De negatieve aspecten van de computer

Inhoudsopgave: Virussen:  Wat is een virus?  Hoe komt u eraan?  Wat kunt u doen om het te voorkomen?  De belangrijkste acties bij virussen.  Wat te doen bij besmetting ?  Overheisdbeleid. Hackers:  Wat zijn hackers?  Wat te doen om het te voorkomen?  Overheidbeleid ten aanzien van hackers.  Snelle tips. Elektronische fraude:  Wat is elektronische fraude?  Hoe vindt elektronische fraude plaats?  Het voorkomen van elektronische fraude.  Crisis bij elektronische fraude.  Overheidsbeleid op het gebied van
elektronische fraude. Misbruik persoonlijke gegevens  Wat is misbruik persoonlijke gegevens?  Hoe vindt misbruik persoonlijke gegevens plaats?  Voorkomen van misbruik persoonlijke gegevens.  Wat te doen bij misbruik van persoonlijke gegevens?  Beleid op het gebied van persoonlijke gegevens. Ongewenste inhoud:  Wat is ongewenste inhoud en waarom is het er?  Prefentie en oplossingen.  Crisis bij ongewenste inhoud. Eigen mening: Conclusie:
Inleiding: Wij hebben voor deze onderwerpen gekozen, omdat er erg veel informatie over te vinden was. Wij hebben ons werkstuk uitgebreid naar hackers, elektronische fraude, misbruik persoonlijke gegevens en ongewenste inhoud, omdat wij vonden dat deze onderwerpen er goed bij aansloten en ons werkstuk meer kwaliteit en kwantiteit zouden geven. We hebben het werkstuk zo gemaakt dat iemand die absoluut geen verstand heeft van computers het ook kan begrijpen en er iets van kan leren. Het werkstuk is zo overzichtelijk mogelijk opgesteld zodat het niet verwarrend wordt vanwege de vele bladzijdes. Het is verdeeld in 5 hoofdstukken met ieder een aantal paragraven. Wij hoopten om met een goede samenwerking een heel mooi werkstukje in elkaar te zetten, met een mooie omslag, een goede inhoud, een uitgebeid interview en dat het interessant en leerzaam is om te lezen. Wij hebben heel wat uurtjes in dit werkstuk gestopt en hopen dat onze doelstellingen bereikt zijn. Virussen:  wat is een computer virus en hoe komt u eraan?  tips om besmetting te voorkomen of te bestrijden?  wat te doen bij een besmetting  overheidsbeleid
Drie snelle tips om besmetting te voorkomen of te bestrijden: 1. Pas op met e-mail bijlagen; 2. Anti-virusprogramma gebruiken; 3. Back-ups maken. Wat is een virus? Een computervirus is een programma dat bestanden of andere programma's infecteert. Het zal proberen zichzelf verder te verspreiden, en het kan een ongewenste handeling verrichten op uw computer. Dit kan uiteenlopen van een boodschap op uw beeldscherm tot het wissen van belangrijke bestanden op uw harde schijf. Door dat laatste kan het gebeuren dat uw computer bijvoorbeeld niet meer wil opstarten. Wereldwijd zijn er meer dan 50.000 computervirussen bekend. Een virus wordt overgebracht van computer naar computer als geïnfecteerde programma's worden gebruikt of als geïnfecteerde documenten worden geopend. De meeste virussen verspreiden zich via bijlagen (attachments) van e-mails. Ook kunnen virussen overgebracht worden via diskettes en cd-roms of door het binnenhalen (downloaden) van bestanden. Er zijn ook andere programma's met een vernietigende werking, die formeel geen virussen zijn. Dit zijn Wormen en Trojaanse Paarden. Wormen zijn programma's die zichzelf dupliceren zonder zich aan andere programma's te hechten. Trojaanse paarden zijn programma's die doen alsof ze bepaalde functies uitvoeren, terwijl ze in werkelijkheid iets totaal anders doen. Tenslotte zijn er nog de zogenaamde hoaxes. Dat zijn e-mailberichten die de ontvanger onder valse voorwendselen vragen om het bericht naar zoveel mogelijk anderen door te sturen. Ze hebben als doel het e-mailverkeer door overbelasting plat te leggen. Hoe komt u eraan? Een virus wordt overgebracht van computer naar computer als de gebruiker geïnfecteerde programma's gebruikt of als geïnfecteerde documenten worden geopend. De meeste virussen zijn het gevolg van het openen van bijlagen (attachments) bij e-mails. Ook kunnen virussen overgebracht worden door het openen van documenten en binnengehaalde programma's, zoals spelletjes, of via diskettes en cd-roms. Wat kunt u doen om infectie met een virus te voorkomen of te bestrijden? De belangrijkste acties:  Voorzichtig omgaan met e-mail en e-mail bijlagen  Back-ups maken  Een anti-virus programma gebruiken

Overige maatregelen:  Een 'personal firewall' installeren  De Windows Scripting Host verwijderen  Speciale 'probing' webservers gebruiken  Onnodige programma's verwijderen  Een secure webmail account gebruiken  Instellen van webbrowser
Belangrijkste acties: Voorzichtig omgaan met e-mail en e-mail bijlagen
Open nooit zomaar een e-mail bijlage (attachment), zeker niet als een algemene tekst aangeeft dat u deze moet openen. Uitvoerbare bestanden (zoals .EXE, .COM, .PIF, .BAT en .VBA en vele anderen), maar ook de Miscrosoft Office bestanden (zoals .DOC, .XLS) kunnen veel schade aanrichten als ze een virus bevatten. Wees er eerst zeker van dat hetgeen u ontvangt iets is dat u verwacht en gooi het anders weg. De meeste virusbesmettingen vinden plaats via e-mail. Controleer (dit wordt ook wel scannen genoemd) voordat u ze opent alle bijlagen door middel van een anti-virusprogramma. Wees ook voorzichtig met bestanden of programma's die u van internet, diskette of CD-ROM haalt. Controleer ze altijd eerst met een anti-virusprogramma en open in principe geen programma's of bestanden die u niet vertrouwt. Back-ups maken
Regelmatig back-ups maken is heel belangrijk. Dit zorgt ervoor dat u in een noodgeval al uw gegevens en programma's opnieuw kunt installeren. Bedenk hierbij dat uw gegevens nog veiliger zijn als u de kopie op een veilige plaats, niet op dezelfde lokatie als uw computer, bewaart. Ga voor uzelf na welke gegevens u echt niet kwijt wilt en maak dan een keuze voor een back-up oplossing. Vaak is het al voldoende om de voor u waardevolle gegevens op een CD-ROM te branden en deze elders te bewaren. Indien u echter zwaar getroffen zou worden door het verlies van gegevens en programma's is het zinvol te overwegen gespecialiseerde hard- en software aan te schaffen. De prijs hiervoor is normaal gesproken slechts een fractie van wat u voor uw computer hebt betaald. Informeer hiernaar bij uw computerleverancier. Een anti-virusprogramma gebruiken
Door een anti-virusprogramma te installeren kunt u zich beschermen tegen potentieel kwaadaardige programma's die u binnenhaalt of die u bijvoorbeeld via e-mail worden toegestuurd. Als een anti-virusprogramma niet al bij aanschaf van uw computer is meegeleverd, kunt u deze van internet downloaden (sommigen gratis) of bij computerzaken kopen. Overzichten van leveranciers kunt u onder andere vinden op antivirus.pagina.nl (onder het kopje Antivirus software), computerbeveiliging.pagina.nl (onder het kopje Anti Virus), security.nl en de sif. In de links-sectie van deze site staan meer antivirus links. Belangrijk is wel dat u de databestanden van het anti-virusprogramma regelmatig ververst (update), omdat er voortdurend nieuwe virusprogramma's bijkomen. Ook al heeft u een anti-virusprogramma geïnstalleerd, toch is altijd voorzichtigheid geboden bij het openen van emailbijlagen. Om op de hoogte te blijven is het verstandig regelmatig sites met de laatste informatie te bezoeken. Een voorbeeld van een dergelijke, Nederlandstalige, site is virusalert
Tegenwoordig bieden ook steeds meer providers aan om uw binnenkomende e-mail al op hun server te scannen. Voor veel personen is dit een uitstekende manier om e-mail gescand te krijgen. Let wel: een eigen virusscanner is dan nog wel nodig als u ook bestanden via CD-ROM en diskettes uitwisselt of van internet downloadt. Tenslotte is er nog een aardige test die u kunt doen om te zien of uw anti-virusprogramma werkt. Deze test heet de eicar-test en bestaat uit een bestandje dat u kunt downloaden (of zelf kunt maken) en dat vervolgens door uw anti-virusprogramma als virus herkend moet worden. Meer informatie hierover (in het Engels) en het downloadbare-bestand in diverse vormen vindt u op de eicar-site. Het is wel aan te raden de tekst op deze site eerst goed door te lezen om te weten wat u door middel van de bestanden kunt testen. Overige maatregelen: Een 'personal firewall' installeren
