Zinloos geweld

Inleiding: Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat er steeds meer over gesproken word en er wordt veel tegen gedemonstreerd. Wij waren benieuwd waar het nou eigenlijk precies om ging wat het nou betekende, dat willen we proberen te weten door middel van dit werkstuk. Daarom hebben wij de volgende deelvragen bedacht: 1. Wat is zinloos geweld? 2. Welke vormen van zinloos geweld zijn er? 3. Hoe bestrijd je zinloos geweld? 4. Wat zegt Gods woord over zinloos geweld? Dus hebben wij als hoofdvraag gekozen: Wat heeft de maatschappij met zinloos geweld te maken? Wij gaan onze informatie halen uit: Kranten: AD (www.ad.nl), Volkskrant, Trouw en Rd. Internet:
www.zinloosgeweld.nl, www.bondtegenhetvloeken.nl, www.kidstegengeweld en
http://www.spreekbeurten.info/zinloosgeweld.html . We hebben ook wat informatie gedownload: LSTZG_Informatiepakket_middelbare_scholieren.pdf
Ook hebben wij een boekje uit de bibliotheek gehaald dat heet: Zinloos geweld. Wij willen eerst nog wat informatie geven over de stichting tegen zinloos geweld. Dan weet iedereen als wij het hebben over STZG (stichting tegen zinloos geweld) wat wij daar mee bedoelen. STZG is in september 1997 opgericht. Dat was na de dood van Meindert Tjoelker. Hij sprak iemand aan op zijn gedrag en werd vervolgens ‘gemarteld’ en gedood. Het hele land was er vol van, iedereen hield een minuut stilte en er kwam een stille tocht. Maar toen moest het leven weer verder. Dan word het vergeten. Daarom is er STZG, de stichting heeft als bedoeling dat iedereen weet dat zinloos geweld niet normaal is, maar vooral waarom dat niet normaal is. Hoe ze dat doen? Nou dat doen ze door: Voorlichtingen, gerichte projecten, campagnes, advertenties, reclamespotjes, posters en verschillende websites. Met al deze middelen willen ze proberen dat mensen zelf het initiatief nemen om tegen geweld en zinloos geweld te strijden. De STZG richt zich vooral op kinderen en jongeren, omdat zij de toekomst zijn en worden. Ook heeft de STZG een afdeling voor mensen die te maken hebben of hebben gehad met (zinloos) geweld. Ze ondersteunen mensen, ze begeleiden mensen en ze verwijzen mensen door als het moest. Het logo is het lieveheersbeestje, het teken tegen zinloos geweld. Het lievenheersbeestje is teken van liefde en geluk. De bedoeling van STZG is dus: 1 minuut stilte is niet genoeg! Hoe staat onze maatschappij tegenover zinloos geweld? Voorlopig antwoord. Zinloos geweld word beschouwd als een maatschappelijk probleem. Hiermee word bedoeld dat heel de hele maatschappij er baat bij heeft als het stopt. Zinloos geweld is ook een probleem over heel de wereld. In Amerika, Duitsland, Rusland en Italië vonden op grote schaal zinloos geweld plaats. Hierbij moeten we denken aan schiet incidenten op scholen in Duitsland en Amerika, in Rusland het gijzeling drama in Beslan en in Italië de voetbal rel tussen supporters van Palermo en Catania. Dit zijn een paar voorbeelden uit andere landen waar ook doden bij vielen. Hieraan kan je zien dat het een wereldwijd probleem is. In alle gevallen hierboven reageerde de wereld en daarbij ook Nederland geschokt. In Beslan vielen de meeste doden met 330 slachtoffers in een keer van zinloos geweld. In Nederland word er alles aangedaan om zinloos geweld te voorkomen en te bestrijden. Zo worden er reclame spotjes uit gezonden om al zie je bijvoorbeeld een incident van zinloos geweld hoe je dan moet reageren. Dat zinloos geweld in Nederland ook voorkomt met dodelijke afloop is