Herstel en Crisis, 1918-1939

Inhoudsopgave

Inleiding
Verenigde Staten
Aanpak crisis
Gevolgen voor samenleving en politieke structuur
Nederland
Aanpak crisis
Structuur Nederlandse politiek en samenleving
Onthaal van alternatieven
Italië en Duitsland
Aanpak crisis
Gevolgen voor samenleving en politieke structuur
Vergelijking
Vergelijking aanpak crisis
Vergelijking gevolgen crisis
Verklaring voor verschillen in aanpak
Verklaring voor verschillen in gevolgen
Tijdsverdeling
Puntentabel

Inleiding

Dit werkstuk moest gemaakt worden voor het vak geschiedenis. Het werkstuk telt mee voor onze toets die we in de toets week krijgen, die toets telt mee voor je schoolexamen, dus dat werd opletten geblazen.

Mijn motivatie om dit werkstuk alleen te doen; Ik vond het handiger om het alleen te doen. Ik was dan verantwoordelijk voor mijn eigen eventuele fouten, dit kon dan niet op andere geschreven worden. Als mijn stuk, in groepsverband, slecht zou zijn, zou ik voor andere het cijfer ook omlaag halen. Tevens kan dit ook andersom gebeuren. Ik was al een tijdje eerder begonnen met het werken aan dit werkstuk, dus echt tijdsnood bestond er niet.

Verenigde Staten

Aanpak crisis
In 1920 won de Amerikaan Harding de verkiezingen, Back To Normalcy was een van zijn leuze waar hij de mensen mee wist te overtuigen. De Verenigde Staten ging over op het i isolationisme en conservatisme. Isolationisme staat voor afzondering van andere landen. Conservatisme stond voor het vasthouden aan de maatschappij. De regering ondertekende het Verdrag van Versailles niet en werden ook niet lid van de Volkenbond.

Cooligde volgde Harding op en kwam met zijn uitspraak: The Business of America is Bussines. Een aantal invoeringen op een rijtje: Forse verhoging invoerrecht, verlaging belasting en verlaging van immigrate getal tot 150.000 mensen per jaar. De welvaart ging omhoog, maar er bleven nog steeds vele grote groepen arme mensen in Amerika. Twee groepen waren het aller slechts eraan toe: de zwarten en de boeren. Later meer over die twee groepen.

De Amerikaanse president, Franklin D. Roosevelt, kwam met zijn plannen voor de New Deal. In de New Deal werden drie dingen erg hoog gezet, de drie R-en. Zij stonden voor Relief, Recovery en Reform. In het plan stonden een aantal dingen beschreven die nodig waren om de Amerikaanse economie weer te verbeteren. Het herstel van de koopkracht en De hulp aan de armen stonden erg hoog en waren zeer belangrijk voor dit hele plan. Als de Amerikaanse regering de koopkracht weer tot een goed niveau wist te brengen zou er weer meer vraag komen naar de gewenste producten. De fabrieken waar de gewenste producten werden gemaakt zouden weer meer winst maken, waardoor er weer mensen werden aangenomen en er meer geld verdient kon worden. Hierdoor zou de koopkracht weer stijgen tot het normale niveau. De Amerikaanse regering kwam ook met een aantal nieuwe wetten, deze wetten werden ook wel de alfabet wetten genoemd. Hieronder zullen die beschreven staan.

NRA: Hogere lonen en afspraken over loon moesten er komen door deze wet. Hiermee kan de koopkracht van de mensen stijgen.
AAA: Subsidie op landbouwprijzen, hierdoor zou het weer aantrekkelijker worden om boer te worden en meer te gaan produceren.
SSA: Sociale wetgeving.
WPA: Werkverschaffingsprojecten.

Verenigde Staten

Gevolgen voor samenleving en politieke structuur:
De samenleving had veel te leiden onder de economische crisis. Vele mensen zagen het leven niet meer zitten en pleegden zelfmoord. Na de plannen van Coolidge ging het met vele mensen al weer een stuk beter. Toch ging het met twee groepen niet goed. De eerste groep, de zwarten, stond bijna geheel onderaan de maatschappij. 16% van alle was werkloos, dat is het dubbele van de blanken. De boeren hadden in de periode van de Tweede Wereld Oorlog veel profijt van de hoge vraag naar voedsel doordat in Europa grote voedseltekorten waren. Doordat er een overschot aan alles was daalde de marktprijs en gingen vele boeren failliet. Dit kwam doordat ze tijdens de Tweede Wereld Oorlog de mechanisatie van hun bedrijf hadden betaald met geleend geld. In 1920 kwam er een verbod op alcoholgebruiken en verkoop van alcohol, Amerika werd drooggelegd tot laat in 1933.