Een personal firewall ('brandwerende muur') is een programma dat de enige doorgang tussen het internet en de computer vormt. Hiermee kunt u in- en uitgaand internetverkeer bewaken en uw PC voor inbraak van buitenaf beschermen. Ook kunnen Trojaanse paarden worden opgespoord wanneer deze proberen vanaf de PC contact te zoeken met hackers. Via het internet zijn vele personal firewalls te koop of te downloaden. Er zijn ook programma's die eigenschappen van een firewall combineren met programma's die tegen 'indringers' beschermen (intrusion detection systems, IDS). Deze houden andere programma's en processen op de PC in de gaten, zodat gegevens of configuraties van de PC niet worden misbruikt of beschadigd. De Windows Scripting Host verwijderen
Heel veel virussen werken via Visual Basic Scripting. Dit is een programmeertaal waarmee op Microsoft systemen toepassingen geschreven kunnen worden. Als de Windows Scripting Host, die zorgdraagt voor het uitvoeren van deze toepassingen, van uw systeem wordt verwijderd kunnen deze virussen hun schadelijke werk niet meer doen. In de praktijk zult u hier meestal niets van merken. U kunt de Windows Scripting Host verwijderen via de Windows Setup. In Windows 98: Klik Start>Instellingen>configuratiescherm

Kies Software>Windows Setup
Kies Bureau-accessoires>Details
Verwijder het vinkje voor Windows Scripting Host
Klik O.K. en sluit de vensters
Speciale 'probing' webservers gebruiken
Probing webservers bepalen in opdracht van de gebruiker vanaf het internet in hoeverre Trojaanse paarden zijn geïnstalleerd. Dat doen ze door te kijken of gereageerd wordt op verzoeken vanaf de webserver. Een voorbeeld van een dergelijke Nederlandstalige scan vindt u bij bART Internet Services
Merk wel op dat deze scans slechts beperkt van omvang zijn en dat ze dus geen echte garantie geven dat er niets aan de hand is. U dient in ieder geval een virusscanner te installeren en de databestanden hiervan regelmatig te verversen. Verwijder onnodige programma's
Indien programma's niet strikt noodzakelijk zijn, kunt u deze beter van uw harde schijf verwijderen. Denk hierbij aan programma's waar u ooit een demonstratie-versie van hebt geïnstalleerd en programma's die u al langere tijd niet meer gebruikt. U kunt ze meestal met de (de-)installatie functionaliteit van uw besturingssysteem of vanuit de programma's zelf de-installeren. Een secure webmail account gebruiken
Via de provider kunt u meestal een webmail account gebruiken als alternatief voor een mailprogramma van een kantoorapplicatie. Vaak biedt een dergelijke account ook de mogelijkheid om alle bijlagen te scannen op virussen voordat u ze op uw eigen computer binnenhaalt. Instellen van webbrowser

Naast informatiebestanden bevatten internetpagina's soms kleine programma's. In de meeste browsers kan men aangeven in hoeverre men het gebruik van deze Java Applets, Javascript en ActiveX Applets toestaat. Over het algemeen geldt dat hoe meer men toestaat, hoe ontvankelijker de computer is voor virussen en inbraken. Opgemerkt dient echter te worden dat met name Javascript inmiddels op veel sites wordt toegepast en dat het uitzetten hiervan het surfgenot voor sommigen reduceert. Wat te doen bij een besmetting met een virus
Als uw computer de volgende signalen vertoont, is het mogelijk dat er besmetting met een virus heeft plaatsgevonden:  Programma's doen er langer over om te laden  Programma's crashen zonder aanwijsbare reden  Bestanden verdwijnen en/of raken vervuild  Programma's die voorheen gewoon werkten weigeren nu zonder dat de systeem configuratie is veranderd  Sommige bestanden zijn groter dan normaal  U krijgt geen toegang tot uw harde schijf  U ziet vreemde video beelden op uw monitor
Als u denkt dat uw computer is besmet, is het in ieder geval raadzaam de volgende handelingen uit te voeren: Een virusscanner activeren. Als de virusscanner een eventueel virus kan identificeren, kan deze ook het virus verwijderen. Heeft u nog geen virusscanner en wilt u het virus zo snel mogelijk verwijderen, dan kunt u met een on-line virusscanner het virus verwijderen (op antivirus.pagina.nl vindt u bijvoorbeeld een aantal opties onder het kopje Security test online). De besmette bestanden verwijderen en opnieuw installeren met de originele software. Op diverse websites, vaak die van leveranciers van virusscanners, staat aangegeven hoe u specifieke virussen kunt verwijderen. Als u weet dat u een bepaald virus heeft opgelopen kunt u deze aanwijzingen volgen. Voor meer informatie zie Preventie en Links. Overheidsbeleid ten aanzien van virussen Het verspreiden van virussen is strafbaar gesteld in artikel 350a en 350b van het Wetboek van Strafrecht. Artikel 350 Wetboek van Strafrecht ziet toe op het wissen, veranderen, dan wel het onbruikbaar of ontoegankelijk maken van gegevens. In lid 3 is een bepaling opgenomen die het verspreiden van virussen strafbaar stelt: "Hij die opzettelijk en wederrechtelijk gegevens ter beschikking stelt of verspreidt die bedoeld zijn om schade aan te richten door zichzelf te vermenigvuldigen in een geautomatiseerd werk, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie." In Artikel 350b lid 2 Wetboek van Strafrecht wordt vervolgens ook het verspreiden van virussen door onvoorzichtigheid, onachtzaamheid of nalatigheid strafbaar gesteld. Ook in Europees verband is in het verdrag "Crime in Cyberspace" van de Raad van Europa een strafbaarstelling met betrekking tot het verspreiden van virussen opgenomen. De Nederlandse wetgeving voldoet aan deze eisen en is zelfs uitgebreider. Want in het wetsvoorstel Computercriminaliteit II is ook de wijziging opgenomen van gegevens die gedurende telecommunicatie worden overgedragen. Hackers  Wat zijn hackers en wat doen ze?  Wat kunt u doen om inbraak te voorkomen?  Als er is ingebroken  Overheidsbeleid ten aanzien van hackers Drie snelle tips om inbraak te voorkomen  Installeer een personal firewall  Zorg voor up-to-date software  Gebruik veilige wachtwoorden Wat zijn hackers? Van het begrip 'hacker' zijn veel definities in omloop. In de media worden meestal mensen bedoeld die inbreken in een computer of een netwerk. Ook het blokkeren van websites is een activiteit waar hackers zich mee bezighouden. De gevolgen hiervan kunnen ernstig zijn. Ze variëren van misbruik van persoonlijke gegevens (bankrekeninginformatie, creditcardnummer, enz.), en het wissen van uw harde schijf tot het gebruiken van uw computer om ongewenste handelingen te verrichten (het opslaan van illegaal materiaal bijvoorbeeld). Het is dus mogelijk dat uw computer gebruikt wordt door iemand anders voor zijn of haar eigen doeleinden. Het is dus belangrijk dat u maatregelen treft om dit te voorkomen. Kleine kanttekening: er zijn ook mensen die onderscheid maken tussen crackers en hackers. Daarbij zijn crackers degenen die website kapot maken etcetera en hackers degenen die al hun kennis voor positieve doeleinden aanwenden. Wat doen hackers? Hackers kunnen zich op een aantal manieren toegang tot uw gegevens verschaffen of uw gegevens onbruikbaar maken. De belangrijkste zijn: Afluisteren (e-mail, wachtwoord enz.) In principe is uw e-mail door iedereen 'af te vangen'. Voor mensen die weten wat ze moeten doen is uw e-mail heel eenvoudig te lezen. Om dit te voorkomen kunt u versleuteling (encryptie) gebruiken wanneer u e-mail verstuurt. Zie verder preventie. Ook uw webformulieren, met bijvoorbeeld bestellingen en creditcard gegevens, en uw wachtwoorden kunnen worden afgeluisterd wanneer ze onversleuteld worden verzonden. Hier leest u hoe versleuteling praktisch in zijn werk gaat en hoe u een verbinding kunt herkennen die versleuteling gebruikt. Kraken