gebleken in de afgelopen jaren. Meestal speelden emoties de hoofdrol. Het was vaak wrok van vroegere tijden. Dat ook bekenden artiesten het een probleem vinden blijkt uit de velen raps en nog meer soorten muziek die er over gemaakt worden. Zo maakte Lange Frans en Baas B een rap met de titel ‘Zinloos’. De rapper Ali B doet vooral rappen over kinsoldaten dit is tenslotte ook een vorm van zinloos geweld. Hij doet veel met War Child. Zinloos geweld, wat is dat nou eigenlijk? Je komt het vaak genoeg tegen. Bijna elke dag zie je wel een gevolg van zinloos geweld zoals: • Iemand in elkaar geslagen • Tram/bushokje vernielt • Terrorisme • Iemand uitschelden • Muren bekladden

Deze dingen kom je vaak genoeg tegen. Op de televisie en op de radio, op internet, in de krant. Eigenlijk is zinloos geweld: geweld plegen zonder daar een reden voor te hebben. Maar veel jongelui maakt het niets uit. De jongelui doen juist wat niet mag. Maar niet alleen jongelui doen het ook volwassen mensen plegen vaak zinloos geweld. Hoe vaak wordt er niet iemand vermoord? Of verkracht? En die mensen doen het gewoon omdat ze er zin in hadden. Ze denken daarbij niet aan andere mensen. Onderzoekers schatten dat er in Nederland 22 keer per dag zinloos geweld wordt gepleegd. Informatieboekje ‘zinloos geweld’ Dat is natuurlijk 22 keer teveel. Maar voor heel Nederland valt het op zich nog wel mee als je het met Irak vergelijkt. In Irak worden er veel meer aanslagen gepleegd dan in Nederland. En dat gebeurt er al meer dan er bij ons zinloos geweld gepleegd wordt. En dan ook nog de moorden, beschilderingen, enz. Sinds de dood van Meindert Tjoelker in 1997 is 'zinloos geweld' als maatschappelijk issue hoog op de agenda gekomen. Dit artikel heeft betrekking op de vraag welke rol mediahypes spelen bij de constructie van dit 'nieuwe' criminaliteitsprobleem. Vanuit bestuurskundig perspectief is de vraag relevant hóe en op welke momenten de media plotseling een golf van geweld in de publieke perceptie kunnen creëren. Welke rol kunnen bestuurders daarin spelen en waar liggen de belangrijkste valkuilen? http://www.bestuurskunde.nl/bestuurskunde/jg10/nr7/2001,10,10,7,3.php
Een forse kop op de voorpagina van de Zwolse Courant op maandag 17 januari 2000 brengt het schokkende nieuws: 'Epidemie van zinloos geweld.' Het artikel opent met de onheilspellende zin: 'In het hele land heeft de politie het afgelopen weekeinde arrestaties verricht wegens zinloos geweld.' Vervolgens passeren allerlei geweldsdelicten in heel Nederland de revue. Ook andere kranten brengen uitgebreide overzichten van allerlei geweldsincidenten. In Vlaardingen heeft op de vrijdagavond daarvoor een stille tocht tegen zinloos geweld plaatsgevonden, waar naar schatting 20.000 mensen de dood herdachten van Daniel van Cotthem, die zomaar werd lastiggevallen toen hij zijn vriendin naar de trein bracht en daarbij een fatale klap opliep. Aanvankelijk is de berichtgeving summier, maar dan komt er al snel, net als bij eerdere gevallen van zinloos geweld een wisselwerking op gang tussen media-aandacht en maatschappelijke verontwaardiging, culminerend in een drukbezochte stille tocht. Live verslaggeving voor verschillende tv-zenders maken er definitief een nationaal gebeuren van en zetten Daniel van Cotthem bij in het rijtje van bekende slachtoffers van zinloos geweld, zoals Joes Kloppenburg (Amsterdam, 1996), Meindert Tjoelker (Leeuwarden, 1997) en Marianne Roza en Froukje Schuitmaker (Gorinchem, 1999). http://www.bestuurskunde.nl/bestuurskunde/jg10/nr7/2001,10,10,7,3.php