Steeds verder begon de economie weer op te knappen tot op donderdag 24 oktober 1929 iets ernstigs gebeurde. De economie stortte in een dag helemaal in. Mensen verkochten hun aandelen in zo’n grote getale dat de aandeelprijzen zakte. Mensen die nog aandelen in de zakkende koers hadden zetten die ook te koop. Zo ging het steeds verder naar beneden. Mensen konden het niet meer aan.

De politiek was in de periode flink aan het veranderen. Na de tweede wereld oorlog sloot Amerika zich helemaal af van de buitenwereld en werd het conservatisme ingesteld. Toen in 1932 Roosevelt aan de macht kwam, kwamen er meer sociale wetgevingen.

Nederland

Aanpak crisis:
De regering reageerde eigenlijk een beetje afwachtend op de crisis. Heel het volk had het gevoel dat de crisis vanzelf zou overwaaien. Echter gebeurde dit niet en Nederland bleef nog een lange tijd in de ban van deze crisis.

Het eerste antwoord van de regering op de crisis was in 1933. Zij kwam met de Landbouwcrisiswet. Hierin stond een belofte aan alle boeren in Nederland dat zij een garantie hadden op lonende prijzen en een afzet van producten. Om grootschalige invoer van producten uit het buitenland tegen te gaan stelde de overheid de omvang van de invoer vast. Hierdoor zouden mensen uit Nederland meer moeten bestellen uit het eigen land. In Amerika was de ‘New Deal’vol in gang, de Nederlandse regering kwam niet met zulke groten ideeën. De bestrijding van werkloosheid stond in Amerika hoog op de verbeteringsplannen, in Nederland kreeg dit geen hoge prioriteit. De uitkeringen werden verlaagd en salarissen van ambtenaren werden verlaagd. In het onderwijs werd een grote bezuiniging ingesteld. Klassen moesten vanaf nu 45 à 50 mensen groot zijn. Hierdoor zou er minder personeel nodig zijn, minder personeel betekent minder gelduitgave, dat betekent dat het gespaarde geld uitgegeven kan worden aan andere nuttige dingen.

In 1936 waren drie belangrijke dingen. De eerste was de dreiging van Hitler. In Duitsland was hij aan de macht gekomen en Nederland moest toch beveiligd zijn. Daarom moest de regering extra uitgave doen in de legersector. Het tweede was dat Colijn na jaren van crisis eindelijk de gulden goedkoper maakte. Vele landen hadden dit al eerder gedaan, Nederland volgde dus ten opzichte van hun laat. De gulden werd in 1936 23% goedkoper waardoor het aantrekkelijker werd voor buitenlandse mensen om in Nederland te kopen. Eveneens nam de regering maatregelen om het prijsniveau te stabiliseren. Hierna kwam er pas langzaam een einde aan deze crisis.

Nederland

Structuur Nederlandse politiek en samenleving.
De samenleving had net zoals in alle andere landen veel te leiden onder de economische crisis. De boeren waren net zoals in Amerika een van de zwaardgetroffenen. Door overproductie kwam er na de beurskrach in Nederland een overschot aan allerlei producten en de prijzen gingen snel omlaag wat er toe leidde dat vele boerenbedrijven failliet gingen. Iets wat voor de politiek en samenleving nieuw werd was de verzuiling. Mensen ging naar bepaalde groepen toe met de zelfde ideeën. Dit werd ver toegevoerd, er waren zelfs televisieomroepen en radio-omroepen die speciaal voor een bepaalde ‘zuil’waren opgericht. De vier belangrijkste zuilen staan hieronder beschreven.

