Joegoslavie

Waarom is Joegoslavië opgesplitst in de huidige deelstaten?

Begin van december 1918 werd het koninkrijk van de Serven, Kroaten, en Slovenen officieel afgekondigd (het heette pas vanaf 1929 Joegoslavië). Meteen ontstonden er spanningen omdat de Serven hun koningshuis, instellingen, leger en hun politieke cultuur op probeerde te dringen aan de Kroaten en de Slovenen. Door de grondwet van 1921 maakte van Joegoslavië een staat die streefde naar vrede. Maar ondanks de grondwet bezaten de Serven bijna alle belangrijke militaire en politieke posities tot vlak voor de tweede wereld oorlog. De minderheden (de Kroaten en de Slovenen) zagen wel een oplossing voor de overheersing van de Serven. Opstand. Koning Aleksander (1921-1934) schorste mede door het politieke geweld de grondwet af, en hij liet duizenden opstanders arresteren. Maar hij werd in Marseille in 1934 gedood. Aangezien zijn zoon Peter nog maar elf was werd Aleksander’s broer Pavle regent. Onder gezag van Pavle kreeg Kroatië alsnog de bevoegdheid om zichzelf wetten te geven.
Na de inval van de Nazi’s viel Joegoslavië uiteen. Kroatië werd samen met Bosnië de onafhankelijke staat Kroatië, Kosovo en West-Macedonië werden bij Albanië gevoegd, Montenegro kwam onder controle van Italië en Hongarije eigende zich Vovjodina toe. Wat er van Servië overbleef, kreeg een regering die alleen maar bevelen dan Duitslang uitvoerde.

Meteen na de splitsing werden diverse verzetsgroepen actief. Het ‘officiële’ verzetsleger bleef trouw aan de Joegoslavische regering in Londen. De communisten vochten voor onder leiding van Josip Broz (‘Tito’) voor een herstel van Joegoslavië. Beide verzetsbewegingen vochten tegen de bezetter en ook tegen elkaar. Maar ze probeerden vooral de samenspannende regering met de vijand te bestrijden. De aanhangers van Tito kregen in 1943 hulp van de geallieerden. Op 29 november 1945 werd de voorlopige communistische regering afgekondigd. De Federale Volksrepubliek Joegoslavië.
In eerste instantie volgde Tito de richtlijnen van Stalin. Tegenstanders van de politieke situatie werden weggeruimd, bedrijven genationaliseerd en de landbouwgrond werd een gemeenschappelijk eigendom. Maar hij weigerde zijn beleid helemaal af te stemmen op de belangen van de Sovjet-Unie. Hierdoor namen de spanningen toe en in 1948 werd Joegoslavië verstoten door de Sovjet-Unie.

In de jaren 50 koos Tito voor een meer ruimdenkende manier van regeren. Hierdoor ging zijn volk achter hem staan. Joegoslavië was een verbond van staten, die staten hielden wel hun zelfstandigheid. Alle deelstaten hadden een eigen grondwet, president, regering, onderwijsnet en parlement. De grondwet van 1974 gat alle staten dezelfde rechten en bevoegdheden. Maar het maakte de contacten niet soepeler. Langzamerhand ontstonden er acht staten die elkaar meer tegenwerkten dan dat ze samenwerkten.
Het groeiende zelfbestuur van de provincies zorgde ervoor dat Servië steeds minder te zeggen had over Kosovo en Vovjodina. In de provincies Kosovo en Vovjodina waren de Serven altijd oververtegenwoordigd geweest in de bestuursindeling en in de openbare functies. Maar die oververtegenwoordiging werd na 1974 langzaam minder. Waardoor de kansen voor de Serven op goede banen verminderde. De Serven vatten dit op als discriminatie.

Het einde van Joegoslavië.

Doordat de staten te ver doordreven in het zelfstandig zijn, maakte het gezamenlijke besluitvorming vrijwel onmogelijk. Hierdoor stond het land machteloos tegen de economische crisis van de jaren zeventig. Na de dood van Tito kon niemand de deelstaten meer tot de orde roepen. Miloševiæ wilde proberen om van Joegoslavië weer opnieuw één land te maken. Ook beloofde hij een einde te maken aan het discrimineren en aan de genocide. In 1986 werd hij voorzitter van de Communistenbond, en in 1989 werd hij de president van Servië.
Door de massademonstraties van de aanhangers van Miloševiæ, dwongen de regeringen van Vovjodina, Montenegro en Kosovo af te treden. De nieuwe grondwet van de regering van Miloševiæ beperkte de zelfstandigheid van de provincies. Toen de partij van Slobodan in 1990 men dan tweederde van de zetels had, stond niets hem nog in de weg.

