ze schrijft klassieke werken, maar om aan een beetje geld te komen schrijft ze (zonder dat Stephen het weet) een flutromannetje. Ze is een erg laf persoon, volgens Helen Ryan. Ze probeert dat te verbergen, door heel erg aanwezig te zijn overal en alles “te koeioneren”. Vaak krijgt ze rare aanvallen, die voortkomen uit een naar verleden. Helen vindt ook dat ze er een is van achterbaksheid en van intriges, omdat Sarah een kromme rug heeft en ze dat typisch vind voor zo iemand. Charlie: zij is een Zuid-Amerikaanse en ze is ontzettend knap. Dat weet ze ook van zichzelf en daarom doet ze in het begin erg hooghartig tegen iedereen. Ze schrijft filmscripten en speelt ook in films Ze is heel erg in zichzelf geïnteresseerd en ze vindt haar haren zo mooi, dat ze er de hele dag aanzit. Ze windt vooral de mannen om haar vinger, maar de vrouwen ergeren zich aan haar gedrag. Marcus: Hij is een oude man en schrijft theaterstukken, waar hij jaren over doet. Daarom komt hij elke winter naar Kerrimagannagh. In het begin is hij hele goede vrienden met Felix en door hem wordt hij weer wat vrolijker dan eerst. Nadat Charlie is aangekomen verandert hij enorm, want hij is jaloers op Felix, omdat hij meer aandacht krijgt van haar. Hij is erg verstandig en denkt overal lang over na. Hij verzorgt zichzelf niet goed, want vroeger deed zijn vrouw dat, maar die is nu overleden en nu is er dus niemand meer om zijn was en dergelijke te doen. Sarah zit altijd aan zijn hoofd te zeuren dat hij stinkt. Jane: zij is de andere helft van de eeneiige tweeling en in het begin is ze net zoals haar tweelingzus. Ze is blij dat ze zo “vrij als een vogeltje”is, maar weet niet zo goed hoe ze daarmee om moet gaan en in het begin doet ze dus ook niets. Maar later voelt ze zich net zoals haar zus schuldig en gaat weer aan het werk. Nadat ze ruzie heeft gehad met Helen belandt ze in een dip en presteert ze niets meer. Ze is erg verslagen en blijft vaak in haar kamer om alleen te zijn. Ze wordt weggestuurd door Stephen en begint een nieuw bestaan. Julia: Zij is secretaresse van Stephen en zij heeft een relatie met hem(ook al is hij getrouwd). Ze houdt erg veel van Stephen. Dat kun je zien als ze wordt opgebeld door Belle dat Stephen dood is en dan helemaal verdrietig is en huilt aan de telefoon. Walter Hyde: hij arriveert later in het boek. Hij is een smerige man. Hij heeft korstjes onder zijn neus, armoedzaaier ogen met rode randjes en dichtgeplakte hoeken, witte spuugvlekken en stinkende laarzen. Iedereen vindt hem vies en ze hebben al bij voorbaat een hekel aan hem. Hij heeft een vreemd soort geloof en hij praat altijd over de duivel en hij hangt rare verhalen over goed en kwaad aan iedereen op. Iedereen vindt hem irritant. Hij maakt tinnen soldaatjes. Hij wil aardig gevonden worden en slooft zich erg uit. Hij wil de bewoners imponeren met het feit een nacht in Bunty’s kamer door te brengen, maar s'nachts valt hij van de trap. Hij zit helemaal in het gips en doet daarna erg zielig tegen iedereen, zodat ze allemaal een schuldgevoel krijgen en hem komen vertroetelen. Dat vindt hij wel leuk. Olympia: zij is de tante van Bella en Stephen heeft haar n huis genomen om wat aanhaar kunst te werken. Eigenlijk heet ze gewoon Mary-Jane. Ze maakt een nieuwe bewerking van de Metamorfosen van Ovidius, wat een erg groot karwei is. S’Nachts gaat ze vaak in haar nakie in het bos dansen om inspiratie op te doen. Harriet: Zij is vroeger een non geweest, maar is dat nu niet meer omdat ze lesbisch is. Ze kerft met messen in panelen en dat lucht haar op. Ze vindt Barbara wel aantrekkelijk en flirt vaak met haar. Tom Brooks: helen vindt hem een ernstig schrijvend kind, waar geen gezelligheid voor weggelegd is. Ze vindt dat hij zich te goed voelt voor hen en dat laat merken ook. Hij is een stille jongen. Maar vanbinnen bruist er veel bij hem. Hij vindt Barbara aantrekkelijk en begint een relatie met haar, wat je niet zou verwachten, aangezien hij twintig is en zij negenendertig. de wat oudere medebewoners vinden het dan ook een schande.
