Het nieuwe schooljaar is al weer volop aan de gang, dus jullie zijn alweer een tijdje aan de slag. Sterker nog, het is alweer (bijna) herfstvakantie, met bijbehorend herfstweer. Elk nieuw schooljaar is voor een docent best spannend, want er komt weer een grote groep nieuwkomers...

Rachel Baan is docent Techniek, Natuurkunde en Informatiekunde in de onderbouw van het vmbo op het Insula College in Dordrecht. Op 7 oktober werd ze uitgeroepen tot Leraar van het Jaar 2015. 

Ik vraag mij dan af: hoe zal het gaan? Hoe gaat iedereen met elkaar om in de verschillende klassen? Hoe groot zijn de verschillen tussen de leerlingen per klas? Wat werkt het best voor de ene klas, en wat voor de andere? 

Aan het begin van een schooljaar ben ik altijd duidelijk en streng, zeker in de eerste klas. Dat vind ik zelf eigenlijk minder leuk. Ook het eruit sturen van leerlingen doe ik niet graag, maar ik vind ook dat je in het begin de grenzen duidelijk moet stellen en leerlingen kort moet houden. Dan kun je later altijd de teugels laten vieren. Andersom werkt niet, helaas...

Mondig

Wat me echter opvalt, is dat leerlingen steeds mondiger worden, en dat het krijgen van respect als leraar niet meer vanzelfsprekend is. Respect moet je echt verdienen. Tegenwoordig kijken scholieren niet meer zomaar tegen een docent op, en regelmatig word ik aangesproken alsof ik een vriend op straat ben, in plaats van leraar. 

Maar ja, ik ben docent, dus per definitie geen vriend van de leerling. Dat geef ik een leerling met een grote mond ook altijd mee. En daar is niets mis mee. Ik probeer altijd streng maar rechtvaardig te zijn, en daarnaast ben ik als coachend leerkracht zo behulpzaam mogelijk. Daarmee moet ik het respect van de leerling dan gaan verdienen.

Verschil

En dat dat lukt, blijkt uit de tweedejaars leerlingen, die ik vorig jaar al heb gehad. Wat een verschil in de eerste weken van het schooljaar: lesgeven aan een eerste klas, waar je je respect nog moet verdienen, en lesgeven aan een tweede klas, waar je je respect verdiend hebt in het afgelopen jaar. Waar ze weten wat ze aan je hebben, en waar ze je daar ook om waarderen.

En toch is het dit jaar net wat anders dan in voorgaande jaren. Op 7 oktober ben ik verkozen tot leraar van het jaar, en plotseling voel ik me nu omringd door leerlingen die enorm onder de indruk en vooral ook trots zijn. Want ik ben tenslotte wel hún leraar!

Vergrootglas

Dat heeft ook een keerzijde, heb ik al gemerkt. Als leraar van het jaar wordt er van je verwacht dat je alles goed doet: je bent immers de beste. Alles wat je doet ligt dus onder een vergrootglas. Niet alleen bij de leerlingen, maar ook bij je collega's.

Wel even wennen, dus. Ik ben wie ik ben en ik doe nog altijd hetzelfde: kijken naar de leerling en proberen uit elke leerling het beste te halen, ze laten werken met plezier en stimuleren van zelfstandigheid en zelfvertrouwen. En daar ga ik voorlopig dus maar mee door.