En daar zit ik dan opeens, in de woonkamer van Sophie en Annemarie. Sophie had anorexia en haar moeder Annemarie schreef daar een boek over: ‘Anorexia voor Beginners’. Annemarie had het maandenlang niet door dat haar dochter doorsloeg met afvallen.

Ik ken wel meisjes die anorexia hebben uit mijn eigen omgeving, maar nu zit ik hier als journalist en moet ik deze moeder en dochter het hemd van het lijf vragen. Hoe is het begonnen? Hoe kan je dat als moeder niet door hebben? En wat heeft ze eraan kunnen doen om haar dochter weer op het rechte pad te krijgen?

Gewoon op dieet

Sophie begon samen met haar zusje af te vallen, 'gewoon op dieet.' Haar zusje stopte, Sophie ging door. In het begin merkte niemand iets. “Haar gedrag veranderde wel,” vertelt Annemarie. “Ze was bijvoorbeeld steeds bezig met eten en wilde helpen koken. Er ging bij mij geen belletje rinkelen, omdat ik gewoon niet meteen aan anorexia dacht.” Uiteindelijk kwam Sophie er zelf mee en dat was een schok. “Die link leg je niet zomaar.”

Alle aandacht naar Sophie

Eerst nam Sophie het heft in handen, vertelt Annemarie: “Als we Sophie wilden helpen, moesten we ons aan bepaalde regels houden,” zegt Annemarie. “Sophie ging allerlei eisen stellen. Zo mochten we bijvoorbeeld na 8 uur niet meer eten, geen tv-programma's meer kijken en al helemaal niet meer over eten praten. Sophie zei dat ze wel beter wilde worden, maar dan moesten we haar wel helpen.” Maar werd ze beter? Nee dus. Het werd alleen maar erger. “Alle aandacht ging naar Sophie. Haar broertje en zusjes kwamen niet meer aan bod.”

Liegen en manipuleren

Het is kenmerkend voor 'anorexiapatiënten' dat ze de hele boel bij elkaar liegen en manipuleren. Annemarie: “En ik geloofde dat ze beter wilde worden. Toen ik inzag dat het geen zin had, heb ik het moeten loslaten. Ik zei: als je lichter dan 48 kilo weegt, stuur ik je naar het ziekenhuis. Voor de rest zoek je het zelf maar uit. Natuurlijk klink je dan als een slechte ouder, maar op dat moment was ik machteloos.”

Kliniek

Na een tijd kwam Sophie met het idee om naar een kliniek te gaan. “Het was vakantie, en in een kliniek letten ze minder op me dan wanneer ik de hele tijd thuis zat,” vertelt Sophie. Annemarie: “Het enige verschil was dat Sophie in de kliniek van ons gescheiden werd. We werden niet betrokken in het hele proces. En terwijl Sophie weg was, moesten wij thuis helemaal opnieuw beginnen. Pas toen kwam ik tot de conclusie dat ik mijn andere kinderen totaal verwaarloosd heb.” Het verblijf in de kliniek hielp Sophie trouwens amper, Sophie wilde daar weer weg.

Grenzen

“Ik heb op een gegeven moment voor mezelf en mijn gezin gekozen,” zegt Annemarie. “Je moet grenzen stellen die je echt meent. Zo heb ik Sophie voor een keuze gesteld: je kan niets aan je ziekte willen doen, maar dan ben je thuis niet meer welkom,” vertelt Annemarie. Die keuze gaf de doorbraak. “Sophie zag dat ik het echt meende. Sindsdien gaat het steeds beter. We maken nu afspraken en praten er open over. En in tegenstelling tot veel mensen, geloof ik ook echt dat anorexia een verslaving is die te genezen is. Sophie is daar het levende bewijs van. Daarmee, en met dit boek wil ik dat andere ouders duidelijk maken. Er is wel degelijk iets aan te doen, ook voor de ouders.”