Monisme/dualisme

Inhoud

Inleiding Hoofdstuk 1: Monisme Hoofdstuk 2: Dualisme Hoofdstuk 3: Georg W.F. Hegel Hoofdstuk 4: Plato
Hoofdstuk 5: De dood
Slot
Begrippenlijst Literatuur Inleiding

Dit werkstuk gaat over filosofie, om precies te zijn over de soorten denken monisme en dualisme en de bekende filosofen op dat gebied. De bedoeling van dit werkstuk is de lezers informatie en mening te geven over dit onderwerp binnen de filosofie. En ook dat we zelf wat meer te weten komen over filosofen en hun gedachten. Achterin is een begrippenlijst te vinden met woorden en namen die belangrijk zijn in dit werkstuk. Deze woorden zijn onderstreept. Veel plezier met lezen!!

Hoofdstuk 1: Monisme

Monisme is een vorm van denken, dat lichaam en geest één geheel zijn. Het woord monisme is afgeleid van het Griekse woord “monos” dat 1 betekent. In de Griekse geschiedenis waren er al filosofen die monistisch dachten.

Heraclitus leerde dat alles één is. Hij had hier verschillende namen voor: vuur, oorlog, de grondstof van de wereld. Ook Parmenides van Elea wordt meestal monist genoemd. Volgens zijn leer is het enige wat werkelijk kan bestaan een onverantwoordelijk “zijn”. De zintuigen krijgen vaak de indruk dat er verandering bestaat, maar dit is volgens Parmenides bedrieglijk.

Ook in de nieuwere filosofie zijn filosofen die monist genoemd worden. De lijn loopt dan van de Italiaanse natuurfilosoof Giordano Bruno (1548-1600), die beweerde dat er een wereldharmonie is waarbinnen de tegenstellingen zijn opgelost, naar Spinoza. Spinoza leerde dat God de enige substantie is: Hij is de oorzaak van alle dingen.

Hegel was van mening dat God en de wereld niet twee verschillende dingen zijn, maar 1, precies zoals de Goddelijke geest 1 is.

Mening

Amnon: Ik ben het niet eens met een van deze filosofen, want ik ben dualist. De rest van mijn mening staat in het hoofdstuk “Dualisme”

Tijmen: Ik ben net als Amnon een dualist. De rest van mijn mening staat ook in “Dualisme”.

Hoofdstuk 2: Dualisme

Dualisme is de opvatting dat er twee ongelijksoortige en onherleidbare grondbeginselen zijn. Het dualisme speelt op veel gebieden een rol, maar vooral in de Godsdienst en in de filosofie. In de filosofie onderscheidt men doorgaans drie soorten dualisme, die heel vaak in elkaar overlopen.

Allereerst het antropologisch dualisme: de onoverbrugbare tegenstelling tussen lichaam en ziel, het sterfelijk en het onsterfelijk deel van de mens. Daarna het etisch dualisme: de tegenstelling tussen goed en kwaad. Ten slotte het kosmisch dualisme: de tegenstelling tussen geest en stof, tussen oneindigheid en eindigheid.

Een filosoof wiens gehele denken doortrokken van het dualisme, is Plato. Voor hem bestonden er twee werelden: de ware werkelijkheid van de ideeën tegenover de wereld van de verschijnselen. De wereld van de verschijnselen is een afschaduwing van de ideeënwereld. Zo bestaat volgens Plato “het goede” alleen maar in de ideeënwereld; wat we op aarde van “het goede” kunnen zien zijn “déze goede mensen”. Het lichaam van de mens behoort tot de wereld van de verchijnselen ;zijn ziel is de gevangene van die wereld, maar door de dood kan de ziel uit zijn gevangenis (het lichaam) worden bervrijd en opstijgen naar de ideeënwereld. Uit deze leer van Plato blijkt duidelijk een dualisme van waarden: het denken en de ziel (de ideeënwereld) breder dan de zintuigen en het lichaam (de wereld van de verschijnselen of afschaduwingen).

