Doof

1. Inleiding

Geluid is in onze maatschappij heel belangrijk. Het kan als een waarschuwing dienen, het vertelt wat er om je heen gebeurt, en het is belangrijk om met mensen te communiceren.

2. Wat is doofheid

Doofheid ben je niet als je niets kan horen, maar als je zelfs zonder gehoorapparaat de mensen niet kan verstaan. De meeste dove kinderen kunnen nog wel iets horen bijv. luide geluiden, zoals in het verkeer of een luide dichtgeslagen deur. Dus ze horen de mensen wel, maar verstaan niet wat er gezegd wordt. Wij gebruiken onze oren om elkaar te begrijpen, dove kinderen doen het met hun ogen. Dove kinderen zijn dan ook heel goede liplezers.

3. Soorten doofheid

• Plots-en laatdoven: het zijn mensen die als volwassen doof zijn geworden, geleidelijk of van het één op het ander moment. Men noemt ze ook postlinguaal doof. Dus doof geworden na hun taalverwerving voltooid was. Deze mensen zijn opgegroeid in een horende wereld. Je kunt aan deze mensen meestal niet zien dat ze doof zijn.
Ze maken gebruik van spraakafzien, geschreven taal bij communicatie en Nederlands ondersteund met gebaren.

• Prelinguaal doven: het zijn mensen die vanaf hun geboorte doof zijn of doof geworden zijn voordat de taalverwerving begon.
Hun moedertaal is dus de Nederlandse Gebarentaal.
Ook hun stem klinkt vaak ook anders dan die van horende mensen, de oorzaak daarvan is omdat ze hun stem nooit hebben kunnen horen.

• Slechthorende: dit zijn mensen met een verminderd gehoor, variërend van licht tot zwaar slechthorend. Hoeveel ze kunnen horen licht eraan hoe slechthorend ze zijn. Licht slechthorenden kunnen met wat extra inspanning ongeveer net zo veel horen als mensen die gewoon horen. Zwaar slechthorenden horen bijna niets. Veel slechthorenden gaan naar een school voor slechthorenden, maar vaker ook naar een gewone school. Maar daar moeten de slechthorenden meer moeite doen voor hetzelfde resultaat, dit speciaal voor taalvakken.

4. Gevolgen van doofheid

Geluid is erg belangrijk. Omdat doven niets horen, missen ze een tal van informatie. Denk aan het omroepen van een perronwijziging op stations.
Uiteraard is de radio niet voor hun bestemd, maar ook televisie is maar in beperkte mate bereikbaar voor een dove. Veel te weinig Nederlandstalige programma’s worden ondertiteld. Doven krijgen dus veel te weinig informatie. Bovendien is Nederlands voor prelinguaal doven een tweede taal, dus is het lezen van de krant ook niet gemakkelijk.
Een beroep kiezen is voor vele dove jongeren moeilijk. Het probleem is dat voor veel opleidingen geen tolkuren worden vergoed of dat door het tolkentekort geen tolken beschikbaar meer zijn. Dus is het voor doven niet altijd gemakkelijk om een baan te vinden. Het grootste deel van de doven werkt in de industrie of op sociale werkplaatsen.

5. Leeftijd

Mensen kunnen op alle leeftijden doof of slechthorend worden. Het kan tijdens de zwangerschap of tijdens de geboorte gebeuren. Maar ook op elk willekeurig moment tijdens het leven ontstaan.
De verschillende oorzaken van doofheid kunnen bijv. rode hond bij de aanstaande moeder, hersenvliesontsteking, gebruik van medicatie, virusinfecties, vergiftiging zijn.
Vaak is het erfelijkheid maar meestal is de oorzaal onbekend.

6. De dovenschool

Op de dovenschool wordt les gegeven door middel van Nederlands ondersteund met gebaren. Maar in 1998 heeft men verplicht om dove kinderen tweetalig (Nederlands en Nederlands gebarentaal) onderwijs te geven. De meeste doven gaan naar een dovenschool, waar ze ook spraakoefeningen, liplezen, oefeningen in gebarentaal, en natuurlijk gewoon de normale vakken krijgen.
Dit alles leert men omdat gehoorverlies interfereert (op elkaar inwerken) met spraak en taalgebruik.

7. Spraakafzien

Spraakafzien = liplezen

Dit is eigenlijk het aflezen van klanken van iemands mond, gecombineerd met de gezichtsuitdrukking en de lichaamstaal.

8. Hulpmiddelen

Als een dove alleen woont, heeft hij verschillende hulpmiddelen nodig om te weten wanneer de deurbel gaat of de wekker afloopt.
Maar daar zijn verschillende oplossingen voor. Bij de deurbel kun je bijv. ergens een flitser aanbrengen of bij een wekker kan het zijn dat er trillingen inzitten, en als de wekker dan onder het kussen word gelegd voelt men het meteen.

9. Vooroordelen

Veel mensen weten niet zo veel van doofheid af. Mensen gaan vaak schreeuwen tegen een dove, of ze weten niet hoe ze moeten reageren en zeggen maar niets. Veel mensen praten over ‘doofstommen’. Dit woord stamt uit de tijd dat doven geen onderwijs kregen en dus inderdaad doof, som én dom waren. Tegenwoordig gaan doven gewoon naar school, net als horende kinderen. Daar leren dove kinderen ook praten. Doven kunnen alleen maar niet horen.

10. Communicatievormen voor doven

Doven kunnen elkaar opbellen met een teksttelefoon.Dit bestaat uit :een toetsenbord en een beeldscherm. Maar er zijn nog meer mogelijkheden, bijv. SMS-en, natuurlijk ook het internet en het mobiele netwerk. Deze communicatievormen worden door een groeiend aantal doven gebruikt.

11.Wat is dovencultuur?

Omdat doven het moeilijk hebben om met de horende mens om te gaan, zoeken ze vaak elkaar op in hun vrije tijd. Zo zijn er ontmoetingsplaatsen voor doven ontstaan, de Welzijnsstichtingen. Deze stichtingen organiseren activiteiten op gebied van ontspanning, sport, cultuur… . Vanwege die hechte gemeenschap, de eigen taal(gebarentaal) en het gebruiken van doven, spreekt men van dovencultuur.