Anne Frank

Wie is Anne Frank? Anne Frank wordt in 1929 geboren in Frankfurt in Duitsland. Anne Frank heeft joodse ouders. Ze is de tweede dochter van Otto Frank en Edith Holländer. Anne heeft een drie jaar oudere zus, Margot.

In 1933 komt in Duitsland Hitler aan de macht, hij is tegen de joden. Hitler geeft joden de schuld van werkloosheid en de zwakke economische positie van Duitsland. Edith en Otto Frank zien in Duitsland geen toekomst voor henzelf en voor de kinderen. Daarom vluchten ze in 1933 naar Nederland. Anne is dan 4 jaar oud. Van voor die tijd herinnert zij zich nauwelijks iets. Ze voelt zich al gauw thuis in Amsterdam. Zij ging naar de kleuterschool, van de Montessorischool en bleef daar tot haar zesde jaar. Daarna ging ze naar de eerste klas van de lagere school.

Tot haar elfde jaar groeit ze veilig op in Nederland. In 1940 wordt Nederland door Duitsland bezet en komt er een eind aan de veiligheid die Nederland bood.

Wat doet de familie Frank als de oproep komt dat alle joden naar het zogenaamde ‘werkkamp’ Westerbork moeten?

Vanaf juli 1942 krijgen de eerste joden een oproep om naar het zogenaamde ‘werkkamp’ Westerbork te gaan. Als er mensen weigerde om daar heen te gaan, moesten deze naar een strafkamp. Omdat ook de buurlanden bezet zijn door de Duitsers is vluchten uit Nederland bijna onmogelijk. De enige manier om onder het bevel uit te komen was onderduiken bij een niet-joodse familie. Zo’n schuilplaats was erg moeilijk te vinden, daarom gaan de meeste joden toch maar naar het werkkamp.

Otto en Edith Frank willen niet naar Westerbork, en gaan daarom opzoek naar een onderduikplaats. Ze vertellen Anne zo lang mogelijk niets over het gevaar dat hun bedreigt. Pas enkele dagen voor het onderduiken vertelt Annes vader dat ze niet naar een kamp gaan, maar zich zullen verbergen voor de Duitsers.

Op 5 juli 1942 komt er een oproep voor Margot Frank (de zus van Anne) en de familie duikt de volgende dag nog onder. Ze duiken onder samen met de familie Van Pels.

Hoewel Anne het eerst een Frank het onderduiken eerst nog als een opwindend avontuur zag, werd hun onderduikplaats al snel te klein voor haar rusteloze persoonlijkheid.

Waar duiken ze onder? De familie Frank duikt onder in Otto’s eigen bedrijfsgebouw. Het bedrijf is gevestigd in een huis aan de Prinsengracht 263 in Amsterdam. Zoals vele Amsterdamse grachtenhuizen bestaat het pand uit een voorhuis en een achterhuis.

In voorhuis bevinden zich: het kantoor en de magazijnen. Het achterhuis staat deels leeg. Met de hulp van twee medewerkers richt Otto Frank in vier kamers van het achterhuis een onderduikplaats in voor zijn eigen gezin en voor de familie Van Daan.

De bewoners van het achterhuis zijn: Otto Frank Edith Frank Margot Frank Anne Frank
Mr. Van Daan Mevr.Van Daan Peter Van Daan Albert Dussel

De kamers in het achterhuis bemeubeld met: tafels, stoelen, kasten en bedden geeft de bewoners weinig kans om te bewegen. ‘s Avonds, zaterdagmiddag en zondag kunnen de bewoners gebruik maken van de ruimtes in het voorhuis. Maar nadat er een paar keer ingebroken was werden dergelijk ‘uitstapjes’ in het huis niet meer gemaakt, vanwege de veiligheid.

Voor de omwonende en de achterburen werd de indruk gewekt dat het achterhuis niet gebruikt werd. Wel wist men dat het een onderdeel was van het bedrijfspand. Omdat de ramen af en toe de ramen op een kier stonden om het achterhuis te laten luchten.

Zodra het donker was geworden plaatsten de onderduikers verduisteringsschotten (deze waren gemaakt met duister, zwart papier) voor de vensters. Pas dan konden de lichten in het huis aan. Weinig omwonende zullen hebben kunnen vermoeden dat het achterhuis als schuilplaats werd gebruikt. Ook binnenshuis moest de onderduikplaats gecamoufleerd worden. Daarom werd voor de deur naar het achterhuis toe, een draaibare boekenkast geplaatst. Het leek daarom dat het huis daar ophield.

Het achterhuis was ook op andere manieren gecamoufleerd. De ramen op de overloop waren beplakt met papier waar je niet doorheen kon kijken. De ramen aan de achterkant van het voorhuis waren blauw geschilderd. Dit gebeurde omdat achter deze ramen kruiden opgeslagen stonden.

Het werk in het bedrijf van Otto Frank ging gewoon door. Het personeel dacht dat Otto met zijn gezin naar het werkkamp Westerbork was. Daarom moest op alle mogelijke manieren voorkomen worden dat personeel wat in het magazijn werkte op de overloop naar het achterhuis kwam. Ook overdag moesten de onderduikers zich muisstil houden in het achterhuis.

Hoe bleven de onderduikers in leven? Toen de onderduik begon waren vier medewerkers van Otto Frank ervan op de hoogte dat de familie zich schuil hield in het achterhuis. Deze vier waren: Johannes Kleiman, Victor Kugler, Miep Gies en Bep Voskuil. J. Kleiman Victor Kugler Miep Gies Bep voskuil

(Ook Mieps echtgenoot Jan wist ervan.) Deze vier mensen hielpen de onderduikers.

Vanaf 6 Juli 1942 lag het lot van de onderduikers volkomen in de handen van de helpers. Zij wisten hoe groot de risico’s waren op hulp aan onderduikers stonden zware straffen. De vier helpers van het kantoor zorgden voor eten, kleding, medicijnen, boeken en alles wat er verder nodig was. Veel producten waren moeilijk te krijgen. De eerste levensbehoeften waren ‘op de bon’. Dit wil zeggen dat men alleen voedsel kon kopen met officiële distributiebonnen. De bewoners in het achterhuis waren illegaal en kregen dus geen bonnen, zo was er maar weinig eten

Hoe kwam er een einde aan het onderduiken? Na twee jaar veilig in het achterhuis geleefd te hebben werden ze op: Vrijdag 4 Augustus 1944 ontdekt. De Grüne Polizei valt het achterhuis binnen. Anne Frank en de zeven andere onderduikers werden gearresteerd. Daarna volgde er een lange tocht van Amsterdam naar het ‘werkkamp’ Westerbork.

Miep Gies heeft na het vertrek van de onderduikers alle waardevolle spullen van hun bewaard in de hoop het nog ooit terug te kunnen geven. De rest van de spullen werd in beslag genomen door de Duitsers. Miep heeft ook nog geprobeerd de acht gearresteerde onderduikers vrij te kopen. Ze is hiervoor zelfs naar het hoofdkwartier van de Duitse politie gegaan, maar het mocht niet baten.