Beschrijvingsopdracht Ik heb voor dit boek gekozen omdat hij bij de pentapockets van dit jaar zat, het niet zo’n dik boek was en omdat ik ook ‘vertraging’ van Tim Krabbé heb gelezen. Samenvatting van de inhoud In de vakantie leert Egon Axel kennen. Een stevige jongen met een eigen willetje. Egon kijkt eigenlijk wel een beetje tegen hem op. Axel is bij iedereen populair, heeft tegen iedereen een grote mond en zet alles naar zijn hand. Het gaat zelfs zo ver dat Axel hem overhaalt het met een meisje te doen. Egon weet ook niet of de meisjes die Axel en hij om den beurt pakten het wel leuk vonden wat ze deden. Op vakantie in de Ardennen leerde hij een meisje kennen. Marjoke. Het was een stil meisje, ze viel niet zo op in de groep. Maar toch was er iets in Egon dat hem aantrok om naar haar toe te gaan en met haar te praten. Hij was op haar verliefd en zij op hem, maar Axel moest het weer verpesten. Toen ze in paren bosbessen gingen plukken liep hij naar Marjoke toe om met haar te gaan. Maar Axel duwde hem al naar de rondborstige Vera. Een tijd later toen hij voor geoloog studeerde woonde hij in de Grim. Ook daar kwam hij Axel tegen, Axel heeft inmiddels een vriendin gekregen die Hildegonde heet. De tijd in de Grim was een tijd van plezier en feest. Het was altijd gezellig. Op een dag stond er een artikel in de krant over het verdwijnen van jongeren rondom de Grim. Het was Egon eigenlijk nooit zo opgevallen. Maar nu hij na ging denken realiseerde hij zich dat hij de vriendin van Axel, Hildegonde, en Frisco, een stille jongen met wie hij wel eens had gepraat, al een hele tijd niet meer had gezien. Hij legde direct het verband met Axel. Die moest er iets mee te maken hebben dacht Egon. Op een avond riep Axel hem. Axel stond in een hoekje met een Chinees meisje en vroeg hem of hij gewoon wilde verdwijnen. Voor fl.1200,- zal niemand iets meer van hem horen. Maar hij weigerde. Hij wist inmiddels dat Axel zich bezig hield met ongure dingen. Ongeveer acht jaar later werkte Egon als Geoloog. Hij gaf aardrijkskunde op een school en schreef voor een aantal vakbladen over geologie. Hij had ook een vriendin gekregen. Adriënne. Zij was de dochter van de eigenaar van een heleboel restaurants in Nederland en Spanje. Hij kon in het bedrijf van haar vader komen werken. Maar hij weigerde. Hij was geoloog, zijn wens. Adriënne moest hem maar zo nemen als hij was. Op een komt hij Axel tegen, Axel reed hem naar België en hebben daar samen een hoop oude herinneringen opgehaald. Toen Egon terug was van de expeditie zag hij een artikel in de krant over een expeditie in Amerika. Maar die was veel te duur. Zo veel geld had hij nooit. Hij wilde perse op de expeditie. Het was zijn droom. Hij moest ergens geld vandaan halen. Egon ging drugs smokkelen. En wel naar Ratanakiri. Daar was niet zo lang geleden een Nederlander onthoofdt omdat hij drugs het land had in gesmokkeld. En nu ging Egon dat doen. In Ratanakiri huurt hij een kamer in een hotel en bereid zich geheel voor op de overhandiging. Na een bezoek aan een disco laat hij een gehandicapte jongen op z’n auto passen. Daarna was hij zijn koffer gaan halen en naar de plaats van de overhandiging gereden. Hij moest wachten. Hij was te vroeg. Er stopte een auto een eindje van de zijne en er kwam een vrouw uit. Ze vroeg hem om een wachtwoord. Waarna hij had gereageerd zei zij haar wachtwoord. Ze gingen samen naar de auto van de vrouw en gingen