Composteren

Waarom composteren ?

Door zelf je GFT-afval te composteren bespaar je afval en maak je zelf een nieuw, nuttig product.
Composteren is eenvoudig en vraagt slechts een kleine inspanning.
Door te composteren doe je wat de natuur altijd al gedaan heeft: de natuurlijke kringloop zijn gang laten gaan.
Dit deel van het afval heb je zelf in de hand.
Wat is composteren ?
Composteren is het proces waarbij organisch materiaal door de werking van bacteriën en schimmels wordt afgebroken tot een stabiel eindproduct.
Composteren is een biologisch proces, waarbij afgestorven leven de voedingsbodem wordt voor nieuw leven.
Composteren is een natuurlijk proces en vraagt tijd. In de zomer moet je rekenen op 4 à 5 maanden, en in de winter op 6 maanden voordat de compost gebruiksklaar is.
Wat kunnen we composteren? Wat kunnen we niet composteren ?
organisch afval =
- aardappelschillen - houtskool
- schillen van citrus- of andere vruchten - timmerhout
- eierschalen - as van open haard
- theebladeren en -zakjes - kattenbakkorrels
- koffiedik en -filters - beenderen en dierlijk afval
- papier van de keukenrol - mosselschelpen
- mest van kleine huisdieren - wegwerpluiers
- resten uit groente- en siertuin - aarde en zand
- doppen van noten - saus, vet en olie
- versnipperd snoeihout - stof uit de stofzuiger
- snijbloemen en kamerplanten
- haagscheersel
- bladeren
- onkruid
- gras

Hoe composteren ?

Het systeem van composteren dat je kiest is afhankelijk van jouw hoeveelheid organische afval
en van de plaats die je hebt.
1. Het compostvat
Geschikt voor een tuin van minder dan 100 of 200 m² of als je weinig tuinafval hebt. Een compostvat bestaat uit een romp, een bodemplaat en een deksel.Verkrijgbaar bij je gemeente aan een voordelige prijs.plaatsing:- op een zonnige plek in de tuin.- op enkele tegels- beluchtingsgaten in de bodemplaat vrijhouden
Belucht wekelijks je compostvat door met de beluchtingstok het materiaal los te trekken!
Hou je compost levend door goed te mengen en te verluchten.
2. De compostbak
Geschikt voor tuinen met een behoorlijke oppervlakte gazon, wat struiken, een groentetuin, enz. Een compostbak kan je makkelijk zelf maken, uit houten paletten of uit draadwerk. Afhankelijk van de plaats kan je 2 of 3 bakken aaneensluitend naast elkaar plaatsen. Dit maakt het makkelijker om het materiaal om te zetten.
Een compostbak plaats je best op een schaduwrijke plaats om uitdroging te voorkomen.
Een compostbak kan je best om de 2 of 3 maanden volledig omzetten. Hou je compost levend door goed te mengen en te verluchten.
3. De composthoop
Geschikt voor een grote tuin met veel bomen, struiken, een grasveld of een behoorlijke groetentuin.Plaats je composthoop in de schaduw van een boom en uit de wind.nadeel: - droogt langs de zijkant snel uit- oogt minder netjes dan een compostbak
Hou je compost levend door goed te mengen en te verluchten.
4. De wormenbak
Voor mensen zonder tuin of op een appartement. Een wormenbak is enkel geschikt om
groente- en tuinafval te composteren.
Een wormenbak bestaat uit een bak met een afsluitbaar deksel. Onderaan is deze bak voorzien van een rooster voor de opvang van het percolaatwater (het vocht dat vrijkomt bij het verteringsproces). Er is eveneens een kraantje voorzien om het vocht af te tappen.Dit vocht kan gebruikt worden als vloeibare compost. Wormencompost wordt beschouwd als de kaviaar van de compost en is zeer sterk. Voldoende verdunnen! Verhouding: 1/10.
Wormenbakken zijn verkrijgbaar in de handel of je kan er zelf een maken. Voor meer informatie hierover, bel de afvalpreventiemedewerkers op het nummer
014-56 27 09.
Een wormenbak kan niet tegen hoge of lage temperaturen. In de zomer plaats je hem best niet
in de volle zon en in de winter moet je er een vorstvrij plaatsje voor zoeken.

