Cuba crisis

1. Inleiding De Cuba crisis was één van de grootste confrontaties die de Verenigde Staten en de voormalige USSR ooit meegemaakt hebben. De crisis begon in 1962, wanneer een Amerikaans spionagevliegtuig ontdekte dat de Russen in Cuba raketten installeerden die nucleaire wapens konden bevatten. De raketten waren afgesteld zodat ze elke grote Amerikaanse stad konden raken. Deze ontdekking leidde tot een conflict van enkele dagen waarin Amerika een zeeblokkade voor de kust van Cuba optrok en eiste dat de reeds geïnstalleerde raketten onmiddellijk door de USSR verwijderd zouden worden. 2. Cuba communistisch? In 1959 overwonnen Fidel Castros revolutionaire rebellen de toenmalige regeringstroepen van Batista. Zo kreeg Cuba een nieuw bewind. Deze nieuwe regering waarvan Fidel Castro de leider was duldde niet langer de uitbuiting van hun land door de VS. Aanvankelijk wilde Castro Amerika nog als belangrijkste handelspartner, maar Ernesto Che Guevara wist Fidel te overtuigen dit niet te doen. Che keurde de uitbuitende politiek van de VS in Zuid-Amerika en het onrecht dat het kapitalisme meebracht ten strengste af. Dus Cuba werd een nieuwe socialistische staat.
3. Spanning tussen VS en Cuba april Dat de pro-Noord-Amerikaanse marionetten op Cuba waren gevallen en de nieuwe regering niet langer luisterde, was een schande voor de VS. Dus besloot men vanuit de VS die ‘communisten’ een lesje te leren. John F. Kennedy (toenmalig president van VS) plande een invasie bij de Varkensbaai, maar de aanval van de VS mislukte schromelijk en de haat jegens Cuba werd versterkt. 4. Cuba sluit zich aan bij USSR Na een scheiding met de Amerikanen zochten de Cubanen hulp bij andere communistische staten zoals China en Rusland. Deze landen verstonden de hachelijke positie van de Cubanen en werden nieuwe zakenpartners. Echter na de invasie bij de Varkensbaai op Cuba kreeg Fidel een aanbod van de Russen. Deze wilden Cuba mee beschermen door ‘verdedigingswapens’ te plaatsen. 5. Plaatsing van Raketten Deze ‘verdedigingwapens’ die de Russen bereid waren te leveren waren lange afstandsraketten die met nucleaire kernkop konden worden geladen. De Plaatsing van deze raketten zou het mogelijk maken de grootste steden van de VS plat te leggen, de Russen deden er dus enorm veel voordeel mee, want nu hadden zij ook (de VS had al langer de mogelijkheid Rusland direct te raken dmv Engelse, Italiaanse en Turkse raketbases) de mogelijkheid de Amerikanen in hun hart te treffen. Nikita Chroestsjov (voorzitter van de communistische partij in Rusland, tegenhanger Kennedy) liet de lanceerplatformen in het geheim bouwen. 6. De ontdekking Echter op 14 oktober 1962 ontdekte een Amerikaans spionagevliegtuig de eerste raketten. De foto’s die het vliegtuig nam werden enkele dagen later aan president Kennedy getoond. Kennedy vergeleek de raketten op Cuba, in een tv-interview, met de opkomst van het fascisme in europa; volgens hem moest dit gevaar meteen tenietgedaan worden of er zou oorlog van komen. Elke raket die op Cuba zou worden gelanceerd, zou men beschouwen als een aanval op de VS en onmiddellijk vergelden door de USSR op zijn beurt aan te vallen. (Dit kan men makkelijk verwoorden als: of je ruimt de raketten in Cuba op of er komt oorlog van.) Verder nam Kennedy een zeer wijze beslissing, hij legde een zeeblokkade aan i.p.v. Cuba aan te vallen. Deze beslissing nam Kennedy onder grote druk van zijn militaire staf, want deze machomilitairen waren de vernedering die ze hadden opgelopen tijdens de mislukte invasie niet vergeten en waren uit op wraak. De crisis was dus begonnen en de dreiging van een nucleaire oorlog was plots een zeer realistische mogelijkheid. 