De 7 sacramenten

Vraag 1: Beschrijf van het christendom de rituelen met bijbehorende symbolen. Geboorte Als binnen het christendom een kind wordt geboren wordt deze meestal in de kerk gedoopt. Door middel van de doop treden volwassenen en kinderen toe tot de christelijke kerk. Zij worden bij deze ceremonie besprenkeld met water of erin ondergedompeld. Door de doop worden hun zonden weggewassen. Kinderen krijgen vaak tijdens de doop hun naam en de ouders doen de belofte dat zij hun kinderen als goede christenen zullen opvoeden. Bij het dopen kiezen de ouders dus het geloof voor het kind. In sommige landen wordt de doop in een meer of rivier uitgevoerd. Jezus zelf werd in de rivier de Jordaan in het Midden-Oosten gedoopt. Als een kind gedoopt wordt binnen de katholieke gemeenschap, krijgt het meestal een doopkaars van de parochie. Deze wordt tijdens de mis aangestoken en na afloop bewaard. Als het kind ongeveer zeven jaar is wordt de eerste heilige communie in de kerk gevierd, hier wordt de kaars weer bij aangestoken. Volwassenwording Een kind is volwassen voor de kerk, als deze het heilig vormsel heeft uitgevoerd. Dit gebeurt op twaalf jarige leeftijd. Het vormsel kan alleen wordt gedaan, als het kind ook gedoopt is. Het vormsel is als het ware een bezegeling en bevestiging van het doopsel, want in het vormsel wordt het zegen wat bij het doopsel is gegeven door de gedoopten weer bevestigd. Het kind moet nu zelf kiezen voor de kerk, met het doopsel kozen de ouders voor het kind. Tijdens de dienst wordt de handoplegging uitgevoerd. De bisschop strekt dan de handen van de vormelingen voor hen uit en roept de zeven gaven van de heilige Geest. De hele gemeenschap bevestigt dit gebed. In Nederland is de gewoonte ontstaan om de ouders of peetouders een hand op de schouder van hun (pete)kind te laten leggen. Hierna maakt de bisschop een kruisje op het voorhoofd van de vormeling, wat de zalving wordt genoemd. Daarbij zegt de bisschop: ‘ Naam.,ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods’, waarop de vormeling met ‘Amen’ antwoordt. De bisschop zalft een mens, die verstandig genoeg is om zijn eigen keuzes te maken, met heilige olie. De vormeling kan nu zelf bevestigen dat hij of zij bij de kerk wil blijven. De heilige Geest geeft je kracht om te blijven geloven, om de kerk trouw te blijven, en deze boodschap door te geven aan alle mensen. De bisschop besluit de symboolhandeling met de vredeswens, waarmee hij eigenlijk zegt: welkom in de kring. Tijdens deze viering wordt de doopkaars ook weer aangestoken.
Huwelijk In het christendom wordt het huwelijk gezien als iets dat God verbonden heeft en wat de mens niet mag scheiden. Als eerst ga je naar het gemeente huis, waar je voor de burgerlijke stand in het huwelijk treed. Hier wordt officieel geregistreerd dat je man en vrouw bent. Dit doe je door elkaar het jawoord te geven en de huwelijksakte te tekenen. Deze huwelijksakte moet door twee getuigen van de bruid en twee van de bruidegom worden getekend. Nadat dit is gebeurt, ga je naar de kerk. Hier wordt nog een keer het jawoord gegeven, maar dit heeft eigenlijk geen recht meer. Ook de ringen worden hier om de ringvingers geschoven. Na afloop is er vaak nog een feest of een receptie. De vrouw in het christendom heeft ongeveer dezelfde taak als de man. De vrouw kan namelijk het huishouden