"Woar zin die huulbessem en mien lulpiep?" Geen Groninger of Amsterdammer die me verstaat als ik dit zou zeggen, terwijl we toch echt in hetzelfde land wonen.

Taal verbindt een natie, zeggen wetenschappers. Yeah right. Volgens mij kiezen jongeren veel liever voor een eigen -onverstaanbaar- lokaal dialect.

Ons minilandje heeft immers een 'grote diversiteit aan dialecten', zoals dat zo mooi heet. Volgens Wikipedia zijn er in Nederland al drieëntwintig afwijkingen van het Standaardnederlands, waarbij kleine stedelijke en lokale dialecten niet eens worden meegeteld.

Rotterdamse tongval

Vooral jongeren spreken graag iets afwijkends, merk ik om me heen. En da's niet alleen zo op het platteland: ook op Rotterdamse en Amsterdamse scholen hoor je het lokale taaltje in 't klaslokaal.

Het is blijkbaar tof als je met een goede tongval en goede vocabulaire in de kroeg plat Amsterdams of Rotterdams kunt praten. En hoewel deze stadstalen ooit typisch voor de arbeidersklasse waren, lijkt het alsof ze zich anno nu over de hele maatschappij verspreid zijn.

Ik ben Fries

Waarom? Ik denk zelf dat die Heimat sinds een grote tijd weer een rol speelt in Nederland. Jongeren denken graag in lokale termen en de plek waar ze thuishoren: "Ik ben Fries" in plaats van "Ik ben Nederlands". Daar hoort ook een taal bij.

Zo vinden mijn klasgenoten het normaal om tegen mij in het Groesbeeks (een vermeend dialect uit een dorp met ongeveer 20.000 inwoners) te spreken, terwijl mijn ouders me juist altijd Algemeen Beschaafd Nederlands aan hebben geleerd. Of dat in elk geval probeerden.

Wa hek drek

Maar ik ken ook verhalen van vrienden die juist door hun ouders zijn opgevoed met de lokale taal. Of met lokale muziek. En me dus aanspreken met "Hajjewa Rutger, wa hek drek? Kben me boekuhn vergetn, moa kdenk da me da wel ga lukke hoar, ze kenne me rug op''.

Dit terwijl mijn vrienden ook gewoon goede punten halen voor hun proefwerken Nederlands, gewone Nederlandse volzinnen kunnen produceren als het moet en echt wel weten dat je niet 'hun hebben' maar 'ze hebben' hoort te zeggen. Die mengeling van Nederlands en dialect is dus een bewuste keuze.

Tweetalig

Zo ook van mijn schoolgenoot Amber: "Op school spreek ik met mijn vrienden uit Groesbeek een mengeling van Nederlands en Groesbeeks. Dat doe ik omdat ik weet dat er ook mensen rondlopen die het niet spreken, want da hedde méj," vertelt ze me.

Hoe ze aan dit streektaaltje komt? "Mijn ouders spreken allebei Groesbeeks, hoewel mijn vader lange tijd in het westen heeft gewoond dus wat woordenschat mist. Verder sprak ik op de basisschool ook voornamelijk Groesbeeks met mijn vrienden, terwijl we wel les kregen in het Nederlands natuurlijk. Ik denk er niet zo over na, maar het is inderdaad best bizar eigenlijk."

Ondefinieerbaar

Ondertussen vraag ik me af hoe mijn ouders mij in godsnaam geen dialect hebben kunnen leren. Want ik heb vaak genoeg commentaar moeten incasseren. Mijn vriendjes op school vroeger zeiden altijd dat "ik zo te horen niet uit Nijmegen kwam", maar in Amsterdam zegt men weer tegen me dat "ik een ondefinieerbaar accent heb". ABN spreek ik dus niet, maar een echt dialect evenmin.

Volgens sommige wetenschappers zal er over vijftig jaar waarschijnlijk geen Nederlands meer bestaan, maar is ons land verscheurd door alle dialecten en streektalen. Ik vrees dat dat helaas het einde betekent voor Rutger de Quay.

Voor alle dialectlozen is er trouwens een handige tool: dit online dialectenwoordenboek. Sowieso supergrappig.