Ik ga in dit werkstuk het hebben over de geschiedenis van de Nederlandse Hervormde kerk.
Ik ga wat vertellen over de hervormde kerk in Leersum.
Hierbij ook wat over de geschiedenis van deze kerk.
Na dit stuk komt een gedeelte over mijn eigen ervaring met kerken.
Hiervoor heb ik ook de kerkdienst op 1e kerstdag bijgewoont.
Met dit werkstuk probeer ik een plaats te krijgen in het jongerenblad
“Kiezen en leven”.
Ik hoop hiermee de jongeren te vertellen wat Hervormd zijn eigenlijk inhoudt.
Bronnen:
1: www.altavista.com
zoekopdrachten: Hervormd enz.
2: Liturgie eerste kerstdag
3: Onze kerk van Leersum
bijlage bij het kerkblad van juni 1995
David Wolff
H4C
Aantal woorden: 1751
De nederlands hervormde kerk
Geschiedenis. Tussen het ontstaan van de eerste christelijke gemeente en het begin van de Hervormde Kerk zit een periode van zo´n 1500 jaar. In de 16e eeuw, rond de tijd van de Reformatie, ontstond de Hervormde Kerk. De meeste mensen vonden dat de Roomskatholieke Kerk aan een make-over toe was. Zo ontstonden er diverse Hervomingsbewegingen, waaronder de Calvinisten, die je vast wel uit een geschiedenisboek van school kent. Dit waren de aanhangers van Calvijn. Deze “opstanders” werden door de Spaanse bezetters fel vervolgd. Omdat de Calvinisten in Nederland werden vervolgd, vluchtten de meeste naar het buitenland, om ergens anders wel gemeentes te stichten. De eerste officiële kerkvergadering werd in Emden gehouden, in oktober 1571. Hier werd het beginnen van een kerk bevestigd. Deze kerk, ontstaan uit de reformatie, kreeg de naam “gereformeerd”. Nadat de Spanjaarden uit Nederland waren vertrokken, werd de macht van de gereformeerde kerk groter en na een tijdje werd dit door staat bevestigd, dat dit het enige toegestane geloof was. De verbinding tussen de overheid en de officiële kerk was erg groot. Zelfs zo groot dat de overheid overging tot het uitbetalen van de predikanten, en de kerk verzorgde het grootste deel van de armenzorg. Pas in 1798, toen de Fransen de macht kregen veranderde dit, nu zagen de kerken dat ze niet zonder de overheid konden. Ze konden niet meer zelfstandig doorgaan, en nadat de Fransen waren verdwenen greep de overheid snel in en stelde een Algemeen Reglement vast. (1816) De koning, in die tijd was dat Willem I, had veel te zeggen en daarom benoemde hij de eerste synodeleden. Synodeleden zijn vertegenwoordigers van de kerken uit verschillende provincie´s, deze synodeleden behoren tot het hoogst kerkelijke orgaan. Deze synodeleden kan je nu wel een beetje vergelijken met de 2de kamer. In het Reglement van 1816 kreeg de kerk ook een nieuwe naam. Zij gingen nu officieel Hervormd heten, terwijl tot dan toe de aanduiding “gereformeerd” gebruikelijk was geweest. Overigens betekenen deze 2 termen precies hetzelfde. In 1843 ging de hoogste kerkelijke macht over van de koning naar de synode zelf. Er waren meer veranderingen. De kerk kreeg een andere organisatievorm, en ook een hele nieuwe functie. Eerst had de synode in de eeuwen daarvoor zich beziggehouden met de inhoud van het geloof en het bespreken van leerstellige meningsverschillen. Nu hadden ze de taak, naar de mening van de koning en een groot gedeelte van de kerk zelf, zich hier niet meer mee bezig te houden. De synode hield zich alleen nog maar bezig met de besturing van de kerk zelf, en verder niets. Iedere kerkeraad van een kerk moest zelf maar zien wat de inhoud van het geloof was. Zo kon het dus gebeuren dat de ene gemeente een hele andere opvatting