Dit zijn enkele voorbeelden van zinloos geweld en waarom al die stichtingen zijn opgericht. Voor 1997 was het zinloos geweld nog niet zo erg pas daarna is het zo erg geworden. Net als vermoorden vroeger wisten ze daar nog bijna niets van af. Maar nu hoor je het steeds vaker op het nieuws: ‘meisje vermoordt nadat ze tot 2 keer toe verkracht werd.’ ‘Lichaamresten gevonden van een vermoorde man.’ Hier weer een stukje: Het is vrijdagavond, 16 augustus 1996. Amsterdam maakt zich op om zich in het uitgaansleven te storten.Zo ook Joes Kloppenburg en zijn vrienden. De stemming zit er goed in als het gezelschap zich zaterdagmorgen vanuit studentenkroeg De Schutter weer op straat begeeft. Aan het einde van de straat, bij de patatzaak, klinkt geschreeuw. Een argeloze zwerver wordt in elkaar getrapt. Maar blijkbaar is dat niet genoeg. Het agressieve viertal, onder invloed van drank gaat op zoek naar een tweede slachtoffer. Een man die net een patatje heeft gehaald. http:/ /www.schooltv.nl/eigenwijzer/infoblok.jsp?infoblok=496338
http://www.ons-team.nl/Prikbord/Images/Prikbord/Zinloos%20geweld.jpg
http://images.google.nl/imgres?imgurl=http://users.skynet.be/am266820/images/zinloos_R453.jpg&imgrefurl=http://blog.seniorennet.be/zus53/archief.php%3FID%3D547&h=453&w=453&sz=64&hl=nl&start=53&um=1&tbnid=poTpMVfTVHNPFM:&tbnh=127&tbnw=127&prev=/images%3Fq%3Dzi
Er zijn veel verschillende soorten geweld, ik zal deze noemen en een aantal voorbeelden daar van. Ik zet er ook bij welke aanleidingen daar voor zijn. • Lichamelijk geweld
o Mishandeling

o Mensen in elkaar slaan
o Slaan
o Schoppen
o Ook schieten en steken met een mes • Verbaal geweld
o Schelden en vloeken
o Beledigen
o Iemand doodzwijgen • Seksueel geweld
o Aanranding
o Verkrachting • Psychisch geweld
o Vernederen
o Bedreigen
o pesten Hoe komt het nou dat er zinloos geweld is? Welke aanleidingen zijn daar voor? Er zijn verschillende aanleidingen waarom mensen andere mensen geweld aan doen. • De media: mensen kijken gewelddadige films of luisteren muziek waarin ze dingen horen en die oefenen ze dan uit op straat bij andere mensen. • Computerspelletjes: mensen spelen spelletjes waar je andere mensen moet dood schieten of andere dingen met ze doen. • Drugs en alcohol: mensen gebruiken drugs en alcohol, worden dronken en plegen vandalisme of gaan mensen te lijf. Als wij nou bedriegt wordt ga je er toch echt anders over denken dan als je er nu over denkt. • Jongelui hebben een grote mond tegen oudere mensen die langs komen: verbaal geweld. • Directeur van Philips krijgt een dreigbrief dat hij binnen twee uur een half miljoen ergens moet neer leggen, want anders schieten ze hem neer: Psychisch geweld • Een man verkracht meisje van 14 jaar in de bosjes: seksueel geweld • Een automobilist slaat een agent in elkaar omdat hij een bekeuring van hem krijgt: lichamelijk geweld. • Een vader slaat zijn zoon en schopt hem omdat hij niet naar hem wil luisteren: lichamelijk geweld. • Een vader bedreigde hij met een vleesmes en een Dordtenaar sloeg hij volop in het gezicht: lichamelijk geweld. • De politie heeft twaalf jongeren in de leeftijd van 14 tot en met 16 jaar en een 20-jarige man aangehouden wegens geweldpleging en zware mishandeling: lichamelijk geweld
Als je dit in de krant leest denken mensen er niet echt bij na, ze zijn onverschillig, hun boeit het niet zo veel. Andere mensen die het meegemaakt hebben of er dicht bij betrokken zijn geweest die praten er weer anders over.