De tijd: Het verhaal speelt zich in het heden af. Je komt hierachter, omdat er in het verhaal over moderne dingen wordt gesproken, zoals een auto, telefoons, vibrators. Ook de manier waarop de kunst tot stand komt( bijvoorbeeld een torso met metalen grijparmen die Barbara maakt) laat je zien dat dit boek zich in het heden afspeelt, omdat er vroeger niet zulke kunst gemaakt werd. Het verhaal heeft geen chronologische volgorde, want er worden vaak stukjes van de jeugd verteld en het is eigenlijk allemaal één flashback, want er wordt teruggekeken op wat er gebeurd is. De vertelde tijd is ongeveer twee a drie maanden en het speelt zich in de winter af. Ruimte: De ruimte is een verhoorkamer, want daar wordt verteld wat er allemaal gebeurd is. Maar waar alles zich eigenlijk afspeelt is op Kerrimagannagh, een oud landhuis in Ierland. Dit landhuis dient als oord voor kunstenaars. Het is een afgelegen plek en dat moet ook, want er moet totale rust zijn voor de kunstenaars. Als er verteld wordt over de jeugd van de kunstenaars, speelt het zich dus op die plekken af. De ruimte wordt in dit verhaal gebruikt om sfeer op te roepen. Het perspectief: In dit boek wordt gebruik gemaakt van een meervoudig personaal perspectief. Het verhaal wordt achtereenvolgens verteld door Barbara Vrijman, Helen Ryan, Katie Kerrigan en Belle O’Shaugenessy. Door deze vorm van vertellen, krijg je op vier verschillende manieren te horen wat er allemaal gebeurd is, dat is erg leuk, want dan zit er wat variatie in het verhaal. Samenvatting : Deel 1: Hier is Barbara Vrijman aan het woord, een Nederlandse beeldhouwer van 39 jaar. Ze vertelt hoe ze op weg ging naar Kerrimagannagh waar Stephen O’ Shaugenessy woont, omdat ze werd uitgenodigd door hem voor een verblijf van zes weken. Kerrimagannagh is een oord waar kunstenaars rustig kunnen werken en het is erg beroemd in de kunstwereld. Ze snapt alleen niet waarom ze uitgenodigd is, want vlak voordat ze werd uitgenodigd heeft ze veel negatieve kritiek gehad van Sister Nancy, die ook nog eens toonaangevend blijkt te zijn voor de selectie van kunstenaars die Stephen maakt. Nadat ze na een lange reis op het kunstoord aankomt, treft ze alleen de kunstenaars aan: Olympia, Katie, Marcus, Harriet, Felix, Tom, Sarah en de tweeling Helen en Jane. Verder wonen Belle, de vrouw van Stephen en haar zoontje Beryl in het huis. Door de verhalen die ze van de bewoners hoort komt ze erachter dat er ook een huisgeest in het huis leeft, genaamd Bunty. Vooral met Sarah kan Barbara het in het begin goed vinden. Later wordt haar vriendschap met Felix ook beter, die zegt haar volgende minnaar te zijn. Als ze aardig doet tegen Beryl is hij helemaal weg van haar en is hij net meer bij haar weg te slaan. Hij wordt later ook stiekem verliefd op haar. Deel 2: Dit deel begint nog voordat Barbara is aangekomen. In dit deel is Helen Ryan aan het woord. Ze is, samen met haar tweelingzus Jane, uitgenodigd om hun schilderijen op Kerrimagannagh te komen maken. Alle schilderijen maken ze samen, dus ze werken samen aan één schilderij. Hum moeder is pas overleden en ze hebben