Materialen

stuk 1. Hout

Hout weegt 0,8 kg/dm

Soorten

Er zijn twee verschillende soorten hout:

*Hardhout

*Zachthout

ardhout

Hardhout komt van loofbomen. Dit zijn bijvoorbeeld: eik, kastanje en beuk. Loofbos komt voornamelijk voor in de klimaten met koude winters en genoeg neerslag bijvoorbeeld de klimaten zoals: landklimaten, zeeklimaten en gebergte klimaten. Er zijn ook loofbomen in Nederland.

Hardhout komt van bomen die langzaam groeien. Deze bomen kunnen meer dan honderd jaar worden. In Nederland zijn in de tweede helft van de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw in Drenthe veel bossen aangeplant met eiken en beuken, maar ook met dennenbomen. Dennenbomen zijn geen hardhout.

Ook komt veel hardhout uit de tropische gebieden. Dit heet tropisch hardhout. Voorbeelden zijn Meranti, Azobe en Teakhout.

Hardhout is duur omdat het langzaam is gegroeid of uit verre landen komt. Dit hout gaat lang mee.

Zachthout

Dit komt bijvoorbeeld van dennenbomen, kerstbomen en coniferen. Vurenhout komt van sparren. Grenenhout komt van de grove den. Ze groeien snel en na 30 jaar zijn ze volgroeid. Deze bomen groeien in een gematigd klimaat zoals in Nederland, maar ook in een wat kouder klimaat in Scandinavië.

Op de Veluwe,in Noord-Brabant en in Drenthe zijn veel naaldbossen aangeplant om zandverstuiving tegen te gaan en hout op te leveren voor de mijnbouw in Limburg.

Zachthout is goedkoper, maar gaat vaak niet zo lang mee.

Hoe wordt het hout verkocht ?

Hout wordt verkocht in de vorm van balken, planken en platen.

Balken en planken zaag je direct uit de boomstam. Nieuw hout trekt krom als het niet gedroogd. Als het gedroogd is kan het verwerkt worden. De timmerman verwerkt het hout op de manier dat het geheel niet kromt trekt. De timmerman lijmt zo dat het kromtrekken wordt tegengewerkt door een ander balkje.

Platen zijn er de vorm van board, spaanplaat en multiplex.

1. Board wordt gemaakt van houtafval en lijm.

1. Spaanplaat maak je van kleine spaanders, onder hoge druk worden platen gevormd.

2. Mulltiplex bestaat uit op elkaar geplakte laagjes hout.

Hoofdstuk 2. Metaal

soorten metaal:

• staal

• aluminium

• lood

• koper

• zink

• tin

  Hier zie je een tabel van verschillende metalen en wat voor toepassing kun je daar van maken:

Naam:

Smelt punt:

Eigenschappen:

Toepassingen:

Staal

1800 graden

Hard, sterk, moeilijk buigzaam en moeilijk te zagen

Gereedschap

Aluminium

660 graden

Sterk, licht, zacht en roest niet

Keukenmateriaal, folie, raamkozijnen en schepen

Lood

327 graden

Zwaar, zacht en goed buigbaar

Daken, accu's, bescherming tegen stralen

Koper

1083 graden

Goed smeedbaar, roest niet, makkelijk te solderen

Waterleiding, elektriciteitsdraden, potten en pannen

Zink

419 graden

Niet sterk, zacht en roest niet

Dakgoten, roestvrij maken, verf

Tin

232 graden

Zacht, buigbaar en roest niet

Solderen, roestvrij maken en siervoorwerpen

Hoe krijg je ijzer?

Dan moet je opzoek naar ijzer erts. Als je veel ijzererts wilt vinden, moet je zoeken diep onder de grond (mijnbouw). Maar heel soms kun je ze soms ook vinden op het aardoppervlak.

IJzererts moet 20% uit ijzer bevatten anders kun je er niet goed genoeg mee ijzer van maken. Het ijzer word in stukjes gehakt en gaat in de oven met wel 1600 graden. Dan ontstaat er gloeiend hete gesmolten ijzer. Het gesmolten ijzer stroomt uit de oven. Dan word het gesmolten ijzer weer omgesmolten. En dan in een vorm gelegd en dan is het klaar en kun je het gebruiken.

IJzer weegt 7,8 kg/dm³ en is daarmee een van de zware metalen en bij 10 °C verhoging zet het 0,12 mm uit.

Staal

Staal is hard, sterk, moeilijk en moeilijk te zagen. Met 1800 graden kun je staal smelten. Van staal kun je heel veel gereedschappen van maken. Als je roestvrij staal wilt krijgen moet je een bepaalde stof doorheen doen. Die stof heet chroom. Als je hard staal wil dan moet je meer koolstof bijvoegen.

Aluminium

Aluminium weegt 7,8 kg/dm³ en is daarmee vrij licht en bij 10 °C verhoging zet het 0,23 mm uit. Aluminium is sterk, licht, zacht en roest niet. Met 660 graden kun je aluminium maken. Om aluminium te maken heb je elektriciteit nodig. Dat ontstaat door elektriciteit met magneet bij me elkaar te houden. En dan kun je het gebruiken voor keukenmateriaal, folie, raamkozijnen en schepen.

Lood

Lood weegt 11,3kg/dm³ en is daarmee een heel zwaar metaal en bij 10 °C verhoging zet het 0,29mm uit. Lood is zwaar, zacht en goed buigzaam. Met 327 graden kun je lood smelten. Lood wordt gewonnen uit loodglans. Loodglans wordt gevonden in Australië, Bulgarije, China, Marokko, Mexico, Noord-Amerika, Peru en Rusland. Lood is schadelijk 6 voor het milieu en de gezondheid. Lood word gebruikt voor daken, accu's en bescherming tegen straling.