Hackers proberen soms in te breken door diverse combinaties van gebruikersnamen en wachtwoorden uit te proberen. Dat kan met behulp van programmatuur die automatisch alle eenvoudige combinaties scant. Een goed wachtwoord (password) is daarom belangrijk. Het wachtwoord geeft u toegang tot diensten, maar is tevens uw 'legitimatiebewijs'. Het ligt voor de hand om een simpel en makkelijk te onthouden wachtwoord te kiezen, maar bedenk dat zo'n wachtwoord makkelijker te achterhalen is door een hacker. Uw wachtwoord is dan een zwakke schakel in uw beveiliging. Hackers kunnen ook door eigenschappen of zwakheden van het besturingssyteem toegang tot uw computer verkrijgen. Een goed voorbeeld hiervan is de bestands- en printer-deling in MsWindows computers. Daarmee delen mensen de bestanden en de printer met elkaar in een lokaal netwerk. Als de computers dan zonder een beveiliging (firewall) met het internet verbonden zijn, kan iemand buiten het lokale netwerk zich toegang verschaffen tot de wachtwoorden en andere gegevens die op de harde schijf zijn opgeslagen. Op de site van Provider Xs4all is een goede handleiding te vinden waarin beschreven wordt hoe bestands- en printerdeling uitgezet kan worden. Indien u zelf een website beheert, kan deze gekraakt worden wanneer hackers toegang krijgen tot de account waarop de website staat. Het 'bekladden' (defacen) van websites is een onder hackers geliefde sport, waarbij overigens vooral bedrijven en instellingen het doelwit zijn. Dit kan gebeuren doordat het wachtwoord gekraakt wordt, maar ook doordat er lekken zitten in de beveiliging van de account. Als uw website op een server van een provider draait, is deze in principe verantwoordelijk voor het bijhouden van de informatie over deze lekken. Hij moet ook zorgen voor een goede actuele beveiliging van uw account. Informeer bij uw provider in hoeverre hier daadwerkelijk aandacht aan wordt besteed. Trojaanse Paarden
Trojaanse paarden (zie virussen) zijn bestanden die zich net als een virus op uw computer nestelen. Door middel van Trojaanse Paarden kan informatie vanaf uw computer worden verzonden naar hackers. Ook kunnen ze uw computer gebruiken om ongewenste activiteiten uit te voeren. Denial of Service (DoS) aanvallen
Denial of Service (DoS) aanvallen zijn bedoeld om netwerken of websites plat te leggen door ze te overladen met data (of gegevensverkeer). Een Denial of Service aanval neemt het doelwit feitelijk in een houdgreep. Het doel is niet om informatie te verkrijgen maar om een netwerk of website ontoegankelijk te maken. In die zin vormen ze een serieuze bedreiging. Bij sommige aanvallen worden meerdere (meestal gekraakte) computers gebruikt om een website plat te leggen. Dat kan bijvoorbeeld met computers die online zijn, terwijl er niet op gewerkt wordt. Thuisgebruikers zullen niet snel het slachtoffer worden van een Denial of Service aanval, omdat ze als doel niet zo interessant zijn. Wat kunt u doen om inbraak te voorkomen?  Installeer een personal firewall  Zorg voor up-to-date software  Gebruik veilige wachtwoorden  Wees voorzichtig met persoonlijke gegevens  Versleutel uw e-mail  Installeer niet zomaar software  Surf veilig  Sluit uw computer af voor het delen van bestanden en printers  Zet uw computer uit
Als er is ingebroken
Of er op uw computer ingebroken is heel moeilijk te achterhalen tenzij een hacker iets heel opvallends doet. Er zijn een aantal kenmerken die soms verband houden met inbraak op uw computer:  de harde schijf vertoont activiteit terwijl daar geen reden voor is;  uw computer zoekt spontaan verbinding met het internet;  uw computer loopt vast terwijl u op het internet bezig bent;  uw computer verricht in het algemeen handelingen waar u niet om gevraagd heeft. Deze kenmerken kunnen echter ook een andere oorzaak hebben, bijvoorbeeld een tekort aan geheugen of reguliere programma's die vastlopen. Daarom is het altijd verstandig een firewall te installeren. Een personal firewall geeft u, in combinatie met een virusscanner, een indicatie of er ongewenste bestanden op uw computer staan. Zo kunt u er ook achterkomen of er activiteit vanaf uw computer plaatsvindt waar u geen weet van hebt. Indien u weet dat een hacker op uw computer heeft ingebroken, doe dan aangifte bij de politie en meldt het in ieder geval bij uw provider. Is uw eigen website gekraakt, neem dan meteen contact op met uw provider. Deze kan de gekraakte site uit de lucht halen en maatregelen treffen om zijn server (uw website) beter te beschermen. Uw provider kan u ook adviseren welke stappen u verder moet nemen. Overheidsbeleid ten aanzien van hackers Op basis van de Wet Computercriminaliteit kan computerfraude bestreden worden. Voor 1993 konden beveiligingsinbreuken alleen worden aangepakt als er sprake was van bijvoorbeeld vernieling of diefstal. Het enkel en alleen rondneuzen in een computersysteem was niet strafbaar. Tegenwoordig kan op grond van de Wet Computercriminaliteit hacken strafbaar worden gesteld. Er is in dat geval sprake van computervredebreuk. Artikel 138a, lid 1, van het Wetboek van Strafrecht luidt: 1. Met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie wordt, als schuldig aan computervredebreuk, gestraft hij die opzettelijk wederrechtelijk binnendringt in een geautomatiseerd werk voor de opslag of verwerking van gegevens, of in een deel daarvan, indien hij: a. daarbij enige beveiliging doorbreekt of
b. de toegang verwerft door een technische ingreep, met behulp van valse signalen of een valse sleutel dan wel door het aannemen van een valse hoedanigheid. 2. Met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of een boete van de vierde categorie wordt gestraft computervredebreuk, indien de dader vervolgens gegevens die zijn opgeslagen in een geautomatiseerd werk waarin hij zich wederrechtelijk bevindt, overneemt of voor zichzelf of een ander vastlegt. 3. Met gevangenisstraf van ten hoogste drie jaren of geldboete van de vierde categorie wordt gestraft computervredebreuk gepleegd door tussenkomst van een openbaar telecommunicatienetwerk indien de dader vervolgens: a. met het oogmerk zich wederrechtelijk te bevoordelen gebruik maakt van de verwerkingscapaciteit van een geautomatiseerde werk; b. door tussenkomst van het geautomatiseerd werk waarin hij is binnengedrongen de toegang verwerft tot het geautomatiseerd werk van een derde. In het wetsvoorstel Computercriminaliteit II wordt artikel 138a van het Wetboek van Strafrecht enigszins gewijzigd. In de nieuwe redactie is niet alleen het opnemen van gegevens die zich op het moment van de inbraak al in het systeem bevinden, strafbaar. Ook het aftappen of opnemen van gegevens die ten tijde van de computervredebreuk binnenkomen (de 'stromende gegevens'), kan tot vervolging leiden. In internationaal verband heeft de Raad van Europa een ontwerp opgesteld voor een verdrag over cybercriminaliteit, de zogenaamde 'Draft Convention on Cybercrime'. Met dit ontwerpverdrag, dat eind juni is uitgebracht, is een internationale strategie ontwikkeld om internet-misdaad te bestrijden. Op dit moment is de overheid bezig een Computer Emergency Response Team - ook wel CERT genoemd - op te richten. Dit team wordt ingezet om beveiligingsinbreuken op te lossen. Mogelijk zal het CERT ook waarschuwingen uitbrengen over de laatste virussen, softwaregaten en beveiligingslekken en aangeven hoe problemen hierbij opgelost kunnen worden. Een aantal providers, waaronder KPN en SURFnet, hebben zelf een CERT opgericht. Via deze website wordt u op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen rondom de overheidsCERT. Drie snelle tips om inbraak te voorkomen  Installeer een personal firewall  Zorg voor up-to-date software  Gebruik veilige wachtwoorden

Installeer een personal firewall
Een personal firewall (een 'brandwerende muur' als persoonlijke beveiliging) is een programma dat de enige doorgang vormt tussen de computer en het internet. Deze bewaakt inkomend en uitgaand internet verkeer en beschermt de computer tegen misbruik van buitenaf. Wanneer u een personal firewall op uw computer heeft geïnstalleerd, kunt u zien wie er toegang probeert te krijgen tot uw computer. Verder kunnen Trojaanse paarden opgespoord worden wanneer deze proberen vanaf uw computer contact te zoeken met hackers. In de winkel en via het internet zijn vele personal firewalls te koop of te downloaden. Vanaf de links-sectie van deze site wordt u doorverwezen naar sites die overzichten van leveranciers bieden. Er bestaan ook programma's die firewall-eigenschappen combineren met programma's die tegen 'indringers' beschermen (Intrusion Detection Systems, IDS). Deze programma's houden andere programma's en processen op de computer in de gaten, zodat gegevens of configuraties niet worden misbruikt of beschadigd raken. Zorg voor up-to-date software