Katholieken: De katholieken waren tegen verandering. Zij vonden het wel best zoals het nu was. Zij stonden wel voor heldere normen en waarden. Nederland moest wel een goede maatschappij behouden. Zij waren voor een autoritaire leiding. De katholieken werden gezien als preutse mensen. Ze hadden vaak zuinigheid en waren vaak huishoudelijkgezind.

Protestanten: De protestanten waren eigenlijk precies het zelfde als de katholieken. De protestanten verschilde echter op een paar kleine puntjes van elkaar.

Socialisten: De socialisten werden ook wel gezien als mensen die overal tegen waren. Dit zie je ook wel in de dingen waar zij voor stonden. De socialisten waren tegen koningsgezindheid, dit betekende dat zij liever Nederland zonder het koningshuis zagen. Socialisten waren ook tegen het militarisme. Al die militairen vonden ze maar niks, ze zagen het liever verminderen. Ze waren ook tegen het kapitalisme en confessionele mensen.

Liberalen: Zij zagen zichzelf soms als de bevrijders. Liberaal is ook afgeleid van het engelse woord ‘Liberate’ wat letterlijk bevrijden betekent. De liberalen waren voor een vrijemarkteconomie. Dit betekent dat de regering zich, in hun ogen, helemaal niet zo veel met de economie moest bemoeien. De liberalen waren tegen het socialisme en ook tegen het communisme. De liberalen zagen in hun ogen Nederland als een mooi land met een koningshuis. Zij waren dus voor het behouden van de monarchie van Nederland.

Nederland

Onthaal van alternatieven:
De socialisten hoopten dat de crisis, die in 1930 uitbrak, de laatste ‘dolkslag’ voor het kapitalisme was. De socialistische vakcentrale NVV bracht studies vanuit het buitenland op tafel. Pas na de machtsovername in Duitsland van Adolf Hitler, hij kwam aan de macht door zijn plannen om de crisis op te lossen, in 1933, ging de SDAP anders denken.

Het bestuur kwam met twee nieuwe ideeën; Men moest een goed plan krijgen om de crisis te bestrijden en vervolgens met behulp van deze plannen in de regering komen. In 1935 verscheen het ‘Plan van de Arbeid’. De klassenstrijd vormde niet meer langer een groot belang. Industrie was er nodig om iedereen aan het werk te krijgen. De Nederlandse bevolking groeide snel, dus de industrie moest er komen. In het plan stonden de volgende de dingen, normale lonen, vergroting van de koopkracht en het goedkoper maken van de gulden, kosten van dit allemaal waren jaarlijks 200 miljoen gulden. Het plan viel bij de middenstand en de burgers goed. Het gevolg was dat de socialisten in de regering kwamen op een democratische manier. Het plan van de arbeid zou nog tot voor de oorlog uitgevoerd worden. Na een pauze van 5 jaar, de Tweede Wereld Oorlog, werd er eindelijk begonnen aan het industrialiseren van Nederland.

Uit andere hoeken van Nederland kwamen ook nog ideeën. Nederland had een sterke man nodig of men kon denken aan het communisme. Maar een van de grote nieuwe ideeën kwamen uit de hoek van het fascisme. In 1931 richtte Anton Mussert de NSB op. De NSB was een fatsoenlijke partij. De partij kenden, in tegenstelling tot de partij van Adolf Hitler, aanvankelijk geen openlijk antisemitisme. De NSB liet zich inspireren door de ‘grote broers’; Duitsland en Italië. De samenleving en regering ging na verloop van tijd afstandelijk reageren. De kerken verboden lidmaatschap, de regering verbood ambtenaren lidmaatschap, het uniform van de WA mocht niet meer op straat gezien worden. Steeds vaker keurde de NSB de antisemitische bezigheden van Mussolini en Hitler goed. De aanhang ging steeds verder achter uit.

Italië en Duitsland

Aanpak crisis Italië:
Benito Musslolini kwam met zijn plan om een knokploeg op te richten. Deze ploeg zou stakers, mensen die weigerde te werken, met grof geweld hun weer aansporen om hun werk uit te voeren. De knokploeg kwam er en kreeg de naam Fascio de combattimento. Hun bezigheden werden uitgebreid tot het laten verdwijnen van land- en fabrieksbezettingen. De knokploeg werd vooral gefinancierd door langeigenaren en fabriekseigenaren. De crisis van 1929 sloeg in Italië als een mokerslag op de economie toe.