haar tot de dood bijgestaan. Hun vader heeft hen in de oorlog “verkocht”aan de IRA. Hij liet ze onder hun dak verkrachten en kneep zelf een oogje dicht. Toen hij later halfdood om hun hulp riep hebben ze hem laten roepen en zijn weggelopen. Ze hebben daarna hun laatste gebeden gezegd voor hem. De reis naar Kerrimagannagh is de eerste keer dat ze echt van huis zijn. Aan het begin van hum reis hebben ze helemaal geen inspiratie, maar dan beginnen ze na te denken over het leven. Ze komen tot de conclusie dat het lichaam altijd onvolmaakt is.. Daarom besluiten ze onvolmaakte lichaamsdelen te gaan schilderen. Dan komt er een nieuwe gast, de Hollandse Barbara Vrijman. Iedereen is voordat ze komt tegen haar, omdat haar kunst vreselijk slecht is, maar als ze er eenmaal is vindt iedereen haar toch wel aardig. Dan komt er nog een nieuwe gaste, de Zuid-Amerikaanse Charlie. Felix is meteen onder de indruk van haar en een tijdje later hebben ze een relatie. Op een dag komt Beryl op bezoek. Hij heeft altijd veel fantasie en hij is ondertussen dikke maatjes geworden met Barbara. Hij wil een club voor B-mensen op richten(mensen waarvan de voornaam met een b begint) En wil daarom portretten hebben van Barbara, Belle en hijzelf. Hij eist van Helen en Jane dat ze apart schilderen/tekenen. Als Beryl weg is krijgen Helen en Jane ruzie over het feit dat ze al hun hele leven samen zijn. Jane vertrekt naar een ander gedeelte van het huis en het is de eerste keer in Helen’s leven dat ze er helemaal alleen voor staat. Er ontstaat een bepaalde aantrekkingskracht tussen Tom en Barbara en enige tijd later hebben ze ook een relatie. Deel 3
Dit is het verhaal van Katie, een alcoholiste en een pottenbakster. Als dit verslag begint is Stephen net teruggekeerd uit Frankrijk waar hij een congres had. Tijdens een bezoek aan haar atelier stelt Stephen voor Jane te verwijderen uit het oord. Zonder dat Katie dat goedkeurt, voert hij dit uit en later nemen de anderen haar kwalijk dat Jane weg is. Uit de conversatie die Katie heeft tijdens dat bezoek van Stephen komt ze erachter dat Barbara als "pispaaltje" naar het kunstoord is gehaald. Dit deed hij met de bedoeling, dat als niemand haar aardig vond ze hun woede op de kunst gingen uitten en dat zo de kunst beter werd. Dit werkte echter niet: ze was er te aardig voor. Daardoor moet Stephen wel een noodgreep toepassen. Hij introduceert Walter Hyde: een streng protestante man met slechte tafelmanieren en een slechte omgang met anderen. Op Barbara's verjaardag, als iedereen bij elkaar zit, wordt Walter overal buiten gehouden. Als "grapje" zet hij Barbara's raam open, waardoor haar spullen wegwaaien of kapot vallen. Beryl is heel boos en wil Barbara beschermen, daarom spant hij een touwtje bovenaan de trap, waar overheen gestapt moet worden om bij de kamer van de Nederlandse te komen. Op dat moment is het al duidelijk dat de noodgreep van Stephen werkt. Walter wordt echt overal buiten gehouden. Op een gegeven moment is dit zo erg, dat Katie medelijden krijgt. Mr. Hyde gelooft niet in Bunty, de huisgeest. Hij wil bewijzen dat die niet bestaat. Iedereen haalt hem over om een nacht in “Bunty’s kamer” te gaan slapen en dat wil hij doen . Die nacht schrikt Walter zich lam en rent dwars door de gesloten deur van de kamer heen, waarbij hij van de trap af valt en heel veel botten breekt. Deel 4: Dit is het verhaal van Belle, de vrouw van Stephen. Het verhaal begint ermee dat Charlie en Felix aan haar komen vertellen dat Stephen dood is en dat Belle iedereen ervan op de hoogte moet stellen. Zelf is ze heel