samen op de achterbank liggen. De volgende ochtend werden ze beide dood aangetroffen. De schrijver van het artikel over de verdwijning van studenten rondom de Grim was Michiel Polak. Hij was direct op de moord in Ratanakiri af gegaan. Er was al een dader aangewezen. Oum Phen, de gehandicapte bij de disco. Maar Michiel geloofde niet dat hij de dader was en ging zelf op onderzoek uit. Hij ondervraagt verschillende mensen. Zelfs de dictator van Ratanakiri, generaal Sophal. Hij komt erachter dat de twee vermoordde mensen niet door één gehandicapte vermoord kunnen zijn. Zelfs niet door één niet gehandicapte. Het blijft onzeker wat er vlak voor de moord is gebeurd. Niet lang nadat Marjoke met de groep naar de Ardennen was geweest, emigreerde ze samen met haar ouders naar Amerika. Omdat haar vader daar werk had. In de loop der tijd kreeg ze een man. Haar grote hobby was het verzamelen en bestuderen van stenen. Ze was er helemaal gek van. Ze had haar naam laten veranderen in Marcie en noemde haar stenenwinkeltje dan ook Marcie’s Gems. De opbrengsten waren laag, en de kosten waren hoog. De eerste twee jaar betaalde haar goed verdienende vriend de huur. Maar toen hij dat niet meer deed moest ze het geld ergens anders vandaan halen. Op een dag vertelde ze tegen haar vriend David dat ze weer naar een stenenbeurs ging. Maar dit keer bleef ze veel langer weg als normaal. Ze was drugs gaan smokkelen naar Ratanakiri. Daar ontmoette ze Egon bij de overdracht. Daarna zijn ze alle twee vermoord. Eerste persoonlijke reactie Ik vond het een boeiend en spannend boek. Het is ook wel shockerend dat het zo makkelijk is om in aanraking te komen met het criminele circuit en hoe moeilijk het is om er weer uit te komen. Ik vond het boek niet ingewikkeld maar het is ook niet makkelijk geschreven. Ik werd hierdoor aan het denken gezet door de tekst, ik denk niet dat ik ooit zo wanhopig op zoek kan zijn naar geld om zoiets te doen. Het is ook dan niet herkenbaar voor mij, ik ben nog nooit in aanraking gekomen met criminele mensen of met het criminele circuit en ik heb ook nog nooit in hele grote geldnood gezeten.
Verdiepingsopdracht Ik had verwacht dat het een spannend misdaad boek zou zijn. Het was wel spannend maar het was niet zo oppervlakkig dan ik had verwacht. Het verhaal speelt in veel verschillende ruimtes: Het jeugdkamp in La Roche in de Ardennen: Een kamp gelegen in een gebied met heuvels, riviertjes, grasvelden en tenten, functie: hier ontstaat het contact tussen Egon, Axel en Marjoke. 'De Grim': Bij de grim stel ik me een grote donkere, muffe ruimte voor. Er is een bar en er zijn allerlei kamertjes, functie: hier ontmoet Egon Axel opnieuw. Ratanak: Een verzonnen stad. Wat volgens mij goed te vergelijken is met Rio de Janero. Erg rommelig, vieze straten, bedelaars, hoertjes, verscheidene eet karretjes en corrupte personen die je bedonderen waar je bij staat, functie: Dit is eigenlijk de belangrijkste plaats in het verhaal omdat hier de overdracht van de koffer plaatsvindt. Deze ruimtebeschrijving is een voorbeeld van concretisering: beschrijving van een plek in Ratanak (zie bladzijde 5): “Een breed betonnen gebouw, vijf verdiepingen hoog, een eindje van de weg aan de rand van het vliegveld. Ervoor was de parkeerplaats. Er stonden wat auto’s, glinsterend in de zon. Een hek scheidde de parkeerplaats van een braakliggend terrein dat zich tot aan de weg uitstrekte, met lage struiken, afval, resten