Hoe is het om je eigen opleiding te mogen kiezen? En een verantwoordelijkheid te krijgen die je op het vmbo nog niet had? Iedereen ervaart de overstap van het vmbo naar het mbo anders, maar zo deden deze leerlingen het. 

Inge, 17 jaar (pedagogisch medewerker, niveau 3)

Alles wat kwam kijken bij de overstap van vmbo naar mbo was voor Inge nieuw. "Er kwamen op school wel eens mensen iets vertellen over deze vervolgstap, maar dat was voor mij niet genoeg om een beeld te vormen." Daarom besloot ze: geen verwachtingen, dan kan het ook niet tegenvallen. Op de eerste schooldag merkte ze al een groot verschil: "Je hebt op het mbo veel meer vrijheid. Waar je eerst een opdracht via een bepaalde manier moest doen, mag je er nu vaak een je eigen draai aan geven en je kunt bijna alles zelf inplannen. Dat vind ik fijn." Wel was het even wennen in het begin: "Je kent nog niemand en kent de school nog niet goed, maar dat heeft iedereen de eerste weken. Hoewel ik de lessen nu minder interessant vind, is school toch leuker geworden door de mensen en de sfeer. Ik heb nu meer vriendinnen dan op het vmbo, waardoor ik echt met plezier naar mijn lessen ga."

Inge doet de opleiding pedagogisch medewerker. Naast haar lessen heeft ze nu ook twee dagen stage per week op een kinderopvang. "Ze laten me daar de werkzaamheden die ik in theorie op school leer, zelf proberen. In het begin vond ik dat spannend omdat ik die verantwoordelijkheid niet gewend was, maar nu geeft het me juist zelfvertrouwen. Als er iets fout gaat, zeggen ze het gewoon. Zo leer ik ervan."

Nu Inge het eerste jaar heeft afgerond, kan ze zeggen dat de overstap haar erg meeviel: "Op mijn opleiding heb je amper huiswerk en toetsen. Eigenlijk wordt alles aan jou overgelaten en doe je gelijk al veel in praktijk." Plannen gaat haar goed af, dat deed ze al op het vmbo. “Nu voel ik me daar ook echt verantwoordelijk voor. Er wordt niet meer achter je aan gezeten als je bijvoorbeeld je opdrachten niet af hebt of afwezig bent. Je moet zelf initiatief nemen en dat lukt me steeds beter."

Haar grootste leerpunt van deze overstap? "Dat ik veel meer zelf kan dan ik denk. Ik dacht vaak dat ik hulp nodig had, maar nu zie ik: ik kan dit gewoon."

Dit wil je ook lezen:

Van havo of vwo naar mbo: 'Beste keuze die ik ooit heb gemaakt'

Diego, 17 jaar (zelfstandig werkend gastheer, niveau 4)

Diego maakte zich eigenlijk helemaal geen zorgen over de overstap. Hij had er zelfs zin in. "Als voorbereiding heb ik eigenlijk alleen maar open dagen bezocht. Vanuit mijn middelbare school werd dit aangeraden en zelf vond ik dit ook de beste manier als voorbereiding, omdat je de school daardoor zelf al even kon zien."

Hij doet nu de opleiding tot zelfstandig werkend gastheer op de hotelschool. Wat hem meteen opviel, was hoeveel zelfstandigheid er van je gevraagd wordt. "Op het vmbo kwamen docenten vaak naar je toe met 'snap je het?' of 'heb je hulp nodig?' Nu moet je zelf naar de docent stappen. Als je dat niet doet, dan gebeurt er ook niks. Je hebt de opleiding zelf gekozen en bent op school ook voor jezelf", merkt Diego. Het reizen is voor hem de grootste uitdaging. "Ik moet vroeg op. Als ik om acht uur op school moet zijn, zit ik een uur eerder al in de trein. Soms denk ik dan: waarom doe ik dit eigenlijk? Dan zou ik liever in bed blijven liggen. Vooral omdat de trein vaak heel druk is, vertraging heeft of uitvalt." Toch voelt Diego zich op z'n plek. "Ik heb niet getwijfeld aan de opleiding. Het is leuk en ik weet dat ik het voor mijn toekomstige droombaan doe."

De grootste verandering merkt hij in zichzelf: "Ik ben serieuzer geworden. Ik kan nog steeds grapjes maken, maar ik weet nu ook wanneer het tijd is om te focussen. Dat komt wel door het mbo." Hij sluit het jaar met een goed gevoel af: "Ik vind dat ik het goed heb gedaan. Ondanks dat het openbaar vervoer vaak tegenzat, sta ik er qua cijfers goed voor en heb ik het naar mijn zin!"

Dit wil je ook lezen:

Met een vwo-diploma naar het hbo, zou je dat wel doen?

Iris, 16 jaar (mediavormgeving, niveau 4)

Voor Iris was het mbo een nieuwe start waar zij nog niet veel over wist: "Op de middelbare school zeiden ze wel eens 'ga op zoek naar een opleiding', maar echt helpen deden ze niet. Ik ben uiteindelijk zelf bij één school gaan kijken. Hoe de opleiding daar in elkaar zat wist ik wel ongeveer. Maar hoe het mbo was, wist ik echt niet. Dat vond ik eerlijk gezegd ook niet erg. Het was voor mij gewoon een nieuw begin." Wel had Iris het fijn gevonden als ze vanuit haar middelbare school meer uitleg had gekregen over de overstap en studiekeuze.

In het begin was ze bang dat het mbo meteen veel van haar zou verwachten, maar gelukkig was dit niet het geval. "Ik kreeg de ruimte om rustig te starten en vragen te stellen. Dat vond ik superfijn." Het grootste verschil tussen het vmbo en mbo was voor Iris dat iedereen zich professioneler gedraagt. "Op de middelbare school waren er groepjes en werd er gepest. Je hoorde erbij of je hoorde er niet bij. Op mijn opleiding is dat heel anders. Iedereen is gewoon zichzelf en gaat met elkaar om. In mijn klas wordt niet gepest, en dat geeft zo'n fijne sfeer." Toch was de overstap zelf spannend. Ze kende niemand en was bang dat ze geen leuke klas zou krijgen. "Ik twijfelde of ik wel goed genoeg was. Maar nu heb ik de leukste vriendengroep en ik ga over naar leerjaar twee. Het kwam dus allemaal goed."

Wat Iris vooral heeft geleerd op het mbo? "Dat ik mezelf mag zijn. Op de middelbare durfde ik dat niet, maar hier accepteert iedereen elkaar wel. Ook doe ik eindelijk wat ik leuk vind: creatief bezig zijn. En met de mensen om me heen voelt school meer als een fijne plek dan als een verplichting."

Dit wil je ook lezen:

Hoe is het om van de middelbare school naar het mbo te gaan?