rustig, want ze houdt allang niet meer van hem. Ze had hem al gewaarschuwd dat er genoeg mensen waren die hem dood wilde hebben. Daarna wordt er verteld wat er aan vooraf is gegaan: Nadat Walter van de trap is gevallen staat hij in het middelpunt van belangstelling, want iedereen voelt zich schuldig, omdat ze hem hebben overgehaald om in die kamer te gaan slapen. Hij kan niet meer in zijn eigen kamer verblijven, dus wordt hij op de bank in de zitkamer van de gasten gelegd. Bella vindt dit niet leuk, want ze wordt telkens opgetrommeld door Walter om allerlei klusjes te doen. Zij is de enige, die hem nog steeds onsympathiek vindt. Bella is jaloers op Barbara, omdat Beryl en zij zulke goede vrienden zijn geworden. Belle doet veel dingen met Beryl, zoals knutselen en picknicken. Dan komt het nieuws dat Sister Nancy op bezoek komt. Het hele huis staat op z’n kop. Bella gaat naar Stephen om informatie te krijgen, maar hij laat niets los. Ze krijgen ruzie en Bella schreeuwt dat Sister Nancy het wel interessant zal vinden dat Barbara Vrijman op Kerrimagannagh te zien, aangezien ze haar helemaal afgekraakt heeft. Toevallig hoort Felix dit. Bella vraagt aan Stephen wat hij met Walter doet en zo komt ze erachter dat hij hem bij henzelf in huis wil nemen, want daar komt Sister Nancy niet. Stephen vertelt aan Beryl dat er mensen zijn die Barbara weg willen hebben, terwijl dat zijn eigen idee was en Beryl barst in tranen uit. Barbara denkt dat Belle haar weg wil hebben, omdat Felix tegen haar heeft gezegd wat hij gehoord had. Iedereen keert zich nu tegen Belle. Twee dagen voordat Sister Nancy komt vertelt hij de gasten over haar aankomst op Kerrimagannagh en hij wordt heel boos op ze, omdat ze volgens hem niets produceren. Na het eten hebben Stephen en Belle een goed gesprek en hij vertelt aan haar wat zijn tactiek is. Hij plaatst altijd één zwakkere persoon in de groep, zodat de rest zich aan hem gaan ergeren en zich tegen hem keren. Dan gaan ze zich dus meer op hun kunst concentreren, omdat ze het stom vinden met de zwakkere. Later die avond staan dus Charlie en Felix voor de deur om te zeggen dat Stephen dood is. Over zijn dood heeft ze drie hypothesen: Als eerste had Stephen misschien teveel gedronken en is met zijn dronken hoofd van de trap gevallen, maar dat vindt ze niet aannemelijk. Dat komt omdat hij nooit zoveel drinkt. Ten tweede kan het zijn dat Kerrimagannagh een huis met een eigen wil is en Stephen kwijt wil, maar ze houdt het bij de derde mogelijkheid. Ze denkt dat iemand hem boven aan de trap heeft opgewacht en hem van de trap heeft gegooid.
Uitgewerkte persoonlijke reactie : Onderwerp: Ik dacht eerst dat het onderwerp van het boek de “sterke man” zou zijn, maar uiteindelijk draait het toch meer om het groepsproces van de kunstenaars. Ik had verwacht dat het leven van de man beschreven zou worden, maar in het boek wordt veel minder daarover gesproken, dan over de gevoelens en gedachten van de vrouwen die vertellen. Mijn verwachtingen zijn dus niet uitgekomen, maar dat vind ik helemaal niet erg, omdat ik eigenlijk het boek zoals die nu is veel en veel leuker vind. Eigenlijk heb ik nog nooit zoveel stilgestaan bij het groepsproces. Ik vond het altijd heel normaal dat je met elkaar je zorgen deelt en samen aan een leuk leven werkt. Als je nu het boek gelezen hebt, zie je dat het toch niet zo makkelijk is als het lijkt. In het begin is er nog geen echte groep en iedereen zorgt voor zichzelf en doet meer dingen apart, maar aan het einde, als ze met z’n allen tegen Walter Hyde gaan, ontstaat er eigenlijk pas