Romantiek

Dans Werkstuk Romantisch ballet

Zoë Baron

03-04-2018

2.5

1.    INLEIDING

Ik schrijf dit werkstuk, omdat het een opdracht is van school. Ik denk dat ik door het schrijven van dit werkstuk veel meer te weten kom over het Romantisch Ballet, waardoor het is ontstaan, wanneer het het actiefst was en wat er mis ging (waarom er nu minder Romantisch Ballet wordt uitgevoerd). Ik ga vertellen over het Romantisch Ballet, een belangrijke choreograaf uit die tijd en ook ga ik vertellen over een specifieke uitvoering van het Romantische Ballet en ik ga het vergelijken met de moderne dans. Wat ik mezelf afvraag: Waarom dansen we? Dus daar ga ik ook nog naar kijken.

2.    ROMANTISCH BALLET

In de negentiende eeuw is de Romantiek een van de belangrijkste kunststromingen. Vooral in danskunst sloeg de Romantiek aan, omdat de romantische idealen (bijv. onmogelijke liefdes) goed verwerkt konden worden in de dansen.

Romantisch Ballet is ontstaan aan het hof van Lodewijk XVI rond 1820. Er werd gebruik gemaakt van de technieken van het Klassiek Ballet. De dansers of danseressen dansten op spitzen (pointes) waardoor ze het konden laten lijken alsof ze zweefden. Er werd tijdens het dansen veel nadruk gelegd op tegenstellingen zoals goed en slecht, wat ook vaak in een sprookje wordt gedaan. De dansstukken werden gemaakt om te ontsnappen aan de realiteit en er werd veel gebruik gemaakt van: verbeelding, fantasie en verheerlijking. Terwijl het ondertussen verre van feministisch was; vrouwen werden erin gezien als tere wezentjes die veel (mannelijke) bescherming nodig hadden om te kunnen overleven.

Voor het Romantisch Ballet werd speciale muziek gecomponeerd. De bekendste componist uit die tijd is Tsjaikovski. Hij heeft balletten zoals het Zwanenmeer en de Notenkraker gecomponeerd. De 3 bekendste Romantische Balletten zijn De Notenkraker, Het Zwanenmeer en Giselle.

3.    MICHEL VICTOR MARIUS ALPHONSE PEPITA

Michel Victor Marius lphonse Petipa afgekort Marius Petipa was een Franse choreograaf en balletdanser. Hij is geboren op 11 maart 1818 en overleed 92 jaar later.  Hij is geboren in Frankrijk, maar heeft op vele plaatsen gewoond. Op een leeftijd van 7 jaar leerde hij ballet, toen vond hij het nog het minst interessant. Later dook hij ook de Ballet in net zoals de rest van zijn familie.

Nadat Petipa een mislukte kunstreis naar Amerika had gemaakt belandde hij weer in Bordeaux. In 1847 dan werd hij uitgenodigd als gastdanser in Sint-Petersburg. Het was oorspronkelijk bedoeld voor een paar weken, maar Petipa bleef in Rusland. In 1854 werd hij benoemd  tot dansleraar aan de Keizerlijke Theaters is Sint-Petersburg. Marius Petipa werd 8 jaar later tot 2e choreograaf van de Keizerlijke Theaters benoemd, maar pas nadat de 1e choreograaf, Arthur Saint-Léon, in 1869 ontslag nam, kreeg Petipa de kans zich volledig te laten zien. De functie die hij toen had wist hij bijna 40 jaar te houden. Hij was een van de belangrijkste personen in het ballet ooit. Veel bekende choreografen, zoals Rudi van Dantzig, zijn geïnspireerd door Petipa. Petipa gebruikte werken van andere choreografen die hij veranderde, waarbij vele van zijn veranderde choreografieën uiteindelijk de definitieve versies werden. Door hem veranderde de balletkunst tot de vorm die wij nu nog kennen.

