Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2012
• 269 pagina's
• Uitgeverij: De Bezige Bij

Flaptekst

Eerste zin

Was ik bang voor de bergen? Ik had er niet eerder bij stilgestaan.

Samenvatting

Proloog 
Hugo Boom is een vijftiger en hij is vader van Ruben (dertig jaar). Hij is met zijn zoon in het gebied van de Mont Blanc en ze maken voorbereidingen om de berg te bewandelen. De zoon is een erg goede klimmer die zelfs al in de Himalaya is geweest. Hij is daar overigens gewond geraakt en hij is er twee tenen en een pink kwijtgeraakt. Ruben heeft in Chamonix een vlotte vrouw om zich heen en Hugo denkt dat dit zijn klimminnares Gabi is. Ruben is getrouwd en hij heeft net een zoontje in dat jaar gekregen dat hij ook Hugo heeft genoemd. Er is wel een moment van erotische spanning tussen deze Gabi en Hugo.

Vijftien jaar geleden is Hugo met zijn zoon Ruben en zijn neefje Mark ook aan het klimmen geweest in de Zwitserse Alpen en daarbij is Mark om het leven gekomen. Het lijk van Mark is overigens nooit gevonden en het moet nog ergens in een bergspleet liggen. Sindsdien is er nauwelijks contact geweest tussen Hugo en zijn zus Dorien, de moeder van Mark. Die is zelfs naar Canada geëmigreerd. Ruben is leraar natuurkunde geworden. Hij woont in Tiel met zijn vrouw en hij is altijd erg betrokken bij zijn leerlingen die problemen hebben.

Aan het einde van de proloog belt Hugo met zijn moeder, die in Nederland is. Ze lijdt aan een tijdje aan kanker. Het gaat weer even niet zo goed met haar.

In het laagland

Een half jaar voor de proloog speelt, is Hugo bij zijn zieke moeder geroepen. Ze heeft kanker. Bij het bezoek aan haar heeft hij zorgvuldig het contact met zijn zus Dorien vermeden. Zij heeft problemen met wat er vijftien jaar geleden is gebeurd. Ruben die zijn zwangere vrouw Monique heeft meegebracht, heeft een roman geschreven over de tocht van vijftien jaar geleden (en de bergsport in het algemeen). Over de invloed van de bergen op zijn leven schrijft hij:

 "Ze luchten mij op. Ze laten me ademen. Ze geven me ruimte. (…) Overdonderd door de bergen, met het gapende van mijn niet-zijn onder mij, vergeet ik mezelf. En met mezelf vergeet ik alles wat er nog moet gebeuren, alles wat er van mij verlangd wordt of waarvoor ik verantwoordelijk ben, de hele wereld die op mijn nek zit."

Hugo heeft het manuscript gezien en zijn moeder roemt de schrijfkunst van haar kleinzoon. Het boek zelf komt enige tijd later uit. De moeder van Hugo  geneest weer van haar kanker, tenminste ze heeft nog enige tijd van leven voor de boeg.

In één van de volgende hoofdstukken is Ruben vader geworden: hij noemt zijn zoon Hugo. Dat is toch wel een mooi gebaar naar zijn vader. Hugo gaat bij zijn kleinzoon op bezoek en zijn schoondochter Monique komt niet al te sympathiek over. Maar hij is er dan ook een hele tijd niet geweest. Hugo ontmoet er ook zijn ex-vrouw Bernadette, die hij in de steek heeft gelaten of andersom. Ruben, dat werd ook uit de proloog duidelijk, is vast van plan nog een keer de beruchte berg K2 te beklimmen. Hij kan alleen nog niet de juiste ploeg samenstellen en hij heeft het geld niet voor een “crew”. Als het boek goed verkoopt, kan hij misschien wel zijn plan inlossen. Hij ziet dat dan als een afsluiting van zijn bergcarrière, want zijn vrouw vindt het niet leuk als hij de gevaarlijke alpine sport blijft beoefenen. Hugo wil nog een keer met zijn zoon de Mont Blanc beklimmen. Hij vindt dat het boek van zijn zoon dan een mooie afsluiting kan krijgen.

Na enkele weken komt Ruben tijdelijk bij zijn vader wonen: hij is zijn huwelijk gewoon even zat. Zijn vrouw zit te dicht op zijn huid en dat kan hij niet hebben. Hij lijkt in dat opzicht ook wel op zijn vader. Hij denkt erover na om met zijn vader naar Zwitserland te gaan in augustus, nu zijn plannen om de K2 te beklimmen even in de ijskast moeten worden gezet. 