Een andere filosoof die belangrijk is geweest voor het dualisme, is Descartes, lichaam en ziel zijn volgens hem werkelijk van elkaar gescheiden. Toch zijn zij met elkaar verbonden, niet oppervlakkig en toevallig, maar werkelijk en innig . Deze verbinding is volgens Descartes onbegrijpelijk, hij is slechts te beleven. Het verstand kan slechts inzien dat God de macht heeft de verbinding tussen lichaam en ziel (ondanks de schijnbare onmogelijkheid) te realiseren. Na Descartes’ dood hebben veel filosofen zich met zijn theorie beziggehouden, om met name zijn dualisme van lichaam en ziel en hun onderlinge band te verduidelijken of te veranderen. Deze pogingen heeft men het “cartesianisme” genoemd.

Mening

Amnon: Mijn mening is dat Descartes gelijk heeft ,want ik ben een dualist omdat een lichaam niet uit zichzelf kan bewegen. De spieren werken niet vanzelf ,daar hebben ze hersens voor nodig. De hersens worden bestuurd door de geest. Dus ik denk dat wanneer je sterft je geest doorleeft.

Tijmen: Mijn mening is dat Plato gelijk heeft, want ik vind ook dat er twee werelden zijn. Maar ik vind ook dat er meer van “het goede” op aarde te zien is. Er zijn niet alleen goede mensen op aarde, want er zijn ook andere goede dingen zoals: Dieren, planten en apparaten. DESCARTES

Hoofdstuk 3: Georg W.F. Hegel

Eén van de grootste denkers uit de geschiedenis. Hij heeft een grote invloed gehad op het moderne denken gehad, dat komt voor een groot gedeelte doordat Marx zijn dialectisch materialisme uit zijn studie van de Hegeliaanse filosofie ontwikkelde. Hegel kan beschouwd worden als degene die de ontwikkeling heeft voltooid van het Duits idealisme. Een filosoof die met kant begon en via Fichte en Schelling naar Hegel leidde. Hegel heeft geprobeerd in een grote conceptie wetenschap, godsdienst en filosofie van zijn tijd te verenigen.

Hoofdstuk 4: Plato (ca. 427-ca. 347 v. C.)

De meeste leden van Plato\'s grote familie waren in de politiek werkzaam. Ook Plato was voorbestemd voor een bestuursambt, maar ondanks zijn levenslange belangstelling voor politieke zaken heeft hij nooit een politieke functie in Athene bekleed. Op een morgen (hij was toen twintig jaar) zag hij namelijk Sokrates met een groepje jonge mensen praten en hij begreep al snel dat hij zich bij die man moest aansluiten. Hoewel hij nooit zijn interesse in politiek verloor,zag hij in dat filosofie een veel wezenlijker studie voor hem was. Deze keuze voor filosofie werd nog versterkt doordat Plato teleurgesteld raakte in het politiek functioneren van zijn stad. De radicale democratie zorgde in zijn ogen voor een log en slecht functionerend bestuursapparaat, maar ook de daarop volgende oligarchie was voor hem geen geslaagde bestuursvorm. Toen Athene in 399 zijn geliefde leermeester ter dood veroordeelde was Plato’s teleurstelling compleet. Gedesillusioneerd stortte hij zich toen op de filosofie, omdat hij van mening was dat een staat alleen goed bestuurd kon worden als oprechte filosofen de macht in handen hadden, of als politici oprechte filosofen werden. Het bestuderen van filosofie moest naar zijn mening voorafgaan aan het bedrijven van politiek.

Plato ontwikkelde, geïnspireerd door de denkbeelden van Sokrates over de menselijke aretè, een ideale staatsvorm, die hij op Sicilië tijdens het bewind van Dionysios II (367-357 v. Chr.) in praktijk wilde brengen. Maar zoals dat wel vaker het geval is met politieke utopieën: de theorie en Dionysios in de loop der tijd een verwijdering ontstond, die aan hun samenwerking een eind maakte. Uiteindelijk moest Plato heimelijk Sicilië ontvluchten.