http://www.meristation.com/EPORTAL_IMGS/GENERAL/juegos/PC-Accion/f9/IMG-cw442a6337a2d80/01pe.jpg
Het voorkomen en bestrijden van zinloos geweld is een moeilijke taak. De politie kan er bijna niets aan doen. Iedereen kan een mogelijk doelwit zijn en iedereen kan een mogelijke dader zijn. Door goed in het straatbeeld aanwezig te zijn, worden er wel delicten voorkomen, maar helaas worden niet alle delicten voorkomen. Wij kunnen er zelf ook een klein beetje voor zorgen dat we geen slachtoffer worden van zinloos geweld. Als je bijvoorbeeld laat op de avond over straat moet, zorg dan dat je niet alleen bent. Het zijn juist die dingen die je tot een potentieel slachtoffer maken: alleen over straat, je zichtbaar verzwakt opstellen enz. Iemand die gewoon zin heeft om iemand in elkaar te slaan zal eerder zulke personen pakken dan iemand die zich sterk opstelt en die met een groep opstap is. http://proto2.thinkquest.nl/~llc233/Zinloos%20geweld.htm
Op straat gebeurt er veel zinloos geweld. Het belangrijkste blijft: help een ander, maar zonder uw eigen leven in gevaar te brengen
Hierbij een aantal mogelijkheden: • Pak je mobiele telefoon, ga naar een telefooncel of bel bij iemand aan en bel 112 • Mobiliseer omstanders en kijk of je samen iets kunt doen • Maak zoveel mogelijk herrie met zoveel mogelijk omstanders (roep brand) • Haal versterking, met meerdere kun je de dader(s) misschien van het slachtoffer wegtrekken • Met een moderne mobiele telefoon kunt u een foto maken van de dader(s) • Blijf bij het slachtoffer en kijk of je hem/ haar meteen kunt helpen • Verleen zo mogelijk eerste hulp • Heb je geen EHBO-diploma, leg dan bijvoorbeeld je warme jas om het slachtoffer heen • Spreek hem of haar moed in, stel gerust • Vertel de politie wat je hebt gezien of gehoord • Geef een nauwkeurige beschrijving van de dader(s) • Stel je beschikbaar als getuige. http://www.zinloosgeweld.nl/ Hoe kun je zinloos geweld bestrijden? Hieronder staan een aantal voorbeelden hoe je zinloos geweld kunt bestrijden: - Meer en betere voorlichting over het effect dat geweld op televisie en computerspelletjes op een kindergeest kan hebben. - Ook moet men beter doordrongen zijn wat het effect kan zijn van alcohol al dan niet in combinatie met de pillen of drugs. - Kinderen moeten van jongs af aan leren delen, voor elkaar opkomen, naar elkaar luisteren, begrip krijgen over het feit dat niet iedereen hetzelfde is, begrip krijgen over de minder leuke dingen in het leven zoals armoede, ziektes, het effect van pesten (zonder ze hierbij angst of een schuldgevoel aan te praten). Een duidelijke taak voor de opvoeders, ouders en onderwijs. - Psychische begeleiding. Het moet toegankelijker worden, makkelijker verplicht te stellen zijn en goedkoper worden. - Het is goed als er meer zichtbaar blauw(politie) komt. Nederland moet geen politiestaat worden, want ook dat kan weer agressie opwekken. De straffen zouden verzwaard kunnen worden, maar een verplichte confrontatie met de gevolgen van de daad, verplichte psychische begeleiding en het volgen van cursussen, laat de dader zelf inzien en veranderen. Er zijn een aantal organisaties die actie houden tegen zinloos geweld. Een aantal zijn: - actiecomité kunst tegen geweld - actiefront tegen zinloos geweld - stichting tegen zinloos geweld (logo lieveheersbeestje) - stichting kappen nou (opgericht naar aanleiding van de dood van Joes kloppenburg slachtoffer van zinloos geweld) - stichting meld geweld - stichting dag tegen geweld - stichting This is the limit
Wat wordt er tegen gedaan, bijv. door stichting zinloos geweld? • Het ophangen van meer camera’s in uitgaanscentra om het publiek in de gaten te houden • Maatregelen tegen zuiplappen, in de hoop ernstig geweld te voorkomen. • Meer mogelijkheden voor de politie om te kunnen fouilleren • Illegaal wapenbezit en handel strenger straffen. • Voorlichting en trainingen op scholen • In de opvoeding de kinderen andere kinderen te leren respecteren. • Strengere straffen bij gebruik van geweld. Probleem: Het probleem is dat er teveel geweld is op straat (vooral tijdens de uitgaansbuurten). Het is een maatschappelijke kwestie omdat het gaat om de veiligheid op straat in een land, dus daar hebben alle bewoners mee te maken en niet 1 persoon. Heel veel mensen hebben met dit probleem te maken, bijv. familie van de betrokkenen, gewoon mensen die uitgaan enz.) maar natuurlijk niet iedereen maakt het mee. Er is veel schade omdat er onnodig gewonden en slachtoffers vallen. Je moet natuurlijk gewoon over straat kunnen begeven zonder daarbij gevaar te lopen. De politici proberen voor dit probleem een oplossing te zoeken, maar de meningen zijn nogal verdeeld. In het verleden zijn er al vele gewonden en zelfs doden gevallen. Naar aanleiding van die gebeurtenissen proberen gemeentes en de overheid om nog meer maatregelen te nemen, om dit soort zinloos geweld in het vervolg proberen te voorkomen. Vroeger kwam er ook al geweld voor op straat, maar toen ging echt meer tussen groepen. Er was toen veel geweld vanwege het geloof en kleurverschillen. Geweld om het geloof komt nu nauwelijks meer voor, maar geweld om kleurverschil vindt nog wel plaats, maar het is een minder "belangrijke" reden dan vroeger.