van omgevallen muurtjes en in het midden een eenzame, scheve palm.” De stenenwinkel van Marcie: De winkel is niet erg goed beschreven maar als ik het zou moeten bedenken zou het een nette opgeruimde en ruime winkel zijn met allerlei vitrines met bijzondere stenen, functie: hiervoor verdwijnt Marcie naar Ratanak. Volgens mij is de thematiek van het verhaal de vervulling van een jeugdliefde. Het hele verhaal is rond deze spanningsboog gebouwd met Egon Wagter en Marjoke Heffels/Marcie Nussbaum als hoofdrolspelers. In de verhaallijn zijn ze niet echt bewust met elkaar bezig, ze hebben elk hun eigen leven maar in de betekenislaag tonen ze beiden aan dat ze iets missen in hun bestaan. Dit komt in uiting door het feit dat ze niet lang bij hun partners blijven: Egon scheidt van zijn vrouw en Marjoke heeft een lange tijd een relatie met een ander. Axel van de Graaff is in deze thematiek erg belangrijk, hij zorgde er in de eerste plaats voor dat Marjoke en Egon niet bij elkaar komen in de Ardennen maar hij zorgt er ook voor dat ze vlak voor hun sterven weer bij elkaar komen en het centrale punt in hun leven afronden. Onbewust zijn ze hun hele leven met elkaar bezig geweest, ze hebben allebei een partner gezocht die erg op hun leek en ze proberen hun kinderen te behoeden voor de fout die zij in de Ardennen hebben gemaakt. Het verhaal gaat over de teleurstellende beloning voor hun braafheid, over een leven van lafheid tegenover een leven van met lef en durf. Egon wordt het slachtoffer van zijn eigen terughoudendheid., Verlegenheid, hij laat zich door alles en iedereen overrompelen waardoor hij niet doet wat hij van plan is. ‘als je maar een gore klootzak was, dan lag de wereld aan je voeten. Axel had gelijk, de beschaving was vernis, een verbond van de lafbekken om zich te beschermen tegen de echte heersers, degene die pakten wat ze hebben wilden. (p 74). Ook Marjoke is bezig met haar braafheid en noemt zich tegenover haar zoon een trut, zeker toen ze nog jong was: ‘zo’n meisje dat nooit iets gevaarlijks doet. Heel braaf. De volwassenen zijn tevreden over je, je bent een voorbeeld maar zelf word je weleens boos omdat je weet wat lafheid is’. (p110) Bron voor de thematiek: Trouw, 14 november 1997, door Onno Blom Naast een klassieke whodunit is 'De grot' vooral een speurtocht naar de motieven van de belangrijkste personages, die zich op de valreep een vergeten liefde lijken te herinneren. Waarom laten deze twee, op het oog haast doorsneemensen zich in met de drugssmokkel in een land, waar de doodstraf nog kort tevoren een Nederlands slachtoffer heeft geëist? Het antwoord ligt besloten in de persoonlijke geschiedenis van de man en de vrouw. Met grote precisie trekt Krabbé lijnen terug in de tijd, waarin De Een en De Ander elkaar ontmoeten. Hij voert ons terug naar de jaren zestig, naar een jeugdkamp in de Ardennen, waarin de twee zowel de liefde voor elkaar als voor stenen (zij gaat ze verzamelen, hij wordt geoloog) ontdekken. De 'barnsteendruppel' valt op zijn plaats. Voor de verklaring van hun latere, criminele gedrag valt Krabbé terug op de vaste noodlottige factoren van de thriller. Naast de onvervulde liefde speculeert hij op de tomeloze nieuwsgierigheid, waarmee hij zijn gretige publiek zo plagerig naar het einde lokt. Egon Wagter, de man die op de parkeerplaats in Ratanak afrijdt met een koffer vol drugs in zijn achterbak, blijkt ook die zucht naar het