Deze klap heeft Plato nooit goed kunnen verwerken. De rest van zijn leven (hij was toen al zestig jaar oud) besteedde hij aan de verdere uitbouw van zijn universiteit te Athene, de Akademia. Het was zijn verlangen op deze school jonge mannen tot bekwame politici op te leiden door ze een basisprogramma van filosofie en wetenschap te presenteren. Zo hoopte hij via een omweg toch tot een ideale samenleving te komen.

Hoofdstuk 5: De dood

Een begrip dat zeer belangrijk is in de filosofie. Wat gebeurt er eigenlijk met je lichaam als je dood gaat...?

In de eerste hoofdstukken hebben we behandeld wat de monisten ervan denken en de dualisten. Er zijn nog andere ideeën. Zo zijn er ook mensen die geloven in een reïncarnatie. Dat wil zeggen dat je na de dood opnieuw geboren wordt op aarde. Het zou dan bijvoorbeeld zo zijn dat als je goed hebt geleefd dat je dan als een belangrijker persoon op aarde terugkomt. En als je slecht hebt geleefd kom je terug als een aap of een rat.

Omdat er mensen zijn die denken dat je op aarde terug kunt komen na de dood leggen ze soms waardevolle spullen bij een graf van een overleden persoon. Ze dachten dan dat hij/zij die spullen goed kon gebruiken in het volgende leven. Ook worden de apen en ratten in dat soort landen bijzonder goed verzorgd. Want... ’t zou je opa maar zijn...

Slot

We hopen dat dit werkstuk een klein tipje van de sluier heeft opgelicht in de grote, boeiende wereld van de filosofie, en dat u het leuk vond dit werkstuk te lezen. In elk geval hebben wij er een heleboel van opgestoken.

Begrippenlijst

MONISME: De vorm van denken dat alles één is (lichaam en geest) en dat de dood het definitieve einde is.

DUALISME: De vorm van denken dat lichaam en geest juist gescheiden zijn van elkaar en dat er na de dood nog een geest doorleeft.

DOOD: Een begrip wat heel veel te maken heeft met monisme en dualisme. Een wezen is dood wanneer het geen levensverschijnselen meer vertoont. Na de dood komen monisme en dualisme er aan te pas (einde of hiernamaals).

HERACLITUS: Eén van de bekendste filosofen. Heraclitus was monist. Hij bedacht namen voor het begrip “monisme”.

PARMENIDES: Net als Heraclitus was Parmenides een monist.

SPINOZA: Vrijwel de bekendste filosoof, ook monist. Volgens zijn leer was is God de oorzaak van alles.

HEGEL: Monist. Hij dacht dat God en de wereld 1 zijn in plaats van twee gescheiden begrippen.

PLATO: Ongetwijfeld de allerbekendste filosoof. Plato was door en door dualist. Hij geloofde in twee werelden: de werkelijke en die van de ideeën. Volgens hem zat de geest gedurende het hele aardse leven (in de werkelijke wereld) in het lichaam opgesloten en steeg op naar de ideeënwereld om daar vrij verder te leven.

DESCARTES: Een andere bekende filosoof die dualistisch was ingesteld. Hij was van mening dat lichaam en ziel werkelijk van elkaar waren gescheiden.

Literatuur

BOEK: Filosofie van A tot Z

INTERNET:http://www.filosofiemagazine.nl http://www.philos.rug.nl http://www.levende-gedachten.myweb.nl http://filosofie.pagina.nl http://filosofie-wetenschap.wereld.nl

Dit zijn de namen van de sites waar de meest bruikbare informatie te vinden is. Als je naar google.nl gaat en filosofie intypt krijg je ook genoeg bruikbare meldingen.