7 tips om zelf goede compost te maken
1. Start in het voorjaar of in de zomer.
Start nooit een composthoop op of start nooit met het vullen van een compostvat bij vriesweer, omdat het composteringsproces dan moeilijk op gang komt. Ook hevige regen vermijd je best bij de start van een composthoop.
2. Gebruik zoveel mogelijk vers materiaal.
Het keuken- en tuinafval wordt best zo vers mogelijk op de composthoop of in het compostvat aangevoerd. Vermeng het met het reeds aanwezige materiaal om uitdrogen te vermijden.
3. Voeg niet te grof materiaal toe.
Om de afbraakorganismen voldoende toegang te geven tot het afval, mag het niet te grof zijn. Daarom knip je de stengels van bv. bloemen of andere planten en lange twijgjes best in korte stukjes. Een hakselaar is in de handel te koop of kan je huren. Ook op het containerpark wordt vaak snoeihout versnipperd.
4. Meng goed.
De micro-organismen (bacteriën, schimmels…) en kleine beestjes (wormen, pissebedden, duizendpoten, springstaartjes, …) die voor de afbraak zorgen, hebben voedsel, water en lucht nodig. Goed composteren betekent dan ook vooral goed mengen.(invoegen figuur afbrorg.tif)Droog of stug afval (stro, kleine takjes…) meng je best met water- en voedselrijk materiaal (gemaaid gras, keukenafval). Het droge afval zorgt dan voor de luchtcirculatie en het natte afval voor het water en het voedsel. Zo kunnen de bacteriën en schimmels het best hun gang gaan.Heb je enkel nat keukenafval en gras, voeg dan houtsnippers toe bij het opzetten van je composthoop. Snippers kan je verkrijgen op het containerpark van je gemeente.
5. Let op voor grote hoeveelheden
Voeg nooit te grote hoeveelheden van hetzelfde materiaal in één keer toe. Grote hoeveelheden gras of bladeren kun je gerust in je tuin uitstrooien tussen struiken en bomen. Deze vormen immers een ideale mulchlaag (deklaag ), die de groei van onkruid tegenhoudt.
6. Hou je composthoop of compostvat in het oog.
Door het intens afbraakproces stijgt de temperatuur in de compost en gaan de afbraakorganismen nog sneller werken. Bij temperaturen boven de 50°C kunnen deze organismen zelfs onkruidzaden en ziektekiemen vernietigen. De hoop wordt zo als het ware gepasteuriseerd. Door de stijging van de temperatuur verdampt ook het overtollige vocht.Let er dus op dat je composthoop niet te nat wordt en hierdoor aan temperatuur verliest. Nat materiaal toevoegen is dus uit den boze.
7. Belucht de compost
Het proces van de compostering wordt sterk bevorderd door de compost te beluchten. Als je met een composthoop of een compostbak werkt, moet je de compost omzetten. Bij een composthoop doe je dat met een riek. Als je met compostbakken werkt, verplaats je de inhoud van de ene bak naar een andere. In een compostvat kun je met een beluchtingsstok werken.

