Zeg de woorden ‘vorst’ en ‘winter’, en half Nederland haalt de schaatsen al van zolder. Zo ook dit jaar weer, toen op 8 januari het AD met een nieuwsbericht kwam: ‘Goed nieuws voor schaatsliefhebbers: het wordt serieus winter.’ Ik werd gek van binnen. ‘Zou het echt? Gaan we weer tochten rijden over grotere meren in plaats van rondjes op de ijsbaan?’ Het antwoord kreeg ik snel: nee. We hebben enkele dagen op de ijsbaan gestaan, maar grote tochten zaten er niet in. Ik was flink teleurgesteld.

Ik ben schaatsgek, dat geef ik direct toe. Mijn hart begon dan ook sneller te bonzen dan ooit tevoren, begin januari. Het is zo lang geleden dat ik kon schaatsen op natuurijs, misschien wel een jaar of vier. Maar waarom vind ik het precies zo leuk?

Weinig dingen zijn zo fijn als glijden over de meren, het geeft een gevoel dat onbeschrijfelijk is. Het is een ultiem gevoel van vrijheid, wat je toch minder op (natuur-)ijsbanen hebt. En als het lastiger gaat van vermoeienis, is er oer-Hollandse gezelligheid, koek en zopie om je erdoorheen te helpen. Met het gezin hebben we dan ook behoorlijk wat tochten gemaakt in koude jaren. De slee mee voor mijn jongere zusje en dan heerlijk de uitdaging aan gaan.

Nationaal schaatsfanatisme

Wat me maar weer eens duidelijk werd de afgelopen weken, is dat ik niet de enige fanaat ben. Op sociale media kwamen behoorlijk wat enthousiaste berichten in m’n timeline en ook op school was schaatsen een hot topic, wat best bijzonder is met vrieskou. Schaatsen en Nederland zijn nauw verbonden, dat bleek maar weer.

Als het dan over schaatsen gaat, gaat het al heel snel over de Elfstedentocht. Zonder dat er ook maar enigszins nachtvorst was, viel het woord al regelmatig. Sterker nog: voordat er ook maar ijs lag in één van de elf steden, zaten enkele schaatsers en coaches al bij DWDD te praten over de Tocht der Tochten.

De Tocht der Tochten

Het laatste echt Elfsteden-fanatisme maakten we in 2012, vooralsnog, voor het laatst mee. Toen waren we, volgens insiders, aardig in de buurt van een tocht. De media-aandacht was groots: speciale Elfstedenprogramma’s op TV en heel veel berichten in de (sociale) media. De Friese ijsmeesters zijn zelfs enkele keren in overleg gegaan, maar helaas. Uiteindelijk bleek de tocht niet haalbaar, mede omdat er heel veel mensen op het ijs zouden staan. Enkele plekken haalden de minimaal benodigde vijftien centimeter ijs, maar sommige plekken waren maar acht centimeter dik. Het verdriet was groot toen bekend werd gemaakt dat de tocht niet doorging. Er werd bij schaatsers behoorlijk wat afgejankt; Erben Wennemars werd Erben Wenemars, en dat allemaal vanwege onze nationale volkssport.

En nu?

Terug naar het heden. Toen ik het nieuwsbericht van AD las, en de voorspellingen bekeek, zat ik vol hoop. Ik deelde die hoop met vrienden, die me lichtelijk voor gek verklaarden. Als reactie kwam ik met de nieuwste voorspellingen die, vond ik, toch minstens een nieuwe ijstijd aangaven. ‘Eerst zien dan geloven’ zeiden mijn vrienden, maar ik had hoop en riep uit: ‘It giet oan!’ Toen dat uiteindelijk tegenviel en ik moest toegeven dat ik er naast zat, zei er één: ‘Jasper, dat proberen we je elk jaar duidelijk te maken.’ Ouch...

Helaas voor mijn vrienden zie ik nog hoop! De winter heeft een keer van zich doen laten spreken, en waarom zou dat niet nog een keer in februari kunnen? Twee van de laatste drie Elfstedentochten werden immers eind februari pas gehouden, een hoopgevende statistiek! Het is de verboden vraag voor weermannen, maar ik zit nog zo vol hoop: 'giet it noch oan?'