Rap

INLEIDING. Mijn visie op het fenomeen ‘Rap’. In de vroege middeleeuwen waren er minstrelen die door het land heen trokken om het volk te vermaken met hun dichtkunst. Met muzikale ondersteuning vertelden deze vroege dichters in simpele rijmvorm over de sterke en zwakke kanten van de samenleving, of ze leerden je een levensles. Ze verkondigden hun kunsten aan iedereen, van koning tot horige boer. Vooral voor de onderste lagen van de maatschappij waren de zogenaamde ‘boerden’ een belangrijk aspect van de samenleving, omdat de mensen nog niet konden lezen of schrijven. Deze dichters waren dus voor een deel verantwoordelijk voor de mondelinge overlevering van de juiste leefwijze. Ze wisten echter niet dat zij ook aan het begin stonden van de grote poeziestroming. Een stroming die in het verloop van de tijd steeds grotere en gecomliceerde vormen is gaan aannemen. Zo ontstond er een verschil tussen proza en poezie en is er door een technische revolutie in de afgelopen eeuw een aparte muziekstroming ontstaan. Het aantal manieren waarop de geschreven gedichten en gedachten momenteel aan de man gebracht worden is talrijk en een klassieke revival kon daarom ook niet uitblijven. Het ontstaan van de muzikale ‘Rap’ en ‘Hip Hop’ stromingen duidt erop dat er behoefte was aan terugkeer naar de oorspronkelijke manier van het presenteren van literair werk: simpele rijm, eenvoudige muziek, soms voor vermaak, soms met een speciale moraal erin verborgen. Precies zoals dat vroeger het geval was. De dichters en schrijvers van nu, die grotendeels de bovenste lagen van de samenleving bekleden, zijn echter van mening dat ‘Rap’ niets met literatuur te maken heeft, maar een hersenloze vorm van amusement is voor hersenloze mensen. Mijn Stellingen: - De moderne literaire artiesten spreken met deze mening zichzelf tegen door hun eigen afkomst te verloochenen. - De ‘Rap’ en ‘Hip Hop’ stijlen vertonen veel overeenkomsten met dehedendaagse en vroegere poezie en vereisen ook evenveel talent en creativiteit. Mijn doel: ik wil met dit werkstuk bewijzen dat ‘Rap’ en ‘Hip Hop’ op zowel historisch gebied wel degelijk volwaardige literaire stijlen zijn en eigenlijk door door de alle lagen van de maatschappij geaccepteerd en geeerd zouden moeten worden. GEBRUIKSAANWIJZING. Het leek mij voor de lezer het gemakkelijkst en overzichtelijkst om dit werkstuk in een chronologische vorm te presenteren. Om het niet al te ingewikkeld te maken voor de ‘leek’ heb ik de normale engelse literatuurgeschiedenis als leidraad genomen. Ik wil per historisch tijdperk de ontwikkelingen in de engelse literatuurgeschiedenis in grote lijnen beschrijven, waarna ik de overeenkomsten en verschillen ga bekijken tussen de literatuur en poezie uit het desbetreffende tijdperk en de ‘Rap’. Zo wil ik bewijzen dat ‘Rap’ als een puzzelstukje in de huidige literatuurgeschiedenispuzzel past. Ik zal ook ingaan op de verschillen en overeenkomsten tussen oude poezie en ‘Rap’ op zowel historich als taalkundig gebied. Omdat ik begrijp dat de meeste mensen niet zoveel verstand hebben van ‘Rap’, beschrijf ik eerst de geschiedenis van de ‘Rap’ zelf. Dit is misschien niet geheel chronologisch, maar de informatie die in dit hoofdstuk over ‘Rap’ gegeven wordt is van essentieel belang voor het lezen van de rest van het werkstuk. Hoe het allemaal begon (t/m ca.750 n Chr.) In het gebied dat wij nu Engeland noemen leefden omstreeks het jaar nul de Germaanse stammen. Deze stammen waren grotendeels analfabeet. Om de jongere generaties de regels en tradities van de stam bij te brengen maakte zij gebruik van de mondelinge overlevering. Dit geschiedde in de vorm van korte verhaaltjes op rijm, daar dit het makkelijkst te onthouden is. Toen waren er dus eigenlijk al gedichten. Deze zijn echter allemaal vergeten, omdat ze nooit zijn opgeschreven. De korte periode dat de romeinen in contact waren met Engeland heeft