Dit nooit meer, riep iedereen een jaar geleden geschokt uit toen er een textielfabriek in Bangladesh instortte. Meer dan elfhonderd mensen kwamen om. Er is inmiddels veel veranderd in de kledingindustrie. Maar hoe zit het in onze eigen hoofden? Kan het jou wat schelen wie ver weg je kleren naait? Door 7Days / Bouwien Jansen 

"Een ramp in Bangladesh? Even denken hoor…",  zegt Maryn (14) uit Alphen aan de Rijn. Hij is aan het shoppen in de Amsterdamse Kalverstraat. Aan bijna al zijn vingers bungelen plastic tassen. "Was het een tsunami?" raadt hij. "Een bom", helpt zijn vriend Stijn (13). "Een aardbeving?" probeert Jay (14).

Allemaal fout. Vorige week een jaar geleden zakte de slecht onderhouden kledingfabriek Rana Plaza als een kaartenhuis in elkaar. Er vielen 1138 doden en meer dan tweeduizend gewonden. Bijna alle slachtoffers waren naaisters en kleermakers die onder belabberde omstandigheden kleren maakten voor grote westerse kledingketens. Voor ons dus.

De schok en de schaamte waren enorm. Wereldwijd tekenden dik een miljoen mensen een petitie die de kledingconcerns onder druk zette om voor betere arbeidsomstandigheden in Bangladesh te zorgen. Dat hielp. Zara, Primark, H&M, C&A en vele anderen gingen overstag en tekenden een veiligheidsakkoord. "Een grote stap voorwaarts!" juichten actievoerders toen.

Baanbrekend

"Dat is het nog steeds", vindt Niki Janssen van de Schone Kleren Campagne (SKC). "Het akkoord dat toen is getekend, was echt baanbrekend. Inmiddels hebben 162 merken er hun handtekening onder gezet. Met elkaar laten zij kleding maken in 1619 Bengaalse fabrieken. In totaal werken daar meer dan twee miljoen mensen."

In februari dit jaar is er een begin gemaakt met de veiligheidsinspecties van al die fabrieken. Er zijn nu 250 gebouwen gecheckt. Acht fabrieken zijn gesloten omdat ze te gevaarlijk waren.

De kop van de klant

In de kledingindustrie lijkt na de ramp dus echt wel een knop omgegaan. Maar hoe zit het met de klant in westen? Denk jij na Rana Plaza vaker na bij wat je koopt? Een steekproef in de Kalverstraat wijst uit van niet. Het wemelt van de winkelende scholieren met tasjes van Coolcat, H&M en andere merken. Bijna niemand herinnert zich de ramp in Rana Plaza.

"Nee, sorry", zegt Carmen (15), "Heb ik niks van meegekregen." Met haar klasgenoten Britt (16) en Sem (15) uit Rosmalen zou ze vandaag met school naar het Anne Frank Huis gaan. "Maar daar stond zo’n lange rij, dat onze begeleiders zeiden: ga maar shoppen." De rij voor de kassa van de pas geopende winkelketen Forever 21 is ook niet mis, maar dat hebben ze ervoor over. "Kijk," grijnst Carmen, "blauwe hakken!" "Ik denk niet dat er iets veranderd is na de ramp", bekent Britt. "Je hoort er wel over op school en in het nieuws, maar je wilt toch zo goedkoop mogelijk uit zijn."

"Best erg eigenlijk", vindt Sem. Joost (17) en Deborah (18) uit IJsselstein zijn zowat de enigen die zich de ramp wel weten te herinneren. Maar bewuster shoppen doen ze niet. "Ik vind het echt zielig hoor", zegt Joost. "Maar ik koop het wel gewoon." "En als wij het niet kopen," redeneert Deborah, "doet iemand anders het wel." Daar zijn Maryn en zijn vrienden het mee eens: "Bangladesh boeit ons gewoon niet zo."

Dit artikel komt uit jongerenkrant 7Days, die elke vrijdag in de brievenbussen en boekhandels ligt. De redacties van 7Days en Scholieren.com bundelen de krachten: een selectie van het onderwijsnieuws uit 7Days en wordt doorgeplaatst op Scholieren.com en onze beste blogs verschijnen in de krant. Meer weten over onze samenwerking? Klikkerdeklik.