Titel : het bittere kruid
Auteur : Marga Minko
Uitgever : Bert Bakker Amsterdam 1957
Gelezen druk : 1 ste druk 1957
Verklaring van de titel: Joodse mensen eten op Seideravond ongezuurd brood en bittere kruiden opdat ze het nog altijd zullen blijven proeven, en aan de uittocht zullen denken. De titel wijst er dan ook op dat ze het nog heel lang over de oorlog zullen hebben. Soort boek : oorlogs verhaal
Hoofdthema : het gaat over de familie Minko in de oorlogs tijd ( 1940 –1945 ) Personen : Marga is de hoofdpersoon. Ze heeft donker haar en blauwe ogen. In de oorlog laat ze haar haren helemaal blond bleken om niet herkend te worden. Marga is de jongste dochter van een joods echtpaar. Ze is ongeveer 12 jaar. Ze vertrouwt snel op mensen of net nu haar familie is of een vreemde. Maar als het moet kan ze ook heel zelfstandig zijn. Bv. Helemaal een paar keer op en neer reizen met de trein tussen Utrecht en Amsterdam. Dave is de broer van Marga en stelt zich dingen minder erg voor dan ze werkelijk zijn. Bettie zusje van Marga zij was niet verlegen speelde vaak samen met Marga als Marga het eens moeilijk dat kon ze terugvallen op Bettie . Lotte is ook een zusje van Marga en niet gauw bang voor de rest staat er weinig over haar vertelt. Waar speelt het verhaal zich af : In Nederland; Breda, Amsterdam, Heemstede en nog een paar andere steden. Wanneer speelt het verhaal zich af : in de oorlogs tijd in de jaren 1940 –1945

Vertel perspectief : het vertelperspectief is de IK figuur Marga Minko
Samenvatting : Tweede wereld oorlogs is bezig plotseling zegt vader dat iedereen ze spullen moet pakken want we gaan verhuizen. Niemand wist waarom maar toch pakte ze hun spullen in . Onderweg zei vader dat ze naar een goede kennis gingen zij waren niet de enige want veel andere huizen stonden op zijn kop de meeste mensen verhuisden naar een andere plaats. Ze vluchtte naar Breda omdat daar nog geen Duitsers waren. Toen ze aankwamen kregen ze jodesterren van de mensen die ze ophaalde ( mr van Dam ) die jodenster moesten ze aan de linker kant opspelden op borst hoogte . De joden stereen waren geel van kleur en ze moesten ze altijd zichtbaar dragen. Toen Marga merkte dat haar broer op een dag heel raar deed vroeg ze is er iets hij zei dat hij zich met zijn vader moest laten keuren daarom dronk hij elke dag van een drankje waar hij ziek van werd gelukkig werden vader en zoon afgekeurd voor het leger. In breda waren na een tijd heel veel soldaten en dat is ook niet zo gek want breda is een garzioenstad. Ze hoorde van een aantal mensen dat er veel mensen waren die een portret lieten maken voor als er wat met ze gebeurde . De familie Zwagers ( hun kennissen) waren een tijdje verdwenen en niemand wist waarheen maar de spullen lagen er nog dus dachten ze die zijn vast gevlucht een paar dagen later vielen er drie gele enveloppen in de brievenbus ze werden opgeroepen door de Duitsers de hele familie vond het eng behalve Dave in de brief stond dat ze zich klaar moesten maken en dat ze kampeer bekers moesten meenemen. Later die dag kwamen ze Mr zaagmeier tegen die zei dat ze om 21.00 ’s avonds moesten komen om de ontsnappen aan de oproep van de Duitsers maar ze sloegen deze aanbieding af. Hun ouders werden overgeplaats naar een ander kamp omdat ze ouder waren dan vijftig jaar de kinderen bleven met zijn drieën over.Samen liepen ze door Amsterdam en dachten na hoe het verder moest. De volgenda dag werd Marga aan gehouden door een dikke man die naar haar persoonsbewijs vroeg en haar naam en leeftijd wou weten en hij wou weten of ze het meisje kon waarvan die man een foto van liet zien , ze herkende het meisje wel maar zei dat ze haar niet kon. De volgende dag toen Marga naar de slager ging kwamen er auto’s met soldaten aan en haalde alle huizen leeg ze wilden ook Marga meenemen maar na lang volhouden dat ze daar niet woonde hoefde ze niet mee. Toen Dave hoorde dat al die mensen naar concentratie kampen werden gebracht gingen ze kijken ze zagen een vreselijke puinhoop en zagen dat er heel veel mensen waren meegenomen . Toen ze thuis kwamen gingen ze een verstop plaats zoeken voor als de Duitsers hun kwamen ophalen. ’s Avonds werd er gebeld ze dachten dat het de Duitsers waren maar het waren kennissen die hun een vals persoonsbewijs kwamen geven. Toen ze deze valse persoons bewijzen hadden gingen ze verder met verhuizen dit keer naar een kennis van Dave. Ze gingen naar de kruidenier maar waren bang omdat ze dachten dat er overal controle zou zijn daarom gingen ze apart met de trein. Onderweg raakte Marga haar tas kwijt die Dave weer stiekem aan haar terug gaf. Maar toen Marga bij de kruidenier aankwam was er geen kamer meer vrij dus gingen ze de volgende dag met oom Rinus (de buurman) mee en samen gingen ze vissen daar hadden ze een goed gesprek over waar ze het liefst woonde. Ze zei dat ze liever in Amsterdam zat dan in Utrecht maar ze kon niet meer terug. Op het eind krijgt haar oom een ongeneestelijke ziekte en na de oorlog merkte ze dat ze haar oom Rinus niet meer terug zal zien evenals haar vader en moeder Dave en Lotte
Eigen mening : Ik vond het een spannend boek omdat ze elk moment konden worden opgepakt en dat was dus een groot risico en vooral omdat er steeds op de deur werd geklopt dat konden de Duitsers zijn het boek is wel een beetje kort en heeft kleine hoofdstukken.