Noord-Zuid problematiek van Korea

Waarom Korea? L.S. De motivatie voor mijn keuze is waarschijnlijk ietwat bizar, maar dat maakt niet zo heel veel uit, in ieder geval vond ik het heel erg boeiend hieraan te werken en heb ik er veel uit geleerd. Ik had een voor de hand liggendere problematiek kunnen kiezen om te bespreken zoals de katholieken en de protestanten in Noord-Ierland of Tibet. Ik had zelfs de teloorgang van de dialecten in Frankrijk kunnen bespreken (tenslotte is dat ook een maatschappelijk, zij het wel heel lokaal probleem). Dat heb ik dus niet gedaan. Bij de voorbereidingen voor dit werk dacht ik eerst aan de oorlog in Vietnam, ik had daar al een aantal boeken over gelezen en films over gezien die erg boeiend waren. Misschien was dat zelfs boeiender geweest, een grootoom heeft daar nog gevochten (in Indochine zoals de Fransen het noemen). Tenslotte heb ik toch voor de vergeten oorlog met al zijn motieven en gevolgen
gekozen , net omdat ik daar nog het minste over wist en omdat ik in het begin ook niets begreep van de problematiek. Ik heb hem maar traag kunnen ontrafelen maar ik kan wel zeggen dat ik er een zeker inzicht in gekregen heb. Ik hoop dat de lezer hier ook iets uit haalt.
I.1 Inleiding “Cold War: the open yet restricted rivalry that developed after World War II between the United States and the Soviet Union and their respective allies. The Cold War was waged on political, economic, and propaganda fronts and had only limited recourse to weapons. The term was first used by the American financier and presidential adviser Bernard Baruch during a congressional debate in 1947.”Encyclopedia Britannia
Het is best mogelijk dat de speciefieke term, Koude oorlog nooit gebruikt werd voor 1947, maar hij ontstond tientallen jaren eerder. Kort na Lenin’s revolutie in Rusland. De koude oorlog trof de Koreanen rond 1910 en heeft zelfs vandaag nog invloed op het koreaanse volk, ondanks het feit dat de koude oorlog officieel gezien voorbij is ! Meer dan 5 millioen Koreanen hebben er het leven door gelaten. Doorheen de geschiedenis, is Korea door vele volkeren overwonnen en overheerst. De buitenlandse machthebbers zochten zich een subtiele weg naar de macht door eerst de cultuur te overspoelen en daarna de enkelingen te onderwerpen die zich nog niet hadden willen aanpassen, het klassieke ‘verdeel en heers’ dat ooit Caesar had geholpen, had nog niets aan zijn effectiviteit ingeboet. Wereldoorlog II was een wereldwijde ‘wed’strijd om de wereldmacht. Hierin hielden 2 antagonisten stand, de Soviet-Unie en de verenigde Staten. Internationaal communisme en de onderdrukking van colonies kwamen tegenover kapitalisme en democratie uit. Uit deze spanningen ontstond het gevecht tussen de 2 grootmachten, om de wereldheerschappij. Bij momenten schoven deze hun ideologieen aan de kant om het eeuwenoude principe toe te passen ‘Vijand van mijn vijand is mijn vriend’, waarbij o.a. de Verenigde Staten overeenkomsten sloot met enkele van de meest brute tyrannen uit de geschiedenis, zoals Baptista, Peron en Chiang Kai Shek; de democratische principes van de V.S. betekenden weinig tot niets voor dezen , maar de V.S. steunde hen bewust heel vrijgevig. Zo ging ook de Sovjet Unie scheep met enkele heel on-socialistische landen. Zowel de VS als de communisten als de nationalisten, die van mening waren dat de onafhankelijkheid van Korea moest worden nagestreefd, waren ervan overtuigd dat hun vsie Korea groot zou maken, desondanks hebben ze meer tijd verdaan met onderlinge gevechten en twisten dan zich daadwerkelijk voor Korea in te spannen. De oorlog in Korea en de inmeninging van de Amerikanen moet ook gekaderd worden in de toenmalige tijdsgeest. De fobie die de Amerikanen hadden voor het communisme, staatsvijand nummer 1; wie verdacht werd van communisme werd opgepakt. Kijk naar de zaak “Rosenberg”, waarin een koppel ter dood werd veroordeeld wegens spionage en wegens het doorspelen van de atoomgeheimen aan de Russen. Achteraf bleek hun onschuld, maar senator Mc Cartey had een zondebok nodig om de onrust in de Amerikaanse staten te bedaren te brengen. Het feit dat de nu ook de Russen de atoombom hadden zorgde volgens communisten en socialisten voor een evenwicht, maar voor de Amerikanen betekende het een ramp want nu konden ze de oorlog in Korea niet in 1 slag winnen zonder een atoomaanval van de Sovjets te moeten vrezen. Deze interne gevechten werden heviger en kwamen frequenter voor na 1945 en escaleerden tenslotte in de Koreaanse oorlog. Pro V.S. troepen namen Zuid Korea in en in Noord Korea overheerste een pro Sovjet regime. Zelfs na de oorlog, waarin beide grootmachten alle moeite deden om hun invloedssfeer uit te breiden zijn de beide Korea’s niet meer te verzoenen. De oorzaken hiervan liggen in de invloed van de denkwijzen van deze beide grootmachten en dieper, in de periode toen Korea nog 1 was. I.2 Geschiedenis van Korea I.2, 1Heerschappijen
Zoals reeds vermeld heeft Korea een lange geschiedenis gekend met verschillende koninkrijken, dynastiën, overheersers, en invloeden. Het is onnodige alle verschillende heersers op te sommen want daar valt niet veel uit af te leiden, maar een aantal dynastiën en overheersers zijn belangrijk om het koreaanse gedachtengoed en het proces van eenmaking en later het uiteengroeien van Korea te begrijpen. De Koreanen behoren tot het mongoloïde ras en zijn afstammelingen van de Tungurs die zich zo’n 5000 jaar geleden aan de gele zee hebben gevestigd. Volgens de overlevering zou de eerste Koreaanse staat gesticht zijn in 2333V.C. onder de Han dynastie maar dit is slechts een veronderstelling. De Koreaanse cultuur is maar een weinig jonger dan de Chinese waarvan hij zeer veel invloed heeft ondervonden. Wel onderscheid de Koreaanse cultuur zich van de andere oosterse door zijn vasthoudendheid en continuïteit, de Koreanen hebben ondanks de verschillende overheersingen steeds hun eigen taal en culturele identiteit behouden