een groep. Dan gaan ze dus veel meer samen doen. Ik vind dat er heel goed nagedacht is over het onderwerp. Er is veel diepgang in het boek en het is totaal niet oppervlakkig. Er wordt diep ingegaan in de zorgen van het leven en alle lasten die die zorgen weer meebrengen. Ik denk dat je dit type roman misschien wel met sommige boeken van Agatha Christy kunt vergelijken, want daarin zitten bvb. Ongeveer 8 mensen op een eiland en aan het einde wordt er een moord gepleegd. In dit boek wordt je ook in het begin op een dwaalspoor gezet met betrekking tot de moord en op de persoon die vermoord wordt. Dat is net zo in de boeken van Agatha Christy. In die boeken worden moeilijke theorieën over de moord bedacht en in dit boek worden moeilijke theorieën over het leven en wat daarmee samenhangt bedacht. Misschien is het wel niet zo dat deze boeken een beetje van elkaar weg hebben, maar ik zie er wel enige gelijkenis in. Gebeurtenissen: Ik vind het verleden van de kunstenaars erg belangrijk, omdat die een grote rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van het gedrag van nu. De vertellers(behalve Barbara) hebben allemaal een beroerde jeugd gehad, maar hebben ondanks dat toch iets van hun leven weten te maken, want ze zijn erg beroemd op het gebied van kunst, anders had Stephen ze niet op Kerrimagannagh uitgenodigd. De moord op Stephen is eigenlijk ook wel een belangrijke gebeurtenis, want als dat niet gebeurd was had je ook niet de verhalen van de vertellers gehoord, omdat alles dan gewoon nog z’n gangetje ging op Kerrimagannagh. De moord zelf is alleen niet goed beschreven, want je weet niet hoe het gebeurd is en wie het heeft gedaan. Het is alleen de aanleiding geweest voor de verhalen. De gedachten en gevoelens spelen een erg grote rol in dit boek dat vind ik erg leuk. Ze denken allemaal best filosofisch en een boek met zo’n karakter had ik nog nooit gelezen. Hier wordt alles op een diepere manier bekeken. De gebeurtenissen zijn niet-chronologisch verteld, maar dat is wel weer leuk. In het begin vertelt Barbara Vrijman hoe ze heet en wat haar beroep is. Daarna begint ze te vertellen over wat er daarvoor allemaal gebeurd is. Het hele verhaal is dus eigenlijk één grote flashback. De gebeurtenissen vloeien wel logisch uit elkaar voort. Het verhaal is zo geschreven, dat je in het begin niet weet wat er nou staat te gebeuren. Pas als je langer in het boek leest krijg je een vermoeden van wat er gebeuren zal. Je wordt wel weer op een dwaalspoor gezet, want je denkt eerst dat Walter Hyde dood zal gaan omdat iedereen zo’n hekel aan hem heeft. Als hij dan ook nog van de trap vliegt en dat het einde is van deel drie, heb je al helemaal het gevoel dat hij het is die dood gaat. Uiteindelijk blijkt Stephen dood te zijn. Dat had ik niet verwacht en het is dus verrassend wat er gebeurd. Het verleden van de vertellers is erg ontroerend en het is erg zielig om te lezen wat hen allemaal overkomen is. Ik vond het verleden van Katie het mooist. Die heeft dan ook het meest indruk op mij gemaakt. Ze haalt haar dochtertje voor haar begrafenis uit haar kistje en neemt haar mee naar huis. Ik vind het mooi dat een moeder in staat is zoiets voor een kindje te doen. Ze laat haar kindje niet begraven. Eigenlijk vind ik het ook wel weer een vies idee dat ze een dood kindje meeneemt, dus zo zie je, ik heb tegenstrijdige gevoelens erover, maar ik vind het wel de mooiste gebeurtenis. Ik denk dat het hele boek me wel aan het denken heeft gezet, want over alles wat er in dit boek verteld wordt heb ik na zitten denken. Zoals hoe je iemand