Swastika

Swastika

Wat is de swastika?
De swastika is een symbool dat al meer dan 3000 jaar oud is. Oorspronkelijk betekende het symbool allerlei positieve dingen, maar sinds de Tweede Wereldoorlog is de swastika verbonden aan het vermoorden van miljoenen mensen door de nazi’s.

Oorsprong
De oorspronkelijke naam is svastika, dat komt uit het Sanskriet. Het komt van de woorden Su (goed) en Asti (zijn). Letterlijk betekent het dus goed zijn. Het Sanskriet stamt uit India en is een taal dat vooral in de indische literatuur voorkomt. Sanskriet wordt niet meer door iedereen gesproken, alleen nog door een paar boeddhistische sekten.

Vroegere gebruik
De swastika werd vroeger door verschillende culturen gebruikt en stond voor het leven, de zon, kracht en geluk. De oudste swastika’s zijn gevonden in het Euraziatische continent. Ook werd het door indianen in Amerika gebruikt, maar De swastika werd anders genoemd in andere landen: Wan in China, Fylfot in Engeland, Hakenkreuz in Duitsland en Tetraskelion in Griekenland.

Ook in de 20ste eeuw werd de swastika nog gebruikt op cigarette doosjes, kaarten, munten en gebouwen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zat de swastika op de schouders van het uniform van de Amerikaanse 45ste divisie en tot na de Tweede Wereldoorlog stond er een swastika op het uniform van de Finse Luchtmacht. De betekenis in de 20ste eeuw van de swastika was geluk.

Fascisme, nationalisme en Nazi’s
De swastika is pas vanaf de Tweede Wereldoorlog met iets negatief verbonden, de nazi’s. Toch is dit niet goed, de swastika is namelijk gemaakt van horizontale en verticale lijnen, maar het Duitse hakenkruis van schuine kruizen.

De archeoloog Heinrich Schliemann heeft de swastika voor het eerst ontdekt in Europa, in Troje. Hij associeerde het met Indo-Europese volkeren, of arische volken. Een theoreticus die Alfred Rosenberg heette dacht dat het arische volk gelijk stond aan een Noords meesterras, een ras dat hoger stond dan andere rassen. Het Arische volk was ontstaan in het noorden van Europa. Daarom werd het hakenkruis het symbool van de nazi’s en noemden ze zichzelf arisch.

In het echt waren de Ariërs blanke mensen die India binnenvielen. India was oorspronkelijk bevolkt met bruine mensen. Zij werden ‘vervangen’ door de Ariërs, die er een kastenstelsel instelde.

Brahmanen: priesterlijke en geleerde klasse.
Kshatriya’s: strijders en heersers.
Vaishya’s: landbouwers en handelaars.
Shudra’s: burgers en arbeiders.
Onaanraakbaren: worden ook wel Paria’s genoemd, ze doen het vuile werk van de maatschappij. Ze zijn klassenloos.

Deze klassen zijn sterk verschillend van elkaar. Ze hebben elk hun eigen rituelen en geloven die in het dagelijks leven doordringen. Alles van het beroep tot het trouwen is bepaald binnen de kaste. Er zijn veel theorieën dat deze klassen door de Arïers waren ingesteld om te zorgen dat de rassen zuiver bleven in India. Door de scheiding in klassen zouden de zwarten en blanken niet kunnen trouwen.

Het is niet bekend of de Ariërs echt de kastenmaatschappij hebben ingesteld, of dat ze er überhaupt waren. Er staan in de Veda, alle heilige boeken van het Hindoeïsme, geen verwijzingen naar een Arische invasie in India. Ook zijn er geen historische feiten over of er wel een Arisch ras bestaat: de conclusie dat er Ariërs in India waren is namelijk getrokken uit de taal Sanskriet en het onderzoeken van het DNA van Indiase mensen.

Toch hebben de Nazi’s de Arïers als voorbeeld genomen en noemde ze zichzelf het Arische ras. Het lijkt vreemd, want vroeger was de term Arisch de naam voor Iraanse, Indiaanse en hindoeistische mensen. Hier is een verklaring voor:

Friedrich von Schlegel, een Duitse filosoof, verbond het duitse woord Ehre met Arisch. De swastika stond bekend als totale macht, of macht over alle vier de windstreken. Daarom namen de Nazi's ook dit symbool over.

Betekenissen
Vroeger had de swastika vooral de betekenis van het leven, de zon, kracht en geluk, zoals eerder genoemd. De swastika is ook gebaseerd op cirkelvormige symbolen, die bijna allemaal staan voor wedergeboorte.

De vier armen van een hakenkruis staan voor vier verschillende eenheden. Dit kunnen bijvoorbeeld vier seizoenen of windstreken zijn. De vier armen vormen een cyclus, het gebeurt altijd opnieuw. Als je een swastika naar rechts zou draaien zou de swastika er precies hetzelfde uitzien. Het staat dus ook voor beweging. In dit geval is de beweging het ontwikkelen van leven en de ontwikkelingen in een leven, tot de dood, waarna je weer opnieuw geboren wordt.

De gedraaide hakenkruis van de Nazi's is gedraaid naar links: het tegenovergestelde van een rechtsom gedraaide swastika. De rechtsom gedraaide swastika hoort bij het boeddhisme, en betekent wijsheid en geluk voor iedereen. Het tegenovergestelde, dus het hakenkruis, betekent macht en onderdrukking.

Dit zijn niet de enige betekenissen, in verschillende landen heeft de swastika namelijk verschillende namen en andere betekenissen.

In Engeland heeft de swastika een Fylfot, wat vier voeten of veel voeten betekent. Er zijn niet veel bronnen over de Fylfot. De enigste bron vertelt dat de Fylfot werd gebruikt om lege ruimtes in glas-in-lood ramen te vullen.

In Japan heet de swastika een manji. Het heeft verschillende betekenissen, gebaseerd op de richting van de manji. Er is een boeddhistische betekenis van balans, maar ook liefde, kracht, genade en wijsheid komen voor.

In China is de swastika een karakter, wat staat voor 10,000 of een grote hoeveelheid.

Ook had het een decoratieve functie. Ook de Babyloniërs en Maya indianen gebruikte het als decoratie.

In India heeft het de eerder genoemde betekenissen, maar bij de jaïnisten staat de swastika voor de vier verschillende 'lagen' waarin mensen bestaan. Het Jaïnisme is een oude Indiase religie, met veel eerbied voor de natuur.

De Keltische swastika staat voor de godin van vuur en lente, Brigid. Ze is een Keltische godin.

In veel kleine culturen, en ook het Jodendom, staat de swastika voor de zon.

Voor veel culturen is de betekenis toch die van geluk en liefde, en een gespiegelde of een linksom gedraaide swastika het tegenovergestelde van alle positieve betekenissen.