had dan de buren, een paar kilometer verderop, terwijl beide kerken bij de Nederlandse Hervormde Kerk hoorden. Veel kerkleden maakten zich zorgen over dit gebrek aan leiding en riepen massaal om de terugkeer naar de oude gereformeerde regels. Sommige van deze mensen bleven binnen de hervormde kerk en stichtten hun eigen organisatie. Anderen keerden zich van de kerk af en stichtten een eigen kerkgenootschap. In 1834 vond de Afscheiding plaats, en in 1886 de Doleantie. De meerderheid van deze beide groepen vormden de Gereformeerde Kerken in Nederland. De Nederlandse Hervormde Kerk bestond dus in deze periode uit verschillende richtingen, bijeengehouden door het geloof, maar verder zonder duidelijke band. In de jaren 30 werd geprobeerd om van de Hervormde Kerk meer te maken dan een organisatie. De WO II dwong de Hervormde Kerk tot het maken van een duidelijke standpuntbepaling. Hieruit ontstond een nieuwe kerkorde. De nieuwe kerkorde, die gestart is in 1951, werd weer een belijdende kerk, ondanks alle meningsverschillen. Sinds de jaren 60 wordt er serieus gesproken over een hereniging met de Gereformeerde Kerken en de Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland. Dit heet het Samen op Wegproces. De kerk in leersum De naam van de Leersumse dorpskerk, de Michaël Kerk, is gewijd aan de aartsengel Michaël. Ieder mens heeft in z´n leven herkenningspunten nodig, de oude kern van een stad of dorp is zo´n herkenningspunt, en in die oude kern staat meestal ondanks vele veranderingen een kerk en een toren centraal. De meeste dorpen of steden zijn in het groeiproces toch rond een kerk met zijn toren heen gevormd. De meeste kerken zijn belangrijke monumenten van geschiedenis en kunst, door hun rijkdom aan bouwkunst, schilderkunst, beeldhouwkunst en glasschilderkunst. Deze gebouwen vallen onder de bescherming van de Monumentenwet. De kerk van Leersum is al aardig oud, de kerk is gebouwd eind 13de begin 14de eeuw in de Romaanse bouwstijl. De toren is er pas omstreeks 1500 opgekomen, deze is gebouwd in Gotische bouwstijl. Onder de kerk is er in de jaren 30 een grafkelder gevonden, hiervan is gelijk een opmetingstekening gemaakt door de Rijksdienst van de Monumentenzorg. In de grafkelder is ene heer van Nassau Zuilenstein begraven die gesneuveld is in de slag bij Woerden tegen de Fransen in 1672. De Romaanse bouwstijl duurde tot ongeveer 1300. De Leersumse kerk is gebouwd in de tijd van Graaf Floris de 5de of iets er na. De kerk in Leersum bestaat uit 2 gedeeltes het schip en het koor, het schip is het gedeelte tussen de toren en koor. Het koor wijst precies naar het oosten naar Jerusalem. In vakkringen noemt men dit een georiënteerde kerk. De vele kerken die na 1900 zijn gebouwd zijn neogotisch gebouwd, ook zijn ze niet georiënteerd omdat ze moesten passen in het stratenpatroon. Vermoedelijk is de kerk van Leersum ouder dan de kerk in Amerongen, omdat de kerk van Amerongen gebouwd is in de Gotische bouwstijl. In de 18de eeuw zo rond 1750 is de Leersumse kerk naar het noorden vergroot, in het archief van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in Zeist is zelfs nog een tekening van deze uitbreiding. In 1810 is de kerk nogmaals naar het noorden vergroot en is toen is waarschijnlijk het orgel met orgelbalkon ingebouwd. In 1937 is de kerk gerestaureerd, de kerk was toen is een slechte bouwkundige staat. Toch heeft elk gebouw zijn geheim en zo ook de kerk van Leersum. Enige weken voordat de kerk dicht ging vanwege een