In ieder geval werd rond 1200V.C. een Chinese kolonie opgericht in het Noord-westen van Korea. Nadat de Han dynastie tenonderging werd ook dit Chinese bewind omvergeworpen. Er ontstonden drie koninkrijken Koguryo in het Noorden, Paekche in het Zuidwesten en Silla in het Zuidoosten. Deze 3 rijken hielden stand gedurende 1000 jaar. Hierna werden de 3 rijken allen onderworpen en eengemaakt onder de dynastie van de Koryô (918V.C.-1392N.C.; afgeleid van Koguryo)waarvan ook de huidige naam Korea van is afgeleid. Deze werd gesticht door koning T’aejo die erin slaagde een eenmaking van verschillende koninkrijken tot stand te brengen en een koningshuis stichtte dat gedurende 500 jaar stand zou houden. De Koryô regering had een sterk Boedhistisch karakter, het was een vruchtbare periode voor politieke, sociale en culturele veranderingen, waarin de basis werd gelegd voor de grondgedachte van 1 Korea. Maar vanaf de 13e eeuw kreeg de staat het zwaar te verduren door een groot aantal Mongoolse invallen van de Chinese Ming Dynastie, die haar intrede deed in Korea in 1386 en te Korea Choson werd genoemd. In 1392 besteeg de eerste koning van de Lee dynastie de troon,en deze dynastie zou heersen tot Japan het land zou binnenvallen. I.2, 2 Kolonisatie
Japan en China waren niet de enigen die geinteresseerd waren in Korea, de eerste Europeanen die op de hoogte waren van de ligging van Korea waren de Portugezen, dezen hadden sinds 1543 een handelspost op het eiland Hirado en ze waren ervan op de hoogte dat verder in Noordwestelijke richting zich een een economisch en politiek sterke staat situeerde, een deelstaat van Japan, die de Japanners (met wie ze handel dreven ) Couray noemden. Maar tenslottewaren het de Nederlanders die eerst voet zetten op Koreaanse bodem. De Bemanningsleden van de Sperwer, een hollands vrachtschip, waren puur toevallig de eerste Europeanen die ooit voet zetten op Koreaanse bodem. De Sperwer leed schipbreuk in 1652 kort nadat hij Japan achter zich gelaten had en de overlevende bemanningsleden spoelden aan op de kust van Korea ter hoogte van Pusan (hij noemde het Quelpaerts). Kort nadat ze aangespoeld waren werden en drenkelingen gevangen genomen door de inwoners en uitgeleverd, zij hebben gedurende 13 jaar in verschillende steden verbleven, hebben verschillende malen geprobeerd te ontsnappen en zijn tenslotte op zee door Japanners gevangengenomen, ze zijn naar Nagasaki geovoerd waar ze ondervaagd werden over hun ‘belevenissen’. Daar is gebleken dat Japan reeds toen een bijzondere interesse koesterde voor Korea als uitvalsbasis. Ze vroegen vooral bij zonderheden over de inrichting van het Koreaanse leger, en de beveiliging van de staat, de politieke structuur enz… . De Nederlanders noch de Portugezen hebben Korea nooit daadwerkelijk gekoloniseerd,omdat in die tijd Korea al Chinees grondgebied was en ze tegen deze grootmacht niet opkonden. De Japanners hebben zich hier niet door laten afschrikken, en het feit dat Korea een Japanse kolonie werd is een factor die een belangrijke rol heeft gespeeld in de Koreaanse oorlog en in de scheiding tussen de 2 Korea’s. I.2, 3 Japanse invallen
In 1592 was de eerste invasie van Japan in Korea, maar deze kon gelukkig worden afgeslagen, Korea was in die periode een vazalstaat van China, met een onafhankelijke regering, kort daarna ondernamen de Japanners nog pogingen om Korea binnen te dringen, tenslotte was het een rijke streek(in die periode), tussen 1597 en 1598 werden verscheidene aanvallen afgeslagen. In 1637 viel Japan Mantsoerije binnen en langs die weg heeft het Korea in 1871 toch kunnen veroveren, zo kwam Korea mee onder keizerlijk bewind te staan. In 1894 brak de Chinees Japanse oorlog uit om de Gele zee, op datzelfde moment kondigde de Tongak opstand een economische crisis binnen Korea aan. Japan won de oorlog en verwierf Taiwan en de Pescadores. Korea had het niet meer langer nodig, zeker niet nu het in economische problemen was. Zo verwierf in 1895 Korea zijn onafhankelijkheid weer na de Russisch Japanse oorlog (1904-1905).De Russen weigerden Mantsjoerije te ontruimen dat zij na de Boxeropstand bezet hielden. (dit was een opstand tegen alle christelijke geloofsvormen in Japan.) De Russische invloed had zich inmiddels uitgebreid tot Korea, dat Japan nog steeds zag als een deel van Japan, ondanks zijn onafhankelijkheid. Over Mantsjoerije en Korea vonden onderhandelingen plaats tussen beide grootmachten, zonder resultaat. In februari 1904 werden deze dan ook afgebroken. Zonder hen vooraf de oorlog te verklaren vielen de Japanners de Russische vloot aan. Bij Moekden leden het jaar daarop de Russen een zware nederlaag. De Russen dachten dat zij de Japanners zouden kunnen verslaan door hun Oostzee-vloot te sturen. Na een tocht van maanden tot de gele zee werd deze echter binnen de kortste keren door de Japanse marine verslagen in de Straat van Tsoesima, m.a.w. Japan had Rusland overwonnen. Na bemiddeling door de Amerikaanse president Roosevelt werde de vrede van Porthmouth gesloten en moest Rusland officieel erkennen dat Korea een Japans protectoraat was.(1905). In 1910 annexeert Korea Japan.