Hoe komen mensen tot het doen van zinloos geweld? Het antwoord lezen we in Mattheus 15:19: "Want uit het hart komen voort boze bedenkingen, doodslagen , overspelen, hoererijen, dieverijen, valse getuigenissen en lasteringen." Uit het hart, en dat is niet bedoeld voor een bepaalde soort of een bepaalde groep mensen, maar dat wordt gezegd van alle mensen. Geweld is er altijd al geweest, ook in de tijd van de bijbel. Het eerste geweld zien we al in de eerste hoofdstukken van de Bijbel: Kaïn slaat zijn broer Abel dood omdat zijn offer aangenomen wordt. God straft Kaïn meteen. (Genesis 4: 11”Gij zijt vervloekt van de aardbodem.”) In de lijn van Kaïns geslacht zien wij generaties later Lamech optreden, die opschept dat hij voor een verwonding iemand doodslaat en dat wie hem te na komt, zeventig maal zo hard zal worden gewroken als zijn voorouder Kaïn. (Genesis 4:23-24). Weer een aantal generaties later zijn we in de tijd van Noach. Dan wordt het volgende gezegd in Genesis 6: 11
De aarde was verdorven voor gods aangezicht en de aarde was vervuld met wrevel. De aarde was vol van geweld. Het waren geen incidenten meer, het was de gewone omgangsvorm geworden. God zag dat de aarde was verdorven en vervuld met wrevel. Als straf daarop zal hij de mensen op de aarde laten verderven. God laat zijn kind en knecht Noach een ark bouwen. Zo blijven Noach en de zijnen behouden. Van de vloed tot Abraham
In exodus 21 lezen we dat God wetten geeft over doodslag en mishandeling. Bijvoorbeeld in vers 12: “Wie iemand slaat, dat hij sterft, die zal zekerlijk gedood worden.” Later in de bijbel lezen we van David. David mocht niet de tempel van God bouwen omdat hij 'veel bloed vergoten had' (1 Kronieken 22:8). Er is hier geen sprake van onschuldig bloed. Maar het feit alleen al dat David zoveel bloedige oorlogen had moeten vechten, maakte hem ongeschikt in Gods ogen om de taak van de tempelbouw op zich te nemen. Het vergieten van onschuldig bloed was een heel andere zaak. Dit werd niet getolereerd en niet vergeven. Geweld en de overheid
God heeft de overheid het zwaard in handen gegeven. En als die overheid nu ook de goeden onderdrukt, zoals de Romeinen met o.a. de christenen deden? We zien dat Paulus zich wel tegen onrechtmatig handelen van die overheid te weer stelt, als hij ten onrechte dreigt te worden gegeseld, of ten onrechte in de gevangenis belandt. Zie hiervoor Handelingen 16:37 (Filippi) en 22:25-29 (Jeruzalem). Dus Paulus legde zich niet neer bij onrechtmatig handelen van de overheid, maar ging bij diezelfde overheid in beroep. Dat was alles wat hij toentertijd kon doen. Een einde aan het geweld
De Bijbel - alweer - geeft aan dat er een einde komt aan het geweld in de wereld. En Hij zal rechten onder de heidenen, en bestraffen vele volken; en zij zullen hun zwaarden slaan tot spaden, en hun spiesen tot sikkelen; en het ene volk zal tegen het andere volk geen zwaard meer opheffen, en zij zullen geen oorlog meer leren. (Jesaja 2:4). Tenslotte lezen we in de Bijbel dat ook de herinnering aan al die gewelddadige gebeurtenissen, oorlogen en rampen zal worden weggenomen. We lezen: "Hij zal alle tranen uit hun ogen wissen. Er zal geen dood meer zijn, geen rouw, geen jammerklacht, geen pijn, want wat er eerst was is voorbij" (Openbaring 21:4). Nu is eindelijk de wereldvrede aangebroken. http://people.zeelandnet.nl/kielmp/bijbel_en_geweld.htm