volgende restauratie in 1994 is er nog onderzoek gedaan in de kerk, ook achter de eiken panelen in het koor, omdat daar tijdens een inbraak een paar jaar daarvoor, een aantal muurnissen tevoorschijn kwamen. In een van die muurnissen lag een hardstenen plaat, na een lang onderzoek bleek de plaat de orginele piscine te zijn. En dat is een hele belangrijke vondst. Een piscine is een wasbekken, het werd door de priester gebruikt om na de mis handen en vaatwerk in te wassen. In de andere nissen zijn nog veel meer dingen van historische waarde gevonden. Na de restauratie in 1994 van het pleisterwerk kan de kerk er weer even tegenaan. Op dit moment is de kerk aan de binnenzijde heel erg mooi. Het is nog een echte preekkerk zo vol banken. Het is een huis voor het WOORD. eigen ervaring De eerste keer dat ik in een kerk kwam, was de kerk in Doorn, en hier werd ik gedoopt. Na een paar jaar gewoond te hebben in Doorn verhuisden we naar Leersum. Hier werd ik op de Christelijke Basisschool “de Hoeksteen” gezet. Met mijn moeder en mijn broertje ging ik naar de kerk, en soms ging m´n vader ook mee. Na een tijdje ging ik op kindernevendienst. Dit vond ik erg leuk, omdat ik hier vrienden van school zag. Rond kerst gingen we naar een andere kerk in het dorp, waar we dan als school het kerstspel speelden. Dit was geen hervormde, maar een katholieke kerk. Ik keek erg raar op, dat we allemaal naar voren moesten komen en een hostie gingen eten. Mijn eerste reactie was hierop: “WHAAHHHHH, wat vies”. In groep 8 werd ik “ontslagen” uit de kindernevendienst, en mocht nu als grote jongen de hele dienst bijwonen. Vanaf dat moment ging ik een stuk minder vaak naar de kerk en na de 2de klas ging ik haast nooit meer. De laaste keer dat ik in de kerk ben geweest is wel kort geleden, namelijk 1ste kerstdag. Hiervan zal ik nu wat vertellen: 1ste KERSTDAG
M´n moeder had ongeveer een week voor kerst gezegd: “ David, volgende week ga je ook weer eens naar de kerk”. Ik dacht bij mezelf, “ja dag, een beetje naar die domme kerk een uur of nog meer niets doen”. Maar toen kregen we deze opdracht voor godsdienst en toen dacht ik, ja waarom niet. Dus wij om half tien!!!!!!!!!!, al naar de kerk want anders was het volgensmijn ouders al te druk. En ja hoor 5 over half tien zat het al bijna vol. Nog 25 minuten voordat de dienst begint. Eindelijk is het 10 uur, en de dominee en de kerkenraad (waar mijn moeder ook bij zit) komt tevoorschijn. Dan zijn wij aan de beurt. Iedereen staat op en begint te zingen, en dan heb ik het gevoel van “wat doe ik hier?????”. Na wat zingen en een paar schriftlezingen begint de preek. Het bekende kerstverhaal begint, en ik denk “dit hebben jullie toch vast wel eens eerder gehoord”. Eindelijk komt het eind van de dienst in zicht. En na de collecte loop ik direct naar buiten. Kerk, ik vind er maar niets aan. Het enige wat ik nog doe wat met de kerk te maken heeft is het rondbrengen van het Kerkblad, om het geld nutuurlijk. Om even antwoord te geven op de vragen: Wat voor mensen? Leeftijd: in iedergeval weinig jongeren, 35+ minimaal
Man/Vrouw: moeilijk in te schatten, ongeveer gelijk. Hoogkerkelijk/Laagkerkelijk: Laten we zeggen 40%/60% Androcentrisch/Geëmancipeerd: eerder geëmancipeerd
Inhoudelijk: De geboorte van Jezus
Rituelen: Niets, ook geen hostie´s
Vernieuwend/Behoudend: Vernieuwend
Ik denk eigenlijk dat geen één jongere, kerk echt leuk vind. Dus ik zou ook niet echt kunnen zeggen voor welke type jongeren deze kerk geschikt zou kunnen zijn.
