Softbal

Inhoud Geschiedenis Wat is sofbal Het veld en de spelers School spelregels
Tactiek Geschiedenis De oorsprong van softbal is te vinden in de vroege Middeleeuwen. Toen kende men in Europa verschillende slag – en loopspelen. Dat zijn spelen waarbij na het slaan van een bal moet worden gelopen. In het begin van de 19de eeuw emigreerden veel Europeanen naar Amerika en daar groeide één van deze spelen uit tot honkbal. Honkbal wordt al zo’n 150 jaar gespeeld en Softbal ontwikkelde zich als variant van honkbal. In “Allround” wordt verteld dat softbal na de tweede wereldoorlog door de Amerikanen en Canadezen naar Nederland werd gebracht. Volgens het Nederlandse honkbal en softbal museum stichtte Grasé op 12 maart 1912 de eerste Nederlandse honkbalbond. Het spel werd echter al in 1911 gespeeld in Amsterdam op het ijsclub-terrein. Volgens een prachtige prent uit het museum wordt er zelfs in 1908 al “ergens in Nederland” honkbal gespeeld, een gemengde wedstrijd van heren en dames. (gekleed in vloer vegende rokken) In de begintijd kwamen en verdwenen de honkbalclubs en was er ook nog geen echte competitie. (Competitie = een serie wedstrijden voor bijvoorbeeld een kampioenschap) In 1922 kwam daar verandering in toen AHC Quick, de club van Bleesing, de eerste Nederlandse kampioen werd. In 1923 werd “Blauw wit”de kampioen en het jaar daarna Ajax. In de jaren 30 werd honkbal de ideale zomersport voor voetballers. In Nederland is Jules Kammeijer bijna de uitvinder van Softbal geweest. Hij zocht een zomersport voor zijn sportschool en vond honkbal te moeilijk en te gevaarlijk. Daarom bedacht hij een variatie. Een handschoenenfabriek leverde hem een zachtere en grotere bal, een timmerfabriek wat kleinere en lichtere knuppels en een zeilmakerij kussens en een werp- en een thuisplaat van . . . linoleum, want het was oorlog. Zijn school telde zelfs tien teams, die onderling gezellig speelden. Voor belangrijke honkbalwedstrijden werden zelfs wel demonstraties gegeven. Zijn illusie van 'uitvinder' werd na de Bevrijding wreed verstoord. Op het EDO-terrein zag Kammeijer Canadezen softbal spelen en dat bleek ongeveer dezelfde sport, die hij ontwikkeld had. Jules is toch doorgegaan en werd later de eerste voorzitter van de Nederlandse Dames Softbalbond. Overigens was honkbal zeker niet voor alle dames te lastig, want al in de dertiger jaren werd het door HC Haarlem gespeeld. Wat is sofbal Softbal is een bal en een teamsport. Meestal wordt softbal gespeeld door meisjes. Er zijn uitzonderingen, omdat sommige jongens liever softbal spelen dan honkbal, maar dat gebeurt niet vaak. Softbal is niet hetzelfde als honkbal, de verschillen zijn niet groot, maar er zijn veel kleine verschillen tussen honkbal en softbal. Een softbal is kleiner dan een honkbal en de aftand tussen de honken is groter bij honkbal dan bij softbal. De pitcher gooit bij honkbal de bal bovenhands over en bij softbal gooit de pitcher onderhands over. Het slaghout is een klein beetje breder bij softbal, en de slagzone is een beetje anders. ( Slagzone = de ruimte waarin de slagman de bal weg mag slaan) Softbal is een van de veiligste veldsporten die er wordt gespeeld. Als je softbal speelt speel je met 2 teams. Elk team heeft minimaal 9 spelers. Je mag meer dan 9 spelers hebben, maar dan zijn die extra spelers reserve spelers, omdat er maar 9 spelers in het veld mogen staan. Als je speelt staat er 1 team in het veld, en het andere team moet slaan. Er kan maar 1 iemand slaan in een team dus niet tegelijkertijd. Maar sta je in het veld dan moet het hele team tegelijkertijd spelen. De pitcher ( de man die de bal gooit) van het