II. 1De Vergeten oorlog De Koreaanse oorlog of vergeten oorlog, wordt ons nauwelijks nog in herinnering gebracht omdat hij nietig lijkt bij de vietnam oorlog en WOII toch mag men geen te voorbarige conclusies trekken. Tenslotte is de korea-oorlog een van de eerste periodes van de koude oorlog en heeft hij heel wat teweeggebracht en hebben veel belangrijke personen er een rol in gespeeld Truman, Mc Arthur, Mao en Stalin zijn zeker de bekendsten.! De Koreaanse oorlog begon op 25 Juni 1950 toen Noord Koreaanse troepen de 38ste breetegraad overstaken en Noord Korea binnenvielen. Circa 37 000 amerikaanse soldaten lieten het leven gedurende de eerste drie jaar, wat in vergelijking met Vietnam, 58 000 verspreid over 10jaar, een hoog dodental is. En hoewel een wapenstilstand werd getekend tussen de V.S., China en Noord Korea weigerde Zuid Korea te tekenen, waardoor de 2 landsgedeeltes nog steeds gescheiden zijn. II.1, 1 de aanloop naar de Koreaanse oorlog
WOII woedde in al zijn hevigheid, Duitsland had besloten zijn invloed uit te breiden over heel Europa, Amerika was wapenlverancier aan al wie betaalde, toen de oorlog steeds, grotere dimensies begon aan te nemen besloot de Amerikaanse regering toch in te grijpen, ondanks het feit dat ze zich aanvankelijk distantieerden van de problematiek. Ze drongen de Duitsers terug naar hun eigen grondgebied, de SU vreesde dat de VS tot bij hen zou optrekken en deed bijgevolg aan territoriale uitbreiding uit voorzorgsmaatregen, er werd een akkoord bereikt over een scheidingslijn binnen Europa en dit was de directe aanleiding voor de oprichting van het ijzeren gordijn en de Berlijnse muur. Japan, dat nog steeds onder keizerlijk (goddelijk) gezag stond, besefte dat Europeanen en Amerikanen het te druk hadden met de oorlog op het westelijk halfrond en zagen hun kans om verschillenden Europese kolonies te annexeren en verschillende eilanden in de Indische en de Stille Oceaan. Japan viel in 1941 gelijktijdig een aantal eilanden aan om zijn gezag veilig te stellen en uit te breiden, Premier Hideki Tojo en Isoroko Yamamoto de bevelhebber van de marine wilden de macht en het gebied van Japan zo organiseren dat het een veiligheidsfront had van de Koerillen tot Oost-Indië waarachter het zowel het voedsel als grondstoffen voorhanden had die nodig waren om zelfstandig stand te houden. Yamamoto voorspelde een korte strijd van 6 maanden waarbij enkel overwinningen behaald zouden worden. Op 7/12/1941 voerden de Japanners een verrassingsaanval uit op Pearl Harbour, toen de enige belangrijke militaire basis van de VS die hun plannen in de war kon schoppen. Deze bombardementen op Pearl Harbour maakten dat Japan en de VS officieel in oorlog waren. De Filipijnen werden overwonnen in het voorjaar van 1942 , de Nederlanders werden uit Oost-Indië verjaagd, de Britten uit Hong Kong en Maleisië. Ook de Amerikaanse basissen op Guam, Wake, Attu en Kiska hadden zich moeten overgeven. Bij Port Moresby(Nieuw Guinea) leden de Japanners hun eerste verlies. Ze slaagden er niet in Australië te isoleren. De Amerikanen verdreven de Japanners van de Aloeten, voerden een aantal nutteloze aanvallen uit op bases nabij Japan en besloten toen deze gewoon over te slagen. Ze leverden een zeeslag bij de Filipijnen, hierna werden de Amerikaanse bases op Guam, en Saipan ontzet van waaruit Amerikaanse bommenwerpers aanvallen zouden uitvoeren op Japanse steden. Na een zeeslag in de Golf van Leyte werd de Japanse vloot volledig vernietigd, van toen af maakten de Japanners gebruik van hun beroemde kamikaze vliegtuigen om de ‘opmars’van de Amerikaanse marine tegen te gaan. De Amerikanen voerden luchtaanvallen uit op alle grote steden o.a. Tokyo werd volledig platgebombardeerd in mei 1945 maar ondanks de grote verliezen en de bijna totale nederlaag wilden de Japanners zich niet overgeven. Stalin sloot een akkoord met Trumann dat hij de Japanners vanuit het binnenland van het vasteland zou drijven met zijn troepen of hen toch zo dicht mogelijk naar de kust te dringen, 3 maanden nadat nazi duitsland verslagen was. Trumann wilde finaal een punt achter de oorlog zetten, toen na berekingen een dodental van 1 000 000 doden werd geschat bij een invasie van Japan besloot hij de atoombom te gebruiken die men op dat moment volop aan het testen was in New Mexico. In augustus 1945 waren de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki een feit. Stalin verklaarde nu ook Japan de oorlog en viel met zijn troepen Mantsoerije en Korea binnen. Op 15 augustus 1945 vroeg Keizer Hirohito het Japanse volk te dragen wat ondraagelijk is en te verdragen wat onverdraagelijk is, Japan was uiteindelijk verslagen. II.1, 2 directe aanleiding
Dat de VS zich een sterke positie had verworven in Oost-Azië paste natuurlijk niet in het kraam van de Russen die zich nu langs beide kanten door de VS wisten. Toen de VS het bevel gaf de SU troepen terug te trekken uit Korea weigerde Stalin dit. Vermits de VS troepenmachten had geïnstalleerd rond Japan en ook in de Japanse zee, zag de SU Vladivostok bedreigd en gecontroleerd door de Amerikanen. Vladivostok is de enige Russische haven die het hele jaar door ijsvrij is en dus ook de enige haven die voor militiare doeleinden zou kunnen gebruikt worden. De SU zag Korea als een uitstekende vestigingsbasis voor een nieuwe haven omdat de Gele Zee breder was en er geen Amerikaanse basissen gelegen waren. Korea was dus ideaal. Amerika vreesde nog steeds het communistische gevaar en vreesde voor de linkse beïnvloeding van de Oost-Azië en in het bijzonder voor de beïnvloeding van China, de Chinezen vertegenwoordigden ook toen al ¼ van de wereldbevolking. Het communisme in Noord Korea raakte snel gorganiseerd m.a.w. Korea moest ontzet worden. In September 1945 landden de Amerikaanse troepen bij Inchon als reactie op de nog steeds aanwezige Sovjet troepen in het Noorden. Men kwam niet tot een akkoord over de 2 delen die inmiddels door de SU en de VS bezet waren. De VS besloot verkiezingen te houden in Zuid-Korea teneinde een georganiseerde staat te verkrijgen zo ontsond in 1948 de Republiek Korea onder Syngman Rhee. Iets later werd in Noord-Korea de communuistisch democratische republiek Korea gesticht door Kim II Sung. Zowel de VS als de SU trokken zich uiteindelijk terug. II.1,3 Oorlogsfeiten
