Slavernij: een tijdsbeeld?

De geschiedenis van de slavernij in de Verenigde Staten van Amerika en de meningen daarover LITERATUUR: · Artikel uitgereikt bij opdracht · Encarta Encyclopedie 98 · http://tcjk03.let.leidenuniv.nl · http://www.scholieren.com
1. Inleiding
Wat is slavernij vraag je je wel eens af. Slaven zijn mensen die in bezit zijn van een ander, een eigenaar. Al sinds de prehistorie bestaat er slavernij, maar de echte slavernij begon vanaf de tijd van de oude beschavingen. Slaven werden behandeld als dingen. Je kon ze kopen, verkopen, geven en ook als cadeau krijgen. Wie kent er niet het verhaal van Spartacus, de Romeinse slaaf die een heuse opstand leidde tegen zijn meesters. De films die daarover gemaakt zijn, bleken bestsellers. Hoofdmoot van dit werkstuk vormt de geschiedenis van de slavernij in de Verenigde Staten van Amerika en de kennis- en meningsvorming daarover. De slavernij begon in het begin van de 16e eeuw toen de eerste Europeanen naar Afrika gingen om slaven te halen en die mee te nemen naar de Nieuwe Wereld. In de 18e eeuw ontstonden er grote weerstanden tegen de slavernij en het duurde tot 1865 voordat de slavernij bij wet werd verboden. 2. Oude kennis
Nu ik meer heb gelezen blijkt dat mijn 'oude kennis' over slavernij erg beperkt was. Wat ik er van dacht te weten vóór het lezen van allerlei artikelen was het volgende: Vroeger en volgens mij in sommige landen nu nog werden en worden slaven gebruikt. De slaven werden slecht behandeld en moesten allerlei dingen doen van de hogere stand. Als je ouders behandeld werden als slaaf, dan kwam je automatisch ook zelf in de slavernij terecht. De slaven kregen zeer weinig te eten en te drinken. 3. Oude mening

Mijn mening vóór bestudering van de literatuur was de volgende: Ik vond dat slavernij verboden moet worden, omdat de slaven zeer slecht behandeld worden en soms ook moeten lijden. 4. Nieuwe kennis
Nadat ik allerlei informatiemateriaal verzameld had, ben ik die artikelen, werkstukken e.d. gaan lezen. Ik heb daarbij een selectie gemaakt uit de spullen die ik verzameld had, want er bleek tot mijn verbazing best veel geschreven te zijn over slavernij. Ik heb gemerkt dat er veel verschillende manieren tegen slavernij aangekeken kan worden en dat er opvattingen en meningen bestaan die niet erg betrouwbaar zijn. Hierachter schets ik in twee paragrafen de geschiedenis van de slavernij in de VS en de meningen daarover vanuit verschillende invalshoeken. 4a. De geschiedenis van de slavernij in de Verenigde Staten van Amerika
De ontdekking van Amerika leidde tot een nieuwe ontwikkeling in slavernij. In het nieuwe land was grote behoefte aan arbeidskrachten. De Indianen werden beschouwd als onwillige en onbekwame mijnwerkers en uiteindelijk werd gekozen voor de overbrenging van gekerstende negers uit Afrika. De Spaanse koloniën werden vanaf het begin van de 16de eeuw door de Portugezen van Afrikaanse slaven voorzien. De Britten hadden aanvankelijk een andere oplossing voor het arbeidsprobleem in hun koloniën. Zij gebruikten daarvoor de ongewenste elementen uit de eigen samenleving: dieven, schuldenaars, gevangenen, contractarbeiders e.d. Maar toen in de 17de eeuw de Hollanders de Portugezen van de Afrikaanse Goudkust hadden verdreven en daarmee de winstgevende transatlantische slavenhandel hadden overgenomen, gingen ook de Britten en de Fransen zich op deze driehoekshandel (de handel tussen Afrika, Amerika en Europa) toeleggen. Het ging hierbij tenminste tot het begin van de 19de eeuw om een algemeen aanvaard systeem, onderdeel van het economische stelsel van die tijd. De schepen vertrokken naar Afrika met geweren, ammunitie, voedsel, alcohol, textiel en aardewerk. Daar werd deze waar geruild voor door Afrikaanse slavenhalers uit het binnenland aangevoerde slaven. Nadat de slaven in de Nieuwe Wereld waren verkocht, keerden de schepen, ditmaal geladen met suiker, katoen en tabak, terug naar Europa, waar m.n. in Engeland