Atoombom

Vraag: Waarom is de atoombom van belang geweest in de Tweede Wereldoorlog? Onderdeel III Eerst maar eens wat uitleg over de oorsprong van de atoombom (A-bom), Natuurkundigen uit verschillende landen zoals: Ernest Rutherford uit Nieuw Zeeland, De in 1938 naar Amerika geëmigreerde Italiaan Enrico Fermini en natuurlijk de Duitser Alber Einstein. Dat waren ongeveer de eerste mensen die geleidelijk begonnen te begrijpen hoe atomen opgebouwd zijn. Ze bedachten dat het mogelijk moest zijn om een apparaat te bouwen dat deze kleiner deeltjes op elkaar liet botsen in een omvangrijke reeks minibotsingen. Daarbij zou dan weer een geweldige hoeveelheid energie vrij komen. Als het proces onder controle kon worden uitgevoerd, zou het energie voor de industrie voort kunnen brengen of voor een enorm krachtige explosie kunnen zorgen. De meerderheid van de topwetenschappers die voor het ‘Manhattan Project’ werkten (een wetenschappelijk-industrieel project in de VS om nucleaire wapens te produceren), spraken zich uit tegen het inzetten van atoombommen tegen Japan. De meesten waren voorstander van een publieke demonstratieve explosie om de Japanese regering de kans te bieden om zich over te geven. Aangezien gevreesd werd dat Hitler werkte aan nucleaire wapens, meenden de wetenschappers dat het gerechtvaardigd was om te werken aan Amerikaanse atoombommen. Het Mannhatten Project was een ultrageheim plan om een atoombom te bouwen. De codenaam werd ontleend aan de wijk van New York waar de eerste onderzoeken werden verricht. De in de Verenigde Staten werkende wetenschappers waren Amerikanen, Britten, Canadezen en Europese vluchtelingen. Ze hadden grote laboratoria en veel speciale apparatuur nodig. De onderzoekcentra werden ook op afgelegen plekken in de Amerikaanse staten Tenessee, Washington en New Mexico gebouwd. De totale kosten waren $ 2.000.000.000,- (2 miljard dollar). Na de nederlaag van Duitsland werd het echter duidelijk dat het nazi-regime nooit in staat was geweest om nucleaire wapens te ontwikkelen, waarop de wetenschappers de verdere ontwikkeling van dergelijke wapens in de VS niet langer als gerechtvaardigd beschouwden. VS-president Truman en de legerleiding argumenteerden dat het inzetten van nucleaire wapens noodzakelijk was om de oorlog tegen Japan snel tot een einde te brengen. Ze beweerden dat hiermee het leven van miljoenen Amerikaanse soldaten zou gered worden. Met het grote aantal VS-slachtoffers bij het veroveren van het Japanese eiland Iwo Jima en Okinawa gaf dit een zekere positieve kijk op het inzetten van een atoombom bij heel wat Amerikanen. Ook Japan had grote verliezen geleden de militaire macht van Japan was grotendeels uitgeschakeld. In maart 1945 had de Amerikaanse luchtmacht een aanval uitgevoerd op Tokyo waarbij meer dan 80.000 slachtoffers vielen. Er ontstond dus een discussie of het wel nodig was geweest een atoombom op Hiroshima te gooien. De eerste militaire adviseur van de presidenten Roosevelt en Truman, admiraal William D. Leahy zei: “Ik ben van mening dat het gebruik van dit barbaarse wapen ons in de oorlog tegen Japan materieel van geen enkel nut is geweest”. Het Amerikaanse strategische luchtcommando verklaarde later met stelligheid dat de Japanners zich zonder atoombommen, zonder een invasie, en zonder inmenging van de Russen zich niet veel later toch wel over hadden moeten geven. Zelfs Japanse bronnen bevestigden dit. Het vliegtuig dat de atoombom wierp een B-29 bommenwerper heet de ENOLA GAY, dit is wat de bemanning meemaakte op 6 augustus 1945: Kapitein Parsons zegt tegen kolonel Tibbets: “Als u het goed vindt, kolonel, begin ik nu”. “Oké”. Ik keek naar achteren in de halfduistere romp van de machine. Hij wierp een laatste blik op de controlelampen op op het instrumentenbord voor zich. Daarna gleed hij naar beneden in de bommengang. 