In 1950 viel communistisch Noord-Korea, Zuid Korea binnen, om het communisme in Oost-Azië uit te breiden, door invloed van de communistische revolutie in China, o.l.v. Mao Zedong. De VS reageerde hierop door meteen een leger te sturen van 12 nationaliteiten, De oorlog duurde 3 jaar en gedurende die 3 jaar heeft geen van beide partijen ooit echt een success geboekt, ze vochten om een terreinwinst van maximum 100km m.n. 50 km boven en 50 km onder de 50e breedtegraad. Een terreinwinst die ze bovendien na een maand al weer verloren en waarbij belachelijk veel doden en gewonden vielen. Bij dit getouwtrek zijn vooral in het 1e jaar veel doden gevallen uit getuigenissen van soldaten blijkt hoe zinloos het wel was. Een kort overzicht van belangrijke data, voorzien van de nodige commentaar. 1950
25/06/1950
Het Noord Koreaanse leger steekt de 38ste breedtegraad over en valt m.a.w. Zuid Korea binnen. NoordKorea verdedigt zich met het argument dat de Zuidelijken eerst hebben geprobeerd Noord Korea binnen dringen en dat hun inval in het Zuiden een noodgedwongen daad was van zelfverdediging. Wat absoluut niet waar is want al snel is te merken dat het Noordelijke leger veel beter georganiseerd is dan het Zuidelijke en een vastomlijnd plan heeft. Dezelfde dag nog eist de VN dat de Noord Koreaanse troepen zich terugtrekken; wat niet gebeurt. 27/06/1950
De VN roept zijn leden op het Zuid Koreaanse leger te steunen en ondersteunende troepenmachten te sturen. Zuid Korea moet zijn hoofdstad Seoul opgeven. Truman, president van de VS geeft aan zijn luchtmacht en zeemacht het bevel Zuid Korea ter hulp te komen. Ook de landmacht wordt gemobiliseerd. 1/07/1950
De eerste amerikaanse troepen komen aan in Zuid Korea. 5/07/1950
Het eerste gevecht te land tussen VS troepen, en Noord Koreanen, deze eindigt in een nederlaag voor de VS. 15/07/1950
Noord Koreaanse troepen steken de rivier de Kum over. 4/08/1950

Jacob Malik VN afgevaardigde van de SU noemt de Koreaanse oorlog een burgeroorlog en eist dat alle buitenlandse troepen zich uit Korea terugtrekken. De SU zag de Amerikanen weer te dicht in de buurt van hun machtsgebied komen. 30/09/1950
Chou En-Lai ex minister van china waarschuwt de VN dat « het chinese volk niet tolerant zal reageren tegenover de imperialisten die hun buurland op brutale wijze komen binnendringen. » De eeuwige angst van het communisme voor het imperialisme en vice versa. De Chinese troepen zullen daarna ook Noord Korea komen verdedigen wat de linkse communistische denkbeelden nog sterker zal kleuren en invloed zal hebben op het na-oorlogse beleid. 1/10/1950
De Zuid Koreaanse troepen winnen weer terrein en steken de 38ste breedtegraad weer over. Ook VS troepen steken de 38e breedtegraad over. 5/11/1950
Generaal Mac Arthur, algemeen hoofd van de militaire geallieerden in Korea’ brengt de VN er officieel van op de hoogte dat in Korea Chinese troepen meevechten. 16/11/1950
President Truman verklaart dat de VS niet van plan is China binnen te vallen maar dat ze niettemin van plan zijn Korea te ontzetten. Generaal Mac Arthur begint aan een ‘win de oorlog’ offensief; waarop de Chinese troepen snel reageren. 25/12/1950
De Chinese troepen steken de 38e breedtegraad over, de Noordelijken staan weer sterker. Samen nemen ze Seoul weer in. 1951
1/01/1951
De Chinese en Koreaanse troepen beginnen aan een grootscheeps offensief. 14/01/1951
De UN troepen houden hen tegen aan de 37e breedtegraad en beginnen aan een tegenoffensief. Hierop is het weer een getouwtrek tussen beide partijen met terreinwinsten van telkens 10 a 30 km dze vond ik ietwat onnodig om allemaal te vermelden, tenzij dan om de absurditeit van deze oorlog aan te duiden maar ik hoop dat u die reeds eerder uit dit werk hebt kunnen lezen. 8/07/1951
Kolonel Andrew Kinney komt aan op Kaesong watt zogenaamd een neutrale plek was en merkt dat Noord Koreaanse troepen er zich gestationeerd hebben. Naar aanleiding hiervan worden onderhandelingen gestart tussen alle deelnemende partijen. Maar niet zonder het nodige gekrakeel, eerst verlaat de VN de onderhandelingen omwille van de schending van de neutraliteit. Dan verlaat China de onderhandelingen omdat hun troepen gebombardeerd zijn geweest door VS soldaten. Tenslotte komt er op 25/11/1951 een korte wapenstilstand, er worden verschillende krijgsgevangenen uitgewisseld en een paar dagen later is het weer gedaan met de wapenstilstand. 1952

In 1952 zijn geen data die er echt uitschieten, er zijn verschillende pogingen tot compromissen maar die worden steeds weer verworpen, de plannen waar de andere partij mee afkomt zijn nooit goed genoeg; Tenslotte gaat de oorlog gewoon verder ondertussen gebruiken de Amerikanen bommen, dat vecht sneller en ze verliezen er minder manschappen door. Ook pogingen tot onderhandelingen lopen tot niets uit omdat steeds een van de betrokken partijen weigert aanwezig te zijn. 1953
dit is een jaar waarin onderhandelingen eindelijk wat uithaalden, er wordt gepraat tussen Noord Korea China en de VN, er worden nog krijgsgevangenen uitgewisseld en er wordt gezocht naar een compromis tussen de beide Korea’s er wordt een akkoord getekend tussen de VS Noord Korea China en da SU maar Zuid Korea weigerde te tekenen, het bleef het Noorden zien als een bedreiging voor haar democratie. Op 27/07/1953 wordt de vrede getekend dit is het einde van de Koreaanse oorlog. II.1, 4 Afloop en naweeën