7. Ontkenning De reactie van de Russen bleef niet lang uit en ook aan deze kant waren er enkel een hoop verwijten naar de vijand. De Russische regering bleef erbij dat de wapens die op Cuba stonden ‘verdedigingswapens’ waren. Ze waren niet bedoeld om aan te vallen maar om Cuba te beschermen tegen een mogelijke 2e invasie van de Amerikanen. De Russen bleven erbij dat hun raketten meer dan gerechtvaardigd waren, want de Amerikanen hadden ook zulke raketten staan in Groot-Brittannië, Italië en in Turkije. Ze besloten hun reactie met een dreiging naar de VS gericht: ‘Laat iedereen weten dat wij paraat zijn de agressieve bedoelingen van de VS te weerstaan’
8. De dreiging Om nog even wat duidelijkheid te scheppen, een korte samenvatting. De VS (kapitalisten) dreigden er mee Cuba aan te vallen als deze zich niet ontdoen van de Russische raketten en als er ook maar één raket vanaf Cuba wordt gelanceerd zullen ze ook de USSR aanvallen. De Russen (communisten) dreigden ermee een oorlog te beginnen indien Cuba werd aangevallen. Beide blokken beschikten over nucleaire wapens en hadden hun troepen in staat van paraatheid gebracht. Ze zaten allebei met de vinger aan de knop. 9. Ontmanteling Op 26 oktober 1962 wordt er een realistische poging gedaan van Russische kant om een nucleaire oorlog te vermijden. Chroestsjov stuurt een brief aan Kennedy (handboek p.56 2c): ‘Ik stel daarom voor: wij zijn bereid die wapens van Cuba weg te halen. U zult dan verklaren dat de VS soortgelijke wapens zullen weghalen uit Turkije. In een brief (handboek p.57 3b)aan Chroestsjov antwoordde Kennedy op 27 oktober dat hij ermee instemde onder toezicht van de VN de zeeblokkade op te heffen en te garanderen dat er geen 2de invasie op Cuba zal worden ondernomen. Wat niet in de brief stond omdat de Amerikanen dit niet publiek wilden maken, dat ze na de ontmanteling van de raketten op Cuba bereid waren hun installaties in Groot-Brittannië, Italië en Turkije ook op te ruimen onder toezicht van de VN. Wel nadat de Russen eerst hun raketten wegdeden omdat het ging over NAVO-bases. 10. De afloop In een 2e brief (handboek p.56 3c) aan Kennedy gaf Chroestsjov toe. Hij zou de raketten en de lanceerplatformen laten terugbrengen naar de USSR, want nu Amerika beloofd had niet langer Cuba aan te vallen waren de ‘verdedigingswapens’ niet meer nodig. Verder lieten de Russen weten dat ze geïnteresseerd waren in verdere gesprekken om een nucleaire en thermonucleaire wapens te bannen uit de wereld. Ook deze keer antwoordde Kennedy met een brief aan Choerstsjov (handboek p.56 3d). Het antwoord was positief, ook de Amerikanen hadden zin om deze nucleaire dreigingen te beperken. De Russen ontmantelden hun installaties op Cuba en drie maanden daarna braken ook de Amerikanen hun bases af in Italië en Turkije. 10. De gevolgen Beide machtsblokken hadden laten zien dat ze een kernoorlog probeerden te vermijden. Dit leidde tot een groter gevoel van veiligheid en dus ook ontspanning. De dooi van deze koude oorlog was onverwacht begonnen. Dankzij de briefwisseling tussen Kennedy en Chroestsjov werden heel wat verdragen rond het gebruik en het testen van nucleaire wapens ondertekend. 11. Standpunten Standpunt VS, Kennedy