Mussolini kwam met een aantal plannen om de crisis te bestrijden. Hij wou meer openbare werkgelegenheden beschikbaar maken. Het gevolg hiervan was dat zowel de staatsschuld en de inflatie stegen. Italië ging steeds meer in de richting van Duitsland. Italië annexeerde een aantal gebieden, de Volkenbond kwam met sancties, maar dit veroorzaakte dat Italië zich nog meer met Duitsland ging bemoeien. De samenwerking was in Mussolini`s ogen nog een kans om een betere economie te krijgen.

Aanpak crisis Duitsland:
De regering van Duitsland had verschillende plannen om de crisis te overwinnen. Arbieders moesten zich in een groep organiseren, de DAF. De Weimar-republiek had zich na jaren van crisis eindelijk weer weten te herstellen. Het kon zich met de grote stroom geld uit de Verenigde Staten weer proberen te verbeteren. De inflatie was weer op een normaal niveau en met Frankrijk kwam Duitsland tot een akkoord over het terugtrekken van Franse soldaten uit het Ruhrgebied.

Toen in 1929 in de Verenigde Staten de economie instortte, kwam Duitsland weer in grote problemen. De geldstroom ging dicht, wat het gevolg had dat de verbetering van de economie stagneerde. In 1932 werden naar schatting zes miljoen mensen werkloos. De steun voor Hitler werd steeds groter, en in januari 1932 kreeg Adolf Hilter met zijn NSDAP de kans om eindelijk een regering te volgen.

Italië en Duitsland

Gevolgen voor samenleving en politieke structuur Italië:
Het parlement gaf in 1922 de volledige macht over aan Mussolini. Hiermee verkreeg ij onbeperkte volmachten. Helaas voor Mussolini golden deze overdracht voor slechts een periode. In 1925 kon Mussolini eindelijk een dictatuur stellen. Hij maakte meteen een nieuwe grondwet; hierin stond beschreven dat Mussolini niet door het parlement afgezet kon worden. Ook stond erin beschreven dat Mussolini kon regeren zonder ook maar toestemming te vragen aan het parlement.

Mussolini annexeerde verschillende gebieden, zij kregen controle over deze gebieden. De Volkenbond reageerde met sancties, maar dit had geen zin. Mussolini begon steeds meer te lijken op zijn bondgenoot Adolf Hitler.

Italië verklaarde in juni 1940 de oorlog aan Frankrijk. Later dit jaar werden aanvallen gevoerd op Egypte en Griekenland. Deze mislukte en Duitsland was gedwongen om in te grijpen. Italië werd afhankelijk van Duitsland.

Gevolgen voor samenleving en politieke structuur Duitsland:
Adolf Hitler (geboren in 1889) besloot in 1919 politicus te worden. Hij werd lid van een kleine arbeidspartij. In 1920 werd die partij veranderd in de NSDAP; de Nationaal Socialistische Duitse Arbeidspartij.

In januari 1933 kreeg Adolf Hitler de kans om een regering op te stellen. Hij kreeg deze kans omdat de economische crisis de NSDAP een grote spurt in populariteit gaf. In 1932 werden vele duizenden socialisten en communisten in concentratiekampen opgesloten. Vele bezittingen werden ingenomen.

Duitse arbeiders werden in de DAF gestopt. De DAF was een onderdeel van het regime en bereidde de veroveringsoorlog voor een deel voor. De arbeiders moesten hun aandeel leveren in de oorlog, daarom werd de productie norm steeds meer opgevoerd. Het was ten strengste verboden om ontslag te nemen. Arbeidsweigering werd bestraft met loonverlaging of zelfs gevangenisstraffen.

Na het begin van de oorlog begonnen er steeds meer tekorten komen, daarom wierf Duitsland arbeiders in het buitenland. Maar een aantal vrijwilligers meldden zich aan. Dit aantal was zo laag, dat krijgsgevangenen werden ingezet als arbeiders. Aan het einde van de oorlog was meer dan 30% van de beroepsbevolking buitenlands.