Het einde van de Koreaanse oorlog werd getekend maar Zuid Korea weigerde het vredesverdrag te tekenen omdat het vond dat het onheil dat de Noord Koreanen hen hebben aangedaan niet te vergeten is en ook omdat vele familieleden van hen vastzitten in Noord Korea waar nog steeds geen of nauwelijks familiebezoeken worden toegestaan de situatie is te vergelijken met die van Oost en West-Berlijn. Zij die tijdens de oorlog in het Zuiden verbleven of in het Zuiden terechtgeraakt zijn tijdens die 3 oorlogsjaren hadden geluk, zij die in het Noorden verbleven en hun nakomelingen hebben het waarschijnlijk erg moeilijk te overleven in het alledaagse leven. Bij de bespreking van de economie van Noord Korea zult u merken dat er grote voedsletekorten heersen. (IV. 1) terwijl de wapenindustrie verder uitgebouwd wordt. De Noord Koreaanse regering gelooft nog steeds dat vandaag of morgen de kans zal aanbreken om de hele wereld aan het communisme te onderwerpen. Noord Korea laat weinig tot geen informatie los over hun economie, industriën en algemene gesteldheid van de bevolking. In 1978 heeft Zuid Korea toch de vrede ondertekend met het Noorden, er was nu zogezegd mogelijkheid tot dialoog. De laatste paar jaren komt steeds vaker in het nieuws dat Koreanen op familiebezoek mochten en er wordt steeds een hele heisa rond gemaakt maar de werkelijkheid is bikkelhard. In Zuid Korea worden statistieken bijgehouden van het aantal familieleden dat op bezoek gaat en het komt er op neer dat sinds 1996 er slechts 100mensen geweest zijn die een bezoek hebben kunnen brengen aan hun familie. Officieel was er een contract getekend dat 7 miljoen Zuid Koreanen de grens zouden mochten oversteken. III.1 Actualiteit III.1 De huidige problematiek
De huidige problematiek heb ik eigenlijk daarnet aangehaald, heel kort gezegd, het ene land is arm, het andere rijk, de mensen van het arme land hebben het recht niet te emigreren, en de mensen van het rijke land hebben het recht niet hun familieleden en vrienden aan de andere kant van de 38e breedtegraad te helpen. Onderhandelingen lopen strop omdat 1 van beide partijen niet wil toegeven op een bepaald vlak of omdat spionnen van het andere land ontdekt zijn enz… In 1991 zijn Noord en Zuid Korea toegetreden tot de VN nu was er wel verplichting tot samenspraak, maar er is sindsdien nog niet veel verbetering opgetreden. Door voedselproblemen in 1994 in Noord Korea was het gedwongen de wereld in zijn kaarten te laten kijken. Maar ook Zuid Korea heeft zijn dieptepunten gekend in 1997 werd het meegesleurd in de economische crisis van China en had het zelf dringend hulp nodig. Bovendien zitten op de grensposten aan de 38e breedtegraad nog steeds 700 000 Amerikaanse soldaten en aan de andere kant zitten nog steeds Chinese soldaten, wat niet echt bevorderlijk is voor een ontspannen sfeer. Noord Korea vind dat het sowieso een overwinning heeft geboekt, voor het eerst in de geschiedenis heeft het imperialisme van de VS het moeilijk gehad zich te handhaven. Het is ondanks alles een overwinning en tenslotte heeft Noord Korea zijn staatsvorm kunnen behouden. Ergens had Noord Korea gelijk, de Koreaanse oorlog was ook de eerste oorlog waarover binnen de VS onenigheden bestonden en waar noch het volk noch het leger achter stonden. In de naoorlogse periode was de sfeer van wantrouwen en intolerantie gevoed door het Mc Cartheïsme sterk waarneembaar. Bijlagen : Volgens Zuid-Korea begint zijn 'zonneschijn-beleid' jegens het noorden nu vruchten af te werpen. Het is duidelijk dat de voedselproblemen in Noord-Korea daarbij een handje helpen. HANS VAN DER LUGT
TOKIO, 10 APRIL.2001 Met de komende top tussen de leiders van Noord- en Zuid-Korea lijkt het 'zonneschijn-beleid' - ontspanning door zoveel mogelijk contacten met het vijandige Noorden - van de Zuid-Koreaanse president Kim Dae-jung eindelijk haar vruchten af te werpen. Zo presenteert ten minste de Zuid-Koreaanse regering de komende ontmoeting, de allereerste top ooit tussen leiders van beide landen. "De noord-zuid top zal een einde maken aan de periode van vijandschap en confrontatie in inter-Koreaanse relaties en een begin betekenen van de bouw van een raamwerk voor vreedzame coëxistentie", aldus vandaag een verklaring van de Zuid-Koreaanse regering. Al bij zijn aantreden twee jaar geleden stelde Kim Dae-jung een topontmoeting voor tussen beide leiders. Noord-Korea bleef de zuidelijke regering echter afschilderen als een Amerikaans marionettenbewind en zocht liever direct contact met de Amerikanen zelf. Rond het Koreaanse schiereiland bleef het intussen rommelen. Een jaar terug nog beschoten marineschepen van beide landen elkaar in betwiste zeewateren, waarbij een noordelijke boot tot zinken werd gebracht. Ook bleven de Zuid- Koreanen infiltranten betrappen. In de tussentijd hield Kim Dae-jung stug vast aan zijn beleid van ontspanning, gesteund door het besef dat beide landen een onverbreekbare band hebben. Beide landen worden immers bewoond door Koreanen die dezelfde taal spreken, dezelfde cultuur hebben en dertien eeuwen lang verenigd waren. Wegens de doorgaande confrontaties en beledigingen kreeg hij echter veel kritiek. "Veel wortel, weinig stok", meende bijvoorbeeld oppositieleider Lee Hoi-chang in een variatie op het principe dat men in onderhandelingen niet alleen voordelen moet bieden, maar ook een stok achter de deur moet hebben. Wispelturig gedrag aan beide zijden was de belangrijkste karakteristiek van de gesprekken die tot het aantreden van Kim Dae-jung zijn gehouden. Het ene moment toenadering, het volgende moment verzuring van de relaties en terroristische aanslagen. Begin jaren negentig zou er ook een topontmoeting tussen de leiders van beide landen zijn, maar de Noord-Koreaanse leider Kim Il-sung overleed kort voor verwezenlijking. Zijn zoon Kim Jong-il zette de relaties weer in de koelkast. Eén factor dwingt Noord-Korea tot meer contact met de buitenwereld: de voortdurende voedselschaarste en de beroerde economische omstandigheden sinds de steun van de oude Oostbloklanden is weggevallen. Naast de contacten met hulporganisaties die hierdoor zijn ontstaan heeft Noord-Korea nu ook een diplomatiek offensief ingezet. Als eerste land van de G-7, het verband van de zeven grootste industrielanden, knoopte Italië onlangs diplomatieke banden aan met de gesloten communistische staat. Gesprekken zijn voorts in gang gezet met onder andere de VS, Japan en Australië. Kim Dae-jung heeft zijn 'zonneschijn-beleid' reeds lang geleden op papier gezet, maar heeft de noordelijke kommer en kwel van de laatste jaren een situatie