Ik fietste door het Brabantse platteland en had enorm goede gesprekken over het bakken van taarten en dat er nog cranberries in huis moesten worden gehaald. Cranberries? Waarom is hier geen Nederlands woord voor? Ik vroeg me dit eigenlijk al jaren af en ik wilde toch een keer weten of dit nou écht het geval was. Het kan toch niet zo zijn dat wij een woord missen in onze taal?

Thuisgekomen heb ik heb opgezocht. En wat blijkt? Er is dus wél een Nederlands woord voor dit besje. En toen ik het hoorde, voelde ik mij euforisch.

Lepeltjesheide

Het Nederlandse woord voor cranberry is lepeltjesheide… Lepeltjesheide… Lepeltjesheide, laat dat woord eens door je mond gaan! Proef het wonder en de variatie van dit woord. Vijf simpele lettergrepen, ontzettend veel 'e's', en iedere 'e' heeft een andere klank. Het lijkt wel een woord uit een sprookjeswereld dat door de eeuwen heen onveranderlijk is gebleven. Ik stel me er een heel landschap bij voor: schitterend leeg, maar met uitgestrekte, glooiende velden, hier en daar een struik. Een struik zo groen en vuurrode, fonkelende bessen in de zon. Lepeltjesheide.

Het is helemaal niet langer een duffe kutbes die je bij de Jumbo koopt in een kartonnetje ingevroren vruchten, nee, het is een prachtige struik geworden. Een prachtige struik in volle bloei, die je alleen nog maar op magische plekken tegen kan komen. In Narnia misschien, of dat de bosheks deze besjes aan Pim, Frits en Ida zou voorschotelen, of dat dít de wisselvrucht is waar Sjoerd Kuyper over schrijft. Ik merk ineens dat dit allemaal boeken zijn die ik als kind las en waar ik me hele werelden bij heb voorgesteld. Deze hele nostalgie komt op door alleen maar de naam van één simpele bes. 

Ons mooie taaltje

Wat een voorrecht hebben wij eigenlijk om te mogen opgroeien in een land waar ze zo’n mooie taal spreken. Nou ja, sommige mensen weten 'm goed te gebruiken, anderen verbasteren hem echt en dit pijnigt mij elke keer opnieuw. 'Hun' en 'hen' of 'hun' en 'zij', 'dan' en 'als' of 'langs' en 'naast' misbruiken, maar wat aankloten met d-tjes en t-tjes, of gewoon woorden als 'doen' of 'wezen' als nodeloos hulpwerkwoord gebruiken. Auw auw auw. 

Dit terwijl het Nederlands zoveel moois te bieden heeft. Ander voorbeeld: ik stuitte er ineens op dat 'panda' niet het enige woord voor 'panda' is. Een ander officieel Nederlands woord is namelijk - hou je vast - bamboebeer. Bamboebeer, wauw. Kijk, panda's zijn al geweldig, maar een bamboebeer is toch echt beter. Ik zie direct de schattigheid van dat lome beest voor me. En dat 'ge-b-b-b' past hier perfect bij.

Misschien sla ik door, zou best kunnen. Maar ja, ik vind het gewoon leuk om saaie woorden te kunnen variëren met prachtige synoniemen. Jij misschien niet, tsja, oké dan maar. Klik dan dit artikel gewoon weg en ga wat nuttigs doen met je dag. Ik kan je niet dwingen mooie synoniemen te gebruiken, maar reken er maar wél op dat ik je taalbarbaristische 'dan' en 'als' of 'hun' en 'zij' blijft verbeteren. 

Lees ook
Gelukkiger door kennis van taal