Vergelijking

Vergelijking aanpak crisis
De aanpak van de crisis verschilt heel erg per land. Hierbij denk je ook vooral aan de verschillende reactie snelheden van sommige land op de crisis. Nederland was als enige eigenlijk die heel erg laat begon met echt concrete oplossingen om de crisis te verminderen. De crisis aanpak in Amerika was het grootste, dit komt natuurlijk doordat het daar ook allemaal begon. De New Deal was een van de grootste plannen om de crisis nog tot een goed einde te brengen. Nederland kwam pas laat met het verlagen van de valuta waarde. De gulden werd pas laat in de jaren dertig verlaagd met 25%. De aanpakken van Italië was vrijwel gelijk aan de aanpak van Duitsland. Duitsland was als het ware het voorbeeld van Italië. Amerika en Nederland konden het er toe maken dat de crisis op een normale manier beëindigd zou worden. Daar in tegen ging Duitsland en Italië over op veroveringsplannen. Nog kort alle punten op een rij per land.

Verenigde Staten; New Deal was het grootste plan, snel na de crisis, op een vredige manier.

Nederland; Laat met het aanpakken, vredige manier, gulden werd goedkoper.

Italië; Vrijwel gelijk aan Duitse aanpak, Italië werd op een gegeven moment afhankelijk van Duitsland.

Duitsland; Nadat de geldkraan van de Verenigde Staten dicht ging, kwam het nog alleen nog maar tot wrede bezigheden.

Vergelijking gevolgen crisis
De gevolgen verschilden per land natuurlijk. Het land waar de grootste gevolgen waren voor de samenleving was natuurlijk Amerika. Daar gingen duizenden mensen op de dag van de beurskrach failliet. In Nederland kwam het ook tot een grote crisis voor de samenleving, door grote overproductie van landbouwgoederen, gingen veel boeren failliet. In Duitsland werd de geldkraan van de Verenigde Staten dichtgedaan. Hierdoor kon er door Adolf Hitler vrijspel gedaan worden naar de machtspositie. Italië kwam met een aantal ideeën, een ervan was de knokploeg; deze ploeg moest de arbeiders ervan weerhouden om stakingen te houden, desnoods met geweld. Je kan eigenlijk zeggen dat de oorlog ontstaan is door de economische crisis, want door deze crisis kwam Adolf Hitler aan de macht.

Verenigde Staten; Grote faillissementen, mensen pleegden zelfmoord, regering kwam met grote werkgelegenheden.

Nederland; Duizenden tuinders en boeren gingen failliet, Nederland moest door de dreigende aanval van Duitsland meer geld uitgeven.

Italië; Grote stakingen, oorlog.

Duitsland; Dwangarbeid werd ingesteld, Adolf Hitler aan de macht, oorlog.

Vergelijking

Verklaring voor verschillen in aanpak
Natuurlijks is het te verklaren waarom de Verenigde Staten het meeste moesten uitpakken om de economische crisis te beëindigen. De crisis was weliswaar begonnen in de Verenigde Staten. De verklaring voor de Nederlandse aanpak; omdat in Nederland nog veel mensen bezig waren met de verzuiling, bleef de crisis een beetje op de achtergrond. Pas na een tijdje ging men inzien hoe grote gevolgen dit kon hebben. Echt concrete dingen werden er nog niet gedaan. Er werd vooral afwachtend gereageerd. De verklaring voorde verschillen van aanpak ligt vooral in de leiders van de landen. Roosevelt wist van aanpakken en ging de strijd aan met de crisis. In Nederland reageerde Colijn pas laat met het verlagen van de valuta-eenheid. In Italië en Duitsland waren extreem rechtse leiders aan de macht, hun aanpak; de oorlog, is hierdoor voor een deel te verklaren.

Verklaring voor verschillen in gevolgen
Voor alle landen was deze crisis groot. In de Verenigde Staten waren ze natuurlijk het grootst. Ik blijf het noemen, de crisis begon daar ook. In Nederland werd er een overkomst gemaakt met de Verenigde Staten, er was overproductie, de prijzen kelderde dus. Omdat na de beurskrach de geldkraan, van de Verenigde Staten naar de Duitse regering, dicht ging, kwamen er grote crisissen in Duitsland. Italië kwam met een gewelddadige manier om de crisis een te sussen. Mussolini kwam met de knokploeg; deze moesten stakingen en werkweigering tegenhouden.