doen, maar de man ook. Eerst was het zo dat alleen de vrouw het huishouden deed, maar dat is aan het veranderen. Veel vrouwen werken nu ook. De man doet dan niet altijd het huishouden, want je kunt ook beiden werken en samen het huishouden doen. Dood Als een lid van de katholieke gemeenschap overlijdt wordt het laatste oliesel uitgevoerd. Dit is een zalving die de ziel van de persoon voorbereid op de ontmoeting met God. Als degene overlijdt wordt de geest en het lichaam overgedragen aan God. In een katholieke gemeenschap wordt vaak eerst een avondwake gehouden, en daarna de begrafenis. Bij de avondwake wordt de overleden persoon herdacht. Bij de begrafenis wordt er afscheid genomen van de persoon, waarna hij begraven wordt of wordt gecremeerd. In de kerk wordt de kist met wierook omgeven, en met wijwater besprenkeld. Als de persoon begraven wordt, wordt de kist naar de begraafplaats gedragen. De pastor loopt voorop en dan volgt de kist met daarachter de familieleden van de overledene. Op de begraafplaats wordt een gebed uitgesproken waarbij de overledene aan de aarde wordt toevertrouwd. Opdracht 2: Probeer zoveel mogelijk te beschrijven wat de rituelen en symbolen zijn en wat ze betekenen. Naast het doopsel, het vormsel, het huwelijk en het overlijden binnen de katholieke gemeenschap, kent men ook nog de communie, de priesterwijding en het biechten. Deze zeven rituelen samen noemen we de zeven sacramenten van het christendom. Omdat ik de eerste vier al in de eerste opdracht heb beschreven, beschrijf ik nu de communie, de priesterwijding en het biechten. Communie Als een kind ongeveer zeven jaar is wordt de eerste heilige communie in de kerk gevierd. Dit komt na het doopsel, en wordt vóór het vormsel gedaan. De eerste communie is de eerste volledige deelname aan de kerkviering. De eerste heilige communie is, na het doopsel en vormsel, de voltooiing van de volwassenwording van de kerk. Je bent dan dus als het ware ‘echt’ lid van de kerkelijke gemeenschap. Oorspronkelijk vormen deze drie stappen één ritueel, zoals je nu nog kunt zien in het ritueel van het doopsel van volwassenen. Maar in de meeste katholieke gemeenschappen is dit ritueel in 3 delen verdeeld. Tijdens de communie krijgt het kind de eerste hostie, dit is het zogenaamde ‘lichaam van Jezus Christus’. Het kind mag vanaf nu in elke kerkviering aan de communie meedoen. Vandaar dat deze plechtigheid de eerste heilige communie wordt genoemd. Priesterwijding Een priester is een gewijde ambtsdienaar. Priesters bedienen de zeven sacramenten, verkondigen het Evangelie en leiden in opdracht van de bisschop de geloofsgemeenschappen. Het woord priester stamt af van het Griekse presbuteros, dat ‘oudste’ of ‘senior’ betekent. Het Nederlandse woord priester betekent ook cultische middelaar, dit betekent in het Romeins ook wel sacerdos. Een sacerdos bemiddelt tussen de goddelijke en de menselijke wereld. De katholieke priester handelt altijd in naam van de bisschop, die het Wijdingssacrament ontvangen heeft. Hij kan zowel als Pastor, Profeet en als Priester worden dienen. Als pastor leidt de priester de geloofsgemeenschap, zowel bestuurlijk als geestelijk. Als profeet verkondigt hij het Woord van God. Als priester bedient hij de sacramenten, dat wil zeggen dat hij door het verrichten van rituele handelingen het werk van Jezus Christus voortzet.