team gooit onderhands in de slagzone. De slagzone is bij softbal het gebied tussen de knieën en de schouders. De pitcher moet de bal gooien over het thuishonk en tussen de knieën en de schouders, dan is het een slagbal. Als het jou buurt is om te slaan, dan moet je de bal slaan met het slaghout. Als je de bal mist, dan telt het als een slag. Als je de bal raakt moet je rennen naar het eerste honk. Het team dat in het veld staat moet proberen de bal naar het eerste honk te gooien, en als de bal er eerder is dan de slagman ( de persoon die de bal heeft geslagen) dan is die persoon uit. En zijn er drie spelers uit dan moet het team wisselen met de veldpartij. Als je een wedstrijd speelt, speel je minimaal 7 innings. Een inning is als beide teams aan slag zijn gekomen. Als de 7 innings voorbij zijn en het staat gelijk dan moet je nog 1 inning spelen. Je mag maximaal 9 innings spelen. Als na 9 innings het weer of nog steeds gelijk staat dan is het spel gewoon voorbij. De eindscore is dan gelijk. In een competitie krijg je 2 punten als je wint, 1 punt voor gelijk spel en 0 punten als je verloren hebt. Het team dat de meeste punten heeft aan het einde van de competitie is de winnaar. Het winnende team gaat dan in een hoger niveau spelen tegen andere teams. Het team met de minste punten gaat naar ene lager niveau. Een softbal of honkbal competitie word in de zomermaanden gehouden. Dat is omdat anders de velden onder water kunnen staan en dan val je als je over een honk rent. Dus om niet teveel gewonde en geblesseerde spelers te krijgen wordt de competitie in de maanden van de minste regen gespeeld. Op het moment zijn er 207 honk en softbal clubs in Nederland. Deze teams worden ingedeeld naar klasse en de thuisplaats. De indeling bestaat uit noord, zuid en midden Nederland en je hebt de top klasse, midden klasse en de recreatie klasse ( als je het voor je hobby doet) Daarnaast zijn er ook verschillende leeftijdsgroepen: - 6 tot 10 - 10 tot 13 - 13 tot 16 - 16 tot 18 - 18 en ouder Je kunt softbal niet spelen zonder bal. De doorsnede van een softbal is 9 centimeter en het gewicht is tussen de 180 en 200 gram. De buitenkant van de bal is van leer of nep leer. Een softbal is groter dan een honkbal. Een honkbal heeft een doorsnede van 7 centimeter. En weegt ongeveer 145 gram. Bij softbal is het slaghout van aluminium. Ze bestaan in verschillende maten en gewichten. Er zijn kleine voor de kinderen en grote voor de volwassenen. Het is belangrijk om een slaghout te kiezen die bij je past. Hij mag niet te groot en te zwaar zijn want dan raak je niks. Veel mensen denken dat ze beter raken als het slaghout groot en zwaar is. Maar omdat het zo zwaar is ben je te langzaam met slaan, en is de bal al weg voordat je de bal kunt raken. Het beste is dat je een slaghout pakt die je gemakkelijk kunt gebruiken. Je hebt ook een aparte handschoen nodig. Hij is gemaakt van leer en is een van de belangrijkste dingen als je in het veld staat. Het beschermt je tegen de harde ballen die in het veld worden geslagen. Als je de bal met je handschoen vangt als hij de grond nog niet heeft geraakt, is de speler die de bal heeft geslagen uit, in dat geval hoef je de bal niet te gooien naar het eerste honk. Een handschoen is heel persoonlijk, hij vormt zich naar de vorm van je hand en de manier waarop je hem gebruikt. Een nieuwe handschoen is niet prettig in het begin, omdat hij zichzelf nog niet vervormd heeft. Het is belangrijk om aparte olie voor jouw handschoen te gebruiken, om hem zacht te maken en om hem sneller in vorm te krijgen. De catcher of achtervanger draagt bovendien een masker en een bodyprotector.