Eigenschappen van compost

Compost is goed voor je tuin. Hieronder vind je verschillende goede redenen om compost te gebruiken.
· Compost is een uitstekende bodemverbeteraar, waarmee je in je eigen tuin heel mooie resultaten kan bereiken.
· Door het inwerken van compost neemt de hoeveelheid organisch materiaal in de bodem toe. En die aanbreng van organische stof verbetert de waterhuishouding en de structuur van de bodem.
· Zandgronden drogen minder vlug uit en zwaardere gronden (leem, klei) draineren beter het overtollige water. De grond krijgt tevens een basisbemesting.
· Compost voorkomt bodemerosie.
· Door toediening van compost wordt zowel de fysische, de chemische als de biologische bodemvruchtbaarheid verbeterd.
· De bodem wordt verrijkt met extra fosfor, kalium, magnesium en sporenelementen. En die voedingsstoffen blijven gedurende meerdere jaren ter beschikking van de planten. Enkel compost bezit deze eigenschap. Dit leidt ook tot een correctie van de zuurtegraad.- Compost zorgt voor een stimulatie van het microbieel bodemleven.
· Compost versnelt ook de opwarming van de grond in het voorjaar: 'humusrijke gronden' zijn vroege gronden.
terug naar top
Wie afval vermijdt, hoeft het niet kwijt !
Iedereen die leeft, eet, drinkt, woont, … produceert afval. Dit is nu eenmaal zo. Maar in tegenstelling tot vroeger leven we nu in een echte consumptiemaatschappij. Het aanbod van goederen is enorm uitgebreid en dus de industrie doet haar best om ze op de meest aantrekkelijke manier te presenteren. Zo kan het echter niet meer verder. Want hoewel er meer en meer afval selectief wordt ingezameld en verwerkt, blijft de productie van afval toenemen. De enige oplossing voor het afvalprobleem is dan ook afval te voorkomen.
Om te beginnen moeten we afscheid nemen van onze wegwerpmaatschappij. Dus weg met wegwerp-bekertjes, wegwerp-zakdoekjes, wegwerp-camera's, … . We moeten zorgen dat onze vuilniszak minder snel vol is. Dat betekent niet meer kopen dan we echt nodig hebben, producten kiezen ie minder verspilling tot gevolg hebben, beter letten op de verpakkingen.
Heb je er trouwens al wel eens bij stilgestaan dat als je gaat winkelen je naast de producten die je nodig hebt ook veel afval in huis haalt? Drank in plastic flessen, fruitsap in brik, broodbeleg in voorverpakte schaaltjes, … veel van deze verpakkingen worden eenmaal thuis onmiddellijk weggegooid. Met als gevolg een volle vuilniszak én een lege portemonnee want voor die verpakking betaal je natuurlijk ook! Door drank te kopen in statiegeldflessen en eigen schaaltjes mee te nemen voor het broodbeleg beperk je het aangekochte gewicht aan verpakkingsafval. Gevolg: minder vuilniszakken, minder kosten en beter voor het milieu.
Ook in huis kan je heel wat afval vermijden. Als iets stuk gaat, gooi het dan niet meteen weg. Elektrische apparaten, meubels, schoenen, … met een kleine reparatie zien ze er dikwijls weer als nieuw uit.
Wil je toch een andere kast of heb je een pull die je niet meer draagt, gooi deze dan niet weg maar breng ze naar een kringloopwinkel. Zij kunnen eventueel kleine herstellingen uitvoeren en daarna de producten te koop aanbieden in hun winkels.
Tenslotte kan je ook gemakkelijk het keuken- en tuinafval uit je huisvuilzak houden en zelf composteren. Het resultaat is eigen compost die je nuttig kan gebruiken in je eigen tuin.
Heb je nog vragen over afvalpreventie of over thuiscomposteren? Dan kan je contact opnemen met onze afvalpreventiemedewerkers op het nummer 014/56 27 09.
Preventietips
1. Neem een eigen boodschappentas mee en weiger plastic zakjes als ze aangeboden worden.
2. Vermijd overtollige verpakkingen. Koop daarom groenten en fruit los i.p.v. op piepschuim schoteltjes gewikkeld in plastiekfolie. Neem eigen schoteltjes en bokaaltjes mee en vraag de winkelier om i.p.v. hun wegwerpverpakking deze duurzame verpakkingen te gebruiken.
3. Kies voor grotere verpakkingen want er wordt naar verhouding minder materiaal voor gebruikt. Yoghurt uit een grote pot smaakt net zo lekker als een individuele verpakte portie.
4. Koop een herbruikbare verpakking. Zo genieten producten waar statiegeld op zit nog steeds de voorkeur.
5. Waarom geen stoffen zakdoek i.p.v. papieren? Spaarlampen i.p.v. halogeen- of gloeilampen. Deze producten zij misschien duurder in aankoop maar ze gaan veel langer mee. Uiteindelijk zijn deze producten dus goedkoper.
6. Koop geen schadelijke chemische producten. Een vliegenmepper is even doeltreffend als insecticide.
7. Cadeaus hoeven niet steeds in nieuw geschenkpapier verpakt te worden. Krantenpapier of een mooie lap stof zijn net zo tof. Oud geschenkpapier kan vaak nog eens een keertje gebruikt worden.
8. Gebruik oplaadbare batterijen of beter nog, gebruik zo veel mogelijk toestellen die op het lichtnet werken.
9. Een feestje? Gebruik liever geen wegwerpborden en -bestek.
1O. Vervang kleine melkpotjes door glazen flessen en vervang apart verpakte suikerklontjes door onverpakte suiker of losse suiker.
11. Gebruik een brooddoos voor de lunch i.p.v. aluminiumfolie.
12. Schrijf de boodschappenlijst en berichtjes voor intern gebruik aan de achterzijde van enkelzijdig gebruikt papier.
13. Laat de kinderen oude ringmappen beplakken met hun favoriete posters. Zo zullen ze die veel liever hergebruiken.
14. Weiger overbodig reclamedrukwerk door een sticker 'geen reclame aub' op de brievenbus te kleven. Deze stickers kan u verkrijgen op de milieudienst van uw gemeente.