Vr.100. Is het dan zo grote zonde, Gods Naam met zweren en vloeken te lasteren, dat God Zich ook over diegenen vertoornt, die, zoveel als hun mogelijk is, het vloeken en zweren niet helpen weren en verbieden? Antw. Ja gewisselijk a; want er is geen groter zonde, noch die God meer vertoornt, dan de lastering Zijns Naams; waarom Hij die ook met den dood te straffen bevolen heeft b. a Spr 29:24 Le 5:1 b Le 24:16 . Onze hoofdvraag is: Welke rol speelt zinloos geweld in onze samenleving? In onze samenleving is zinloos geweld een best belangrijk onderwerp. Vooral op het gebied van geweld is er veel te doen geweest. Rapper Lange Frans en Baas B hebben er een rap over gemaakt. Dit tekent aan dat niet het alleen een probleem van de burgers is maar ook van bekende mensen. De discussie over zinloos geweld laaide de afgelopen maanden weer op toen een politie agent in de wijk ondiep in Utrecht een burger doodschoot. Hierdoor kwamen er hevige rellen. De wijk werd daarom hermetisch afgesloten. Er werd naar de rellen een diepgaand onderzoek ingesteld. De oorzaak van de rellen was ook dat andere mensen dan uit de wijk ondiep kwamen. Deze mensen kwamen bewust op een rel te schoppen. Dit is eigenlijk ook een vorm van zinloos geweld. Er zijn verschillende soorten geweld dan alleen fysiek geweld. Je hebt ook verbaal geweld, seksueel geweld en psychisch geweld. Welke aanleidingen zijn er voor zinloos geweld? Veel mensen doen niet zomaar aan zinloos geweld. Daar zijn ook redenen voor: • Er zijn problemen thuis • De media: Ze worden beïnvloed door gewelddadige films of luisteren naar muziek waar ze dingen horen en die oefenen ze uit op straat. • Computer spelletjes: Mensen spelen spelletjes waar ze mensen moeten doodschieten of andere dingen met ze moeten doen. En dat doen dan ze dan ook op straat. • Drugs en alcohol: Mensen gebruiken drugs of en alcohol worden dronken of high. En plegen dan vandalisme of doen andere delicten.
Hoe bestrijd je zinloos geweld? Er zijn verschillende dingen hoe je zinloos geweld kan voorkomen. Hier noemen wij er een paar en geven er uitleg over. • Een goede opvoeding: Geweld kan aan de opvoeding van de ouders. Ze moeten leren om te gaan met normen en waarden. Het is belangrijk dat die worden bij gebracht door de ouders in een vroeg stadium. Helaas word er in deze tijd vaak weinig aandacht besteed door ouders aan het aanleren van om te gaan met normen en waarden en wat normen en waarden zijn. Dit heeft als gevolg dat er steeds meer fysieke delicten plaats vinden. Zowel tegen medemensen als tegen politie agenten. • Goede voorlichting: Ze moeten op tv, dvd’s en op video’s veel minder geweld gebruiken. Dit heeft als gevolg dat er veel minder geweld op straat zal plaats vinden. Bureau HALT zou op scholen meer voorlichting moeten geven, zodat er minder geweld op straat zal plaats vinden, ook ouders kunnen een steentje bijdrage door hun kind voorlichting te geven over zinloos geweld. • Straffen: Degene die een delict heeft gepleegd heeft gepleegd zouden ze in een penitentiaire inrichting moeten stoppen. Ze zouden met degene psychische cursussen moeten geven, zodat hij of zij ziet wat hij heeft aangericht aan mensen en in de maatschappij. Wat moet je doen als je getuige bent van zinloos geweld? Hierbij een aantal mogelijkheden: • Pak je mobiele telefoon, ga naar een telefooncel of bel bij iemand aan en bel 112 • Mobiliseer omstanders en kijk of je samen iets kunt doen • Maak zoveel mogelijk herrie met zoveel mogelijk omstanders (roep brand) • Haal versterking, met meerdere kun je de dader(s) misschien van het slachtoffer wegtrekken • Met een moderne mobiele telefoon kunt u een foto maken van de dader(s) • Blijf bij het slachtoffer en kijk of je hem/ haar meteen kunt helpen • Verleen zo mogelijk eerste hulp • Heb je geen EHBO-diploma, leg dan bijvoorbeeld je warme jas om het slachtoffer heen • Spreek hem of haar moed in, stel gerust • Vertel de politie wat je hebt gezien of gehoord • Geef een nauwkeurige beschrijving van de dader(s) • Stel je beschikbaar als getuige.