Oorlog tussen de deelstaten.

Slovenië en Kroatië stapten 1990 boos uit de bond van Joegoslavische partijen nadat Miloševiæ ook in de regering zijn wil probeerde opleggen. In 1991 stapte ze ook uit de Joegoslavische verbond van samenwerkende staten. Kosovo, Bosnië en Macedonië kozen in de paar maanden daarna ook voor zelfstandigheid. In januari 1992 werd de onafhankelijkheid van Slovenië, Kroatië en Bosnië erkend. Maar erkenning van Kosovo werd niet overwogen. Montenegro vormde samen met Servië de nieuwe Federale Republiek Joegoslavië.
De oorlogen tussen 1991 en 1995 gingen over de grenzen van de voormalige staten. Als de oude interne grenzen van Joegoslavië, de nieuwe grenzen zouden worden, dan zouden meer dan éénderde van de Serven voortaan als minderheid buiten Servië moeten leven. Bijna alle Serven vonden dat onaanvaardbaar. Alleen een staat waar alle Serven konden leven zou de Serven bescherming kunnen bieden tegen de discriminatie.
Niet-Serven werden op brute wijze uit Servië verdreven. Maar ook Serven werden brutaal uit hun woonplaatsen verdreven en vermoord. Onder internationale druk besloot Miloševiæ van de ambities in Kroatië en Bosnië af te zien. Met het akkoord van Dayton in december 1995, waar ook Miloševiæ zijn handtekening onder zette, kregen de Serven die in Bosnië woorden een eigen deelstaat in Bosnië. De meer dan honderd- vijftigduizend Serven die in Kroatië woorden waren al in augustus 1995 door het Kroatische leger verjaagd. Aan het einde van de oorlog waren er meer dan een half miljoen Serven gevlucht uit Kroatië en Bosnië.
Het ICTY (International Criminal Tribunal for the Former Yugoslavia) in Den Haag stelde een onderzoek in naar de schendingen van het oorlogsrecht en misdaden tegen menselijkheid tijdens de oorlogen in Joegoslavië. Inmiddels zijn er al een aantal beschuldigingen. Ook Miloševiæ
is aangeklaagd wegens medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden en etnische zuiveringen.

Conclusie

De spanningen tussen de provincies liepen op toen Tito niet alle richtlijnen van Stalin wilde volgen. Hij weigerde zijn beleid helemaal af te stemmen op de belangen van de Sovjet-Unie. Uiteindelijk werden het provincies die elkaar meer tegenwerkten dan dat ze met elkaar samenwerkten.
De Serven waren altijd degene geweest met de meeste zeggenschap, toen dat langzaam minder werd, voelden ze dat als discriminatie. Nadat Tito overleden was kon niemand de staten meer tot de orde te roepen. Miloševiæ wilde van Joegoslavië weer één maken. Maar hij probeerde zijn wil in de federale regering op te leggen. Maar dat accepteerden Slovenië en Kroatië niet, ze stapten uit de het verbond van Joegoslavië. Daarna kozen ook Macedonië, Kosovo en Bosnië voor zelfstandigheid. De onvermijdbare oorlog ging over de grenzen van de nieuwe landen. De Serven zouden verspreid worden over 3 landen, Bosnië, Servië en Kroatië. En dat accepteerden ze niet. Ze verdreven Niet-Serven uit hun land, maar op hun beurt werden ze verdreven uit Kroatië. Uiteindelijk kregen de Serven een eigen deelstaat in Bosnië. En de Serven die in Kroatië woonden waren er al uit verdreven. Uiteindelijk zijn er meer dan een half-miljoen Serven gevlucht.

Heeft de koude oorlog een rol bij de splitsing van Joegoslavië gespeeld?