kan manipuleren en over de gevoelens en gedachten van personen tegenover iemand anders. Hoe je iemand zo kan haten dat je iemand dood wilt is mij nog een raadsel. Ik zou dat zelf nooit doen. Personages: Er zijn meerdere hoofdpersonen in dit boek en geen van allen zijn ze een held(in). Het boek gaat ook meer over de gedachten, dus kunnen ze ook geen heldendaden verrichten. Ik kan me wel inleven in de hoofdpersonen, maar wel met moeite. Ik vond ze allemaal wel sympathiek. Alleen is het jammer dat het boek op zo’n pessimistische toon is verteld. Dat vond ik wat minder aan de personages . Ik had erg medelijden met ze toen ik het boek las, want bijna allemaal hebben ze wel nare ervaringen gehad. Barbara is bvb. Door haar man in de steek gelaten, Belle is ongelukkig door het gedrag van haar man, Beryl is ongeneeslijk ziek, Katie heeft een overleden dochter en Helen is vroeger verkracht enz. Toch vind ik het moeilijk mezelf voor te stellen om een moeilijke jeugd gehad te hebben, want mijn jeugd is nog niet eens voorbij en die is helemaal niet ongelukkig. Met één hoofdpersoon had ik alleen niet zoveel op: Stephen. Hij bedriegt zijn vrouw met zijn secretaresse, hij keurt zijn zoon geen blik waardig en hij toont geen enkel gevoel of emotie als je over hem leest. Hij vindt zijn werk belangrijker dan zijn gezin. Het is wel jammer dat je het hele verhaal niet vanuit zijn perspectief leest, want dan had je kunnen weten hoe hij over bepaalde dingen denkt. Nu lees je alleen maar wat de vrouwen over hem denken. Je krijgt zo eigenlijk een verdraaid beeld van de werkelijkheid, want vrouwen ervaren veel dingen anders dan mannen. Alle personages zijn “levensecht” vind ik, want ze tonen veel emoties en hebben dezelfde gevoelens als normale personen. Ik vind het wel leuk dat er onvoorspelbare kanten van een personage naar buiten komen, zoals bij Barbara. In het begin zie je haar als een bescheiden nette vrouw en je zou nooit van haar denken dat ze rare gedachten had, maar als je dan leest hoe ze haar man in gedachten toetakelt komt er wel een andere kant van haar naar boven. Opbouw: Ik vond dat “een sterke man” niet echt een moeilijke opbouw had. Het is natuurlijk wel zo, dat je even door moet hebben hoe het in elkaar zit, maar daarna snap je het vanzelf. In het verhaal zat een grote hoeveelheid spanning. Dat komt vooral door alle flash forwards, die verraden dat er iets staat te gebeuren, maar daar niet bij vermelden wat er gaat gebeuren. Er wordt wel gezegd dat het iets ergs is.in het begin zit de spanning vooral in de gebeurtenissen, maar later in het verhaal wordt dat meer en meer naar één man verlegd: Walter Hyde. Als je dan nog weer verder leest, merk je dat dit is gedaan om de lezer op een dwaalspoor te zetten, want Walter valt wel van de trap, maar dat is niet de allervreselijkste gebeurtenis. In het vierde en laatste deel wordt pas duidelijk dat het gaat om de moord op Stephen. Er zitten ook wel flashbacks in het verhaal.(Eigenlijk is het verhaal één grote flashback, maar dat reken ik niet mee.) Deze flashbacks gaan over het verleden van de personen die in het verhaal een rol spelen. Ik vind dat leuk, omdat je dan weet wat er vooraf met die persoon gebeurd is. De opbouw vind ik niet specifiek passen bij het onderwerp, want bij dit onderwerp hoef je niet een duidelijke opbouw te hebben om het hoofdpunt duidelijk te maken. Ik vind het leuk dat het verhaal een meervoudig personale vertelsituatie heeft, want dan leer je de gedachten en gevoelens over bepaalde dingen van verschillende kanten kennen. Het is alleen jammer