de aangevoerde producten verwerkt werden. Door deze lucratieve handel groeiden de Britse havens en werd de opkomst van nieuwe industrieën mogelijk gemaakt. De eerste negers die vanuit Afrika naar Noord-Amerika werden gevoerd moesten op de tabaksplantages werken in de toenmalige Engelse kolonies. Deze eerste zwarte arbeidskrachten werden niet als slaven beschouwd. Net als blanke contractarbeiders mochten ze na een aantal jaren op de plantage gewerkt te hebben, hun eigen weg gaan. Ze kregen dus de gelegenheid om als vrij mens te vertrekken van de plantage. Maar ze kenden problemen die de blanke arbeiders niet hadden. Ze kenden het land niet, de taal niet en de cultuur begrepen ze evenmin. Bovendien hadden ze niets anders geleerd dan de tabakverbouw. Als ze eenmaal vrij waren wisten ze niet of nauwelijks hoe ze daarmee om konden gaan. De negers gingen liever niet weg op de plantages of keerden na verloop van tijd daar weer terug en boden hun diensten aan aan de plantagehouder. Bijna vanzelf kwamen de meeste negers zo in een situatie dat ze levenslang in dienst waren van die plantagehouder. Die levenslange afhankelijkheid werd geleidelijk aan als iets vanzelfsprekends gezien. De kinderen van de negers kwamen automatisch in dezelfde positie als hun ouders. Het is onmogelijk te zeggen wanneer precies de slavernij in Amerika ontstond; het is een proces geweest dat zich langzaam ontwikkelde. Door die vanzelfsprekende afhankelijkheid waarin de meeste negers zich bevonden, ontstonden er her en der ook wetten, waarin de slavernij erkend werd. In de staten Maryland en Virginia werd zo na 1660 erkend, dat negers het wettelijk eigendom van blanken waren. Op het einde van de 18e eeuw leek het er op, dat de slavernij zou gaan verdwijnen. Door de uitputting van de grond, raakten tabaksplantages in verval. Door het teruglopen van de oogsten en een daling van de prijzen, werd het een erg kostbare zaak om veel slaven te onderhouden. Andere gewassen werden bijna niet verbouwd. Zo werd bijvoorbeeld nog maar weinig katoen verbouwd, omdat het ontzaden van de vezels een tijdrovend en dus duur werk was. Maar de uitvinding van de cotton-gin, een machine die in hoog tempo zaden uit katoen kon halen, bracht de ommekeer. Deze machine die in 1793 door Eli Whitney werd ontwikkeld zorgde ervoor dat de productie van katoen in het begin van de 19e eeuw enorm toenam. De omschakeling van tabak naar katoen zorgde voor een grote vraag naar arbeidskrachten. Vooral in de staten in het zuiden van de Verenigde Staten was sprake van een enorme behoefte aan slaven. Mede omdat de eigenaren bang waren dat de aanvoer van slaven uit Afrika zou stil vallen, begonnen ze de mannen aan te moedigen om op hun eigen plantage te trouwen en de volgende generatie slaven te verwekken (iets wat eerder meestal verboden was geweest). Slavengezinnen werden niet officieel erkend door de wet en de meeste eigenaren haalden leden van een slavengezin zomaar uit elkaar. Dat leidde natuurlijk tot allerlei onrust en de slavenhouders probeerden hun slaven in toom te houden door regels en wetten te hanteren, die bijna alle aspecten van het leven van de slaven beheersten. Slavernij in de Verenigde Staten
De kaarten tonen de verschuiving in de verhoudingen tussen de zogenaamde vrije staten en de staten die nog slavernij kenden in de periode tussen 1820 en 1860. Het noorden kende een groeiende industrie, in het zuiden waren vooral plantages. Daar kwam slavernij ook het meest voor. In het noorden werkten meestal blanke immigranten als vrije arbeidskrachten. Het noorden wilde graag een sterk centraal gezag maken, terwijl de zuidelijke staten meer vrijheid wilde geven aan elke staat afzonderlijk. De kwestie van de slavernij werd uiteindelijk het belangrijkste geschilpunt en in het begin 19e eeuw begonnen steeds meer mensen zich uit te spreken tegen de slavernij. In 1808 werd een wet van president Thomas Jefferson aangenomen, waarin de slavenhandel verboden