Koper

Koper is goed smeedbaar, roest niet en is makkelijk te solderen. Koper is bij 1083 graden te smelten. Koper word gevonden in de aardkorst. De belangrijkste vindplaatsen van koper zijn Chili, Peru en de Verenigde Staten.

Zink

Zink is niet sterk, zacht en zink roest niet. Je kan zink smelten bij 419 graden. Zink word voornamelijk het meest gemaakt in Transsylvanië en in Palestina. Van zink maken ze dakgoten, roestvrij maker en verf.

Tin

Tin is zacht, buigzaam en roest niet. Je kan tin smelten bij 232 graden. Tin komt bijvoorbeeld uit Afghanistan. Tin word gebruikt bij solderen, roestvrij maken en siervoorwerpen.

Hoofdstuk 3. Kunststof

Kunststoffen zijn alle chemische verbindingen die door niet-natuurlijke scheikundige processen worden gemaakt. Er zijn 3 soorten:

• thermoplasten

• thermoharders

• elastomeren

De eerste kunststof

De eerste kunststof die gebruikt werd was bakeliet. Dit was omstreeks 1908. Dit werd gebruikt in de elektriciteit techniek, maar ook deurklinken en radiokasten. Het was dan ook pas na de Tweede Wereldoorlog dat de massaproductie van kunststoffen echt goed op gang kwam. Tegenwoordig zie je kunststof overal. Neem bijvoorbeeld een bierkrat.

De thermoplasten

Deze kunststoffen worden door verwittigingen zacht. Thermoplasten worden gebruikt voor wegwerpbekertjes, kratten, flessen en pvc buizen (riool). De structuur van een thermoplast lijkt op een bord spaghetti.

PVC weegt 1,3kg/dm³ en bij 10 °C verhoging zet het 2 mm uit.

De thermoharders

Thermoharders geef je in één keer vorm. Ook bij verhitting behouden ze hun vorm. Ze worden gebruikt bij kunststof omhullingen, zoals van de tv, pc en stofzuiger, deurklinken en stopcontacten. De structuur vormt de dwarsverbindingen na verhitting.

De elastomeren

Deze zijn veerkrachtig en bij verhitting verschrompelen ze. Elastomeren vind je in matrassen, kleding, bankstellen en autobanden en in elastieken. Elastomeren hebben een netvormige structuur met mazen.

Hoofdstuk 4. Textiel

Om textiel te maken heb je vezels nodig. Er zijn drie soorten vezels:

Vezels van planten:

• katoen (van de katoen plant)

• linnen van vlas

Vezels van dieren:

• wol van het schaap

• mohair: dit is haar van de angorageit

• zijde gemaakt van de zijde rups

Kunstmatige gemaakte vezels:

• Nylon

• polyester

Deze vezels worden in de fabriek gemaakt.

Katoen

Katoen komt van de katoenplant en is de zaadpluim van deze plant. Die word geplukt en gaat in een enorme machine. Die doet de katoen in de enorme zakken. De katoenplant groeit in landen met een tropische klimaat in landen zoals Mali, Syrië, Australië, Griekenland, Turkije, Brazilië, Pakistan, India, Amerika en China. China is de grootste katoen industrie van de wereld.

Linnen van vlas

Linnen komen van de vlasplant. Linnen is een soort textiel dat gemaakt wordt uit vlas. Er zijn blauw bloeiende en wit bloeiende rassen. Daarnaast zijn er rassen met bruine zaden en rassen met gele zaden. Ook in Nederland werd vroeger veel vlas verbouwd. Het werd opgeslagen in vlas schuren. Van hieruit werd het verwerkt.

Wol van het schaap

Wol bestaat uit zachte dunne haren. Die haren zijn afkomstig van de vacht van een schaap. Die wol word het meest gebruikt voor textiel. De meeste wol word geproduceerd in Australië, China en Nieuw-Zeeland. Ook in Nederland wordt wol geproduceerd

Mohair

Mohair zijn haren van de angorageit. Ze komen uit de vallei van angora in Turkije. De meeste Angorageiten komen uit Zuid-Afrika, Amerika (Texas), Australië en Canada. 2 keer per jaar word de angorageit geschoren. Het levert ongeveer 4 kilo wol per keer op.

Zijde

Zijde word gemaakt door de zijde rups. Zijde is heel kostbaar en duur, doordat die zijderups zeldzaam is. Zijderups is de larve van de zijde vlinder. De zijdeteelt komt oorspronkelijk uit China. De zijdedraad komt uit de cocon van de vlinder.

Nylon

Nylon is een kunstmatig gemaakte vezel en word gemaakt in de fabriek. Meestal is de grond stof aardolie. Nylon word sinds 1938 geproduceerd en kent vele toepassingen

Polyester

Ook polyester word in de fabriek gemaakt. De grondstof is meestal aardolie. Van polyester kan je heel veel dingen maken bijvoorbeeld: kunstwerken, boten en vlaggen. Een polyester is een polymeer van een esterbindingen.

Grondstoffen eigenschappen

Hier zie je 3 grondstoffen en wat eigenschappen en toepassingen.

Naam

Grondstof

Eigenschappen

Toepassingen

badstof

Katoen

Met lussen geweven, dik en neemt makkelijk vocht op

Handdoek en kleding

Flanel

Wol

Warm en soepel

Sportkleding en blazers

Nylon

Nylon

Elastisch en sterk

Kleding, panty's en tenten