Saturnus

Voorwoord

Wij hebben Saturnus als onderwerp voor ons werkstuk gekozen omdat:
- We het over een planeet wilden hebben,
- We de ringen van Saturnus heel interessant vinden, en
- Omdat Saturnus heel veel manen heeft waar je veel over kan vertellen.
We hopen veel te leren van dit werkstuk zodat we straks echte Satunus-kenners zijn.

Ontdekkers van Saturnus

Galileo Galilei (1564-1642) ontdekte in 1610 Saturnus, hij was een Italiaanse natuur- en sterrenkundige die vooral bekend stond door zijn conflicten met de kerk. De kerk had hem afgewezen omdat hij erg sympathiek tegenover het wereldbeeld van Copernicus stond. Hij was de eerste die een telescoop gebruikte, en ontdekte daar niet alleen de vier manen van Jupiter en de schijngestalte van Venus mee, maar ook de ‘oren van Saturnus’.

Pas in 1695 interpeteerde Christiaan Huygens (1629-1695) de oren als ringen. Christiaan was een Nederlandse wis- en natuurkundige en astronoom die de maan Titan ontdekte.

De atmosfeer van Saturnus bestaat voor 97% uit waterstof en 3% uit helium.
Saturnus is de planeet met het laagste soortelijk gewicht; de planeet weegt zelfs lichter dan water (Saturnus zou blijven drijven op onze oceanen).

De ringen van Saturnus

Saturnus staat bekend om zijn ringen, de ringen van de planeet zijn dan ook de helderste van alle planeten.
De helderste ringen zijn de A en de B ring, beide minder dan een kilometer dik. Tussen deze twee ringen zit de Cassini-scheiding (vernoemd naar Giovanni Cassini) die de ringen met een afstand van 4.700 km van elkaar scheidt. Dichter bij Saturnus staan de C- en D ringen. De buitenste G ring strekt zich uit over een afstand van 300.000 km, op een afstand van 120.000 km van Saturnus. Deze G ring heeft een dikte tot 1000 km, maar is slecht te zien omdat de ring maar uit weinig deeltjes bestaat.
De ringen bestaan voornamelijk uit waterijs, maar er zijn ook kleine stofdeeltjes. De deeltjes verschillen in grootte van stofdeeltjes tot deeltjes ter grootte van een huis. Sommige van de manen van Saturnus, Atlas, Prometheus en Pandora, zorgen ervoor dat de ringen op hun plaats blijven. Men denkt dat Mimas voor de Cassini-scheiding zorgt.

De manen van Saturnus

Saturnus heeft met 18 manen de meeste manen van de 9 planeten in ons Zonnestelsel.
In 1995 ontdekte de Hubble Space Telescope 4 mogelijke nieuwe maantjes van Saturnus. Omdat ze nog geen namen hebben gekregen worden ze vooralsnog nog aangeduid met S/1995 S 1, S/1995 S 2, S/1995 S 3 en S/1995 S 4.

De satellietjes zijn ontdekt omdat vanaf de Aarde gezien de ringen precies tegen de zijkant te zien waren. Normaal kijken we een beetje schuin tegen de ringen aan (waardoor je de ringen goed ziet) en verschuilen de ringen de manen zodat ze niet ontdekt kunnen worden. Het is daarom mogelijk dat Saturnus nog meer manen heeft.

De 18 manen zijn: Pan – Atlas – Prometheus – Pandora – Epimetheus – Janus – Mimas – Enceladus – Tethys – Telesto – Calypso – Dione – Helene – Rhea – Titan – Hyperion – Iapetus – Phoebe.

De mythologie

In de Romeinse mythologie was Saturnus de god van de landbouw. De overeenkomstige Griekse god, Cronus, was de zoon van Uranus en Gaia en de vader van Zeus. Het woord "zaterdag" is afgeleid van Saturnus.
Cronos was volgens de Griekse mythologie degene die op aandrang van zijn moeder Gaia zijn vader Ouranos van de wereldmaatschappij beroofde. Hij huwde zijn zuster Rhea, zij kregen 6 kinderen; Hestia, Demeter, Hera, hades, Poseidon en Zeus. Gaia had voorspeld dat Kronos op zijn beurt door een van zijn kinderen van zijn troon zou worden gestoten. Daarom verslond Cronos zijn kinderen direct na hun geboorte, behalve Zeus die gered word door Rhea. Zeus stootte Cronos van zijn troon en dwong hem de opgegeten kinderen uit te braken.
Cronos was volgens de Romeinse mythologie een landbouwgod die heerste in het Gouden Tijdperk, en later op het Eiland der Gelukzaligen. De Saturnaliën zijn ook naar Saturnus vernoemd. Dat is een Romeins volksfeest dat van 17 tot 23 december gevierd werd. Je ging met elkaar eten, en gaf elkaar geschenken zoals kaarsen.

Statistieken en gewicht

Statistieken van Saturnus:
Massa (kg): 5.688e+26
Straal evenaar (km): 60,268
Gemiddelde dichtheid (mg/cm^3): 0.69
Gemiddelde afstand tot de Zon: 1,429,400,000
Gemiddelde omlooptijd: 29.458
Gemiddelde omloopsnelheid: 9.67
Omloopsafwijking: 0.0560
Omloopshelling (graden): 2.488
Gemiddelde oppervlakte temp (°C): -125
Je gewicht heeft te maken met zwaartekracht. Zwaartekracht is de kracht die ervoor zorgt dat je bijvoorbeeld niet van de Aarde afvalt en dat een steen naar beneden valt i.p.v. omhoog. De sterkte van de zwaartekracht hangt af van de grootte van een hemellichaam en hoeveel massa dit hemellichaam bevat (hoe zwaar hij is). Omdat deze twee dingen overal verschillend zijn, is ook de zwaartekracht anders. Als de zwaartekracht groter is, word je harder naar beneden getrokken en zal de weegschaal dus meer aangeven.
Saturnus (Kg) Aarde (Kg) Zon (Kg)
36,64 40 1082,88
45,8 50 1353,6
54,96 60 1642,32
64,12 70 1895,04
73,28 80 2165,76
82,44 90 2436,48
91,6 100 2707,2