Hackers maken vaak gebruik van veiligheidslekken in software. De meeste softwareleveranciers brengen vrij snel nadat een lek is ontdekt een aanpassing van het programma uit. Dit wordt een update of patch genoemd. In het veelgebruikte besturingssysteem Microsoft Windows zit tegenwoordig een 'Windows Update' mogelijkheid. U kunt deze knop vinden in het Startmenu, bij de instellingen (settings). Ook kunt u de update via uw Internet Explorer browser (onder extra of tools) starten of naar de Microsoft update site gaan. Door deze 'critical update' uit te voeren bent u in ieder geval verzekerd van de meest recente preventiemaatregelen tegen lekken in uw besturingssysteem en eventuele andere Microsoft produkten. Gebruik veilige wachtwoorden
Ter beveiliging kunt u uw computer en programma's meestal zo instellen dat u eerst een wachtwoord (password) moet intikken voordat u aan de slag kunt. Een wachtwoord moet minimaal 8 karakters tellen in een liefst zo ongebruikelijk mogelijke combinatie van letters en cijfers. Dit is vooral bedoeld om het hackers moeilijker te maken uw wachtwoord te kraken. Om een derdelijk wachtwoord makkelijk te onthouden, kunt u voor de samenstelling bijvoorbeeld de eerste letter van een makkelijk te onthouden zin gebruiken, gevolgd door cijfers of tekens. Bijvoorbeeld "hoe oud is joost van katrien" wordt "hoijvk14". Een andere optie is het vervangen van letters door gelijkende cijfers of tekens. Zo kan "citroenen" worden omgevormd tot "c!tr03n3n". Verder is het belangrijk om regelmatig uw wachtwoord te veranderen, zodat u steeds opnieuw beveiligd bent. Geef aan zo min mogelijk mensen uw wachtwoord door en laat het nooit op een briefje rondslingeren. Elektronische Fraude  Wat is elektronische fraude?  Hoe vindt elektronische fraude plaats  Het voorkomen van elektronische fraude  Crisis bij elektronische fraude  Overheidsbeleid op het gebied van elektronische fraude Wat is elektronische fraude? Onder elektronische fraude kunnen we een aantal vormen van frauduleus gedrag vangen. Dit omvat onder meer:  Fraude met betalingen
Dit kan plaatsvinden als u via internet producten koopt.  Onbetrouwbare leveranciers
Dit kunnen leveranciers zijn die uitsluitend tot doel hebben u op te lichten, maar ook leveranciers die slechte producten of diensten leveren. Een partij op internet kan zich voor iemand anders voordoen dan hij in werkelijkheid is. Dit noemen we identiteitsfraude. Ook het aannemen van uw identiteit door een andere partij om bijvoorbeeld bestellingen te doen valt hieronder.  Problemen met internetbankieren
De Nederlandse banken besteden veel aandacht aan de beveiliging van internetbankieren. Ondanks de beveiliging kunt u hierbij het slachtoffer worden van fraude. Persoonsgegevens kunnen worden gestolen, bijvoorbeeld door inbraak op een computer waar gegevens van personen zijn opgeslagen. Deze zaken worden in een ander gedeelte van deze site behandeld.
Hoe vindt elektronische fraude plaats? Fraude met betalingen
Elektronische fraude kan plaatsvinden door onderschepping van de gegevens die u over het internet verstuurt. Een andere mogelijkheid is een inbraak bij het bedrijf aan wie u uw gegevens verstrekt. Met name bij betalingen met een creditcard bestaat het risico dat deze gegevens in verkeerde handen vallen, indien u of degene aan wie u betaalt onvoorzichtig omgaat met deze gegevens. Ook kunnen partijen u onder voorwendselen programmatuur toesturen die u dient te installeren (of deze programmatuur in een virus verpakken). Wanneer u dan bijvoorbeeld gaat internetbankieren worden uw gegevens niet naar de bank gestuurd maar naar een andere partij, de fraudeur. Onbetrouwbare leveranciers
Onbetrouwbare leveranciers zijn er op het internet net zo veel als in de 'offline' wereld. Een probleem is echter dat het een stuk moeilijker is deze onbetrouwbare leveranciers op het internet te herkennen. Ze kunnen een fraaie website hebben die sprekend lijkt op de website van een bekende en betrouwbare leverancier, maar in de praktijk slechte spullen leveren of zelfs in het geheel niet leveren. Er zijn sites die u heel wat guldens lichter maken door u - zonder dat u het doorhebt - een verbinding te laten maken tussen uw telefoon en een betaal-nummer in binnen- of buitenland. Als consument wordt u aangesproken door de dienstverlening van zo een bedrijf, maar u kunt niet de juiste inschatting maken hoe duur deze dienstverlening is. Het terugvorderen van uw betaling kan dan een hele klus worden. Veel onbetrouwbare leveranciers zijn in het buitenland gevestigd. Wat het moeilijker maakt om te bepalen of de leverancier betrouwbaar is. Is er sprake van fraude dan zijn er nog de juridische complicaties door de vestiging in het buitenland. Identiteitsfraude kan plaatsvinden doordat de oorspronkelijke site gekraakt is en u nu op de site van de frauderende partij bent zonder dit door te hebben, maar het kan ook voorkomen dat een partij merkartikelen aanbiedt, maar vervalsingen levert. Doordat u de koopwaar niet direct kunt bekijken, is dit moeilijk van tevoren in te schatten. Internetbankieren
Internetbankieren is door de Nederlandse banken op technologisch niveau goed beveiligd. Bij fraude wordt hier dan ook meestal gebruik gemaakt van misleiding, bijvoorbeeld door u (onterecht) te vertellen dat het website adres van de bank veranderd is. Dat kan in een officieel lijkende brief staan. Ook kunt u een e-mail ontvangen, waarbij de afzender uw bank lijkt te zijn. In deze e-mail wordt u verzocht een als attachment bijgesloten programma te installeren. Dit programma kan dan allerlei gegevens van uw computer aan de frauderende partij sturen. Een uitgebreidere beschrijving hiervan vindt u in de pagina's over hackers. Het voorkomen van elektronische fraude Elektronische fraude bij betalingen, door leveranciers of bij internetbankieren is te voorkomen door een combinatie van technische maatregelen en gezond verstand. Daarnaast is er ook wetgeving, die uw rechten waarborgt. U dient in ieder geval op te letten bij wie u bestelt en/of betaalt. Of een winkel al dan niet bonafide is kan op een vergelijkbare wijze worden vastgesteld voor internetwinkels als voor winkels die we in de 'offline' wereld tegenkomen. Meestal gaan we af op de naam of hebben we van anderen begrepen dat het betreffende bedrijf als bonafide bekend staat. Zie verder ook de pagina's over. Het is verstandig om, met name bij wat duurdere bestellingen, uw rechten te kennen. Weet wanneer u een betaling en/of bestelling ongedaan kunt maken en weet bij wie u bestelt zodat u in staat bent de juiste partij aan te klagen mocht dit nodig zijn. Een overzicht van uw rechten en plichten kunt u hier vinden. Zorg bij twijfel altijd dat u nadere informatie inwint. Als u bijvoorbeeld informatie van uw bank krijgt die u niet geheel vertrouwt, kan een enkel telefoontje naar de helpdesk van uw bank u zekerheid geven. De technische maatregelen die u kunt nemen zijn:  Kies de betaalmethode die u het meest geschikt acht. Betaal op een veilige wijze die voldoet aan de voorwaarden die u daaraan stelt. Bij bestellen en betalen staat een overzicht van de diverse betaalmethodes en de voor- en nadelen daarvan.  Zorg dat u gevoelige gegevens (zoals creditcard gegevens) nooit achterlaat op een site die u niet vertrouwt of verstuurt via een onbeveiligde verbinding. U kunt een beveiligde verbinding herkennen aan het ongebroken sleuteltje of slotje onderaan de pagina in uw browser gedurende de tijd dat u verbonden bent met de website van het bedrijf. Daarnaast kunt u een dergelijke verbinding herkennen aan het webadres (URL) dat begint met https:// in plaats van met http:// Ook zal uw browser u in het algemeen waarschuwen wanneer u een beveiligde verbinding opent en sluit of wanneer er pagina' zijn die gedeeltelijk gebruik maken van beveiligde elementen.  Voorkom inbraken op uw computer. Crisis bij elektronische fraude Fraude met betalingen