Hugo gaat met zijn moeder mee naar het ziekenhuis voor de controle  van haar toestand: het ziet er niet naar uit dat ze snel zal sterven.  Zij vertelt hem  dat Ruben vooral naar Zwitserland wil, omdat daar zijn minnares Gabi zit. Hugo die een internationale baan  heeft (een soort diplomaat in dienst van de Verenigde naties) en de belangen van vluchtelingen in kampen behartigt, heeft in Zwitserland een leuke vriendin Suze, die van Aziatische afkomst is (Singapore). Ze is in feite erg jong (32 jaar) en het zou dus zijn dochter kunnen zijn. Ruben ontmoet haar voor de eerste keer wanneer hij naar Zwitserland vertrekt  en vindt haar ook erg leuk. Er speelt nog iets anders. Hugo wordt door een vrouw uit zijn organisatie beschuldigd van seksuele intimidatie. Ze beweert dat hij daarna  een slechte notitie over haar heeft geschreven vanwege haar ingediende klacht tegen hem. Maar het kan hem allemaal niet zo deren. Hij houdt zich in het onderzoek netjes, want het is natuurlijk raar dat een vrouw met wie hij op zijn dienstreizen altijd lag te neuken, hem opeens voor het aanbieden van een kus, aanklaagt. Maar hij vertelt niets over het verloop van de dienstreizen.

In de hoogte 

Hugo gaat met zijn zoon Ruben naar een hotel in de buurt van de Mont Blanc. Hij krijgt nu de echte Gabi te zien, een echte struise Duitse en uiterst sportieve berggids. Het meisje uit de proloog was Gabi helemaal niet. Hij kan wel begrijpen waarom zijn zoon op haar verliefd is geraakt. Ze lijkt zelfs een beetje op zijn moeder (Bernadette). Maar het  is een heel ander type  vrouw dan die hij in de proloog heeft aangezien voor Gabi.  De volgende dagen gaan ze de Mont Blancroute lopen over steile paden e.d.: ze gaan niet echt klimmen. Het is echter niet ongevaarlijk: Hugo heeft er best moeite mee, terwijl het voor Ruben een eenvoudig karweitje is. Hugo denkt tijdens de wandelingen vaak na over de vader-zoonrelatie. Er is een soort strijd tussen vader en zoon. Die relatie wordt ook nog op de proef gesteld door Gabi die heel dicht in de buurt  van Hugo komt (een erotisch getinte scène in het washok),  maar hij is van mening dat hij een seksueel uitstapje met Gabi (de vriendin/minnares van zijn zoon) niet kan maken. Gabi vertelt hem echter dat zijn zoon veel bewondering voor zijn vader heeft en dat hij dankzij zijn vader zijn fascinatie voor het bergbeklimmen heeft gekregen.

Tijdens de wandeling op de volgende dag komt Hugo te vallen. Hij heeft een flinke vleeswond aan zijn hoofd: vader en zoon worden met de helikopter van de berg gehaald. Vakmatig wordt de wond door een arts in het ziekenhuis gehecht. Hij gaat de volgende dag eerst zelf nog een stukje wandelen. Daarna besluiten ze, vooral op aanspraak van Ruben, de tocht van 15 jaar geleden te herhalen. Die heeft Ruben immers beschreven in zijn boek. Hugo citeert er steeds stukjes uit. De val van Mark wordt beschreven: hij was in zijn ijver gewoon te ver gegaan en eigenlijk had Hugo geen schuld aan zijn dood. Dan valt ook Ruben: het scheelt maar een haar of hij had zijn vader en Gabi in zijn val meegesleurd. Maar hij heeft bijtijds het touw losgelaten.  Hij overleeft de val. Maar ook hij wordt met een helikopter van de berg gehaald.

Epiloog

Hugo heeft gemerkt dat zijn zoon het touw had losgemaakt waarmee ze aan elkaar zaten. Ruben had willen voorkomen dat zijn vader en zijn minnares in de afgrond zouden worden meegesleurd.  Hij is wel bewusteloos geraakt. Ze vertelt ook aan Hugo dat Ruben best heeft gesnapt dat hij niet schuldig is geweest aan de dood van Mark en dat hij de feiten in het boek opzettelijk had verdraaid.

