Ziekten

Inhoudsopgave


1. Cholera…………………………………………………Blz.

2. Tyfus…………………………………………………….Blz.

3. Tuberculose………………………………………….Blz.

4. Pest………………………………………………………Blz.


1. Cholera






De ziekte cholera bereikte in de 19de eeuw voor de eerste keer de grenzen van Nederland. Het had zich vanuit India via Rusland, Polen en Duitsland in de richting van ons land verspreid. Om de gevaren van de besmettelijke ziekte te beperken werden er artsen naar Duitsland gestuurd om onderzoek te doen en werd de grens met België gesloten. Maar ondanks al deze maatregelen kwam cholera in 1832 op een vissersschuit via de haven van Scheveningen binnen.


Een dokter in negentiende eeuw was heel slecht uitgerust, en had een minimale kennis van de ziekte cholera (in Latijn: cholera Aziatica). De dokters konden wel goede beschrijvingen maken van wat ze bij hun patiënten zagen en noemden het op een gegeven moment cholera, naar het gal braken. Maar wat het precies was, wisten ze totaal niet. De stadsdokters waren van zeer goede wil en werkten hard in totaal verpauperde en gore wijken. De meesten moesten alles lopend doen, een paard en wagen was voor de rijkeren.



In het begin deden ze alles verkeerd. Een cholerapatiënt heeft extreem last van braken en diarree en sterft door uitdroging. Wat deden de dokters? Aderlaten, nog meer vocht aan de patiënt onttrekken. Of ze smeerde de buik in met mosterdpap, waardoor de darmen nog meer werden aangezet tot ontledigen. Ze dachten: “Als we de zieke nu maar volledig laten leeglopen, al het slechte eruit”. Dat ging dus volledig mis, want de meeste patiënten gingen dood.’ Op zich overleed gemiddeld maar drie procent van de Leidse bevolking tijdens zo’n epidemie, maar het zorgde voor angst.





2. Tyfus





Er zijn verschillende soorten tyfus 1. Buiktyfus 2. Vlektyfus en 3. paratyfus.


Eerst iets over buiktyfus. Tussen 1980 en 1990 werden er in Nederland ongeveer 500 mensen besmet met de buiktyfus, de helft daarvan was besmet geraakt doordat hij in het buitenland geweest was. De buiktyfus was een darminfectie die al snel via de bloedwegen door de rest van het lichaam verspreidt werd en hoofdpijn, verwardheid, buikpijn, hoge koorts en diaree veroorzaakte. 1 op de 3 mensen die deze soort tyfus kreeg overleed eraan, soms al naar een paar weken.


Nu iets over vlektyfus. Deze ziekte de vlektyfus wordt voornamelijk overgebracht door kleerluizen, dat komt voornamelijk door slechte woon omstandigheden, hongersnood, slechte hygiënische omstandigheden en armoede. In ongeveer 40% van de gevallen was het dodelijk. Waarschijnlijk stierven koning Lodewijk de 4de van Frankrijk en Alexander van Oranje-nassau ook aan vlektyfus. Als je vlektyfus had herkende je dat meestal aan: koorts, huiduitslag, hoofdpijn, misselijkheid en overgeven.


En als laatste iets over paratyfus. Paratyfus heerste vooral in de 17e eeuw je raakte besmet door vuil drinkwater en er waren geen rioleringen aangelegd in de arme buurten. Ook zat de bacterie op eten, en als je bijv. een appel afwaste was die ook besmet omdat het water besmet was. De gevolgen van deze soort tyfus was dat 30 tot 40 procent er aan overleed, als je besmet werd mekte e dat vooral aan: buikpijn, hoge koorts, hoofdpijn. Tegenwoordig heeft wetenschappelijk onderzoek het mogelijk gemaakt deze ziektes te bestrijden met antibiotica.










3. Tuberculose


De tuberculose bacterie werd in 1882 ontdekt door Robert Koch. In 1890 werd de eerste behandelingskliniek geopend voor tuberculose patiënten, er was toen ongeveer 1/3 van de wereldbevolking besmet, er stierven ongeveer 1,7 miljoen mensen per jaar aan tuberculose dat is ongeveer 5000 mensen per dag.