Wordt u slachtoffer van elektronische fraude bij betalen via internet dan kunt u, binnen 30 dagen na het ontvangen van het afschrift van bank of giro, als volgt handelen: 1. Doe eerst aangifte bij de Politie, dan wordt gauw duidelijk of er meer slachtoffers zijn. Het is ook aan te bevelen om dergelijke voorvallen bij de Consumentenbond of thuiswinkel.org aan te melden. 2. U kunt een creditcard-betaling vaak via de creditcard-maatschappij terug laten draaien mits u daar zeer goede gronden voor heeft en dit tijdig doet. Indien u op een andere wijze betaald heeft kunt u ook de voor de betaling verantwoordelijke instantie (bv de bank) op de hoogte stellen en om assistentie of vergoeding van de geleden schade vragen. 3. U kunt het internetbedrijf, net als ieder ander bedrijf, in een brief aansprakelijk stellen voor de geleden schade. Bij surseance van betaling of faillissement wordt u dan als één van de schuldeisers bekend bij de curator. Een probleem is wel dat consumenten meestal als één van de laatsten op de lijst worden opgenomen en u bent in dat geval dus waarschijnlijk uw geld kwijt. Onbetrouwbare leveranciers
Wanneer u spullen geleverd hebt gekregen waar u niet tevreden over bent, moet u deze in principe kunnen retourneren. Als dit echter niet lukt, omdat u bijvoorbeeld niet weet waarnaartoe u deze spullen moet retourneren, of als de leverancier zich in een ver buitenland bevindt, wordt het moeilijk. U kunt dezelfde stappen volgen als bij fraude met betalingen en bij echt grote schade is het mogelijk verstandig een advocaat in te schakelen. Internetbankieren

Indien u het idee hebt dat u slachtoffer bent geworden van fraude bij internetbankieren, dient u allereerst contact op te nemen met uw bank. Zij kunnen dan voor en met u nagaan wat er is gebeurd en of er daadwerkelijk gefraudeerd is. Mocht dit het geval zijn, dan zal uw bank u ook verder helpen bij de afhandeling van dit probleem. In ieder geval zult u dan aangifte bij de politie moeten doen. Beleid op het gebied van elektronische fraude Betalingsfraude
Het uitgangspunt van het beleid voor veilig betalen op internet is dat kopers en verkopers van producten op internet zelf de manier van betalen kunnen kiezen. De ontwikkeling van betaalmiddelen is daarbij aan de markt overgelaten. De overheid beoordeelt het betalingsverkeer op efficiency, veiligheid en toegankelijkheid voor consumenten. Dat geldt ook voor het betalen via internet. De Nederlandsche Bank controleert de internet-betalingspakketten van de Nederlandse banken. In juli heeft het ministerie van Financiën de nota 'Betalingsverkeer' aan de Tweede Kamer gestuurd. Deze nota laat zien dat in Nederland het girale betalingsverkeer goed geregeld is. Dat is ook voor de internethandel belangrijk, omdat aankopen bij een Nederlandse webwinkel vaak met een acceptgiro of een machtiging gebeuren. Bij een buitenlandse internetwinkel heeft de koper vaak geen andere keuze dan betalen via internet. Verder is een kenmerk van internet de snelle technologische ontwikkeling. Het is daarom belangrijk dat de overheid het betalen op internet in de gaten houdt. In de nota 'Betalingsverkeer' is een apart onderzoek naar de internetbetalingen aangekondigd. De Tweede Kamer wordt hier uiterlijk begin 2002 over ingelicht. Onbetrouwbare leveranciers
De overheid bereidt een nieuwe wet voor over de elektronische handel ofwel e-commerce. In deze wet worden onder andere regels gesteld die gelden als u een overeenkomst langs elektronische weg sluit, voor bijvoorbeeld het kopen van muziek en boeken. Zo wordt de dienstverlener verplicht om informatie te geven over zijn identiteit en prijzen en worden partijen bepaalde juridische bescherming geboden bij het afsluiten van contracten. De wet moet uiterlijk in januari 2002 van kracht zijn. Daarnaast is sinds 1 februari 2001 de wet kopen op afstand van kracht. Deze wet geldt voor zowel kopen via bijvoorbeeld postorderbedrijven als voor kopen via internet. Op dit moment ligt een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer dat de elektronische handtekening dezelfde rechtsgeldigheid moet geven als een handgeschreven handtekening. Het wetsvoorstel regelt aan welke eisen een elektronische of digitale handtekening moet voldoen om voldoende betrouwbaar te zijn. Het wetsvoorstel regelt ook de aansprakelijkheid voor certificatiedienstverleners. Deze dienstverleners (ook wel Trusted Third Parties of TTP's genoemd) geven digitale certificaten af, waarmee elektronische handtekeningen kunnen worden geverifieerd. Zo kan identitietsfraude worden voorkomen. Misbruik Persoonlijke Gegevens  wat is misbruik van persoonlijke gegevens en hoe vindt het plaats?  misbruik van persoonlijke gegevens voorkomen  wat te doen bij misbruik van uw persoonlijke gegevens?  overheidsbeleid op het gebied van misbruik van persoonlijke gegevens Wat is misbruik persoonlijke gegevens? Onder misbruik persoonlijke gegevens worden onder meer de volgende ongewenste en/of ongeoorloofde activiteiten verstaan:  Het gebruiken van persoonlijke gegevens, zoals adresinformatie of informatie over persoonlijke voorkeuren, voor andere doeleinden dan waarvoor die gegevens zijn afgestaan.  Het verzamelen van persoonlijke gegevens zonder dat de gebruiker hiervan op de hoogte is en zonder dat duidelijk is waar deze gegevens voor gebruikt gaan worden.  Het op onjuiste wijze beheren van de verzamelde persoonlijke gegevens, waarbij men zich niet houdt aan de regels voor gegevensverwerking die in Nederland gelden. Hieronder valt bijvoorbeeld het niet beveiligen van deze gegevens.  Het afluisteren van internet verkeer, bijvoorbeeld om op deze wijze persoonlijke informatie en/of wachtwoorden te verzamelen. Hoe vindt misbruik van persoonlijke gegevens op internet plaats? Op internet kunnen partijen aan persoonlijke gegevens komen en deze eventueel misbruiken. De meest voorkomende manieren zijn:  Wanneer u een formulier (bv registratieformulier) invult op internet is het mogelijk dat uw persoonlijke gegevens worden verzameld en opgeslagen in een database waar u geen toegang tot heeft. Deze gegevens kunnen vervolgens weer voor een veelheid van doelen gebruikt worden, waaronder ongewenste reclame.  Het verzamelen van informatie over u als gebruiker met behulp van cookies. Elke keer dat u een website bezoekt, worden in uw computer zogenaamde 'cookies' -kleine bestanden- opgeslagen. De eigenaar van die website kan uit die cookies informatie halen over uw surfgedrag. Analyse daarvan leert hem bijvoorbeeld in welke onderwerpen u geïnteresseerd bent. Aan de hand daarvan kan hij u specifieke reclame of informatie aanbieden. Het is niet mogelijk om via cookies informatie van uw computer, zoals bestanden, te stelen.  Het afluisteren van (onversleutelde) e-mail of web-verkeer door middel van afluisterprogramma's. Voorbeelden van misbruik van persoonlijke gegevens:  Het via e-mail versturen van ongewenste reclame. Deze reclame wordt spam genoemd. Het e-mail adres van de gebruiker is meestal via een omweg in het bezit van de 'spammer' gekomen, bijvoorbeeld doordat adresbestanden van bedrijven zijn overgekocht.  Het gebruiken van persoonlijke gegevens voor illegale of ongewenste activiteiten. Denk hierbij aan de mogelijkheid om je bij e-mail als een ander voor te doen (spoofing). Internet biedt geen garantie dat een e-mail ook daadwerkelijk afkomstig is van de genoemde afzender. Uw e-mail adres kan voor deze praktijken gebruikt worden. Voorkomen misbruik van persoonlijke gegevens U kunt misbruik van persoonlijke gegevens voorkomen door een combinatie van 'goed' gedrag, technologie en wetgeving. Stel uzelf altijd de volgende vragen voordat u besluit om persoonlijke gegevens aan een persoon of bedrijf beschikbaar te stellen.  