Hugo krijgt bericht van zijn zus Dorien. Het gaat ineens heel slecht met zijn moeder en Ruben begrijpt dat zijn vader nu terug wil naar Nederland om de laatste ademtocht van zijn moeder mee te maken. Hugo belt Suze en die wil per se mee naar zijn moeder. Hij voelt aan dat hij verder wil met zijn Suze: zijn zoon heeft er vrede mee en ze is een erg hartelijke vrouw. Misschien wil hij ooit toch nog wel een kind met haar maken. Wanneer hij in Nederland komt, zit hij met zijn zus Dorien aan het sterfbed van zijn moeder. Die slaapt eigenlijk heel rustig in.

Personages

Vader Hugo

Vader Hugo is een vijftiger die in deze roman kampt met het probleem hoe de relatie met zijn zoon is. Vijftien jaar geleden heeft hij met zijn zoon een tocht gemaakt die rampzalig verlopen is, omdat een neef om het leven is gekomen. Hij heeft zich er altijd schuldig over gevoeld en ook de contacten met zijn zus vermeden. Hij is al jong gescheiden van zijn vrouw Bernadette en hij heeft een avontuurlijk leven achter de rug. Hij heeft diverse relaties gehad, maar ze zijn allemaal stuk gelopen. Hij moet altijd wel naar andere vrouwen kijken of er iets mee hebben. Op het moment van de roman heeft hij een jonge vrouw uit Singapore die ook bij zijn organisatie werkt. Ze is lief en zijn zoon vindt haar ook best leuk. Hugo wil de tocht van vijftien jaar geleden nog eens overdoen. Zijn zoon heeft die tocht in een roman beschreven en hij kan zich niet helemaal vinden in de fictie van zijn zoon. Zijn zoon heeft zijn eigen jongetje Hugo genoemd en daar zit natuurlijk wel iets in. Tijdens de tocht komen vader en zoon weer dichter bij elkaar. Hugo heeft ook een bijzondere relatie met zijn moeder van wie hij eigenlijk toch nooit goed is losgekomen. Aan het einde van de roman sterft ze en volgens de verteller lijkt het alsof ze voldaan is.

Zoon Ruben

Zoon Ruben heeft zijn vader vrij vroeg in zijn leven moeten missen, toen die ging scheiden van zijn moeder. Bovendien vloog hij de hele wereld over en die vader diverse relaties. Ruben heeft door het ongeluk vijftien jaar geleden interesse gekregen voor de bergsport. Hij is een beroemde klimmer in Nederland geworden en hij heeft heel hoge bergen in de Himalaya bedwongen. Alleen de K2 wacht nog op hem. Daarnaast is Ruben een betrokken docent natuurkunde aan wie de kinderen heel graag hun problemen voorleggen. Maar Ruben heeft ook veel van zijn vader: zodra de levensruimte te klein wordt, krijgen ze het ongemakkelijk. Hij gaat tijdelijk weg bij zijn vrouw (zoals zijn vader vroeger heeft gedaan), maar hij blijft in tegenstelling tot zijn vader wel dagelijks contact met haar onderhouden. Hij kent meer verantwoordelijkheden dan zijn vader. Hij lijkt een minnares in Zwitserland te hebben, de struise Gabi, maar dat kan ook een fantasie van zijn vader zijn. Gabi is dan gewoon een soort collega in de bergsport. Hoewel Ruben in zijn roman “In de ijle lucht.” wat feiten heeft verdraaid, vertelt Gabi dat Ruben altijd een grote bewondering voor zijn vader heeft gehad. Alles lijkt daarom aan het einde toch nog goed te komen. Bij de laatste val heeft Ruben ervoor gekozen het touw waarin zijn vriendin en zijn vader met hem verbonden waren los te laten. Daardoor heeft hij hun leven gered.

Quotes

"Ik moest aan Mark denken, die er niet anders bij gelegen had, schijnbaar ongeschonden, zonder breuk of bloed, met open mond en open ogen, open voor de wereld maar dood. Zou Ruben vaak aan hem denken? Zou hij net als ik het gevoel hebben dat we een gebod overtraden door terug te keren naar de Mont Blanc en als Orpheus terug te willen halen wat door de tijd was uitgewist" Bladzijde 173

"Schrijvers kwamen altijd weer bij de vader uit. Door naar de vader te wijzen kregen ze het voor elkaar voor eeuwig zoon te blijven en nergens voor verantwoordelijk te zijn, en je zou hele bibliotheken als laf en escapistisch van de hand willen doen en wensen dat er een volwassen literatuur zou ontstaan, een literatuur door vaders geschreven in plaats van door zonen!"