60 procent van de mensen kreeg longtuberculose ze hadden de volgende verschijnselen: bloed ophoesten, gewichtverlies, hoesten en nachtzweten, maar bij rugwerveltuberculose zal bijvoorbeeld aan de buitenkant op de rugwervel een gezwel te zien zijn. Bij hersentuberculose treed een gezwel binnen in de hersenen op waarbij de bronchiën worden aangetast en daardoor overlijd je er aan. Vroeger werd iedereen op jonge leeftijd al besmet met de bacterie tuberculose maar tegenwoordig is dit in de meeste Westerse landen een zeldzaamheid. Bij jonge mensen die zijn geboren in een land dat al geruime tijd relatief weinig tuberculosepatiënten kent, komt een positieve vorm van tuberculose door een besmetting met tuberculosebacteriën dus niet veel voor. bij hoogbejaarden is het eerder regel dan uitzondering, omdat zij in hun jeugd, toen tuberculose meer voorkwam, besmet zijn geworden. Dit geldt ook voor veel allochtonen die jarenlang in een land hebben gewoond waar veel tuberculose voorkomt. In de praktijk zijn dat vaak niet Westerse landen. De bacterie is de laatste jaren wereldwijd voor sommige mensen minder gevoelig of zelfs resistent geworden. Als een tuberculose bacterie resistent wordt, is dat meestal het gevolg van een verkeerde behandeling: de dokter kan verkeerde medicijnen voorschrijven, de apotheek kan de verkeerde medicijnen afleveren, de medicijnen zijn van slechte kwaliteit en/of de patiënt kan de medicijnen verkeerd of niet innemen.



4. De Pest


De pest heerste van de 14 tot de 18 eeuw in europa. De belangrijkste soorten van pest waren: builenpest en longpest, een derde van de Europeanen stierf hieraan dat waren enkele tientallen miljoenen mensen. In Nederland kwamen tot de 17e eeuw regelmatig van dit soort epidemieën voor, de laatste epidemie was in 1667. Men vermoed dat de pest uit Mongolië over is gekomen maar dat is niet zeker, maar wel zeker is dat het is begonnen in het werelddeel Azië. Mensen raken besmet door een beet van een geïnfecteerde rattenvlo, na een aantal dagen treden rillerigheid koorts en hoofdpijn op, je krijgt pestbuilen deze pestbuilen zijn ongeveer net zo groot als een sinaasappel. Deze verschijningen van de longpest zijn precies het zelfde met die van een ernstige longontsteking. Bij longpest wordt ook bloed opgehoest. Op deze manier kunnen ook mensen in de omgeving besmet raken. Zonder behandeling van deze soort pest kan het zijn dat je na 48 al overleden bent. De eerste pest epidemie was in het jaar 166 na christus, verder volgden in 252, 542, 1347 tot 1351, 1663 tot 1664, en 1665 tot 1666 verschillende pest epidemieën. Ondanks dat de besturen en dokters van de stad niks konden doen, kondigde men wel voortdurend maatregelen af. Deze waren gebaseerd op verkeerde veronderstellingen, maar dat zou pas achteraf blijken. Zo moest in Amsterdam in 1534 aan elk huis waar iemand aan de pest overleden was, zes weken lang een bos stro worden gehangen. Op die manier konden voorbijgangers zien dat in dat huis pest heerste en dat ze daar niet op bezoek moesten gaan maar dat huis omzeilen. De mensen hadden ook een pestmeester ingesteld, ze noemden hem de snaveldokter omdat Hun kleding bestond uit een hoed, een pinguïnachtig masker met ogen van glas, een houten stok (om zieken die te dicht bij kwamen weg te duwen), grote leren handschoenen, lange leren laarzen en een lange gewaxte cape. Het pinguïnachtige masker was gevuld met kruiden en specerijen om de lucht te zuiveren, want de mensen dachten dat de pest door de lucht werd verspreid.