Heeft deze partij een privacy-verklaring? En zo ja, beschrijft die verklaring duidelijk wat er met mijn gegevens gebeurt? Bedenk hierbij dat de partij verplicht is de regels van de nieuwe Wet Bescherming Persoonsgegevens te volgen.  Is het doel waarvoor de gegevens gevraagd worden duidelijk en worden alleen die gegevens gevraagd die voor dit doel noodzakelijk zijn?  Ken ik deze partij, wordt een betrouwbare indruk gewekt, is het duidelijk hoe ik deze partij kan benaderen mocht er iets mis gaan? Kan ik in geval van twijfel belangrijke informatie verifiëren via fax of telefoon? Verder is het aan te raden om extra zorgvuldig met uw e-mail adres om te gaan. Komt uw e-mail adres in meerdere bestanden voor, dan neemt de kans toe dat u spam zult ontvangen of dat uw e-mail adres voor ongewenste activiteiten gebruikt wordt. Veel mensen nemen om deze reden één of meerdere extra gratis e-mail accounts die te gebruiken zijn in gevallen dat om een e-mail adres wordt gevraagd. Nadeel is wel dat men meerdere accounts moet bijhouden of alle mail toch weer naar één account moet doorsturen. Voorts zijn een aantal hulpmiddelen beschikbaar waarmee u inzicht kunt krijgen in de gegevens die via uw browser verzameld worden. Ze kunnen er ook voor zorgen dat bijvoorbeeld uw e-mail minder eenvoudig afgeluisterd kan worden. De belangrijkste middelen zijn:  Versleuteling (encryptie) als remedie tegen afluisteren. Met versleuteling kunnen partijen die met elkaar willen communiceren, via internet hun berichten 'coderen' door gebruik te maken van een wiskundige formule of algoritme. Versleuteling zorgt ervoor dat de gegevens onleesbaar zijn zonder de daarbij behorende 'sleutels'.  Het niet of slechts gecontroleerd toelaten van cookies op uw computer. Via uw browser kunt u bij de security-instellingen aangeven of u al dan niet cookies wilt toelaten op uw computer of dat u gewaarschuwd wilt worden als er een cookie geplaatst wordt. Alleen al om te zien hoeveel sites gebruik maken van cookies is het interessant om deze instelling eens een tijdje aan te zetten. Bedenk dat het gebruik van cookies door een website u ook vaak voordelen oplevert. Zo kan de webserver met behulp van cookies onthouden welke informatie u al gezien hebt, zodat u alleen nog maar de nieuwste informatie hoeft te lezen (bijvoorbeeld de laatst binnengekomen cd's van een muziekhandel). Een ander voordeel van cookies is dat u niet iedere keer uw accountnaam hoeft in te vullen bij het inloggen naar een afgeschermde site. Het invullen van een wachtwoord volstaat. In dit geval ruilt u een mate van beveiliging in voor gebruiksgemak.  Het gebruik maken van sites die anoniem surfen mogelijk maken. Via deze sites kunt u op het internet surfen zonder dat er cookies op uw computer worden geplaatst. Evenmin worden gegevens die uw browser verstrekt, bijvoorbeeld over uw provider, bekend bij de sites die u bezoekt. Ook kunt u op deze sites vaak voor diverse vormen van afscherming en beveiliging kiezen, bijvoorbeeld het uitzetten van JavaScript. Nadeel is wel dat deze sites uw internetgebruik vertragen en dat er voor de wat meer geavanceerde mogelijkheden vaak betaald moet worden.  U kunt zich tegen spam weren door filters op uw e-mail te zetten. Bij de DMA (Direct Marketing Association) kunt u via de website
www.e-mps.org laten weten dat u niet van spam gediend bent. Wees in het algemeen voorzichtig met het reageren op (spam) mailtjes, ook wanneer het een "afzegging" betreft. Uw reactie kan voor de spamzender juist een bevestiging zijn dat het een correct e-mail adres betreft. Tenslotte zijn er wettelijke regelingen die u juridische bescherming bieden. Zie hiervoor ook het overheidsbeleid. U heeft in ieder geval altijd het recht om:  Met behulp van het inzagerecht na te gaan of er gegevens over u voorkomen in bepaalde persoonsregistraties. Als dat het geval is kunt u nagaan om welke gegevens het gaat en wat de herkomst daarvan is. De houder is verplicht u als geregistreerde te informeren, tenzij hij een beroep kan doen op één van de weigeringsgronden. Voor een afschrift van de gegevens kan de houder een vergoeding vragen, die in het algemeen niet hoger mag zijn dan tien gulden.  De houder van uw gegevens te vragen om verbetering, aanvulling of verwijdering als na inzage blijkt dat uw gegevens onjuist, onvolledig of niet voor de houder relevant zijn.  De houder van uw gegevens te vragen aan wie deze gegevens het afgelopen jaar zijn verstrekt.  Uzelf af te melden voor bepaalde ongewenste reclame (dit noemt men het opt-out principe). Wat te doen bij misbruik van uw persoonlijke gegevens? Indien u de indruk hebt dat uw persoonlijke gegevens zijn misbruikt, is het verstandig eerst vast te stellen of werkelijk sprake is van een geval van fraude. Het kan bijvoorbeeld ook gaan om gebruik van uw gegevens voor ongewenste reclame. In het geval van fraude kunt u het beste aangifte bij de politie te doen. In het tweede geval heeft u het recht op inzage in uw gegevens, het recht op correctie van die gegevens en het recht om te weten voor welke doeleinden uw gegevens recentelijk zijn gebruikt. Als de partij die uw gegevens beheert weigert aan uw verzoeken om inzage, correctie of informatie te voldoen, is het College Bescherming Persoonsgegevens de aangewezen instantie om u bij te vervoegen. Beleid op het gebied van misbruik van persoonlijke gegevens In Nederland zijn hoofdzakelijk drie wetten op dit gebied van toepassing:  De Wet Bescherming Persoonsgegevens.  De Telecommunicatiewet.  De grondwet waarvan een wijziging voorbereid wordt. Wet Bescherming Persoonsgegevens
Per 1 september 2001 is de nieuwe Wet Bescherming Persoonsgegevens operationeel geworden. In deze wet staat niet langer de gegevensverzameling met de persoonsgegevens (de registratie) centraal, maar de verwerking van persoonsgegevens. De informatieplicht van de houder of verwerker over het gebruik van privacy-gevoelige gegevens wordt verscherpt. De verwerker is verplicht de betrokken persoon te informeren over zijn identiteit en het doel van de gegevensverwerking. De informatieplicht geldt zowel in het geval dat de gegevens direct bij de betrokkene worden verzameld als wanneer de gegevens bij derden worden verkregen (dus wanneer persoonlijke gegevens worden doorverkocht). De nieuwe wet maakt het ook mogelijk de ongewenste toezending van geadresseerd reclamedrukwerk een halt toe te roepen. Wanneer iemand bezwaar maakt tegen het ontvangen van dergelijke post is de verwerker verplicht het sturen van reclamedrukwerk naar deze persoon te staken. Dit geldt ook voor ongewenste toezending van electronische boodschappen, het zogenaamde 'spamming'. Onder de nieuwe wet krijgt het College Bescherming Persoonsgegevens (de voormalige Registratiekamer) de mogelijkheid om op te treden tegen onrechtmatige gegevensverwerking. Ook kan zij in sommige gevallen boetes gaan opleggen. Telecommunicatiewet
In de Telecommunicatiewet zijn specifieke privacybepalingen voor de telecomsector opgenomen. Enkele hiervan hebben ook op internet betrekking, zoals de vertrouwelijkheid van elektronische communicatie en de verwerking van klant- en verkeersgegevens. Grondwetswijziging
Met het oog op ontwikkelingen in de sector informatie- en communicatietechnologie (ICT) wordt op dit moment gewerkt aan een grondwetswijziging. Het voorstel is om het brief- en telefoongeheim in de Grondwet te vervangen door een techniek-onafhankelijk geformuleerd grondrecht om vertrouwelijk te communiceren. Daarmee worden ook fax en e-mail berichten grondwettelijk beschermd. Ongewenste Inhoud  ongewenste inhoud: wat is dat en waarom is het er?  ongewenste inhoud: preventie en oplossingen  ongewenste inhoud: crisis  overheidsbeleid ten aanzien van ongewenste inhoud Ongewenste inhoud - Wat is dat en waarom is het er? Omdat in principe iedereen langs eenvoudige weg informatie kan aanbieden via internet, is het heel goed mogelijk dat u al surfend zaken tegenkomt die u als ongewenst beschouwt voor uzelf of anderen, zoals uw kinderen. Soms is zelfs sprake van verspreiding van illegale informatie, omdat verspreiding daarvan bij wet verboden is. Voorbeelden zijn kinderporno, discriminerende teksten, of het aanbieden van bepaalde medicijnen. Daarnaast is het zeer eenvoudig om met een enkel mailtje grote groepen mensen ongevraagd te berichten over websites, zogenaamde aanbiedingen of andere informatie. Verder kunt u te maken krijgen met pesterijen en zelfs bedreigingen. Welke vormen van ongewenste inhoud zijn er? Ongewenste websites en nieuwsgroepen