"Hij kon eromheen draaien wat hij wilde - lesgeven aan anorexialijders en automutilanten, mij beschimpen en bespotten, nog hogere bergen beklimmen, in de Andes, in de Himalaya- maar uiteindelijk gold ook voor hem dat er geen doeltreffender manier was om vadermoord te plegen dan zelf vader te worden. En dat voelde hij haarfijn aan." Bladzijde 43/44

Thematiek

Vader-zoonrelatie

“Mont Blanc” is eigenlijk geen roman over de bergsport en ook geen alpineroman. Het verhaal is in principe een mooie variatie op het oeroude levensthema van de rivaliteit tussen vaders en zonen. In deze roman heeft de vader meer een probleem met zijn zoon dan andersom. Vader Hugo herinnert zich door zijn beroemde klimmende zoon steeds het fatale moment van 15 jaar geleden, toen hij bij een bergtocht met twee jongens de regie verloor en machteloos moest toezien hoe zijn neefje in een gletsjerspleet stortte. De vader heeft daarna nooit meer geklommen, zijn zoon werd daarentegen een bekende bedwinger van de hoogste en gevaarlijkste bergen. Wanneer de zoon op zijn beurt vader is geworden, doen de beide mannen de tocht nog eens over. De cyclus is dan rond maar anders dan in de meeste vader-zoonromans: de zoon is het voorbeeld van de vader geworden.

Motieven

Kind-moederrelatie:

Dat motief van het loslaten zit bovendien nog in de moeder-zoonverhouding tussen Hugo en zijn moeder. Hij heeft zijn eigen vader bijna niet gekend en wordt dus door zijn moeder opgevoed. Dat lijkt zelfs oedipale trekjes te hebben, want ergens in de roman zegt Bernadette, de ex-vrouw van Hugo, dat ze geen contact meer met zijn moeder wil, omdat Bernadette in zijn moeders ogen de heks voor haar zoon is geweest. Ze was radeloos geweest bij de scheiding van Hugo: het is de moeder die partij trekt voor haar zoon. Ook later blijft ze hem adviezen geven (bijvoorbeeld over veel water drinken, wat typisch genoeg ook een keer door Ruben wordt geadviseerd). Zij heeft haar zoon van vijftig nog altijd niet losgelaten. Maar ook aan die houding komt een einde als ze in het bijzin van haar zoon haar laatste adem uitblaast, ontspannen en voldaan, zo lijkt het in de ogen van de zoon. Zo komt na een gevaarlijke beklimming van een berg, waarbij zowel vader als zoon een “knieval” hebben gemaakt (en beiden per helikopter worden afgevoerd), een positief einde aan een ingewikkelde vader-zoonverhouding.

Schuldgevoel

Door het ongeluk kampt Hugo met een enorm schuldgevoel.

Escapisme

De tocht die ze samen maken lijkt een vlucht te zijn voor ze allebei.

Liefdesrelatie: problemen/echtscheiding

Beiden hebben huwelijksproblemen (gehad) omdat de ruimte die de vrouwen hun wilden gunnen, te gering was. Ruben ziet het relationele onvermogen van zijn vader meewarig aan, maar wanneer hij het bij Monique vanwege de beperkte levensruimte niet meer uithoudt, staat hij met zijn koffertje bij Pa op de stoep.

Dood

Het tragische ongeluk met het neefje vormt nog steeds een trauma voor Hugo.

Heden en verleden

Dingen die in het verleden gebeurd zijn, zoals het ongeluk, spelen door in het heden.

Noodlot

Het ongeluk waarbij het neefje omkomt in de bergen.

Sport

In dit geval natuurlijk de bergklimsport. De keuze voor de klimsport staat natuurlijk bol van symboliek: vader en zoon die aan elkaar vastgehecht zijn en elkaar niet kunnen loslaten, het verstikkende gezinsleven van Ruben tegenover de vrijheid van de bergen.

Motto

“Een man stak zijn hoofd uit het raam van een truck: Amerikaan of Duitser. “Maak je geen zorgen, het leven is maar een droom”, riep hij en zijn hoofd was alweer in de spiegeling verdwenen.”. (Ruben Boom, Uit: "In ijle lucht.”).
Ruben Boom is een personage in de roman. Hij is de zoon die een roman geschreven heeft over zijn hobby (de bergklimsport en zijn vader). Deze fictieve roman heet “In de ijle lucht”.