Het veld en de spelers Een softbal veld heeft de vorm van een vierkant. Het veld bestaat uit een binnenveld en een buitenveld. Het binnenveld bestaat uit alle honken (afstand honken is 18,30) en 6 van de 9 spelers die in het veld staan. De rechte lijnen tussen thuishonk/honk 1 en tussen thuishonk/honk 3 heten foutlijnen en het gebied daarbuiten het foutgebied. Je hebt iemand aan het eerst honk en aan het tweede en het derde honk. Verder heb je een korte stop( staat tussen 2de en 3de honk), een pitcher (staat op de pitchplaat)en een catcher (zit gehurkt achter thuisplaat). Het buitenveld is het veld achter het eerste, tweede en derde honk. Daar staan 3 mensen, de rechtse, de linker en de middenvelder. De scheidsrechter/spelleider staat achter de catcher. Hij bepaalt of de bal die gegooid werd een slagbal is of niet. Als het een slagbal is maakt hij dat duidelijk aan het publiek. Elke scheidsrechter doet dat op een andere manier. In een hoge klasse zijn er 1 tot 3 scheidsrechters die in het veld staan. Ze helpen de eerste scheidsrechter om te beoordelen of een speler uit of in is. (Save) Als er verschil van mening is, dan heeft de eerste scheidsrechter het laatste woord. Dus de eerste scheidsrechter is de baas. De slagman is de persoon die aan slag is. Lukt het de pitcher niet om een slag te gooien is er een wijd en hoeft de slagman niet te slaan. Slaat hij toch dan telt ook een wijd als een slag. De coach, de leider van het team zit met de overige spelers van de slagpartij in de dug out, dat is een overkapte ruimte naast het speelveld. Hij is verantwoordelijk voor de spelers op het veld. De coach vertegenwoordigt ook het team bij overleg met de scheidsrechters en tegenstander De pitcher is de persoon die de bal onderhands in de slagzone moet gooien. Hij probeert het zo moeilijk mogelijk te maken voor de slagman. Als hij gooit, kan hij effectballen, harde ballen, hoge ballen en lage ballen spelen. Een effectbal gaat naar links of rechts. Een harde bal is een heel erg harde en snel gegooide bal. Met deze soort worpen kan het heel moeilijk zijn voor de slagman om de bal te raken. De catcher is de speler die achter het thuishonk zit om de bal te vangen als de slagman hem mist, of als de pitcher de bal buiten de slagzone heeft gegooid. Een catcher moet speciale dingen dragen om zichzelf te beschermen. Hij heeft een speciale handschoen die extra stevig is en draagt een helm met een masker, een body protector en been beschermers
De reden waarom hij dit draagt is omdat hij soms ballen met zijn lichaam moet stoppen die hard aankomen, omdat hij die niet kan vangen met zijn handschoen. Zonder deze bescherming kan hij snel blessures kan oplopen. Tijdens wedstrijden draagt de slagman vaak een helm en schoenen met spikes of noppen om blessures te verkomen en meer grip op het veld te hebben. Iedereen op zijn plek, het spel kan beginnen. -De pitcher werpt onderhands. Komt de bal door de slagzone, over de werpplaat bij de slagman tussen knie - en schouderhoogte, is het een slag. Lukt dit niet is het een wijd. -De slagman slaat als de geworpen bal een slag is. Wordt deze slag goed gerekend loopt de slagman naar het eerste honk. Iedere bal die na de slag binnen de foutlijnen blijft is een goede slag. Ook een geslagen bal die over de foutlijnen rolt of stuit, kan als goede slag worden gerekend. Wordt de bal bv. via het foutgebied het binnenveld ingeslagen of als de bal via het binnenveld naar het foutgebied rolt is de slag goed. Voor het binnenveld geldt de regel waar de bal blijft liggen en voor het buitenveld geldt de regel waar komt de bal voor het eerst binnen. De bal moet altijd over of in het binnenveld gaan. Wordt de bal uit geslagen heet dat een nul. Bij drie keer missen moet de slagman lopen. Is de derde slag fout mag de slagman nog eens slaan. Wordt de geslagen bal door een veldspeler gevangen is de slagman meteen uit. Bij 4 wijdworpen krijgt de slagman een vrije loop. Hij mag dan naar het eerste honk lopen zonder uitgemaakt te worden. -De catcher zit achter de slagman en