Iedereen kan tegenwoordig relatief eenvoudig een website opzetten. De drempel is zowel in financieel als in technisch opzicht laag. Dit betekent dat alle uitersten die onze samenleving kent ook met websites op internet vertegenwoordigd zijn. Het internationale karakter van internet draagt hier nog verder aan bij. Sommige sites zijn ronduit illegaal, zoals kinderporno of discriminerende en racistische teksten. Deze kunnen zeker wanneer ze in Nederland gehuisvest (gehost) zijn, juridisch aangepakt worden. Andere sites zijn legaal, maar kunnen aanstootgevend zijn. Hierbij valt te denken aan sites met een pornografisch of geweldadig karakter. Verder kunnen bepaalde sites aanstootgevend zijn voor religieuze groeperingen. Op internet wordt ook vaak ge-chat (gebabbeld). In chatboxen kunnen individuen, vaak anoniem of onder een valse identiteit, zeggen wat ze willen. En daar kunt u, als deelnemer aan een dergelijke chat, soms ongewenst mee te maken krijgen. Naast websites zijn er nieuwsgroepen, waar vaak anoniem van alles in gepubliceerd wordt. Wanneer u zomaar door nieuwsgroepen bladert, kunt u makkelijk in een verkeerde nieuwsgroep terechtkomen, waarvan de inhoud soms zeer aanstootgevend kan zijn. Spam
Wat is spam? Sommige, vaak obscure bedrijfjes zonder afzender, sturen duizenden reclame boodschappen uit in de hoop dat enkele personen zullen ingaan op de voorstellen. Dit doelgericht sturen van e-mail naar groepen van personen/bedrijven die hier niet om hebben gevraagd, wordt spam genoemd. De internetproviders houden elkaar op de hoogte en filteren het merendeel van deze bulkmail. Toch is de kans groot dat u regelmatig wordt lastiggevallen met dergelijke ongewenste e-mail. Wanneer een gebruiker op een internet site zijn e-mail adres achterlaat of zijn browser zo heeft ingesteld dat de website in staat is om het e-mail adres aan de PC te ontfutselen kan de bezoeker op een mailing list worden geplaatst. Waar komt het vandaan? Er zijn veel manieren waarop spammers aan uw e-mail adres kunnen komen. Meestal gebeurt dat via scanning van internetnieuwsgroepen of via aankoop van adressen bij webadressenaanbieders. Steeds wanneer u uw e-mailadres intoetst in een webformulier bestaat de kans dat uw adres wordt opgeslagen en (door)verkocht aan de personen/bedrijven die dit voor hun spam-aktiviteiten willen gebruiken. U moet er dan ook op letten dat bedrijven waar u (via internet) zaken mee doet, duidelijk aangeven dat zij zich houden aan de privacywetgeving en uw gegevens niet zullen doorverkopen of binnen hun bedrijf voor andere doeleinden zullen gebruiken. Pesten en bedreigingen
Pesten via e-mail
In het voorjaar van 2001 is door Kinderconsument en Surfkids een peiling onder 200 kinderen en jongeren gehouden. Het merendeel van de reagerende kinderen en jongeren gaf aan wel eens 'elektronisch' gepest te worden: via anonieme e-mail komen bijvoorbeeld scheldpartijen of dreigementen binnen. Gepest worden via e-mail is voor veel kinderen extra vervelend wanneer deze berichten anoniem zijn. De ontvangers kunnen er dan niets tegen ondernemen. Bij de voorbereidingen van de peiling bleek dat er zelfs een speciale pestsite bestond die onder scholieren zeer populair was. Kinderconsument meldde de site aan bij het Meldpunt Discriminatie Internet. De site kon niet direct worden aangepakt, maar is uiteindelijk toch opgeheven. Uit de uitgevoerde peiling bleek ook dat 4% van de kinderen en 15% van de jongeren wel eens pestmails verstuurt. Pesten via e-mail lijkt dus wijd verbreid. Ongewenste inhoud: preventie en oplossingen Algemeen
Wie surft kan ongewild op verkeerde websites terechtkomen. Dat is al mogelijk als u een fout maakt bij het intypen van een (bekend) website-adres. Vele pornosites hebben een adres dat heel veel lijkt op dat van bekende, gewone websites. Soms gebeurt het dat u niet verlost raakt van zo'n pornosite, omdat u met iedere klik weer een nieuw ongewenst scherm opent. U kunt er dan alleen nog uitkomen met behulp van de toetsen alt-ctrl-delete. Websites met illegale informatie kunt u bij de politie aangeven. In ieder geval kunt u ze melden bij uw provider of bij het meldpunt van de Nederlandse Vereniging van Internet Service Providers (NLIP): meldpunt@nlip.nl Bij deze instantie kunt u ook proberen iets te laten doen aan websites die welliswaar niet illegaal zijn, maar die u onplezierig vindt. Bedenk wel dat de NLIP als principe hanteert dat informatie 'vrij' is en dat zij conform de geest van het internet in het algemeen veel waarde hecht aan vrijheid van meningsuiting. Om kinderen veilig surfen aan te leren, kunt u tijd nemen om samen met uw kind over internet te surfen en te vertellen welke risico's bestaan en hoe die te beperken zijn. Om het overzicht te bewaren, valt te overwegen om kinderen gebruik laten maken van het e-mailadres van de ouders. Internetfilters
Filters zijn programma's die het surfen kunnen beperken. Ze zijn een bruikbaar hulpmiddel om enige mate van bescherming te verkrijgen. Een filter maakt het moeilijker om websites te bekijken, waarop bijvoorbeeld geweld, discriminatie of pornografie staan. Er zijn in Nederland verschillende filters die echter allemaal met andere criteria werken. Het ene filter werkt strenger dan het andere. Hoewel de techniek steeds beter wordt, blijft het menselijk gedrag uiteindelijk doorslaggevend. Spam

Tegen spam kunt u een aantal maatregelen nemen. De belangrijkste zijn:  Geef uw e-mail adres niet zomaar weg. Bedenk wat anderen er mee kunnen doen. Wanneer u het op een website invult, lees dan eerst het privacy statement van die site en bepaal of het aan uw eisen voldoet.  Sluit u aan bij een provider die een effectieve filtering voor spam aanbiedt.  Meldt overtreders bij de betreffende provider. Die kan dan de account van de spammer verwijderen of de spam via de server filteren. Via de database van de Stichting Internet Domeinregistratie Nederland is te achterhalen wie de provider voor een Nederlands domein (met .nl extensie) is. Zoek hier naar het domein (bijvoorbeeld surfopsafe.nl) en klik de uitgebreide zoekoptie aan. Voor andere extensies dan .nl (bijvoorbeeld .com) kunt u in de zogenaamde Whois, database terecht. Over e-mail die via een web-mail account is verzonden kunt u over het algemeen een e-mail met uw klacht sturen naar abuse@abc.xyz. Als domein (abc.xyz in dit voorbeeld) gebruikt u dan de extensie van de web-mail, bijvoorbeeld hotmail.com  Wees voorzichtig met het beantwoorden of doorsturen van e-mail. U loopt anders het risico dat uw e-mail adres beschouwd wordt als 'goed werkend' zodat de hoeveelheid spam die u ontvangt juist toeneemt. Het aanmaken van meerdere e-mailaccounts kan een oplossing bieden. Zo kunt u een privé-adres en diverse tijdelijke adressen gebruiken. Speciaal voor gebruik door onbekenden kunt u een gratis web-mail account creëren. Het is dan wel zaak eerst het privacy-statement van de (gratis) webmail aanbieder te bestuderen. Onderneem niet zelf actie tegen de spammer door bijvoorbeeld een mailbom terug te sturen; de kans is groot dat uw mailbom bij een onschuldige partij terecht komt wiens e-mailadres door de spammer is gebruikt. Pestmail
Enkele tips om pestmail te voorkomen zijn:  Blokkeer het e-mailadres van de afzender. De meeste e-mailprogramma's, inclusief web-based mail, bieden deze mogelijkheid. U krijgt dan nooit meer e-mail van deze afzender.  Wees zuinig met het geven van uw e-mailadres. Zo beperkt u de kans dat u van Jan en alleman mail krijgt.  Loopt het uit de hand en lukt het niet om vervelende mail te stoppen: neem dan een ander e-mailadres.  Weet u waar de mail vandaan komt? Geef dan de afzender aan door een e-mail te sturen naar zijn of haar provider. Stuur meteen enkele voorbeelden van e-mail mee. Providers kunnen dan ingrijpen!  Als het om (uw) kinderen gaat: los het niet alleen op, maar neem anderen in vertrouwen. Een vriend/vriendin, broer of zus, vader of moeder, leerkracht. Vaak scheelt dat een hoop getob! Zie ook de sites van Surf Safe en Kinderconsument. Ongewenste inhoud: Crisis Anonieme mail