Titelverklaring

De titel Mont Blanc is niet lastig te verklaren. Het draait in deze vader-zoonroman vooral om de beklimming van de Mont Blanc. Dat gebeurt zowel in het verhaalheden als vijftien jaar daarvoor, toen de neef van de hoofdfiguur om het leven is gekomen.

Structuur & perspectief

De roman heeft een proloog. Daarna volgen er twee delen die worden onderverdeeld in hoofdstukken.

I  In het laagland (Hoofdstuk 1-4);

II In de hoogte (hoofdstuk 5-10);

Het verhaal wordt afgesloten met een epiloog.

De proloog zit als het ware tussen deel I en deel II in. In deel I wordt de voorgeschiedenis verteld. Daardoor is de roman niet geheel chronologisch. Maar heel ingewikkeld is de structuur dus niet.

De verteller is een ik-figuur  in de o.v.t. Vader Hugo, een vijftiger die met zijn zoon van dertig een klimtocht maakt in de Alpen. Aangezien het een ik-verteller is (wat in principe een onbetrouwbaar perspectief is) ontstaat er spanning tussen wat de vader denkt over zijn zoon en omgekeerd. Omdat de zoon een boek heeft gepubliceerd in de ik-vorm kunnen we echter als lezer te weten komen hoe de zoon over de vader denkt.Hugo geeft aan dat het boek dat de lezer aan het lezen is, de roman is die hij over deze problematiek schrijft.  

Omdat de tocht voltooid is (verhaaldraad 1) en de moeder van Hugo aan het eind de laatste adem uitblaast (verhaaldraad 2) heeft deze roman een gesloten einde.

Decor

Er worden in de roman geen data genoemd. Wel kun je uit gegevens opmaken dat er sprake is van een tijdsverloop van ongeveer een ruim  half jaar. Het verhaal begint in het voorjaar en de beklimming van de Mont Blanc vindt plaats in de laatste weken van augustus. Ruben is namelijk docent en hij moet natuurlijk in zijn zomervakantie klimmen. Het is wel een actuele roman, want er wordt gesproken over Google Maps, de Partij van de Dieren en Obama is al enige tijd aan het Amerikaanse bewind. Dat betekent dat het in ieder geval 2009 of later is, want Obama  werd in het najaar van 2008 gekozen. Belangrijk is natuurlijk wel dat er een tweede tijdlaag in de roman zit die heel belangrijk is. Vijftien geleden dus omstreeks 1993 (of iets later) heeft de fatale klimtocht plaatsgevonden, waarbij het neefje van de verteller is omgekomen. 

Wat het decor betreft, is de belangrijkste locatie natuurlijk de berg in Zwitserland. Hierboven is onder de thematiek uitgelegd dat dit een symbolische ruimte is waarin de zoon kan uitstijgen boven zijn vader. Zijn vader woont voor het grootste deel in Geneve, waar hij de ruimte heeft om over de gehele wereld uit te vliegen. Tijdelijk woont hij soms in Amsterdam. Op een uur afstand zit zijn moeder in een klein dorpje (met weilanden) in een flatje te wachten op  aandacht en later haar dood. Ruben de zoon woont in een heel klein huisje in Tiel. Zoiets moet een bergbeklimmer die immers de ruimte wil, op den duur natuurlijk gaan benauwen. Hij vertrekt dan ook tijdelijk uit zijn eigen woning.

Stijl

Het is de eerste roman die ik van Edzard Mik lees en uit recensies begrijp ik wel dat dit één van zijn beste boeken is. De stijl van Mik is heel helder, zijn woordgebruik is raak. Zijn beeldspraken zijn soms wat ver gezocht, maar daarom niet minder treffend.

“Ik had het nooit zo op Monique gehad, maar zoals ze daar lag, als een zeehond het jong voedend, was het alsof ze mij toebehoorde, alsof ik rechten op haar kon doen gelden, vóór mijn zoon." (blz. 67).