werd. Daarmee was de slavernij echter niet verdwenen en de handel ging op illegale wijze door. De tegenstanders van de slavernij krgen vooral in het noorden steeds meer aanhang en rond 1830 ging deze groep zich abolitionisten noemen (to abolish betekent afschaffen). Deze groep ging ook weggelopen slaven daadwerkelijk helpen. De discussie over de slavernij bleef in de Verenigde Staten een grote rol spelen tot aan de Burgeroorlog die in 1861 uitbrak tussen de noordelijke en zuidelijke staten. De slavernij was een van de oorzaken van het uitbreken van deze oorlog. Vier jaar lang vochten noord en zuid tegen mekaar. In het midden van de Burgeroorlog, in 1863, bevrijdde president Abraham Lincoln (een Noorderling) alle slaven in het zuiden. In 1865 werd de slavernij verboden door de wet en in 1868 kregen de zwarte mannen het recht om te stemmen. Zweden schafte de slavenhandel af in 1813, Spanje in 1820, Engeland maakte in 1827 een wet dat het behouden van slaven strafbaar was met de doodstraf. In 1838 werd de slavernij in het Britse Rijk afgeschaft. Zweden schafte de slavernij af in 1846, Nederland in 1863, Puerto Rico in 1875 en Cuba in 1886. Zo werd de slavernij door alle landen één voor één afgeschaft. 4b. Meningen over de slavernij door blank en zwart
Zoals hierboven al vermeld ontstond er geleidelijk aan een steeds groter wordende afkeer tegen slavenhandel respectievelijk slavernij. Ik geef hieronder een aantal meningen van blanken weer. Theodore Weld, een inwoner van New York, publiceerde in 1839 een boek getiteld: "De waarheid over de Amerikaanse slavernij: getuigenis van duizend getuigen". Zijn conclusie was dat de slaven barbaars en onmenselijk werden behandeld: ze zijn overwerkt, ondervoed, slecht gekleed en gehuisvest. Ze worden vreselijk gemarteld en gebrandmerkt. Hij geeft m.a.w. een afschrikwekkende beschrijving van de slavernij. In een tijdschrift 'Southern Cultivator' staat uitleg over de houding van de eigenaar ten opzichte van de arbeidskrachten en worden voorbeelden van regels op een plantage gegeven. De neger moet voelen dat zijn meester de wetgever en rechter is; en toch ook zijn beschermer en vriend, maar ook weer zo ver boven hem, dat hij altijd met respect benaderd moet worden. Een van de belangrijkste regels op een plantage is dat er toezicht op wordt gehouden dat de arbeiders voldoende slaap krijgen. Frederich Law Olmstead maakte een speciale studie van de slavernij na een reis door het zuiden in de jaren 1853-1854 en publiceerde later daarover. Hij beschreef een plantage waar de negers niet vaak wegliepen, omdat ze bijna zeker waren dat ze weer gepakt zouden worden. Ze moesten lang werken, maar van zaterdagochtend tot zondagavond hadden ze vrij en kregen per persoon een voedselrantsoen. Voor zichzelf mochten ze groenten telen en hadden kippen en meestal volop eieren. Met Kerstmis kregen ze stroop, koffie, tabak en katoen ter waarde van 8 à 10 dollar per persoon. De Engelsman, Sir Charles Lyell, bezocht in 1845-1846 een plantage in Georgia. De negers hadden er eigen huizen, regelmaat in het werk en konden z.i. tot hun dood genieten van het leven, hun buren en familie. Hij constateert dat ze vele voordelen hebben ten opzichte van blanken in Europa in dezelfde sociale positie. Hieronder laat ik wat lezen wat door slaven is opgetekend. Linda Brend schrijft in 1861 in haar autobiografie dat ze weliswaar als slavin geboren is maar dat nooit beseft heeft in de eerste 6 jaren van haar leven. Haar vader was een bekwaam vakman en en genoot relatieve vrijheid en ze woonden in een comfortabel huis. Ze genoot een liefderijke bescherming en besefte nooit dat ze feitelijk een stuk handelswaar was. Isaac Williams en Henry Bibb, beiden weggelopen slaven, lieten blijken dat hun meesters gemeen en wreed waren. Slaan en ranselen zonder genade werden door hen uitvoerig beschreven. Booker T. Washington schreef zijn levensverhaal in 1901 op nadat hij al een invloedrijk negerleider was geworden. Hij beschrijft de ellendigheid en de troosteloze en ontmoedigende omgeving zonder de eigenaars bijzondere wreedheid te verwijten. Het gemis aan onderwijs was zeer pijnlijk. Naar school gaan en les krijgen leek hem een paradijs. 5. Vergelijking van oude kennis en nieuwe kennis
