Oké, dus je pa krijgt zo’n baan waarvoor hij elke paar jaar naar een ander exotisch land verhuist. En het hele gezin gaat steeds mee. Klinkt tof: huiswerk maken aan het strand, biologieles in de jungle of pakjesavond in de zon. Zoiets.

Maar… je vrienden dan? Steeds een nieuwe school? Vieze bonenprut in plaats van aardappelen?

Ik sprak in Brazilië twee van zulke Nederlandse expatjongeren, over hun leven als rondreizend wereldburger. Sara (13, foto boven) vindt 't helemaal geweldig, maar Tania (17) heeft 'r juist een pesthekel aan.

Het eerste interview met Sara (ze woonde eerder in Spanje, Nederland, Dubai en Ecuador) begint al spannend: ze kan niet naar onze interviewlocatie in Rio de Janeiro komen, omdat ze dan langs een wijk moet waar de politie net een gevaarlijke lokale drugsbende een koppie kleiner aan het slaan is.

Best gevaarlijk, dus spreken we elkaar via Skype. "Ik ben niet zo bang voor die gangs hier hoor, ik woon in een veilige wijk. Vorig jaar gebeurde er ook al zoiets. Toen leek het daar net oorlog, met tanks in de straten."

Gewend te verhuizen

Toen Sara 2,5 jaar geleden hoorde dat ze naar Brazilië moest verhuizen, stond ze niet meteen te juichen. "Er zijn positieve verhalen over carnaval, maar ook hele negatieve over alle criminaliteit. Maar mijn ouders hadden al besloten, ik had er niks over te zeggen. Het verhuizen op zich ben ik wel gewend, dat vind ik niet zo erg."

Wat wil je, na vijf landen en vijf scholen. Veel contact met Nederland heeft ze niet meer, en dat lijkt Sara wel prima te vinden. "We gaan er een of twee keer per jaar naartoe voor familie, maar ik heb er niet zoveel vrienden meer. Op onze vorige plek, Dubai, nog wel, maar dat wordt ook minder. Ik vind het niet echt jammer, ik maak steeds nieuwe vrienden."

Stroopwafels in Dubai

Hoe maak je die dan als je geen woord Spaans, Arabisch of Portugees spreekt? "Ik ga altijd naar internationale of Britse scholen. Op mijn huidige school is 80% nog steeds Braziliaans, maar de voertaal is Engels. Dat maakt het wel een stuk makkelijker om contact te leggen, denk ik." En al dat Engels is te merken: Sara mixt veel Engelse woorden door haar Nederlandse zinnen, maar sprekt het woord 'erg' nog steeds heel plat uit ('errug') - met een keiharde Hollandse G.

Inmiddels voelt Sara zich niet echt Nederlands meer. "Ik heb daarvoor te weinig in Nederland gewoond, ik mis het ook niet. Hoewel: als ik even terug ben, eet ik wel graag een kroket en stroopwafels. Gelukkig waren die laatste ook in Dubai te koop. En Sinterklaas komt trouwens ook gewoon hier in Rio."

Nuttig

Sara vindt al dat verhuizen dus wel prima – maar leer je er ook nog wat van? "Ik denk dat het ook zeker nuttig is. Je ziet hoe de wereld óók kan zijn en krijgt daardoor een ander, breder perspectief op je leven."

Als ze later zelf een gezin heeft en ook zo’n expatbaan zou kunnen krijgen, zou ze die zeker aannemen. Juist leuk en leerzaam voor haar kinderen, vindt ze. "Maar ik ben wel heel erg benieuwd hoe het is om altijd op dezelfde Nederlandse plek te wonen. Is dat niet saai?"

"Ik wilde echt niet"

Iemand die lang niet zo enthousiast is, is Tania (17). Geboren op Curaçao, op haar negende naar Nederland verhuisd en sinds 2,5 jaar in Brazilië. "Ik woonde net een paar jaar in Nederland, ik wilde gewoon écht niet opnieuw weg. Het duurde ook een jaar tot ik hier gewend was."

Tania zit ook op een Engelstalige school, maar dat Engels leidde in het begin tot heimwee en huilbuien. "De eerste week keek ik de scheikundeleraar aan, en dacht ik: ‘nee! Je maakt een grapje! Ik heb geen idee waar jullie het over hebben!’"

Ook vrienden maken viel haar vies tegen. "Het is makkelijker om afscheid van oude vrienden te nemen, dan nieuwe vrienden te maken. En toen ik van Curaçao naar Nederland verhuisde, sprak ik de taal al. Dit keer niet."

Nederland is geweldig

Tania is er dus niet geboren, maar Nederland voelt wel als thuis voor haar. "Nederland is geweldig! Zo schoon, zo mooi, zo beleefd. Ik ben het echt gaan waarderen. Mijn ouders blijven hier nog twee jaar, maar ik ga volgend jaar al terug naar Nederland om te studeren."

Maar wat als haar ouders zouden zeggen: we verhuizen naar tropisch Timboektoe? Wil ze dan niet mee? "Nee. Tenzij ik daar een betere studie zou kunnen doen, anders echt niet."

De moeite waard

Hoewel Tania 't heel kut vindt allemaal, ziet ze ook de voordelen er wel van in. "Nu ik hier ein-de-lijk gewend ben, ben ik wel blij dat ik al in drie landen heb gewoond. Het was alle stress en moeite wel waard, je leert een andere cultuur kennen en mijn school hier is beter dan het Nederlandse vwo."

Ze vervolgt: "Maar of ik mijn kinderen hetzelfde aan zou doen? Daar zou ik heel erg lang over na moeten denken. En het hen ook vragen."