"Ik hou niet van stakingen. Maar vandaag wil ik hier graag een uitzondering voor maken," zo begint een boze schooldirectrice op het Museumplein haar betoog. Eentje voor tweeduizend pubers uit 't gansche land, die nog eens braaf naar haar luisteren ook.

Nog geen twee uur later is de scholierenstaking alweer voorbij. Het veld is ontruimd door ME'ers te paard, hier en daar slingeren nog wat vuurwerkresten en protestborden, en het gras is dankzij het waterkanon van de politie getransformeerd tot drassig moerasgebied.

Wat ging eraan vooraf en waar draaide het nou werkelijk om - die relschoppers ff buiten beschouwing gelaten?

Demonstreren of shoppen?

Kwart voor twee. Op Amsterdam Centraal wordt het me al vrij snel duidelijk: de oproep van het LAKS aan alle middelbare scholieren om te komen staken tegen de 1040-urennorm heeft een gevoelige snaar geraakt. Van verschillende kanten stromen leerlingen toe, en een grote groep verplaatst zich gestaag naar het Museumplein.

Onderweg drijven een aantal Uggs-dragers per ongeluk expres af richting Kalverstraat, maar er blijven nog genoeg fanatiekelingen over.

Joelend en fluitend geven ze gehoor aan de officiële opening van de demonstratie door LAKS-voorzitter Chanine Drijver, die de demonstranten vanaf het podium toespreekt. "Laten we het nog één keer uitleggen aan de minister, nu in jip-en-janneketaal. Stel, elk lesuur kost 1 euro, en je budget is 1000 euro. Hoe kun je dan ineens 1040 uur les gaan geven?".

"Inspraakrecht? Hoe bedoel je?"

Ook Rob (15) is zo'n fanatiekeling. Hij is hier met school vandaag. "Ik staak omdat we een week minder vakantie krijgen!" verkondigt hij vastberaden. "En omdat we meer ophokuren krijgen, en dat is belachelijk want dan leer je niks!"

Als ik hem vraag of hij weet wat de nieuwe wet verder inhoudt (zoals meer inspraakrecht voor leerlingen), betrekt zijn gezicht. "Uhh, nee? Hoe bedoel je, we moeten toch gewoon meer naar school?"

Meike (16) weet meer. "Ik heb vanochtend een artikel gelezen waarin stond dat als de wet niet doorgaat, dat we dan nóg meer uren moeten maken. Maar dat pikken we ook niet, 1000 uur, dat is ons doel!"

Gillende meiden

Half 3. De sfeer zit er goed in: aangespoord door DJ Daniël Lippens van Slam!FM wordt er gesprongen op lekkere platen, en spandoeken bewegen op de maat heen en weer.

De uitgedeelde petjes/sjaals/mutsen vliegen je om de oren. Eén grote gezellige chaos van The Black Eyed Peas, snerpende fluitjes, joelende scholieren, tot ineens: BAM – het geknal van iets wat klinkt als een opgevoerd rotje. Even informeren bij de aanwezige politie later blijkt het, ja hoor, om illegaal vuurwerk te gaan.

Beetje jammer, vindt ook Frederieke (14): "Het verpest de goede vibe. En mensen worden er bang van." Er rennen inderdaad behoorlijk wat gillende meiden over het terrein. "Maar dat is ook weer overdreven," gaat ze verder, "zo erg is het allemaal niet."

Konijnenpak

Dat vinden ook de sprekers op het podium. Zonder zich van de wijs te laten brengen houdt schooldirectrice Anita Swenneker een gepassioneerd betoog, en later komen onder andere afgevaardigden van de PvdA en D66 aan bod.

3 uur. Terwijl de vuurwerkgeur indringender wordt, mijn tenen kouder en het veld steeds modderiger, tref ik midden in de harde kern van demonstranten voor het podium een jongen in een roze konijnenpak met een hok van gaas om zich heen.

Wie is die rare snuiter? Joris (15), wil hiermee de ‘ophokuren’ zo letterlijk mogelijk verbeelden. Geinig. Bang voor het vuurwerk is hij niet. “Ik zit prima hier in mijn hokje!” zegt hij met een big smile.

Krentenbollen gooien

Grote afwezige tijdens het protest is Marja van Bijsterveldt, minister van Onderwijs. Zoals ze maandag in onze chatsessie al aankondigde, is ze verhinderd wegens "andere verplichtingen". Ramon (14) vindt dat belachelijk. "Ze zou moeten komen om uit te leggen waarom ze deze wet wil doorvoeren, nu lijkt het net alsof ze niet durft."

De enige die wél het podium op durft om te speechen pro-1040-urennorm is Harm Beertema, Tweede Kamerlid van de PVV. Een beetje een zielige poging is het wel: hij is nog amper begonnen of hij wordt bekogeld met krentenbollen en vervolgens, tot zijn eigen verontwaardiging, door het LAKS van het podium gestuurd omdat hij te lang aan het woord is.

Beertema is zó woest, dat-'ie backstage meteen een verslaggever van BNR-nieuwsradio aan de mouw trekt om z'n relaas te doen (luister hier!).

Rellen of rennen?

Maar dan, ruim een uur na aanvang, is het plotsklaps alweer voorbij. Het programma is afgelopen, en de scholieren laten één voor één hun borden zakken.

Achteraan het veld volgen de knallen elkaar steeds frequenter op. De ene helft loopt er nieuwsgierig op af, de andere vertrekt haastig in tegengestelde richting, richting H&M en River Island.

"Dit is nog maar het begin!"

Half 4. Snel spreek ik voorzitter Chanine nog even aan. Kan het LAKS tevreden zijn? "Jazeker," antwoordt ze. "Ik ben erg blij met de opkomst en het enthousiasme van de scholieren. We hadden al 15.000 petities opgehaald, en hebben met deze middag een duidelijk signaal afgegeven aan de Eerste Kamer."

Dus het gaat effect hebben? "Wacht maar, dit is nog maar het begin!," lacht Chanine. "Als het moet, staan we hier in februari weer. Net zolang tot ze naar ons luisteren!"