weinig invloed gehad op deze jonge beginvorm van de engelse literatuur. Wel werd in de vroege middeleeuwen de latijnse taal overgenomen door de kerk. Het Latijn was dus de eerste belangrijke wereldtaal voor de literatuur. De Middeleeuwen (500 t/m 1500) Literaire ontwikkelingen. De meeste literatuur die we kennen uit de vroege middeleeuwen heeft betrekking tot de religie. Dit kwam simpelweg doordat de priesters en monniken bijna de enige personen waren die konden schrijven. Er waren ook wel edelen die konden schrijven, maar die schreven ook voornamelijk religieus werk. Dit kwam omdat de kerk veel invloed had op het volk. We kunnen in dit vroege stadium van de literatuur nog niet echt een vergelijking trekken met het heden. Pas als de eerste anonieme gedichten opkomen wordt het interessant. Deze ‘oer-raps’ waren evenals de moderne ‘Raps’ korte rijmpjes met een simpel A – A – B – B rijmschema. Door de grote invloed van de kerk gingen de meeste gedichten echter nog steeds over het geloof. Het middeleeuwse volk was namelijk bang dat ze in de hel terecht zouden komen als ze niet een strak en vroom leven leidden. Vandaar dat men de poezie zag als een manier om god te laten zien dat ze heel vroom waren. Dit was dus ook de boodschap van het gedicht: ‘Ere aan god in den hoge!’ In de tweede helft van de middeleeuwen had de kerk nog wel invloed op de mensen, maar begon zijn greep op de literatuur al een heel klein beetje te verliezen. Nu bedoel ik niet dat alle dichters zich ineens als rebellen tegen de kerk keerden, maar gewoon dat er naast de religieliteratuur ook andere werken werden geproduceerd. Hierbij moet je vooral denken aan het heldendicht. Deze verhalen gingen over edelen die voorspelbare avonturen beleefden en vaak zat er een (religieuze...) moraal in het verhaal. Vaak waren het ook nog eens bestaande edelen die pronkten in de gedichten, meestal de eigenaars van de geboortegrond van de desbetreffende dichter. De geboorteplaats was namelijk redelijk belangrijk voor de dichters en dit was dus een manier om bij de landheer te slijmen! Het kwam zelfs vaak voor dat een edelman de opdracht gaf om zo’n heldendicht over hem te schrijven, waarna de dichter vaak tot hofdichter werd gepromoveerd! Later zou de meester Shakespeare op dezelfde manier zijn status verwerven, maar daarover dus ook later meer. In de middeleeuwen zien we ook de eerste artiesten ontstaan. De middeleeuwse ‘Minstrelen’ waren de eerste dichters die door het land heen trokken om hun liederen te laten horen. Dit was toen nog louter een optreden voor koning, edelen, etc. Deze minstrelen beoefenden in vele opzichten een soort van rap-act. Met simpele muzikale ondersteunig vertelden/zongen ze de rijm op de maat van de muziek. Voor de lagere klassen vinden we in de middeleeuwen de zogenaamde ‘Boerden’. Dit was de verzamelnaam van de liederen die voor de lagere standen van het publiek werden ‘gerapt’. Deze boerden waren over het algemeen spottender, dat wil zeggen dat ze verhaalden van seks, geweld en andere ongein. Ze zaten dus vol met schunnige taal en bevatten ook vaak een moraal. Overeenkomsten en verschillen. - Al bij de eerste anonieme gedichten is we een duidelijke overeenkomst met de rap. Het betreft een simpele rijm met een A-A-B-B schema en net als de raps bevatten deze primitieve gedichten ook een boodschap. De aard van de boodschap is vanwege de levenssituatie van toen weliswaar niet hetzelfde als die van de huidige rappers, maar de basisopzet van beide stromingen is vrijwel hetzelfde. Een gelijkenis valt niet te ontkennen. - De minstrelen van vroeger schreven hun voorstellingen in opdracht van een edele. Wat dat aangaat kan de de dichters van toen wel vergelijken met de commerciele rappers van nu. De commerciele rapper staat erom bekend dat hij zijn werk laat manipuleren door de baas van zijn platenmaatschappij om zo hoog mogelijk in de hitlijsten te komen. - De