Neem meteen contact op met de provider die de e-mail naar u verstuurt. Bewaar de betreffende e-mail om als informatie en bewijs te dienen. Illegale informatie
U kunt een bijdrage leveren aan de bestrijding van illegale informatie door er melding van te maken. In Nederland bestaan drie meldpunten hiervoor: Kinderporno: www.meldpunt.org
Discriminatie: www.meldpunt.nl
Meldpunt overig illegaal materiaal op internet: meldpunt@nlip.nl Overheidsbeleid ten aanzien van ongewenste inhoud Hoewel de voordelen van internet de negatieve aspecten als ongewenste informatie ver overtreffen, kunnen deze nadelen niet genegeerd worden. De overheid beseft dat zij het juiste evenwicht dient te vinden tussen het garanderen van de vrije informatiestroom enerzijds en van de bescherming van het openbaar belang anderzijds. Op dit terrein is het cruciaal dat een verschil wordt gemaakt tussen illegale inhoud en (potentieel) schadelijke inhoud. Illegale inhoud is materiaal dat bij de wet strafbaar gesteld is. Voorbeelden zijn kinderpornografie en aansporing tot rassenhaat. Schadelijke inhoud is niet bij de wet strafbaar, maar betreft wel materiaal dat indruist tegen de waarden en gevoelens van anderen. Vaak is de bescherming van minderjarigen en van de menselijke waardigheid in het geding. Om illegale inhoud op internet te kunnen bestrijden heeft de overheid de oprichting van de meldpunten kinderpornografie en discriminatie (zie crisis) gestimuleerd. Daarnaast is de overheid betrokken bij het maken van afspraken tussen de meldpunten, de internetproviders en politie/justitie. Deze afspraken gaan vooral over de procedures die de partijen moeten volgen bij binnenkomende meldingen. De Europese Unie zet zich in om de samenwerking tussen meldpunten in Europa - maar ook daarbuiten - te verbeteren. Zo moet het voor iemand uit het buitenland veel eenvoudiger worden om een geval van kinderporno aan te geven bij het Nederlandse meldpunt, en andersom. Samenwerking tussen meldpunten kan bijdragen aan meer effectiviteit bij de opsporing van criminele activiteiten op internet. Ten aanzien van schadelijke informatie wil de Europese Commissie het aanbod van filters en beoordelingssystemen bevorderen. Deze systemen stellen ouders en leerkrachten in staat om voor kinderen geschikte inhoud te selecteren. Tenslotte spant de overheid zich in om het bestaan van meldpunten en filter- en beoordelingssystemen bekend te maken bij gebruikers - en dan met name ouders, leerkrachten en kinderen. De overheid vindt het van belang dat zij weten welke mogelijkheden er zijn om kinderen te beschermen tegen ongewenste inhoud. Zie verder het overheidsbeleid op het gebied van de bescherming van persoonlijke gegevens. W Ik vond het een leuk onderwerp, omdat er veel over te vinden was. Ik heb zelf een leuke taak gehad in de groep. De lay-out en het controleren van het werkstuk op fouten vond ik namelijk een aangename en leuke taak. We hebben goed met elkaar overlegt daardoor liep alles ook best wel soepel met niet al te veel problemen onderling. We hebben veel tijd gehad om onder de les aan het werkstuk te werken en dat was zeker wel fijn, zo hoefde je niet al teveel thuis te doen. Ik vind wel dat het een mooi werkstuk is geworden.
B De doelstelling was om met zijn drieën een mooi, verzorgt en interessant werkstuk te maken. Dit is deels goed gelukt. Ik ben erg tevreden over de inhoud, informatie, verzorging en het interview. Ik denk dat de doelstellingen die we hadden opgesteld zo goed mogelijk zijn uitgevoerd en dat we er alles aan hebben gedaan om er het beste van te maken dat erin zat. Net als Wilco zei, ben ik er erg over te spreken dat er in de lessen erg veel tijd was om met het werkstuk bezig te zijn ik kan van mezelf zeggen dat ik die tijd erg goed heb benut, maar daarin tegen heb ik thuis ook nog erg veel tijd in het werkstuk gestoken. De samenwerking verliep wel goed met het brainstormen en de opzet, maar de taken die we hebben op gekregen hebben we wel ieder voor zich gedaan. Ik ben alleen niet helemaal te spreken over de verdeling van de hoeveelheid werk die er per persoon is verricht. Ik ben ook zeker erg tevreden en hoop dat ons werkstuk een genot was om naar te kijken. ( En erg veel werk zeker?) A Ons doel van deze opdracht was een goed in elkaar gezet werkstuk met een duidelijke inhoud die voor iedereen te begrijpen is. Daarbij wilden wij dat het er verzorgd uitziet en het moet een goed interview bevatten waardoor het duidelijk wordt hoe de computer in het bedrijfsleven staat. Ik denk dat ons dit aardig gelukt is. We hebben een uitgebreide inhoud die voor iedereen te begrijpen is, het ziet er verzorgd uit. Over het interview ben ik, ondanks dat het betreffende bedrijf weinig met grote virussen te maken heeft aardig tevreden. Het was moeilijk een samenhangend verhaal te vormen en alles juiste te formuleren. De samenwerking verliep ook prettig we hebben geen onenigheden gehad, en we waren het allemaal eens over hoe we het wilden hebben. De werkverdeling is naar mijn mening uiteindelijk niet helemaal eerlijk gegaan. De èèn heeft achteraf gezien, meer gedaan dan de ander. Dat we veel onder schooltijd hebben kunnen doen vond ik erg prettig, deze tijd hebben we ook erg benut. Ik hoop dat U het leuk vindt om te lezen. Conclusie: De doelstellingen en vragen die we hadden voor we aan dit werkstuk begonnen zijn beantwoord. Hier is nog een kleine samenvatting. Wat zijn virussen en wat doen ze?  Een virus is een geïnfecteerd computerprogramma of bijlage. Het zorgt ervoor dat je computer ongewenste handelingen verricht.  Het kan er komen door een geïnfecteerd computer programma van een ander of een geïnfecteerd e-mailtje.  Er zijn verschillende software en speciale mensen om computer virussen te bestrijden. Wat zijn hackers en hoe voorkom je ze?  Hackers zijn mensen die bijvoorbeeld inbreken in een computer of netwerk of websites blokkeren.  Er zijn verschillende manieren om hackers te voorkomen een paar hiervan zijn bijv. Veilige wachtwoorden, voorzichtig omspringen met persoonlijke gegevens en zorgen voor up-to-date software. Wat is elektronische fraude en hoe vindt het plaats?  Onder elektronische fraude kun je verschillende dingen verstaan. Bijvoorbeeld fraude met betalen, problemen met internet bankieren en leveranciers.  Dit kunt u eraan doen: naar de politie stappen, de creditcard betaling ongedaan maken of het internet bedrijf aansprakelijk stellen. Wat is misbruik van persoonlijke gegevens en hoe vindt het plaats?  Misbruik van persoonlijke gegevens is onder andere het gebruiken, op onjuiste wijze beheren en het verzamelen van andermans persoonlijke gegeven.  Het vindt bijvoorbeeld plaats door het afluisteren van e-mail verkeer, het verzamelen van informatie wanneer u bijvoorbeeld een inschrijfformulier invult op het internet en het verzamelen van cookies. Wat is ongewenste inhoud en waarom is het er?  Ongewenste inhoud is informatie die u niet wilt ontvangen of zien, maar wat toch gebeurd. Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld pornosites die u kinderen tegen komen tijdens het surfen of massale e-mails.  Je kunt er weinig tegen doen je kunt als je er één tegen komt het aangeven bij de politie of een profider. En je kunt een filter nemen, maar dit werkt niet 100%. Bronvermelding: We hebben erg veel met internet gewerkt. De sites die we hebben bezocht zijn niet meer helemaal bekent. We hebben op veel verschillende sites over virussen gekeken en over hackers en zo kwamen op het idee ook op sites te kijken over de andere onderwerpen.  http://www.bouw.tmfweb.nl/virus/nederlands.htm  http://www.virusscan.nl/ Dit zijn enige sites die we nog konden achterhalen.