onbekende te bezitten. Hoewel Egon een intelligente, afwachtende man is, knaagt er toch iets aan hem: ``Soms verlangde Egon daarnaar - te zijn zoals zij waren, iets geheimzinnigs waarnaar gegist werd, en dat de achterblijvers van huiver vervulde''. Uit ergernis dat zijn carrière als geoloog is gestrand en zijn relatie is mislukt, geeft hij toe aan de verlokkingen van de geheimzinnigheid. Net als in 'Het gouden ei', Krabbés meest succesvolle roman, zorgt een kwade genius ervoor dat de hoofdpersoon onderduikt in het onbekende. In 'Het gouden ei' laat Rex zich overhalen door Lemorne, de ontvoerder en moordenaar van zijn vrouw Saskia, hetzelfde lot te ondergaan. Enkel en alleen omdat Rex het niet kan verdragen niet te weten wat er met Saskia is gebeurd, eindigt hij in een grafkist onder de grond. Levend begraven. In 'De grot' wordt de sleutelrol in de driehoeksrelatie tussen de man, de vrouw en het kwaad vervuld door Axel van de Graaf. Als Axel als jongetje wordt gevraagd wat hij later wil gaan doen, antwoordt hij: ``Mislukken''. Dit subversieve personage heeft de gave mensen te laten willen wat híj wil. ``Doen alsof je het voor het zeggen hebt.'' En dat werkt. Zijn talenten nemen niet alleen Egon voor hem in, maar brengen Axel ook aan de top van de onderwereld. Binnen de opzet van de roman is de dodelijke vriendschap tussen de crimineel en de idealistische intellectueel maar net te begrijpen. Krabbé weet goed hoeveel hij moet prijsgeven om iets, even in een strakke alinea, aannemelijk te maken. Toch wreken zich juist hier de beperkingen van de thriller, of in elk geval de koele manier waarop Krabbé het genre beoefent. Want te midden van al die soepele cliffhangertjes, die haken naar de volgende regel, blijven de karakters in feite houten marionetten, waar nog geen splintertje aan uitsteekt. Het heeft er alle schijn van dat Krabbé zich dit wel bewust is, maar dat het hem simpelweg geen bal kan schelen. Hij houdt het opzettelijk bij een decor van realiteit. Alleen de decorstukken die hij kan gebruiken, staan op het podium. Bovendien snijdt Krabbé elke verwijzing naar of verwantschap met andere literatuur, filosofie of kunst resoluut uit zijn boek. Het moet toch moeite hebben gekost zelfs niet te knipogen naar de grot van Plato, waarin de schimmen op de wand ten onrechte voor de werkelijkheid worden aangezien. Bij Tim Krabbé weet je wat je krijgt. Een knap geconstrueerde thriller zonder diepzinnige poespas. Zijn stijl blijft altijd voorspelbaar onvoorspelbaar. Desondanks was ik op de laatste bladzijden oprecht geïmponeerd door het mooie beeld van de grot, waar hij het hele boek naar toe had gewerkt. Door een 'geologisch venster' zet Krabbé zijn verhaal nog eens in perspectief, keert hij de tijd voor de laatste keer om. Geïmponeerd was ik, maar niet ontroerd. Zijn roman is als zijn eigen barnstenen metafoor: door lang slijpen en druppelen van een mooie vorm, maar in wezen koud en ondoordringbaar. Ik heb het lexicon van literaire werken gebruikt voor de secondaire literatuur. Het kopiëren is een beetje verkeerd gegaan en ik heb geen tijd meer gehad om het voor de mediatheek sloot opnieuw te kopiëren. Ik hoop dat u nog wijs kunt worden uit de blaadjes. Evaluatieopdracht Het onderwerp: Het boek heeft volgens mij meerdere onderwerpen, ten eerste is er de drugshandel, het beeld dat de schrijver schept is heel anders dan het stereotype beeld dat de meeste mensen hebben van