heldendichten die de minstrelen schreven hebben zelf niet zoveel gemeen met de moderne rap. Ze zijn veel langer dan de gemiddelde rap en de verhaalfunktie van het heldendicht kunnen we ook niet direct thuisbrengen in de rap. Rap is natuurlijk wel bedoeld voor amusement, maar de heldendichten zijn meer een voorloper van de romans dan van de rap geweest. - De enige overeenkomst tussen het heldendicht en de rap is wederom de achterliggende boodschap, die steeds meer gaat inspelen op gebeurtenissen uit het dagelijks leven - De boerden lijken heel erg op de underground-, of hardcoreraps. Een boerd is een spottend gedicht met veel schunnige ‘volkstaal’, zoals dat bij moderne hardcore-raps ook het geval is. Evenals de beginnende rappers waren de boerden gewoon op de hoek van de straat te bewonderen en kwamen ze uit de onderste lage van de maatschappij. - De middeleeuwen bewijzen dus door hun vele overeenkomsten met het heden dat oude poezie en rap familie van
elkaar zijn. De periode 1500 t/m 1700. Literaire ontwikkelingen. Het is in deze periode dat de literatuur zich gaat toespitsen op het onderwerp dat in de hele verdere literatuurgeschiedenis een grote rol zal gaan spelen, namelijk de liefde. Ook zien we na 1600 een duidelijke ontwikkeling van de tragedie. Door de hervorming verloor de kerk nog meer macht over de literatuur en de voorstellingen van de minstrelen gingen zich ook steeds meer in de buitenlucht afspelen. In 1576 werd in Londen het eerste theater ‘The Theatre’ opgericht. Vanaf nu waren de uitvoeringen dus een ‘indoor’ gelegenheid. Nog steeds hadden de dichters de gewoonte om met hun werken door het hele land te toeren. Ze waren dan ook ontzettend populair bij hun publiek, althans de werken zelf. De ‘oude rappers’ kregen als individu weinig erkenning van hun fans. De opkomst van de biografie als algemeen geaccepteerde literatuurstroming bracht hier omstreeks 1700 verandering in. Een grote naam mag natuurlijk niet ontbreken uit deze periode, de naam vaan ‘William Shakespeare himself’! Willie wordt in 1564 geboren in een rijk gezin in Stratford. Tot en met ca. 1590 toert hij met zijn groep rond in de omgeving, waarna hij met toneelgroep en gezin naar Londen vertrekt omdat dat voor de toenmalige showbizz’ echt ‘the place to be’ was. Al gauw wordt zijn talent opgemerkt en hij wordt in 1594 lid van ‘Lord Chamberlain’s men’, de koninklijke dichtersformatie. Aan het eind van de 16e eeuw wordt William de manager van theater ‘The Globe’. In deze periode sterven ook in een paar jaar tijd zijn vader en zijn 11-jarige dochtertje ‘Hamnet’. Dit heeft zeker impact op onze Willie gehad en dat kunnen we zien aan zijn grootste werken ‘Hamlet’ en ‘Romeo & Juliet’, die allebei uit die periode stammen (tevens de periode van de opkomst van de tragedie). Na deze periode wordt hij erkend als de belangrijkste schrijver van zijn tijd. In 1612 verhuist hij weer terug naar zijn geboorteplaats waar hij in 1616 sterft. Overeenkomsten en verschillen. - Zoals ik reeds heb verteld is de liefde een belangrijk onderwerp in deze periode. In de rap-industrie is liefde hoofdzakelijk een thema voor de commerciele tak. Liefde is namelijk een publieksvriendelijk onderwerp met een emotionele achtergrond en dus geschikt voor de platenconsumptie. Het onderwerp liefde is iets waarmee veel mensen zich kunnen identificeren. Mede door dit gevoel van herkenning viel de tragedie zo in de smaak bij het publiek uit die tijd. Ook hier zien we dus een soort gelijkenis met het heden. - Tragedie is een stijl die bijna loodrecht op het fenomeen rap staat. Rappers houden veelal niet van drama, het gevoel in een rap moet zo echt mogelijk zijn. - Ik heb Shakespeare’s leven expres uitvoerig beschreven om het te vergelijken met het leven van de rappers van nu. De verschillen zijn in dit geval echter talrijker dan de overeenkomsten. Willie komt, in tegenstelling tot de