H4C
Aantal woorden: 1751
De nederlands hervormde kerk
Geschiedenis. Tussen het ontstaan van de eerste christelijke gemeente en het begin van de Hervormde Kerk zit een periode van zo´n 1500 jaar. In de 16e eeuw, rond de tijd van de Reformatie, ontstond de Hervormde Kerk. De meeste mensen vonden dat de Roomskatholieke Kerk aan een make-over toe was. Zo ontstonden er diverse Hervomingsbewegingen, waaronder de Calvinisten, die je vast wel uit een geschiedenisboek van school kent. Dit waren de aanhangers van Calvijn. Deze “opstanders” werden door de Spaanse bezetters fel vervolgd. Omdat de Calvinisten in Nederland werden vervolgd, vluchtten de meeste naar het buitenland, om ergens anders wel gemeentes te stichten. De eerste officiële kerkvergadering werd in Emden gehouden, in oktober 1571. Hier werd het beginnen van een kerk bevestigd. Deze kerk, ontstaan uit de reformatie, kreeg de naam “gereformeerd”. Nadat de Spanjaarden uit Nederland waren vertrokken, werd de macht van de gereformeerde kerk groter en na een tijdje werd dit door staat bevestigd, dat dit het enige toegestane geloof was. De verbinding tussen de overheid en de officiële kerk was erg groot. Zelfs zo groot dat de overheid overging tot het uitbetalen van de predikanten, en de kerk verzorgde het grootste deel van de armenzorg. Pas in 1798, toen de Fransen de macht kregen veranderde dit, nu zagen de kerken dat ze niet zonder de overheid konden. Ze konden niet meer zelfstandig doorgaan, en nadat de Fransen waren verdwenen greep de overheid snel in en stelde een Algemeen Reglement vast. (1816) De koning, in die tijd was dat Willem I, had veel te zeggen en daarom benoemde hij de eerste synodeleden. Synodeleden zijn vertegenwoordigers van de kerken uit verschillende provincie´s, deze synodeleden behoren tot het hoogst kerkelijke orgaan. Deze synodeleden kan je nu wel een beetje vergelijken met de 2de kamer. In het Reglement van 1816 kreeg de kerk ook een nieuwe naam. Zij gingen nu officieel Hervormd heten, terwijl tot dan toe de aanduiding “gereformeerd” gebruikelijk was geweest. Overigens betekenen deze 2 termen precies hetzelfde. In 1843 ging de hoogste kerkelijke macht over van de koning naar de synode zelf. Er waren meer veranderingen. De kerk kreeg een andere organisatievorm, en ook een hele nieuwe functie. Eerst had de synode in de eeuwen daarvoor zich beziggehouden met de inhoud van het geloof en het bespreken van leerstellige meningsverschillen. Nu hadden ze de taak, naar de mening van de koning en een groot gedeelte van de kerk zelf, zich hier niet meer mee bezig te houden. De synode hield zich alleen nog maar bezig met de besturing van de kerk zelf, en verder niets. Iedere kerkeraad van een kerk moest zelf maar zien wat de inhoud van het geloof was. Zo kon het dus gebeuren dat de ene gemeente een hele andere opvatting had dan de buren, een paar kilometer verderop, terwijl beide kerken bij de Nederlandse Hervormde Kerk hoorden. Veel kerkleden maakten zich zorgen over dit gebrek aan leiding en riepen massaal om de terugkeer naar de oude gereformeerde regels. Sommige van deze mensen bleven binnen de hervormde kerk en stichtten hun eigen organisatie. Anderen keerden zich van de kerk af en stichtten een eigen kerkgenootschap. In 1834 vond de Afscheiding plaats, en in 