Onder de koude oorlog (1945-1984) verstaan we de strijd om de macht na 1945 tussen de VS en de Sovjetunie. Na de tweede wereldoorlog was er maar één militaire en economische macht die sterk boven de andere uitstak, de VS. Hoewel het redelijk zwaar getroffen was door de tweede wereldoorlog, was de Sovjetunie het enige land dat een beetje weerstand kon bieden aan de VS.
De VS en de Sovjetunie hadden allebei eigen ideeën over hoe je moest leven in de maatschappij. De VS is kapitalistisch. Dat wil zeggen dat er een verschil is tussen rijke en arme mensen. In en kapitalistisch land wordt geprobeerd om winst te maken. Niet iedereen is evenveel waard in de VS, blanke mensen worden meer gewaardeerd en vaak ook beter betaald dan zwarte mensen (pas in 1960 werden zwarte gelijk gesteld aan blanke mensen).
De Sovjetunie was communistisch. In een communistisch land is alles van iedereen. Je hebt dus geen eigen bezit. Alles is van de regering. En die probeert alles eerlijk te verdelen onder de bevolking. Volgens communisten zou een kapitalistisch land ter onder gaan, omdat landarbeiders volgens hen uitgebuit werden. Een communist zou het liefst zien dat er in elk land een opstand uitbrak tegen rijke mensen.
De VS was bang dat West-Europa ook communistisch zou worden, omdat dit deel erg verzwakt was door de oorlog. Armere mensen willen vaak dat alles eerlijk verdeeld wordt. Dus besloot de VS om West-Europa te gaan helpen, door middel van goederen en geld. De Amerikanen hadden en nieuwe wapen, de atoombom, uitgevonden. Zij waren het enige land dat wist hoe je zo’n wapen moest maken. De Sovjetunie wilde ook weten hoe je zo’n bom moest maken, en dus ook beschikken over atoombommen. Dus stuurde de Sovjet-Unie spionnen naar de VS om uit te zoeken hoe je zo’n bom moest maken. Hierdoor ontstonden spanningen tussen die twee landen. Maar dit was niet de enige reden voor de Koude Oorlog. De Russen weigerden te vertrekken uit Oost-Europa dit zorgde ook weer voor spanningen.

In Duitsland werd een oogje in het zeil gehouden door Engeland, Frankrijk, Amerika en de sovjetunie. Ook Berlijn was verdeeld in een Amerikaans en een Rus deel. Er waren al snel problemen tussen oost en west Berlijn. Veel mensen uit Oost-Berlijn vertrokken naar West-Berlijn. En het deel van Rusland liep al snel leeg. Hier wilden de Russen iets tegen doen, in eerst instantie wilden ze ook West-Berlijn inpikken. Maar toen dat niet lukte gaf de leider van de Sovjetunie, Nikita Chroetsjov, in 1961 toestemming om een muur dwars door Berlijn te bouwen. Zodat er geen inwoners meer van oost- naar West-Duitsland konden vluchten. De muur werd bewaakt door Duitse grenspolitie, en er waren aan de oostkant van de muur mijnen neer gelegd, om overlopen te voorkomen. De Koude Oorlog was op z’n heetst toen de Berlijnse muur gebouwd werd.

Bijna kwam er weer een wereldoorlog, maar dan tussen de twee grootste landen van de wereld.
In de jaren 70 namen de spanningen eindelijk langzaam af tussen de Sovjet-Unie en de Vs. Toen Gorbatsjov leider werd van de sovjetunie, durfde men beetje bij beetje weer kritiek te geven. Uiteindelijk heeft hij er voor gezorgd dat beide delen van Duitland in 1989 herenigd werden. De Berlijnse muur viel en daarmee was de oorlog tussen Amerika en de Sovjetunie definitief afgelopen.

Conclusie

De Koude Oorlog was een oorlog tussen Amerika en de Sovjet-Unie. Ze hadden allebei eigen ideeën over het regeren van een land. Amerika was kapitalistisch, maar de Sovjet-Unie was een communistisch land.
Duitsland werd verdeel in West- en Oost-Duitsland. West-Duitsland was van Amerika en Oost-Duitsland van de Russen. Ook de stad Berlijn was zo verdeeld. Als snel waren er problemen tussen Oost-en West-Duitsland. Het deel van rusland liep al snel leeg. De russen wilden hier iets tegen doen. Nadat ze toestemming van de toenmalige president van de Sovjet-Unie, Nikita Chroetsjov, hadden gehad om een muur midden door Berlijn te bouwen begonnen ze daar meteen aan. Dit deden ze om te voorkomen dat het oosten nog verder leeg zou lopen.
Bijna kwam er weer een wereldoorlog, maar die werd nog net verhinderd.
Toen de Berlijnse muur viel was de oorlog tussen Amerika en de Sovjet-Unie definitief afgelopen.

Ik denk niet dat de Koude Oorlog een grote rol heeft gespeeld in de splitsing van Joegoslavië. Deze splitsing had vooral politieke oorzaken. De oorlog zelf ging om de grenzen van de nieuwe landen, en had dus niks te maken met de Koude Oorlog.