geschapen waarin dit beleid kan gedijen. Het noorden kon het aanbod van vele voedseltransporten over de grens simpelweg niet weigeren. Ook de voor het noorden profijtelijke zakelijke betrekkingen breiden zich de laatste jaren als vanzelf uit. In dit licht is de komende top niet meer dan een logisch vervolg op de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar. Maar de belangrijkste aanwijzing dat er op termijn resultaat uit de top zal komen ligt in de onverwoestbare overtuiging van Kim Dae-jung dat dit de enige manier is om de relatie met het noorden te herstellen, en in een verre toekomst ooit weer het land te herenigen. Voedselnood dwingt N-Korea tot opening "De noord-zuid top zal een einde maken aan de periode van vijandschap en confrontatie in inter-Koreaanse relaties en een begin betekenen van de bouw van een raamwerk voor vreedzame coëxistentie", aldus vandaag een verklaring van de Zuid-Koreaanse regering. Al bij zijn aantreden twee jaar geleden stelde Kim Dae-jung een topontmoeting voor tussen beide leiders. Noord-Korea bleef de zuidelijke regering echter afschilderen als een Amerikaans marionettenbewind en zocht liever direct contact met de Amerikanen zelf. Rond het Koreaanse schiereiland bleef het intussen rommelen. Een jaar terug nog beschoten marineschepen van beide landen elkaar in betwiste zeewateren, waarbij een noordelijke boot tot zinken werd gebracht. Ook bleven de Zuid- Koreanen infiltranten betrappen. In de tussentijd hield Kim Dae-jung stug vast aan zijn beleid van ontspanning, gesteund door het besef dat beide landen een onverbreekbare band hebben. Beide landen worden immers bewoond door Koreanen die dezelfde taal spreken, dezelfde cultuur hebben en dertien eeuwen lang verenigd waren. Wegens de doorgaande confrontaties en beledigingen kreeg hij echter veel kritiek. "Veel wortel, weinig stok", meende bijvoorbeeld oppositieleider Lee Hoi-chang in een variatie op het principe dat men in onderhandelingen niet alleen voordelen moet bieden, maar ook een stok achter de deur moet hebben. Wispelturig gedrag aan beide zijden was de belangrijkste karakteristiek van de gesprekken die tot het aantreden van Kim Dae-jung zijn gehouden. Het ene moment toenadering, het volgende moment verzuring van de relaties en terroristische aanslagen. Begin jaren negentig zou er ook een topontmoeting tussen de leiders van beide landen zijn, maar de Noord-Koreaanse leider Kim Il-sung overleed kort voor verwezenlijking. Zijn zoon Kim Jong-il zette de relaties weer in de koelkast. Eén factor dwingt Noord-Korea tot meer contact met de buitenwereld: de voortdurende voedselschaarste en de beroerde economische omstandigheden sinds de steun van de oude Oostbloklanden is weggevallen. Naast de contacten met hulporganisaties die hierdoor zijn ontstaan heeft Noord-Korea nu ook een diplomatiek offensief ingezet. Als eerste land van de G-7, het verband van de zeven grootste industrielanden, knoopte Italië onlangs diplomatieke banden aan met de gesloten communistische staat. Gesprekken zijn voorts in gang gezet met onder andere de VS, Japan en Australië. Kim Dae-jung heeft zijn 'zonneschijn-beleid' reeds lang geleden op papier gezet, maar heeft de noordelijke kommer en kwel van de laatste jaren een situatie geschapen waarin dit beleid kan gedijen. Het noorden kon het aanbod van vele voedseltransporten over de grens simpelweg niet weigeren. Ook de voor het noorden profijtelijke zakelijke betrekkingen breiden zich de laatste jaren als vanzelf uit. In dit licht is de komende top niet meer dan een logisch vervolg op de ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar. Maar de belangrijkste aanwijzing dat er op termijn resultaat uit de top zal komen ligt in de onverwoestbare overtuiging van Kim Dae-jung dat dit de enige manier is om de relatie met het noorden te herstellen, en in een verre toekomst ooit weer het land te herenigen EU-bemiddeling in Korea eist grote zorgvuldigheid 29-03-2002 Het oplossen van ernstige conflicten in andere delen van de wereld staat al jaren op de wensenlijst van de Europese Unie, maar tot dusver is er weinig van terechtgekomen. Dat kan gaan veranderen. Afgelopen weekeinde hebben de EU-leiders tijdens hun beraad in Stockholm aangekondigd dat ze gaan bemiddelen in het stagnerende toenaderingsproces tussen Noord- en Zuid-Korea. Aanleiding is de houding van president Bush, die de Zuid-Koreaanse president Kim Dae-jung onlangs heeft gewaarschuwd tegen te haastige overeenkomsten. Vooral afspraken over de Noord-Koreaanse langeafstandraketten vergen grote zorgvuldigheid. Deze voorzichtigheid, die contrasteert met de regering-Clinton, lijkt een aantal EU-bewindslieden in het verkeerde keelgat te schieten. Zo verklaarde Anna Lingh, Zweeds minister van buitenlandse zaken: 'De nieuwe Amerikaanse regering gaat een hardere lijn volgen tegenover Noord-Korea. Dat betekent dat Europa meer moet doen om spanningen tussen de twee Korea¡¯s te helpen verminderen, niet in het minst omdat we zo bezorgd zijn over de Noord-Koreaanse raketten.¡¯ De vraag is natuurlijk waarom de Europese Unie uitgerekend het Koreaanse conflict aangrijpt als gelegenheid om crisisdiplomatie te bedrijven. Het formele antwoord is dat Korea er zelf om gevraagd heeft. Kim Dae-jung, wiens ¡®zonneschijnbeleid¡¯ vorig jaar de eerste topontmoeting opleverde sinds de Koreaanse scheiding van 1948, heeft aangedrongen op een EU-rol toen hij najaar 2000 in Stockholm de Nobelprijs voor de Vrede ontving. De Noord-Koreanen hebben eveneens gevraagd om Europese bemiddeling. Verder is de EU voor beide landen geen vreemde. Afgelopen jaren heeft zij haar contacten uitgebreid en is zij onder meer toegetreden tot het uitvoerend orgaan van de Korea Peninsula Energy Development Organisation. De Unie heeft voorts 180 mln ecu geschonken voor voedselhulp en landbouwhervorming. Maar: bij de regulering van de politieke spanningen van de jaren ¡¯90 is de EU nauwelijks betrokken geweest. Het waren de Amerikanen die in 1994 Noord-Korea wisten over te halen om zijn nucleaire kernwapenprogramma gefaseerd te ontmantelen, in ruil voor een met Zuid-Koreaanse hulp te bouwen vreedzame kernreactor. Vervolgens waren het de twee Korea¡¯s zelf die vorig jaar het besluit namen tot de topontmoeting van Kim Dae-jung met zijn noordelijke collega Kim Jong-il, een ontmoeting die tot verdere officiele bijeenkomsten heeft geleid. De EU, het zij toegegeven, heeft deze onverwachte toenadering onmiddellijk toegejuicht en gezegd het verzoeningsproces te zullen aanmoedigen. Van een formele bemiddeling is echter tot nu toe nooit sprake geweest. Omdat hierbij onvermijdelijk kwesties van ontwapening, vertrouwenwekkende maatregelen en aanverwante militaire problemen aan de orde zullen komen, kan de EU-inbreng slechts bescheiden zijn. De gezamelijke verklaring die de Koreaanse presidenten vorig jaar tijdens de top ondertekenden, begint trouwens met de opmerking dat noord en zuid de kwestie van hereniging zelf zullen oplossen, als ¡®masters of their own country¡¯. Dit kan gezien worden als een signaal naar de VS en China, maar ook andere landen, om zich niet te veel met de gang van zaken op het schiereiland te bemoeien. Ook tegenover de regering-Bush is het plotselinge EU-besluit om een topdelegatie af te vaardigen weinig doordacht. De nieuwe Amerikaanse leiding is niet geheel ten onrechte bezorgd dat het regime van Kim Jong-il tijdens een nieuwe ontmoeting met de Zuid-Koreanen voornamelijk bereid zal zijn tot de zoveelste plechtige vredesverklaring. Het resultaat zal een nieuwe golf van euforie zijn, zonder dat er bindende afspraken komen over de beteugeling van het Noord-Koreaanse programma voor langeafstandsraketten. Het noorden heeft tot dusver geweigerd in te stemmen met afdoende verificatiemaatregelen. Het treuzelt bovendien met de uitvoering van de nucleaire afspraken van 1994, het laat nauwelijks toe dat leden van gescheiden families elkaar ontmoeten, maar eist wel bij iedere gelegenheid nieuwe beloften van leningen en investeringen. De grootste vrees van Bush is dat een volgende Koreaanse top zal eindigen met een gezamelijke oproep tot het terugtrekken van de 37,000 Amerikaanse militairen uit Zuid-Korea en een gemeenschappelijke veroordeling van de Amerikaanse plannen voor een antirakettenschild. De EU-delegatie, die onder leiding van de Zweedse premier Person zal staan en in mei zal afreizen, moet daarom op zijn minst nauw contact onderhouden met de Navo-bondgenoot in Washington. Ook uitvoerig overleg met andere landen die actief betrokken zijn bij het Koreaanse toenaderingsproces, waaronder China en Japan, is vereist. Aan uitsluitend een herhaling van de hartelijkheden van vorig jaar, toen de twee Kims in Pjongjang een rijtoer maakten langs een menigte van 600,000 uitzinnig juichende Noord-Koreanen, bestaat in dit stadium minder behoefte. Ruimteschild VS zet Z-Korea voor het blok (01/08/01) AMSTERDAM - Zuid-Korea, een trouwe en strategische bondgenoot van de VS, is tegen de Amerikaanse plannen voor een anti-rakettenschild in de ruimte. Althans, dat dachten journalisten en waarnemers te lezen in een dinsdag uitgegeven gemeenschappelijke verklarig van Rusland en Zuid-Korea. Maar de Zuid-Koreaanse regering sprak gisteren tegen dat die zo gezien mag worden. Dinsdag pleitten Zuid-Korea en Rusland gezamenlijk voor 'behoud en versterking' van het ABM-verdrag uit 1972. Dat verdrag staat op gespannen voet met de Amerikaanse ruimteschild-plannen. De nieuwe regering van president George W. Bush lijkt het ABM-verdrag desnoods te willen opzeggen voor dat schild. De gemeenschappelijke verklaring werd gezien als triomf voor de Russische president Poetin, die te gast was in Seoul. Poetin zoekt internationaal steun voor zijn verzet tegen het zogeheten NMD-initiatief. Maar de regering van Zuid-Korea, waar 36000 Amerikaanse soldaten de grens met de communistische buurman Noord-Korea helpen bewaken, sprak gisteren die interpretatie tegen. In de krant Korea Times beweerde een hoge regeringsfunctionaris dat Poetin juist een blauwtje had gelopen. ,,Rusland wilde een gezamenlijk anti-NMD-standpunt in de verklaring opnemen, maar dat hebben we vermeden.'' De kwestie ligt bijzonder gevoelig in Zuid-Korea. Aan de vooravond van Poetins bezoek besprak 's lands nationale veiligheidsraad, waarin kabinetsleden overleggen die met defensie en buitenlandse politiek van doen hebben, welke houding het land moet innemen jegens het rakettenschild. Toen werd besloten dat Seoul de plannen zou steunen noch verwerpen. ,,We zitten tussen hamer en aambeeld'', legde een hoge regeringsfunctionaris aan de Korea Times uit. ,,Als we het project steunen, provoceren we Noord-Korea. Als we ons ertegen uitspreken, zou dat ongetwijfeld de betrekkingen met de VS onder spanning zetten.'' Zuid-Korea heeft zich bij monde van zijn minister van defensie al eens uitgesproken tegen deelname aan een nog te ontwikkelen lokaal ruimteschild, in tegenstelling tot andere Amerikaanse bondgenoten in de regio, Taiwan en Japan. Volgende week dinsdag bezoekt president Kim Dae-jung de VS. Dan kan hij de portee van de verklaring nog eens rustig uitleggen, en ook zijn verzoenende politiek jegens Noord-Korea. Kim won vorig jaar de Nobelprijs voor de Vrede met die politiek, waar ook president Clinton voorstander van was. De Zuid-Koreaanse regering vreest dat een hardere lijn van Bush de ontspanning teniet zal doen. De Noord-Koreanen hebben al gedreigd dat zij hun raketproeven, opgeschort in 1999, zullen hervatten. IV. Cijfers en feiten IV.1 Noord-Korea een overvloed aan wapens en hongersnood