Mijn oude en beperkte kennis was de volgende: "Vroeger en volgens mij in sommige landen nu nog werden en worden slaven
gebruikt. De slaven werden slecht behandeld en moesten allerlei dingen doen van
de hogere stand. Als je ouders behandeld werden als slaaf, dan kwam je
automatisch ook zelf in de slavernij terecht. De slaven kregen zeer weinig te eten en
te drinken." Daarvoor in de plaats komt de volgende kennis: In het algemeen is de slavernij in de eigenlijke zin des woords, namelijk de mens als eigendom van een ander, wel verdwenen. Wel treft men daar waar een diepe kloof bestaat tussen rijk en arm, tussen blank en zwart, tussen machthebbers en machtelozen, nog situaties aan die met semi-slavernij zouden kunnen worden betiteld. De slechte behandeling van slaven moet genuanceerd bekeken worden; er waren plantages waar dat gebeurde, maar ook plantages waar de behandeling voor die tijd vergelijkbaar was (en soms beter) dan die van vrije arbeidskrachten. Als je ouders slaaf waren dan trof je inderdaad datzelfde lot. Wat betreft eten en drinken kan hetzelfde gezegd worden als over de behandeling van de slaven. Bovendien heb ik geleerd dat slavernij aanvankelijk in de 17e eeuw een redelijk breed geaccepteerd verschijnsel was in het economische systeem van die tijd. Er ontstond naderhand verzet tegen in eerste instantie de handel in mensen en later tegen het eigendomsrecht op mensen. De vrijheid en het zelfbeschikkingsrecht van mensen zijn pas veel later als fundamentele mensenrechten vastgelegd, wat niet wil zeggen dat overal ter wereld daarnaar gehandeld wordt. Ik kan concluderen dat mijn kennis genuanceerder, breder en dieper is geworden. 6. Vergelijking van oude mening en nieuwe mening
Mijn oude mening was de volgende: "Ik vond dat slavernij verboden moet worden, omdat de slaven zeer slecht behandeld worden en soms ook moeten lijden." Op basis van hetgeen ik gelezen heb vind ik slavernij nog steeds een verwerpelijk systeem. Ik heb ook begrepen dat het overal ter wereld officieel verboden is, dus in die zin is mijn mening achterhaald. De slechte behandeling en het lijden van slaven is één argument waarom zoiets uit den boze is, maar niet alle slaven werden slecht behandeld. Mijn mening is aangevuld in die zin dat ik vind dat mensen principiëel niet het eigendom kunnen zijn van andere mensen. De menselijke vrijheid en het zelfbeschikkingsrecht zijn belangrijke grondrechten en verdienen enorm goed beschermd te worden. 7. Conclusies

Ik heb ervaren dat je anders naar bepaalde situaties kunt kijken, al naar gelang je eigen positie en je eigen belang. Ook het tijdsbeeld bepaalt vaak hoe mensen in het algemeen denken over bepaalde situaties. Daardoor ontstaat ook een verschuiving is wat mensen acceptabel vinden of niet. Het is goed dat er een ontwikkeling is geweest van het bestrijden van de slavenhandel tot en met het bestrijden van de slavernij als systeem. Uiteindelijk gaat het echter om de menselijke waardigheid die beschermd moet worden, door vrijheid en zelfbeschikking te erkennen als fundamentele waarden voor ieder individu. Zaken die nog steeds menselijke slachtoffers maken zoals kinderarbeid, drugssmokkel, rassendiscriminatie en terrorisme, tasten net zo goed en vaak nog erger de menselijke waardigheid aan. Ze moeten dan ook met kracht bestreden worden. Slavernij is dan wel officieel uitgebannen, maar andere mensonwaardige praktijken zijn daarvoor in de plaats gekomen en dat is eveneens afkeurenswaardig. Mooie woorden, internationale verdragen en daadwerkelijke bestrijding via opsporing, berechting en desnoods oorlogvoering blijken bovengenoemde uitwassen niet te kunnen voorkomen. Wat wel?