1886 de Doleantie. De meerderheid van deze beide groepen vormden de Gereformeerde Kerken in Nederland. De Nederlandse Hervormde Kerk bestond dus in deze periode uit verschillende richtingen, bijeengehouden door het geloof, maar verder zonder duidelijke band. In de jaren 30 werd geprobeerd om van de Hervormde Kerk meer te maken dan een organisatie. De WO II dwong de Hervormde Kerk tot het maken van een duidelijke standpuntbepaling. Hieruit ontstond een nieuwe kerkorde. De nieuwe kerkorde, die gestart is in 1951, werd weer een belijdende kerk, ondanks alle meningsverschillen. Sinds de jaren 60 wordt er serieus gesproken over een hereniging met de Gereformeerde Kerken en de Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland. Dit heet het Samen op Wegproces. De kerk in leersum De naam van de Leersumse dorpskerk, de Michaël Kerk, is gewijd aan de aartsengel Michaël. Ieder mens heeft in z´n leven herkenningspunten nodig, de oude kern van een stad of dorp is zo´n herkenningspunt, en in die oude kern staat meestal ondanks vele veranderingen een kerk en een toren centraal. De meeste dorpen of steden zijn in het groeiproces toch rond een kerk met zijn toren heen gevormd. De meeste kerken zijn belangrijke monumenten van geschiedenis en kunst, door hun rijkdom aan bouwkunst, schilderkunst, beeldhouwkunst en glasschilderkunst. Deze gebouwen vallen onder de bescherming van de Monumentenwet. De kerk van Leersum is al aardig oud, de kerk is gebouwd eind 13de begin 14de eeuw in de Romaanse bouwstijl. De toren is er pas omstreeks 1500 opgekomen, deze is gebouwd in Gotische bouwstijl. Onder de kerk is er in de jaren 30 een grafkelder gevonden, hiervan is gelijk een opmetingstekening gemaakt door de Rijksdienst van de Monumentenzorg. In de grafkelder is ene heer van Nassau Zuilenstein begraven die gesneuveld is in de slag bij Woerden tegen de Fransen in 1672. De Romaanse bouwstijl duurde tot ongeveer 1300. De Leersumse kerk is gebouwd in de tijd van Graaf Floris de 5de of iets er na. De kerk in Leersum bestaat uit 2 gedeeltes het schip en het koor, het schip is het gedeelte tussen de toren en koor. Het koor wijst precies naar het oosten naar Jerusalem. In vakkringen noemt men dit een georiënteerde kerk. De vele kerken die na 1900 zijn gebouwd zijn neogotisch gebouwd, ook zijn ze niet georiënteerd omdat ze moesten passen in het stratenpatroon. Vermoedelijk is de kerk van Leersum ouder dan de kerk in Amerongen, omdat de kerk van Amerongen gebouwd is in de Gotische bouwstijl. In de 18de eeuw zo rond 1750 is de Leersumse kerk naar het noorden vergroot, in het archief van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in Zeist is zelfs nog een tekening van deze uitbreiding. In 1810 is de kerk nogmaals naar het noorden vergroot en is toen is waarschijnlijk het orgel met orgelbalkon ingebouwd. In 1937 is de kerk gerestaureerd, de kerk was toen is een slechte bouwkundige staat. Toch heeft elk gebouw zijn geheim en zo ook de kerk van Leersum. Enige weken voordat de kerk dicht ging vanwege een volgende restauratie in 1994 is er nog onderzoek gedaan in de kerk, ook achter de eiken panelen in het koor, omdat daar tijdens een inbraak een paar jaar daarvoor, een aantal muurnissen tevoorschijn kwamen. In een van die muurnissen lag een hardstenen plaat, na