3.20 uur: Langzaam en met moeite kroop kapitein Parsons uit de bommengang naaar boven. Hij zei niets en knikte alleen maar. Wij wisten echter: de atoombom stond nu op scherp… 7.40 uur: Kapitein Parsons perst zich weer in de bommengang en houdt zich met de atoombom bezig. Binnen enkele minuten is zij geheel op scherp gezet. Nu leeft zij - nu kan zij elk ogenblik afgeworpen worden. 9.15 uur: De bom is geworpen! Tibbets rukt de machine nu een bocht van 60 graden. De cockpit wordt in een vreselijk purper licht gehuld. Bijna onmiddellijk daarop wordt de ENOLA GAY, die nu op een afstand van 12 mijl (12 x 1,6= 19.2 km) van de explosie vliegt, door elkaar geschud en zakt naar bendeden - de drukgolf heeft ons bereikt. Enkele seconden later slaat de echo van de golf tegen het vliegtuig om haar meteen weer te laten zakken. Binnen drie minuten is de paddestoel, die tot symbool van het atoomtijdperk zal worden, tot op onze hoogte, tot 10 km omhoog gestegen. Bij de eerste proef met een atoombom op 16 juli 1945 werd de eerste atoombom succesvol tot ontploffing gebracht op een stalen toren bij de luchtmachtbasis Alamagordo in New Mexico. De ontploffing had een kracht van 20.000 ton TNT(2.000.000.000; 2 Miljard Kg TNT). De hitte was zo groot dat de toren simpelweg verdween en in een straal van 700 meter veranderde het woestijnzand in glas! Wat eigenlijk de ontploffing mogelijk maakt is de energie die vrijkomt bij het splitsen van een atoom. Albert Einstein was een groot denker op het gebied van de nieuwe natuurkunde. De alles omvattende formule was echter evenwel geniaal als eenvoudig. E= mc2 Zonder dit inzicht was de atoombom misschien per toeval ontdekt, of pas veel later deze mogelijkheid ingezien. Om de werking van de atoombom te begrijpen moet je deze formule begrijpen. De vergelijking zegt, de hoeveelheid energie van een stukje materie, is gelijk aan de massa van dat stukje materie vermenigvuldigd met het kwadraat van de lichtsnelheid (300000 km/sec) Ook al splijt je dus maar een hele kleine hoeveelheid van een stuk materie, behoeft niet perse uranium te zijn. Maar zou je bijvoorbeeld een stukje lood kunnen splijten in losse neutronen, elektronen en protonen. Staat je huisje ook niet meer overeind. Maar goed Abert Einstein had deze basis gelegd die later was te gebruiken voor de theorie voor het maken van de uiteindelijke atoombom. Dit is niet alles, er waren meer mensen actief op het gebied van straling. Met dit principe werd de eerste kern reactor gebouwd, dus niet eerst een atoombom. In deze reactor werd de eerste kern energie opgewekt, maar hiermee werd tevens bewezen dat de atoombom ook mogelijk was. Stoffen die betrekkelijk makkelijk zijn te splitsen; zijn onder ander uranium. Dit is de hoofd reden om de stof hiervoor te gebruiken. Een uranium kern wordt gespleten door een neutron af te schieten op een betrekkelijk stabiele uranium kern 235 dit mag niet te hard gebeuren, en niet te zacht. Deze neutron moet de juiste snelheid moet hebben om dit te bewerkstelligen. Te zacht, dan ketst hij af, te snel dan schiet hij door de atoom heen zonder iets te veroorzaken. Wat we willen is een kern die het neutron opneemt en daardoor onstabiel wordt, uiteen valt, energie afgeeft. En daarbij andere neutronen uitstoot die nieuwe kernen kunnen raken die op hun beurt ook weer uiteen vallen. De neutronen die daarbij wegschieten moeten nu genoeg andere uranium 235 atomen raken met de juiste energie om de kernreactie op gang te houden. Gebeurd dit niet, dan zal er geen straling vrij komen en het proces stoppen.