Zijn bekendste balletten zijn:

• De Notenkraker
• De schone slaapster
• Het zwanenmeer
• De dochter van de Farao

4.    DE NOTENKRAKER

De Notenkraker speelt zich af op kerstavond in een Duits stadje aan het begin van de negentiende eeuw. Het verhaal gaat over Clara Staalboom. Het gezin Staalboom viert kerstavond en Clara krijgt een notenkrakerpop van haar peetvader, die speelgoedmaker is. Haar broertje maakt de pop express kapot en Clara legt het speelgoed in haar poppenbedje. Precies om 12 uur ‘s avonds gaat ze bij haar pop kijken. Op dat moment komt de Notenkraker tot leven en wordt de kamer gevuld met muizen, peperkoekmannetjes en tinnen soldaatjes. Clara komt terecht in een gevecht tussen de muizen, die aangevoerd worden door de Muizenkoning, en de peperkoekmannetjes en tinnen soldaatjes onder leiding van de Notenkraker. De Notenkraker vecht met de Muizenkoning en Clara gooit haar pantoffel naar de Muizenkoning, zodat de Notenkraker hem kan neer steken. Dan verandert de Notenkraker in een knappe prins en neemt Clara mee naar het bos, waar ze in de sneeuw dansen. Daarna neemt de prins Clara mee op een magische reis door verschillende landen. In het Land van de Sneeuw ontmoeten ze de Sneeuwkoningin. Daarna reizen ze naar het Land van Snoepgoed, waar ze door de Suikerboonfee getrakteerd worden op verschillende dansen waaronder de bekende Bloemenwals. Als Clara wakker wordt, blijkt dat ze alles heeft gedroomd.

De voorstelling werd opgevoerd voor mensen, zodat ze konden ontsnappen aan het dagelijks leven. De opvoering uit die tijd is gechoreografeerd door Marius Petipa en is gecomponeerd door Tsjaikovski. Ze dansten ook op spitzen waardoor het leek of ze zweefden. Ze hadden verschillende kostuums, want de suikerfee had een heel sierlijk kostuum en de muizen natuurlijk niet. Het speelde zich af in de kamer van Clara en doordat het kerst was stond er natuurlijk ook een kerstboom.

5.    VERGELIJKEN

Zoals we te weten zijn gekomen is Romantisch ballet (zo ook de Notenkraker) sierlijk en een sprookje. Daarentegen ging de moderne dans veel meer in op eigentijdse thema’s zoals oorlog en innerlijke conflicten en werkte dat op abstracte manier uit. Met de moderne dans is er veel grondwerk en met ballet daarentegen veel in de lucht. Ook heeft moderne dans hele soepele bewegingen en ballet is meer stijf. Vaak wordt er met de moderne dans ook op blote voeten gedanst terwijl je met Romantisch Ballet juist op je pointes danst. Met de Romantiek is de rol van een vrouw groter, maar wordt verbeeld of vrouwen zwak zijn. Met de Moderne dans is iedereen gelijk.

Wat een heel groot verschil is is dat er met de Moderne dans een ander soort verhaal achter zit, je kan je eigen emoties er beter in verwerken. Met Romantisch Ballet kan je ook je emoties er in verwerken, maar zijn het niet jouw emoties en het staat door het sprookje vast.

Moderne dans en Romantisch Ballet zijn wel allebei een voortzetting uit een andere periode. Ze waren de ene periode zat en wilden verder met iets totaal anders. Je moet ook bij beide dansen erg lenig zijn om de bewegingen te kunnen maken.

6.    CONCLUSIE

Door dit werkstuk ben ik veel meer over het Romantisch Ballet te weten gekomen en ook heb ik een antwoord gevonden op mijn onderzoeksvraag. Mijn onderzoeksvraag was: Waarom dansen we? Ik denk dat we dansen voor het vermaak niet alleen is het leuk om naar te kijken het is ook iets dat je zelf kan doen. Iedereen kan namelijk dansen, het hoeft niet goed te zijn maar het is iets wat iedereen kan en waarin je je emoties soms op een betere manier kan uitleggen dan met woorden. Dans is natuurlijk ook leuk om naar te kijken. Dus er wordt gedanst voor het vermaak van de dansers en het vermaak van de mensen die kijken.