een lang onderzoek bleek de plaat de orginele piscine te zijn. En dat is een hele belangrijke vondst. Een piscine is een wasbekken, het werd door de priester gebruikt om na de mis handen en vaatwerk in te wassen. In de andere nissen zijn nog veel meer dingen van historische waarde gevonden. Na de restauratie in 1994 van het pleisterwerk kan de kerk er weer even tegenaan. Op dit moment is de kerk aan de binnenzijde heel erg mooi. Het is nog een echte preekkerk zo vol banken. Het is een huis voor het WOORD. eigen ervaring De eerste keer dat ik in een kerk kwam, was de kerk in Doorn, en hier werd ik gedoopt. Na een paar jaar gewoond te hebben in Doorn verhuisden we naar Leersum. Hier werd ik op de Christelijke Basisschool “de Hoeksteen” gezet. Met mijn moeder en mijn broertje ging ik naar de kerk, en soms ging m´n vader ook mee. Na een tijdje ging ik op kindernevendienst. Dit vond ik erg leuk, omdat ik hier vrienden van school zag. Rond kerst gingen we naar een andere kerk in het dorp, waar we dan als school het kerstspel speelden. Dit was geen hervormde, maar een katholieke kerk. Ik keek erg raar op, dat we allemaal naar voren moesten komen en een hostie gingen eten. Mijn eerste reactie was hierop: “WHAAHHHHH, wat vies”. In groep 8 werd ik “ontslagen” uit de kindernevendienst, en mocht nu als grote jongen de hele dienst bijwonen. Vanaf dat moment ging ik een stuk minder vaak naar de kerk en na de 2de klas ging ik haast nooit meer. De laaste keer dat ik in de kerk ben geweest is wel kort geleden, namelijk 1ste kerstdag. Hiervan zal ik nu wat vertellen: 1ste KERSTDAG
M´n moeder had ongeveer een week voor kerst gezegd: “ David, volgende week ga je ook weer eens naar de kerk”. Ik dacht bij mezelf, “ja dag, een beetje naar die domme kerk een uur of nog meer niets doen”. Maar toen kregen we deze opdracht voor godsdienst en toen dacht ik, ja waarom niet. Dus wij om half tien!!!!!!!!!!, al naar de kerk want anders was het volgensmijn ouders al te druk. En ja hoor 5 over half tien zat het al bijna vol. Nog 25 minuten voordat de dienst begint. Eindelijk is het 10 uur, en de dominee en de kerkenraad (waar mijn moeder ook bij zit) komt tevoorschijn. Dan zijn wij aan de beurt. Iedereen staat op en begint te zingen, en dan heb ik het gevoel van “wat doe ik hier?????”. Na wat zingen en een paar schriftlezingen begint de preek. Het bekende kerstverhaal begint, en ik denk “dit hebben jullie toch vast wel eens eerder gehoord”. Eindelijk komt het eind van de dienst in zicht. En na de collecte loop ik direct naar buiten. Kerk, ik vind er maar niets aan. Het enige wat ik nog doe wat met de kerk te maken heeft is het rondbrengen van het Kerkblad, om het geld nutuurlijk. Om even antwoord te geven op de vragen: Wat voor mensen? Leeftijd: in iedergeval weinig jongeren, 35+ minimaal
Man/Vrouw: moeilijk in te schatten, ongeveer gelijk. Hoogkerkelijk/Laagkerkelijk: Laten we zeggen 40%/60% Androcentrisch/Geëmancipeerd: eerder geëmancipeerd
Inhoudelijk: De geboorte van Jezus
Rituelen: Niets, ook geen hostie´s
Vernieuwend/Behoudend: Vernieuwend
Ik denk eigenlijk dat geen één jongere, kerk echt leuk vind. Dus ik zou ook niet echt kunnen zeggen voor welke type jongeren deze kerk geschikt zou kunnen zijn.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden