Lodewijk XIV

Inleiding

In de zeventiende en achttiende eeuw was Frankrijk het machtigste land van Europa. Lodewijk XIV probeerde in heel Europa de macht te grijpen. Dit leidde tot een groot aantal krijgstochten en plunderingen. Heel Europa veroveren lukte niet. In de loop van de zeventiende eeuw was de Franse cultuur doorgedrongen tot de verschillende landen in Europa. Frankrijk werd ook voortdurend economisch bedreigt door andere landen zoals Engeland. Na 1650 komt er een eind aan de economische sterkte van Frankrijk en komt er een einde aan de Gouden Eeuw.

De jeugd van Lodewijk XIV

Lodewijk XIV, zoon van Lodewijk XIII en Anna van Oostenrijk, werd op 5 september 1638 in Saint-Germain-en Laye geboren.
Het volk wist dat Anna van Oostenrijk en Lodewijk XIV meestal afzonderlijk leefden, maar doordat de koning na de geboorte van zijn zoon, de kamer verliet zonder een woord te zeggen en zonder de koningin gekust te hebben, werd er onder het volk gefluisterd dat de koning helemaal niet de vader was van het kind, maar van één van de minnaars van Anna van Oostenrijk. Na heel veel onderzoeken is men er niet uitgekomen, zodat men toch maar Lodewijk de XIII als vader aanwees.

In mei 1643 overleed Lodewijk XIII. Lodewijk XIV was toen nog te jong om te regeren, daarom kreeg hij de hulp van Kardinaal de Mazarin. Ondertussen ging de oorlog met Spanje door, maar beide partijen wilden vrede. Er werd dus voor onderhandelingen gezorgd, die in 1559 tot de vrede van de Pyreneeën leidden. Tegelijk met deze vrede werd een verdrag ondertekend dat het huwelijk verbond tussen Lodewijk XIV en Maria Theresia, de dochter van de Spaanse koning Filips IV.

De regering van Lodewijk XIV

Na de dood van Mazarin op 9 maart 1661 maakte Lodewijk XIV bekend dat hij zelf zou regeren. Deze manier van regeren noemen we het absolutisme. Men noemde hem “Zonnekoning”. Men geloofde ook dat hij door god was aangesteld omdat de pastoren in verband met de Mazarin dit het volk heeft doen geloven.
De enige man die Lodewijk niet kon verdragen was Fouquet. Deze was minister van financiën, had erg veel macht en was zeer geliefd bij het volk. Het ergste was dat Fouquet een staat voerde die nog vorstelijker was dan die van de koning. Om Fouquet klein te krijgen liet Lodewijk XIV Foquet arresteren en beschuldigen wegens hoogverraad. Lodewijk XIV benoemde alleen de vijanden van Fouquet tot rechter om zeker van Fouquets veroordeling te zijn. De rechtbank besloot dat Foquet het land uit werd gezet. Maar Lodewijk XIV wilde een hogere straf. Hij veranderde de straf in Levenslange gevangenisstraf. Samen met Colbert (de controleur van financiën en grootste vijand van Foquet) nam hij de taak van minister van financiën over.

Het paleis van Versailles

Lodewijk XII had in de buurt van het dorpje Versailles een klein jachtslot laten bouwen. Ook Lodewijk XIV vond het er plezierig, en omdat hij liever wat op afstand van het zeer arme volk leefde, besloot hij het kleine slot uit te bouwen tot een mooi groot paleis. Naar schatting zijn van 1674 tot 1690 150 miljoen livres uitgegeven aan het paleis. Muziek in Versailles was voor Lodewijk XIV erg belangrijk. Hij nodigde daarom veel componisten uit op zijn paleis om voor hem te spelen. Een aantal keer per week vonden er verschillende soorten uitvoeringen plaats.

Oorlogen tussen Frankrijk en de rest van Europa

Het ideale middel voor Lodewijk om glorie en roem te winnen was oorlogen voeren. Daarvoor moest hij eerst de Habsburgers die in Spanje en Duistland regeerden, en Willem III van de Nederlanden verslaan.
Op 1 juni 1670 sloten Lodewijk XIV en Karel II van Engeland het geheime verdrag van Dover. Dit heeft als gevolg voor de republieken dat Engeland en Frankrijk elkaar zullen helpen bij een aanval op de Zuidelijke Nederlanden. Nadat Lodewijk in 1678 de vrede van Nijmegen sloot, moest Spanje Franche-Comté aan Frankrijk afstaan. In 1681, het moment dat Lodewijk XIV op het toppunt van zijn macht was, veroverde hij de belangrijkste Duitse rijksstad Straatsburg. De grootste vijand van Lodewijk XIV was Willem III, de stadshouder van De Republiek der Verenigde Nederlanden en koning van Engeland. In 1688 brak de Negenjarige Oorlog los die zou duren tot 1697. Tegenover Frankrijk kwam het Groot Verbond van Wenen te staan. In deze oorlog werd de Franse vloot door de Engelsen en de Hollanders vernietigd. Ook op land verliest Lodewijk XIV meerdere keren, en sluit daarom in 1697 de Vrede van Rijkswijk.
Eerst stemde hij nog in met Willem III over de verdeling van de Spaanse erfenis, maar toen de Spaanse koning Karel II in 1700 overleed en in zijn testament alles aan Lodewijks kleinzoon overmaakt, vergat Lodewijk de gemaakte afspraken, en zorgde ervoor dat er opnieuw oorlog ontstond.
In deze oorlog verloor Lodewijk XIV opnieuw. Ten slotte zag Lodewijk XIV geen uitweg meer en stelde enkele vredesvoorstellen voor. Maar dit hielp niet waardoor hij moest doorvechten. Nadat de Duitse Keizer stierf en werd opgevolgd door zijn broer Karel IV kwam men tot de Vrede van Utrecht in 1713. Filips V bleef heerser over Spanje en de koloniën, terwijl de Zuidelijke Nederlanden en de meeste staatjes van Italië voor Keizer Karel IV waren. Uiteindelijk kreeg Lodewijk XIV toch nog zijn zin. In 1715 stierf hij. Frankrijk bleef achter, teleurgesteld en geruïneerd.