meeste rappers, uit een rijke familie en zijn favoriete genre is de drama, iets waar rappers niet veel van moeten hebben. - Wat wel opmerkelijk is is dat hij zijn prive-leven (de dood van zijn familieleden) invloed laat hebben op zijn werk. Dit is iets wat in raps ook een duidelijk aspect is. Omdat in (underground-)rap de echtheid van de teksten een belangrijk aspect is, is persoonlijk leed weergeven in je werk een veel voorkomend verschijnsel. - Toch kunnen we hem niet vergelijken met een moderne rapper, om de simpele rede dat de carriere van Shakespeare op rolletjes is verlopen en hij nooit echt heeft moeten vechten om geaccepteerd te worden door zijn publiek. De 18e Eeuw. Literaire ontwikkelingen. In de 17e eeuw was er grote ontwikkeling in de ontwikkeling van de theaters. Hierdoor nam de interesse voor poezie bij het volk weer toe. Ook ontstond er een nieuwe literaire stroming, de biografie, die ervoor zorgde dat de artiesten ook als individu aandacht en erkenning kregen. Voorheen was alleen het werk van de artiest belangrijk. In deze tijd waren er in Engeland (wederom) twee stromingen aanwezig, die de ‘Wiggs’ en de ‘Tories’ werden genoemd. Evenals in de middeleeuwen kunnen we ook hier een duidelijk paralel zien met het heden. Aan de ene kant vinden wij de ‘Tories’. De stijl die zij beoefenden was de ‘Satire’. In de satire wordt hoofdzakelijk de hogere laag (en hun typische dagelijkse sleur) van de maatschappij belachelijk gemaakt. Deze onschuldige vorm van verzet duidt op een toename in de macht van de burger. Ook het gebruik van schunnige woorden is hier op een ouderwetse manier aanwezig. Voor het eerst zien we in de poezie de maatschappij als hoofdonderwerp. De jet-set van de achttiende eeuw kond de kritiek echter wel als humor opvatten. Op hun had de satire een soort ‘Jiskefet-effect’. De ‘Wiggs’ zijn daarentegen weer de iets exclusievere en serieuzere stroom. Hun stijl was de roman, die ook in deze periode zijn intrede deed. Voor de normale burgers waren deze romans veelal te moeilijk om te lezen. Vandaar dat hoofdzakelijk de adel zich met deze literatuur vermaakte. Overeenkomsten en verschillen. - Opnieuw zien we een duidelijke overeenkomst met het heden. De situatie in die periode doet heel erg denken aan de situatie nu. De ‘brave’ romans voor de top van de sociale ladder en de ‘schunnige’ satire voor het lagere volk. - Ook hier zien we, net als in de rap-scene, een tweedeling. De ‘Tories’ zijn bijvoorbeeld de de grote broer van de hedendaagse underground-scene, terwijl de ‘Wiggs’ als een soort 18e eeuwse commerciele rappers zouden kunnen fungeren. - Het -verschil tussen heden en verleden is hier echter wel dat de ‘Tories’ wel werden geaccepteerd als volwaardige artiesten. - De stijlen die beide partijen beoefenden hebben op taalkundig gebied weinig tot niets te maken met rap. Een roman rijmt niet, een satire slechts een enkele keer. Op dat gebied kun je de ‘Tories’ bijvoorbeeld beter vergelijken met de hedendaagse komieken dan met rappers. - Toch is er wel weer een overeenkomst in de onderwerpen waarover, en de manier waarop er geschreven werd. De satire is nog steeds in de raps terug te vinden. De 19e Eeuw. Literaire ontwikkelingen. In de 19e eeuw zien we dat het verzet tegen de regering in de poezie groeit. Een voorbeeld hiervan kan ik het beste geven aan de hand van Nederland, dat in die periode eigendom was van Napoleon en zijn franse regime. En zoals je weet is er sprake van censuur op de literatuur als een despoot je land regeert. Dit was dus ook zo in het Holland van de 19e eeuw. Toendertijd publiceerde de dichter ‘Helmers’ zijn verzetsgedichten ‘de lijkzang op het graf van Nederland’ en ‘de hollandsche natie’. Deze gedichtenwaren zeer anti-Frankrijk en weldra stond er een prijs op z’n hoofd. Hij stierf echter een natuurlijke dood op de dag voordat hij gearresteerd zou worden. In bijlage 3 treft u enkele