drugshandelaars, drugshandelaars zijn zelf geen verslaafden of engerds die met het geld een enorme villa bouwen, dat zijn de mensen zoals Axel die mensen zoeken om de drugs te vervoeren. In het boek wordt eigenlijk verteld dat iedereen wel om de een of andere reden drugs kan gaan smokkelen, wie weet sta ik over tien jaar ook wel zenuwachtig met een koffertje in mijn hand voor de douane in Kwadalumpur. Als tweede is er de macht die anderen hebben op het leven van mensen zo bepaald Axel bijna het gehele leven van Egon. Op de één of andere manier zijn alle gebeurtenissen op hem terg te leiden. Ik denk dat dit inderdaad wel interessante onderwerpen zijn. Ook de uitwerking is goed, vooral omdat het boek niet te lang is blijft het spannend. Ik handel niet dagelijks in drugs, hoewel ik wel eens langs een winkel fiets waar je softdrugs kan kopen, als je boven de achttien bent tenminste. Ik denk dat drugs wel een deel van onze samenleving zijn, overal hangen kettinkjes met zilveren wietplantjes er aan. Maar met echte drugs heb ik nog nooit te maken gehad. Wat betreft het tweede onderwerp ligt het iets moeilijker, wanneer bepaalt iemand je leven, als een leraar een repetitie bepaald hij/zij wel een gebeurtenis in je leven maar de gevolgen heb je (tot op zekere hoogte) in eigen hand. Misschien hangt het ook wel af in hoeverre de gevolgen van een actie de rest van iemand zijn/haar leven bepaald. Als Egon niet met Vera en Axel was meegegaan maar bij Marjoke was gebleven, wat was er dan gebeurd. Het was een kleine beslissing, of eerder iets dat hem werd opgelegd door Axel, maar de gevolgen waren desastreus, zij was degene van wie hij echt hield en hij liet haar wegglippen. Maar wat als het toch nog goed was gekomen en ze wel waren getrouwd dan zou niemand het ooit meer over Vera hebben gehad en had Axel niet Egon zijn leven niet bepaald omdat alles toch nog was gelopen zoals eigenlijk de bedoeling was. Dat kun je tenminste uit het boek opmaken omdat Egon weet als hij Marjoke weer ziet dat dit de vrouw is waar hij de rest van zijn leven aan zal denken. Ik denk niet dat het boek erg uitweidt over drugshandel het verhaal van Egon, Marjoke en Axel is het belangrijkste. De macht die Axel op Egon uitoefent wordt niet specifiek genoemd of in het verhaal behandeld. Er wordt wel duidelijk verteld wat de personages voelen maar niet heel erg uitvoerig, de meeste tijd wordt besteedt aan het uitleggen van de gebeurtenissen. De gebeurtenissen: Volgens mij wel als je het boek uit hebt is het je heel duidelijk wat er gebeurd is. De opbouw is wat vreemd omdat er heen en weer wordt gegaan tussen heden en verleden en in hoofdstuk vier zich zomaar wordt overgegaan op wat een heel ander verhaal lijkt. Het is een nogal vreemd verhaal, maar volgens mij niet geheel onmogelijk, ik denk dat de gebeurtenissen wel echt overkomen. Het is ook wel een spannend boek, maar omdat je niet verwacht dat je er nog achter komt wie die vrouw is die samen met Egon is vermoord zit je niet daarom het boek te lezen als het dan Marjoke blijkt te zijn is dat nogal onverwacht. Aan de andere kant worden vragen als: Wie heeft Marjoke en Egon vermoordt? niet opgelost en dat vind ik zelf erg jammer want dat had ik toch wel willen weten. Ik denk dat het verhaal het boeiendst is op het moment dat het is afgelopen omdat je het dan pas snapt en er over na kunt denken. Daarnaast vind ik de gebeurtenissen ook wel dramatisch omdat