probeert alle ballen te vangen. Vangt hij de derde misser is de slagman uit. Raakt die bal de grond krijgt de slagman een vrije loop naar het eerste honk. Wordt een geslagen bal door een veldspeler terug naar de catcher gegooid, kan hij ook eventuele honklopers uitbranden. -De honklopers moeten elk honk aanraken. Komt een honkloper bij het thuishonk zonder uitgetikt of uitgebrand te worden scoort hij een punt. Honklopers mogen elkaar niet inhalen of op hetzelfde honk staan. Bij iedere slag is er een gedwongen loop. Op het eerste en vierde honk mag de honkloper recht doorlopen zonder uitgebrand te worden, op de ander honken is hij alleen safe als hij het honk vast heeft. Op het moment dat de pitcher de bal los laat mag de honkloper naar het volgende honk trekken. Als de bal wijd wordt gegooid of mis wordt geslagen kan de honkloper een honk stelen. Bij een foutslag moet hij terug naar zijn laatste honk (Bij een vangbal bij wedstrijden mogen de honklopers pas lopen als de bal gevangen is. Als ze eerder het honk hebben losgelaten, moeten ze na de vangbal eerst terug naar het honk waar ze vandaan kwamen.) -De verdedigers staan in het veld en proberen de geslagen bal te vangen of in ieder geval zo snel mogelijk in handen te krijgen. Veldspelers kunnen op drie manieren honklopers uit spelen. Met een vangbal of ze kunnen een honkloper uitbranden door met de bal het honk aan te raken waar die honkloper naar toe gaat, als die gedwongen loopt of ze kunnen een honkloper uittikken door de loper aan te raken met de bal. Veldspelers mogen de honklopers niet in de weg staan of hinderen. In dat geval krijgt de honkloper een vrije loop naar het volgende honk. Tactiek Aanvalstactiek De bedoeling is natuurlijk om zoveel mogelijk punten te scoren. Deze krijg je doordat de honklopers zonder uitgetikt of uitgebrand te worden het vierde/home honk halen. Dat kan moeilijk zijn. De slagman is daarbij heel belangrijk. Handig dus om de beste slagmannen van je team op de 4de 8ste 12de enz. plaats te zetten. De anderen kunnen dan de honken vullen en de goede slagman kan ze dan allemaal binnen halen. De slagman moet niet alleen goede ballen slaan maar ook proberen te richten. Daar waar geen veldspelers staan of daar waar de slagman en/of de honklopers niet naar toe moeten. Ook handig om de bal ver weg te slaan of meteen op de grond zodat het geen vangbal wordt. In geval van nood kan de slagman ook een squeeze play spelen. Dat is een opofferingsstootslag in de richting van het eerste honk. De honkloper aan het derde honk kan dan naar de thuisplaat lopen terwijl de slagman zelf waarschijnlijk uitgemaakt wordt. De honklopers zelf kunnen ook meehelpen. Zodra de pitcher de bal loslaat, mogen ze trekken. Als ze door kunnen lopen hebben ze al een paar meter gewonnen en bij wijd of misslag kunnen ze zelfs een honk stelen. Bij een hoog geslagen bal is het wel beter eerst even af te wachten of het geen vangbal wordt. Maar bij twee uitjes kan altijd gelopen worden want 3 keer uit is het einde van de slagbeurt en wordt er gewisseld. Verdedigingstactiek De bedoeling is natuurlijk de tegenpartij zo weinig mogelijk punten te laten scoren. Daarvoor is samenspelen nodig. Belangrijk is dat iedere speler steeds weet hoeveel uitjes er zijn hoeveel slag en wijd er is geworpen en welke honken bezet zijn. Er mogen geen gaten in de verdediging zijn. Als een honkman achter de bal aan gaat moet de dichtstbijzijnde dit honk afdekken. Ook mogen de verdedigers niet achter elkaar staan. Als een bal ver in het buitenveld terechtkomt kunnen de verdedigers de bal aan elkaar doorspelen waardoor de bal sneller op de gewenste plaats komt. Dit noemt men een relay. Als er meer honklopers zijn, een meervoudige gedwongen loop, kan men het beste eerst de verste honkloper uitmaken en dan pas eentje die minder ver is. Bij twee uitjes hoeft dit niet en is de makkelijkste honkloper het handigst. Als er een honkloper bij het derde honk staat is het slim om de bal naar het thuishonk te gooien om te verkomen dat de tegenpartij een punt scoort.