De Amerikanen kwamen door deze raketten in direct gevaar, zonder de raketten op Cuba zou vooral Europa worden getroffen tijdens een kernoorlog. Zij wilden raketten op Cuba kost wat kost weg. Via de dialoog of geweld. Hierbij hebben we veel te danken aan Kennedy, moest hij niet zo koppig geweest zijn zouden de machomilitairen in het Witte Huis mogelijk zijn geweest hun wil door te duwen. Wat dan hoogstwaarschijnlijk had geëindigd in een kernoorlog. Kennedy wist de Russen het onmogelijk te maken verder raketten te plaatsen op Cuba en tegelijk ruimte te laten voor de dialoog. Kennedy werd na de crisis doodgeschoten in Dallas, de moord blijft een publiek mysterie tot op heden. Standpunt USSR, Chroestsjov

De Russen verborgen zich achter het feit dat Cuba nood had aan verdedigingswapens. Zonder verdediging zou de VS elk ogenblik kunnen binnenvallen en indien de Cubanen geen zekerheid kregen konden ze hun nieuw socialistisch leven niet opbouwen, klonk het van Russische zijde. Echter de Communisten zouden dankzij deze raketten het machtsevenwicht naar hun kant kunnen laten overslagen. Gelukkig zag Chroestsjov het gevaar in en vooral dankzij Russische inspanningen kon een kernoorlog vermeden worden. Chroestsjov werd na de crisis ontslagen als voorzitter van de communistische partij in Rusland. 12. De gevolgen van de crisis in het heden. Tot op de dag van vandaag blijft er een economische boycot tegen Cuba. Waarom? Het kiezercijfer voor Amerikaanse presidenten is belangrijker dan het leven van 11 miljoen mensen. Uit de briefwisseling tussen Kennedy en Chroestsjov kwam een verdrag voort waardoor het nucleair wapenarsenaal van beide blokken gedeeltelijk werd opgeruimd, het maken van nieuwe atoomwapens verboden maakte en gebruik hiervan ontoegankelijk maakte. Dit verdrag, dat de wereld een stuk veiliger maakte, werd te niet gedaan door de inspanningen van president George W Bush jr. 13. Samenvatting In 1959 wordt Cuba communistisch
De Amerikanen dulden dit niet en vallen Cuba aan: Invasie bij de Varkensbaai. De invasie mislukt en de Cubanen krijgen steun van Russische zijde. De Russen gaan raketbases neerzetten als ‘verdedigingswapens’ tegen de VS. Deze ‘verdedigingswapens’ zijn raketten die een nucleaire kernkop kunnen bevatten. De Russen beginnen in het geheim met de bouw van de lanceerplatformen. 14 oktober 1962, een Amerikaans spionagevliegtuig ontdekt de bases, de crisis begint. Kennedy geeft een tv-interview waarin hij duidelijk maakt dat de VS deze raketten op Cuba niet zal dulden. Amerikaanse zeeblokkade rond Cuba, zodat de Russische schepen de nodige materialen niet kunnen leveren. De Russen reageren negatief, ze dreigen ermee in actie te komen als de VS Cuba aanvalt. => Beide partijen staan tegenover elkaar, er dreigt een kernoorlog. *!* Plotselinge wending. 26 oktober 1962
Russen laten weten dat ze hun raketten willen wegdoen als Amerikanen dat ook in Turkije doen. Amerikanen beloven Cuba niet aan te vallen en zeeblokkade verdwijnt. Bovendien stemmen ze in het geheim ermee in hun raketbases in Italië en Turkije te ontmantelen Indien de Russen dat ook in Cuba doen. Russen ruimen de bases in Cuba op en nodigen de VS uit tot de dialoog rond nucleaire wapens. 3 maanden later ruimen de Amerikanen ook hun bases in Turkije en Italië op en verkleinen hun nucleair wapenarsenaal in Groot-Brittannië. Bovendien gaan ze in op de uitnodiging van de Russen om deze wapens te bespreken. De dooi van de Koude oorlog was begonnen.