Zoals gezegd werd Korea na de 2e wereldoorlog officieel opgedeeld in 2 delen. Op het noordelijke communistische gedeelte heeft sinds 1994 Kim Chong-il geregeerd, toen stierf zijn vader de stichter van de communistische democratische republiek. Na jaren van wanbestuur is Noord Korea ten zeerste afhankelijk van internationale voedselhulp om de bevolking te voeden, dat terwijl het zijn leger blijft uitbouwen dat nu al het 5e grootste is in de wereld. De grote voorraad aan atoomwapens en chemische wapens verontrusten de internationale regeringen omdat ze niet precies weten wat Korea bezit en wat niet. Noord Korea kan je economisch gezien het meest geïsoleerde en centraal geplande land noemen van de wereld. Maar de economische tekorten en problemen, die door de regering verzwegen worden zijn hierdoor groot. Ook is het moeilijk exacte cijfers te geven of een evolutie te geven in het verloop van de economie van Noord Korea vermits er weinig tot geen informatie wordt losgelaten. Staateigen ondernemingen en fabrieken produceren bijna alle nodige goederenen de regering blijft zich eerder focussen op de militaire uitbouw van het land dan wel op de productie van consumptiegoederen. De economie stagneert en de neerwaartse beweging van de economische curve is voor een groot deel te wijten aan het feit dat er te weinig voor zieningen zijn voor het produceren van electriciteit. De bedrijven kunnen niet verieuwd worden en alle industriële faciliteiten zijn erg verouderd. De uitbouwing van de landbouw, die de laatste jaren ietwat verbetering heeft gekend blijft extreem zwak en kan het land niet van voldoende voedsel voorzien. O.a. omdat het groeiseizoen er zeer kort is en ze veel te lijden hebben van natuurrampen en ongewone weer en klimaatsveranderingen. Noord Korea produceert 1miljoen ton minder graan dan het internationaal ‘opgelegde minimum’. De stroom van internationale voedselhulp is zelfs te weinig om aan de noden van de bevolking tegemoet te komen. De impact van andere vormen van humanitaire hulp zoals bvb. Medische tegemoetkomingen en landbouwhulp centraliseren zich in enkele plaatsen in het land. En zelfs met al deze hulp zijn de percentages van ondervoeding bij hoogsten van de wereld en het aantal doden, gestorven door ondervoeding of hongersnood gebonden ziektes liggen ieder jaar in de honderdduizenden. VI.2 Zuid-Korea groeiende welvaart en verspilling
Zuid Korea kende na de oorlog een verbazend snelle economische groei waarbij het Bruto nationaal product 625,7 biljoen dollar, dit is 18 keer zoveel als dat van Noord Korea. In 1997 kende het een zware economische crisis waarvan het nu gestadig herstelt. Zuid Korea heeft ook steeds gestreefd naar de democratizering van zijn politiek. 6jaar geleden was het bruto nationaal product te vergelijken met dat van armere landen in Afrika en Azië nu is het 7 maal dat van India en te vergelijken met minder sterke economiën in Europa. Het was volledig aan de regering te danken dat Zuid Korea zo’n geweldige economische bloei kende. De regering promootte de import van ruwe materialen en technologieën om ze te verwerken en deed volop aan uitvoer van consumptiegoederen. Ook wilde ze dat er in consumptiegoederen behoorlijk geïnvesteerd werd teneinde er achteraf meer uit te halen. De economische crisis van China in 1997-1999 zorgde voor een zwakke plek in de ontwikkeling van het Zuid Koreaanse economische systeem maar tegen 1999 had het zijn stabiliteit alweer terug gevonden en de grote verliezen van 1998 werden geïncasseerd door een terugopkomende groei. De uitdaging voor de komende jaren zal ,nog steeds zijn de bloeiende markt daar ten volle te gebruiken en uit te bouwen tot het weer tot zijn volle wasdom is gekomen.
V. Conclusie Zoals u wel kunt zien zijn we nog ver van enige vorm van oplossing van deze crisis. Een grotere tegenstelling tussen 2 landen kun je in de wereld nauwelijks vinden, zo arm en commmunistisch van geest als Noord Korea is zo rijk en kapitalistisch is Zuid Korea. En het moet gezegd worden dat ze nog steeds twee grote zorgenkinderen zijn van de VN en van de gehele wereld ook al om de dreiging van verborgen atoomwapens in Noord Korea. Het ziet er naar uit dat men van Kimml II Sung geen verzoening moet verwachten en zeker geen hereniging met het Zuiden. Men mag dan wel zeggen dat de beide volkeren en Kim Daej jung mag dan wel het beste voorhebben met zijn Zonneschijn beleid, het mag wel allemaal op papiuer staan maar de bevolking is op verschillende wijzen grootgebracht en het zal geen simpele taak zijn van een communistisch land en een kapitalistisch land 1 staat maken of ze volledig te verzoenen. En wat met de 37 000 Amerikaanse soldaten die in het Zuiden nog steeds de 38e breedtegraad bewaken tegen het communistische gevaar, die helpen ook niet erg aan de sfeer van ontspanning natuurlijk, maar in hoeverre moet men nog uitvallen vanuit het Noorden vrezen. Er is al een evolutie te zien in de manier waarop Kim II Sung zijn buitenlandse politiek lijkt te voeren, of is dit maar schijn? Tenslotte is er van die beloofde familiebezoeken ook nauwelijks iets in huis gekomen. Voorspellingen kan ik niet doen, ik ben van oordeel dat men in het huidige Noord Koreaanse beleid niet echt op een verzoening en/of verbetering mag hopen en dat er best voorlopig nog zo veel mogelijk internationale hulp wordt verschaft aan Noord Korea (in ruil daarvoor kan men dan weer eisen dat er inzake het beleid een aantal zaken veranderd worden.) en dat men afwacht op de volgende leider. Misschien is die niet zo rotsvast overtuigd van de corruptie van alle kapitalistische zwijnen. Bronvermelding -Atlas van de Wereldgeschiedenis © Davidsfonds Leuven, uitgeverij Uniepers Abcoude 1998 vertaling uit het Engels. -Encyclopedia Brittannica (I, IX, X) © 1992 Andromeda Oxford. -video De restanten van de koude oorlog (1991 BRTN) -theater [de afrekening]² (rosenberg contra rosenberg) De nieuwe speling (muziektheater) - The Central Intelligence Agency's World Factbook - -internet : http://violet.berkeley.edu/~korea/nat.html http://violet.berkeley.edu/~korea/Nat'nalist_Chronology.html http://violet.berkeley.edu/~korea/koryo.html http://violet.berkeley.edu/~korea/choson.html http://violet.berkeley.edu/~korea/colonialism.html http://www.henny-savenije.demon.nl/holland2.htm gopher://gopher.umsl.edu/00/library/govdocs/armyahbs/aahb1/aahb0087 http://www.maps.com/explore/factbook/northkorea.html
http://www.maps.com/explore/factbook/southkorea.html http://www.fordham.edu/halsall/mod/1950-korea-un1.html http://www.fordham.edu/halsall/mod/1950-gromyko-korea.html http://scholieren.nrc.nl/weekkrant/2000/44/5.shtml http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Korea/verzoening.html