Is afvalarm winkelen mogelijk ?

Onze afvalpreventiemedewerkers hebben de proef op de som genomen. Ze gingen op een woensdagnamiddag samen naar dezelfde winkel met hetzelfde boodschappenlijstje.
Alleen ... Maryse kocht producten die haar achteraf zo weinig mogelijk afval zouden bezorgen, Katleen deed dit niet. Achteraf bleek dat door afvalarm winkelen Maryse maar liefst 70% minder afval weggooide en bovendien 30% minder betaalde dan Katleen.

Actie "Vlaanderen Proper"
Eind '96 bood de Vlaamse regering de Vlaamse steden en gemeenten de mogelijkheid een nieuw gemeentelijk milieu-convenant voor de periode 1997-1999 te onderschrijven. Zo'n 92% van de gemeenten gingen op dit aanbod in. De basisovereenkomst bevatte een minimumprogramma dat alle gemeenten die toetraden moesten onderschrijven.
''Vlaanderen Proper" is een meerjarenprogramma, opgezet door de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij in opdracht van de Vlaamse regering. Bedoeling is de vervuiling van onze omgeving door zwerfvuil tegen te gaan: voorkomen als het kan, opruimen daar waar het moet. Het startschot voor deze campagne wordt op 20 maart 1999 gegeven.
Volgende acties dienen minimaal door de gemeenten ondernomen te worden om aanspraak te kunnen maken op de toelage van 200.000 BEF zoals voorzien in artikel 10 van de basisovereenkomst van het gemeentelijk milieuconvenant 1997-1999.
1. Toetreden tot de koepel "Actie VLAANDEREN PROPER".
2. Aanduiden van een lokaal contactpersoon welke zorgt voor de coördinatie en een nauwgezette opvolging van de instructies, alsook het toezenden van een verslag van de activiteiten aan de directeur-generaal van AMINAL.
3. Het evaluatieverslag van de activiteiten wordt ten laatste op 1 maart 2000 in tweevoud toegezonden aan de directeur-generaal van AMINAL.
4. Beschikken over een politiereglement waarin verbodsbepalingen vermeld staan tegen het verspreiden van zwerfvuil. Beschikken over een gemeentelijk reglement inzake bestraffing van het verspreiden van zwerfvuil. Dit reglement kan geïntegreerd zijn in een algemeen reglement waarin ook het sluikstorten, het thuisverbranden, het achterlaten van hondenpoep en dergelijke wordt beteugeld en beboet.
5. Sensibilisering van de bevolking in verband met het bestrijden van de verspreiding van zwerfvuil. Hiertoe kan door de OVAM ontwikkeld sensibiliseringsmateriaal aangevraagd en gebruikt worden.
6. Het voeren van minstens één grootschalige opruimactie in de loop van 1999.
7. Voorbeeldfunctie van de gemeente, waarbij het onderhoud van de straten, pleinen, parken, weg bermen,... optimaal wordt uitgevoerd. Een verwaarloosde omgeving zet immers sneller aan tot het achterlaten van zwerfvuil. Regelmatig reinigen van straten en pleinen, goed onderhouden parken, snel herstelde infrastructuur (voetpaden, zitbanken, vuilbakjes, plantenbakken, lichtarmatuur, verkeersborden, bestrating, ...) doen hier soms wonderen.
8. Toezicht bij uitbaters van vaste of ambulante hamburgertenten, frituren en andere eet- en of drankgelegenheden, evenals van drankautomaten (vooral met wegwerpverpakkingen) en van automaten met andere wegwerpartikelen dat zij steeds een recipiënt hebben voor de inzameling van wegwerpartikelen en/of -verpakkingen.
9. Het plaatsen van voldoende recipiënten tegen zwerfvuil, vooral op plaatsen waar veel zwerfvuil voorkomt. Deze recipiënten zijn best dusdanig geconcipieerd dat zij geen huisvuil aantrekken (winkelzakjes gevuld met huisvuil die in de straatvuilbakjes worden gestoken ter ontduiking van de retributies op de huisvuilzak).
10. Het instellen van een meldpunt voor de melding van de aanwezigheid van zwerfvuil.