Egon en Marjoke elkaar toch min of meer zijn misgelopen. Daarnaast is er nog de vrij trieste levensgeschiedenis van Marjoke die met haar fascinatie voor stenen door niemand begrepen werd en uiteindelijk zelfs voor ze is gestorven, net zoals Egon voor zijn beroep. Ik denk dat het einde redelijk bevredigend is, er blijven wel nog vragen onbeantwoord maar de vraag is of die met de geschiedenis die je nu kent nog wel ter zake doen. Als je die vragen zoals: Wie vermoordde Egon en Marjoke? Zou beantwoorden dan kwam je eigenlijk weer terecht bij een heel ander verhaal terecht dat misschien helemaal niet zo interessant is. Ik vind de gebeurtenissen niet logisch uit elkaar voortkomen, het is niet logisch dat iemand als Egon Wagter iemand als Axel van de Graaf leert kennen. Het is ook vreemd dat iemand wel de douane door komt maar vervolgens wordt vermoord op een parkeerterrein. Het is niet logisch dat hij hier uitgerekend Marjoke tegenkomt en haar vervolgens niet herkent. Eigenlijk is het hele boek onlogisch maar omdat je niet bepaalt wie je waar tegenkomt blijft het verhaal toch geloofwaardig. Je komt soms mensen op de meest vreemde plaatsen tegen, of gewoon heel onverwacht. De opbouw (compositie, structuur, samenhang) De bouw van het verhaal is wel ingewikkeld, dat komt doordat er veel heen en weer wordt gegaan tussen ruimte en tijd en doordat een van de personages onder twee namen in het verhaal voorkomt (Marcie en Marjoke zijn dezelfde persoon). Verder is het ook een vrij ingewikkeld verhaal, in het begin lijkt het verhaal meer betrek te hebben op Axel en Egon, ze leren elkaar kennen op zomerkamp, studeren in dezelfde stad en uiteindelijk gaat Egon drugs smokkelen wat waarschijnlijk door Axel georganiseerd is, maar uiteindelijk blijkt alleen het verhaal van Egon en Marjoke verteld. De personages: De personages gingen wel voor me leven, hoewel je ze ook weer niet zo heel goed leert kennen. Ik geloof niet dat ik echt met de personages meeleefde, behalve dan met Marcie toen het niet goed ging met haar stenenwinkeltje. De personages bleven ergens toch wel vreemden voor me doordat je niet echt een beeld krijgt van hun gedachtewereld en ook doordat niet alles wat ze zeggen en doen logisch is. Ik denk dat je niet altijd de kans kreeg om je betrokken te raken bij de problemen van de personages. Zo wordt er bijvoorbeeld wel gezegd dat Egon graag nog één keer mee wil met een expeditie en het feit dat hij niet kan gaan omdat hij niet genoeg geld heeft, maar dit verlangen wordt niet echt uitgewerkt en dus is het meer een mededeling, gezien de rest van het verhaal is dat ook wel goed, maar meeleven kan op die manier niet. Bij Marcie is dat heel anders, daar worden de problemen veel uitgebreider uit de doeken gedaan en kun je je meer inleven. Omdat de personages in dit verhaal verschillende kanten stereotypen zijn is het moeilijk om één van de personages echt te haten, maar ik denk dat Axel toch de minst bewonderenswaardige van het stel is vooral omdat hij niet geïnteresseerd is in iemand anders z’n mening en andere mensen gebruikt om er zelf beter van te worden. Daarnaast is er de journalist Polak, van hem vind ik dat hij te weinig doet om Om Phen vrij te krijgen, wat kan hem nou eigenlijk gebeuren? Hij is een Nederlandse journalist, en het is natuurlijk onaanvaardbaar dat iemand om zijn mening op te sluiten zeker als ‘hij uit Europa of Amerika komt, dan komt de politiek pas