dat je het door de ogen van vier vrouwen ziet, maar dat had ik al gezegd. De schrijfster had beter twee mannen en twee vrouwen kunnen nemen. Het boek heeft een open eind, dus je blijft met erg veel vragen zitten, zoals: wie heeft de moord gepleegd, hoe is de moord gepleegd en hoe gaat het verder met Belle en haar zoontje en de rest van de kunstenaars. Het boek boeide mij al direct vanaf het begin en ik heb het nooit saai gevonden. Taalgebruik: Je kunt duidelijk aan het taalgebruik zien, dat dit een boek voor volwassenen is. Er staan veel moeilijke en soms ook aparte woorden in die je, als je even doorleest, later wel begrijpt. Dat vind ik eigenlijk ook wel passen bij de personen, omdat ze natuurlijk kunstenaars zijn en die kunnen soms ook heel apart zijn. . Soms hadden de personen wel eens een uitspraak waarvan ik de betekenis niet helemaal in het verhaal kon plaatsen, maar dat is maar een enkele keer voorgekomen. Zoals bij Barbara die zegt:”er gaat niest verloren in de kosmos”. Zij denkt vaak aan die uitspraak, maar ik weet niet waar die in het verhaal nou op slaat. Dat vond ik wel moeilijk te begrijpen. Ik vind de verhouding tussen de gesprekken en bvb. de beschrijvingen van de gebeurtenissen wel goed. Er wordt niet alleen maar gepraat en ook niet alleen maar beschreven
Verdiepingsopdracht: Ik heb al veel dingen behandeld, maar ik zal proberen er nog net even wat uitgebreider op in te gaan. Open plekken: In het begin weet je niet waarom Barbara Vrijman nou naar Kerrimagannagh is gehaald en ze snapt het zelf ook niet helemaal. In het derde deel als Stephen met Katie aan het praten is legt hij aan haar uit dat hij Barbara eerst als pispaaltje naar K. had gehaald om het groepsproces te verstevigen, maar dat het dus niet gelukt is en hij maar een ander naar Kerrimagannagh haalt. Ook een belangrijke open plek is, dat je niet weet wat voor een verschrikkelijke gebeurtenis er komen gaat. Er worden heel veel hints gegeven, maar je krijgt pas aan het begin van het vierde deel te horen dat Stephen vermoord wordt. Eigenlijk is dat een spanningsboog, want aan het begin van het verhaal worden hints gegeven, maar je krijgt het dus helemaal aan het eind het pas te weten. Open plekken die niet ingevuld worden zijn: o dat je niet weet wie Stephen vermoord heeft, o dat je niet weet waar Walter zo van geschrokken is, dat hij dwars door de deur rent en de trap af valt, o dat je niet weet hoe Stephen vermoord is, o dat je niet weet of Stephen nou echt een buitenechtelijke relatie met Julia had, is het spannend of niet? Zoals ik al gezegd had, vind ik het een heel spannend boek, mede dankzij alle flashbacks, flash forwards en open plekken. Door de spanningsboog, verlang je ernaar te weten wat er nou echt gebeurd. Door je eerst op een verkeerd spoor te zetten, omdat je eerst denkt dat er iets met Walter gebeurd, wordt het nog spannender als je erachter komt dat, dat niet de verschrikkelijke gebeurtenis is. Fictie, proza of literatuur? Dit is een fictieve tekst. In het normale leven zouden de gebeurtenissen wel zo kunnen zijn, maar het is een beetje overdreven. Volgens mij is dit boek proza, want de bladzijden zijn helemaal volgeschreven. Het boek is een psychologische roman. Eindoordeel: Ik vind het een mooi en goed geschreven boek, die ik aan iedereen aanraad om te lezen. Misschien houden jongens iets minder van dit boek, omdat er nogal veel feministische ideeën in zitten, maar het is zeker de moeite waard om te lezen. Het boek zet je tot denken aan over het leven en dat vind ik goed. Dus: “een sterke man” moet je zeker lezen!