Biechten Als iemand lid wordt van een katholieke gemeenschap, is vertrouwen een belangrijk aspect. Men heeft vertrouwen in God, en God in hen. Heeft men dat vertrouwen beschaamd dan kan via de biecht vergiffenis gevraagd worden voor de zonden die zijn begaan. Uiteraard neemt men dan het voornemen niet meer te zondigen. Meestal wordt dit in een biechtstoel gedaan, die in de kerk aanwezig is. De pastoor kan als dienaar van God de zonden aanhoren en deze vergeven. De handelingen van de priester (zijn oordeel, bemoedigend woord, vaststelling van de mate van de boete en vooral de vrijspraak) wordt binnen de kerkgemeenschap beschouwd als het werk van Jezus Christus zelf. Zo wordt de vertrouwensband met God weer hersteld. Opdracht 3: Heeft het Christendom afbeeldingen van hun God? Zo ja, hoe wordt deze gesymboliseerd? Binnen het christendom, de katholieke gemeenschap, wordt God niet afgebeeld. De belangrijkste afbeelding binnen de katholieke gemeenschap is de zoon van God, genaamd Jezus. Deze wordt meestal afgebeeld aan het kruis. Opdracht 4: Wat is bij het Christendom de betekenis van bidden of mediteren? Worden hierbij symbolen of rituelen gebruikt? Zo ja, beschrijf ze. In het christendom is bidden eigenlijk niks anders dan praten met God. Voor de meeste christenen is bidden heel erg belangrijk. Het is een soort van vertrouwde levende relatie met God. Als het gaat om het gebed, dan moet je vooral denken aan vertrouwen. Bid je zonder vertrouwen, dan verliest het gebed een groot stuk van zijn kracht. Bidden is communiceren met God op een eerlijke en persoonlijke manier. Inhoudelijk kun je een aantal punten noemen bij het bidden, namelijk: Praten met God over wat ons bezighoudt Vrijmoedig spreken Ons hart uitstorten De open hand naar God opheffen Ons eigen werk bij God leggen Vragen om wat nodig is God vragen om alles wat wij of anderen naar ons inzicht nodig hebben Uithuilen en opnieuw beginnen Danken en prijzen Een schreeuw in nood, in wanhoop
Bij het bidden kan gebruik gemaakt worden van een rozenkrans en wijwater. De rozenkrans is een gebedssnoer (met 15 grote en 150 kleine kralen), dat wordt gebruikt voor het rozenkransgebed. Dit bestaat uit 150 maal (15 x 10) het Wees Gegroet, afgewisseld, na ieder 10e kraal, met een Onze Vader. In plaats van het volledige rozenkransgebed wordt meestal een derde deel gebeden. Wijwater is gezegend heilig water, waarmee men meestal een kruis maakt. Men vouwt de handen en bid tot God. In de kerk wordt behalve dit, meestal ook nog geknield op de grond. Tijdens de communie kijken de voorgangers (de pastors) naar het beeld van Jezus, de zoon van God en houden de hostie in de richting van het beeld omhoog. Behalve de hostie, wordt ook wijn gebruikt bij de communie. De hostie is een symbool voor het lichaam van Jezus Christus en de wijn is een symbool voor het bloed van Jezus Christus. Opdracht 5: Komen de gelovigen van het Christendom samen? Worden er bij deze samenkomsten symbolen en rituelen gebruikt? Zo ja, welke? In een katholieke gemeenschap komen de gelovigen samen in een zogenaamde kerk. In alle christelijke landen werden door de eeuwen heen prachtige kerken en kathedralen gebouwd. Hoge torens, uit steen gehouwen figuren sieren deze gebouwen, die meestal tot de mooiste van de stad behoren. Hoewel kerken erg verschillen in bouwstijl zijn, zijn ze allemaal gebouwd om het christelijke geloof te belijden. Men komt hier om samen te bidden, te zingen, tot bezinning te komen, enz. In de kerk worden de symbolen en rituelen die genoemd zijn ook gebruikt. Bij de ingang van de kerk staat bijvoorbeeld wijwater, waar je een kruis mee kunt maken voordat je de kerk betreed. Verder kan er tijdens het bidden een rozenkrans worden gebruikt. Tijdens de viering wordt ook de communie uitgevoerd. De voorgangers (pastors) spreken een gebed uit. Hierna gaan alle kerkgangers (behalve de kinderen die nog geen communie hebben gedaan) naar voren om een zegen te ontvangen. Ook krijg je hierbij de hostie, het lichaam van Jezus Christus. Bij bijzondere rituelen worden weer andere symbolen gebruikt, bijvoorbeeld bij het dopen, de eerste heilige communie en het vormsel. Dit staat beschreven in opdracht een en twee.