echt in actie anders is er een vriendelijk vingertje dat er op wijs dat je dat nou eenmaal niet kunt doen. Polak kan dus weinig overkomen maar van zijn macht maakt hij geen gebruik. De overige personages zijn slachtoffers voornamelijk van Axel en dus sympathiek. Ik denk niet dat de personages zich buitengewoon asociaal of onbegrijpelijk gedragen, maar niet alle dingen die ze doen zijn juist. Het is begrijpelijk dat Polak zich niet extreem negatief over generaal Sophal wil uitspreken, maar door aan het eind Om Phen te omschrijven als een indringer schuift hij ook de verantwoordelijkheid, die hij heeft tegenover hem nu hij afweet van zijn onschuld, van zich af. Je kunt wel zeggen dat mensen nou eenmaal wel eens ten onrechte ter dood worden veroordeeld worden in dat soort landen maar dat maakt het nog niet juist. Daarnaast is er natuurlijk Axel die nogal wat wetten overtreedt en zich dus ook onjuist gedraagt. Het taalgebruik (stijl): Ik denk dat het verhaal wel enigszins een tekort aan gedachten heeft, ik denk niet dat je echt een goed inzicht krijgt wat de personages nu echt denken. Verder denk ik dat de verhouding wel goed is, hoewel ik ook vind dat er te weinig aandacht aan het huwelijk tussen Adriënne en Egon. Ook denk ik dat er soms erg veel tekst nodig is om de gebeurtenissen te beschrijven en dat er dan te weinig gezegd of gedacht wordt. Ik denk dat het verhaal in gewoon Nederlands wordt verteld, hoewel ik vind dat opmerkingen als ‘De angst ruiste als een verliefdheid door zijn bloed.’ Toch wel vrij hoogdravend, ik vind trouwens ook dat je angst niet met verliefdheid kunt vergelijken. Het is op zich wel een mooie zin, maar ik denk niet dat deze omschrijving op z’n plaats is in dit geval. Als je zo’n zin bedenkt is het natuurlijk erg verleidelijk om ‘m te gebruiken, maar ik vraag me af of dat hier juist is. Ik denk niet dat het verhaal te uitgesponnen of te wijdlopig, misschien had er op sommige plaatsen nog wel iets toegevoegd kunnen worden. De enige eigenaardigheid is de verschillende manieren van schrijven die de schrijver gebruikt, meestal zijn het hele gewone zinnen, maar soms worden die afgewisseld met mooie of eigenaardige constructies als ‘De angst ruiste als een verliefdheid door zijn bloed’. Daarnaast is er af en toe een zin die wat eigenaardig aandoet alsof de schrijver de juiste woorden niet kon vinden. Eindoordeel Ik vond het een goed boek, het zat goed in elkaar en het zijn leuke en interessante onderwerpen. Het is goed uitgewerkt ook al wordt aan sommige dingen te weinig aandacht besteed. Dit is niet zo erg omdat het verhaal anders te ingewikkeld en te uitgebreid zou worden en dat maakt het alleen maar saaier en moeilijker om te lezen. Ik vind dat de gebeurtenissen voldoende goed worden uitgelegd om je een goed beeld te vormen, soms werd er zelfs iets teveel aandacht aan besteed. Het was geen ingewikkeld boek maar er werden wel een paar moeilijk gestructureerde zinnen met moeilijke woorden gebruikt. Ik denk dat dit wel bij het thema past, als je wanhopig naar iets verlangt ga je moeilijker en filosofiser denken. Kortom het was een goed boek, zeker een aanrader voor je leesdossier. Ik ben het met de recensent eens, maar ik vond de recensie niet verdiepend. Veel dingen die er in stonden had ik zelf ook al bedacht en opgeschreven. Mijn eerste oordeel is dan ook niet veranderd door de recensie en ook niet door het maken van de verdiepingsopdracht.