Hierna volgt een lijst met activiteiten, acties en initiatieven die de verspreiding van zwerfvuil kunnen voorkomen of beperken, doch die niet als minimaal verplicht uit te voeren acties worden weerhouden voor het bekomen van de voormelde toelage.
· Het plaatsen van recipiënten voor de gescheiden inzameling van zwerfvuil. De PMD-fractie (plastic-, metalen verpakkingen en drankkartons). Is een fractie die hiervoor bijzonder in aanmerking komt.
· Het inrichten van hondentoiletten of het plaatsen van tegels in voetpaden met gebods- en verbodsbepalingen waar een huisdier zijn uitwerpselen kan achterlaten.
· Het plaatsen van automaten waar baasjes voor hun huisdier een zakje kunnen kopen waarin de uitwerpselen van hun huisdier kunnen gestoken worden.
· De omgeving van de glasbollen en andere afvalcontainers (vb. textiel) nauwgezet netjes houden, zodat zij geen aanleiding geven tot sluikstorten en het aantrekken van zwerfvuil.
· Enkel op vaste plaatsen in de gemeente het aanplakken van affiches toelaten. Het wildplakken van affiches, evenals het wildplaatsen van borden langs straten en pleinen beteugelen. Vaak blijven de affiches en borden achter en zorgen zij mettertijd voor het ontstaan van zwerfvuil.
· Stickers verspreiden tegen reclamedrukwerk in de brievenbussen en erop toezien dat deze stickers gerespecteerd worden.
· Verbieden dat vlugschriften of reclame tussen de ruitenwissers van auto's worden gestoken. Toezien op en bekeuren van het gooien van zwerfvuil uit voertuigen, door fietsers, door voetgangers.
· Er voor zorgen dat manifestaties en activiteiten in de gemeente steeds zo afvalarm gebeuren. Vooral op gemeentelijke eigendommen kan de gemeente met de organisatoren van manifestaties en activiteiten overeenkomsten sluiten die bepalingen omvatten tegen de verspreiding van zwerfvuil.
· Het inzetten van "waste-watchers", analoog aan parkeerwachters die toezien op de netheid van de gemeente en overtreders kunnen bekeuren.
· Tijdens het opzetten van opruimacties met plaatselijke verenigingen ervoor zorgen dat het zwerfvuil gesorteerd wordt afgevoerd, zodat een deel van het zwerfvuil kan gerecycleerd worden.
· Samenwerking met buurgemeenten, want zwerfvuil stopt niet aan de grenzen van de gemeente. Deze samenwerking kan op velerlei vlakken gebeuren sensibilisering, gezamenlijke opruimacties, gezamenlijke aankoop van bepaalde noodzakelijke uitrusting ter voorkoming of ter opruiming van zwerfvuil, afspraken met politie (interpolitiezones) en met parket voor strafrechterlijke vervolging van verspreiders van zwerfvuil.
· Optreden tegen eigenaars van verwaarloosde panden en eigendommen die zwerfvuil en sluikstorters aantrekken. Ook graffiti op alle eigendommen bestrijden, vermits dit vaak een verwaarloosd beeld geeft van de buurt en aanzet tot sluikstorten en tot aantrekken van zwerfvuil.
· Gebruik van duurzame of meermalige in plaats van eenmalige verbruiksgoederen promoten.

FRED II
Klik op de fiche om de inhoud te zien.
Adres: Milieu->water->druk op het water->waterverontreiniging
De fiches onder dit adres zijn:
· Ammoniak in het afvalwater
· Arseen in het afvalwater
· Bezinkbare stoffen in afvalwater
· Cadmium in het afvalwater
· Chroom in het afvalwater
· Debiet van afvalwater
· Het biochemisch zuurstofverbruik van afvalwater
· Het chemisch zuurstofverbruik van afvalwater
· Koper in het afvalwater
· Kwik in het afvalwater
· Lood in het afvalwater
· Nikkel in het afvalwater
· Totaal fosfor in het afvalwater
· Totaal stikstof in het afvalwater
· Zilver in het afvalwater
· Zink in het afvalwater
· Zwevende stoffen in het afvalwater