Ook kan hij in enkele zinnen een personage meteen herkenbaar neerzetten. Wanneer Hugo de echte Gabi voor de eerste keer ziet, vertelt hij: “Ruben loerde telkens over zijn schouder naar de ingang en grijnsde opgelucht toen een gedrongen vrouw binnenkwam met donker haar dat in een pony was geknipt. Ze moest iets jonger zijn dan hij, droeg een spijkerbroek en een wijde biesjeskleurige trui, en had korte, stevige benen, door geen lawine onderuit te halen. “ (blz. 133).

Slotzin

Die avond nog toen ik alleen met Dorien aan haar bed zat, ieder aan een kant en elkaars blik zoveel mogelijk mijdend, duwde ze een paar keer haar borst omhoog en sliep met een flauwe zucht in. Ze was verre van ongelukkig, eerder ontspannen en voldaan, Althans, zo leek het.

Beoordeling

Ik vind “Mont Blanc” één van de best geschreven Nederlandstalige romans over de verhouding tussen vader en zoon. Hierin staan vader en zoon nu eens niet diametraal tegenover elkaar, maar groeien ze gaandeweg hun laatste avontuur meer en meer naar elkaar toe. Tijdens de beklimming van de berg lijken ze elkaar helemaal te vinden (vader en zoon blijken veel op elkaar te lijken en de zoon geeft aan dat hij door zijn vader gefascineerd is geraakt door  de bergsport) Dat is eens andere koek in de Nederlandse literatuur. Op zich is het een erg goed geschreven en gecomponeerd verhaal. Er zijn veel verwijzingen naar de vader-zoonrelatie met sterke metaforen die natuurlijk wel vaak verwijzen naar de beklimming van de Mont Blanc.

Dit boek doet me in een bepaald opzicht denken aan de roman “Nooit meer slapen” van W.F. Hermans. Het lijkt me dan ook een goede leestip voor leerlingen van het vwo, wanneer ze beide romans voor hun lijst gaan lezen. Weliswaar is de vader in de roman van Hermans afwezig, maar hoofdpersoon Alfred Issendorf draagt die toch in zijn beklimming in het Hoge Noorden als een echte Aeneas met zich mee. 

Wie op zijn lijst voor de thematiek van vader en zoon “gaat”, kan natuurlijk in de Nederlandse literatuur genoeg goede voorbeelden vinden:

Zo zijn er de “klassiekers”

- F. Bordewijk - Karakter;
- H.M. van Randwijk - Een zoon begraaft zijn vader;
- Maarten ’t Hart - De aanspreker;
- Jan Wolkers  - Terug naar Oegstgeest.

Maar er zijn ook modernere roman van de laatste tijd:

- Nico Dijkshoorn - Nooit ziek geweest (2012);
- Rik Zaal -  Verlorenzoon.com (2011);
- Robert Vuijsje - Beste vriend (2012).

Ik kan je hierbij ook verwijzen naar de themalijst van www.scholieren.com, waarin een groot aantal literaire werken over vader en zoon is opgenomen.

De amusementswaarde van de roman voor scholieren is ruim voldoende.

De literaire waarde ligt boven het gemiddelde (drie punten).

Recensies

"Beter dan ooit slaagt hij erin om zijn evidente vakmanschap ten dienste te stellen van het thema dat hij wil onderzoeken." http://www.nrclux.nl/mont...ct/913349/

"Dat fantastische schrijven zit bijvoorbeeld in de levendigheid van de metaforen." http://www.twenteuitdekun...euwig-zoon

"In Mont Blanc draait het niet om de sportieve prestatie van mannen die een berg bedwingen, maar om hun complexe relatie." http://www.volkskrant.nl/...zoon.dhtml

"Er is ontegenzeggelijk knappe literatuur van gemaakt, maar heel veel meer wijzer word je niet van deze ietwat gekunstelde familieroman." http://www.woestenledig.c...-mik-.html

"Mont Blanc is een verrassend mooie variatie op het oeroude thema van de rivaliteit tussen vaders en zonen. " http://blogs.vn.nl/boeken...ont-blanc/

"Mont Blanc is dus niet zozeer een \'tintelende bergsportroman\', zoals de achterflap aankondigt, maar een psychologisch onderzoek van een vader die onzeker is over de relatie met zijn zoon." http://www.cuttingedge.be...ont-blanc

"Behalve een beklijvend coming of age-verhaal over een man van middelbare leeftijd die niet volwassen wil worden, is \'Mont Blanc\' een prachtige alpinismeroman." http://www.cobra.be/cm/co...c_recensie

Bronnen

Interview met de schrijver

http://www.volkskrant.nl/...rgos.dhtml