regels uit het protestdicht van Helmers. Een andere bekende schrijver uit die periode is natuurlijk ‘E. D. Dekker’ die als ‘Multatuli’ zijn kritiek op het Nederlandse beleid in Indonesie aan de man bracht. De poezie had dus net als nu een funktie van uitdrukken van onrechtvaardigheid. In het begin van de 19e eeuw zien we ook een opkomst van de romantiek, als eerste in Engeland. Dit was een reactie op de gevolgen van de industriele revolutie en het rationalisme. Romantische dichters willen ontsnappen uit de werkelijkheid (escapisme), want ze zijn niet tevreden met de huidige gang van zaken in de samenleving. Opmerkelijk is dat de romantici het leven in de goot verheerlijkten. Ze prezen de sex, de drugs en de drank en noemde dit ‘Tramp-life’. In de 19e eeuw werden deze romantici ‘Bohemians’ genoemd. Overeenkomsten en verschillen. - In bijlage 4 treft u wederom een rap van de nederlandse ‘Osdorp posse’ die met hun rap ‘Censuur’ ook een soort protestactie tegen de regering begonnen. Deze strijd is in zekere zin te vergelijken met die van Helmers, al waren de Omstandigheden in die tijd natuurlijk iets anders. Toch is het principe om hun woede over beperkingen die de overheid heeft gesteld uit te drukken in gedichten hetzelfde. Zelfs de rijmschema’s zijn nagenoeg hetzelfde (A-A-A-B-C-C-C-B en A-A-B-C-C-B) maar dit is verder niet als argument te gebruiken. - Een grote tegenstelling is echter de drang van de romantici om te ontsnappen aan de werkelijkheid. In de rap is het juist de kunst om zo realistisch mogelijk te blijven. - Wat wel een overeenkomst is tussen de 19e eeuwse romantici en de moderne rappers is dat ze allebei niet tevreden zijn met de huidige hier en nu. - Romantici verheerlijkten het leven in de goot. Ze prezen de sex, de drugs en de drank en noemde dit ‘Tramp-life’. Heel toevallig heeft de moderne rap-scene ook een benaming voor deze levensstijl, namelijk ‘Thug-life’ (leven als een crimineel/junk). Deze term is verzonnen door de rapper ‘2pac’, die de leus zelfs op zijn buik liet tatoeren (zie foto). Deze levensvisies zijn vrijwel identiek aan elkaar. - Een andere overeenkomst tussen de romantici en de rappers is dat ze allebei revolutionairen zijn die de wereld willen verbeteren door in hun werk de juiste levenswijze te verkondigen. De 20e Eeuw. Literaire ontwikkelingen. In het begin van de 20e eeuw waren de omstandigheden van de burgers zeer slecht. Er was veel vervuiling en weinig reiniging. Er was een groot verschil tussen de arbeiders en de bazen van de industrie. Het was in die tijd dat schrijver ‘Charles Dickens’ schreef over het arm-rijk contrast. Een bekend werk van hem is het stuk ‘A Christmas Carol’, dat gaat over een gierige baas die zijn enige arme werknemer zwaar uitbuit. Hij is op kerstavond echter alleen en ongelukkig met al zijn geld, terwijl zijn arme werknemer wel ‘happy’ is. Dickens brengt zijn verhalen met een lach en een traan. Dat wil zeggen dat de zware inhoud wordt gecompenseerd met humor. Een toename in ontwikkeling van de techniek zorgt er in de 20e eeuw voor dat er in veel huishoudens een radio en halverwege de eeuw ook een televisie staat. Dit is voor de literaire stromingen erg handig, omdat ze met deze nieuwe media meer publiek kunnen bereiken dan ooit. Tijdens de twee oorlogen staat de literatuur natuurlijk echter op de waakvlam, om daarna weer los te barsten. Na de tweede wereldoorlog kunnen we echter weinig meer zeggen over de stijl. In Amerika ontstaat namelijk het vrije gedicht, dat wil zeggen dat er voortaan geen vast onderwerp meer zal zijn en dat de vorm en het rijmschema van het gedicht door de auteur zelf moeten worden bepaald. Het gedicht hoeft zelfs niet eens meer te rijmen. Door de technische revolutie ontstaat er een gigantische opmars van de muziek vanaf de jaren vijftig. De muziek heeft in zijn laatste veertig jaar net zoveel stijlen gekend als de literatuur vanaf zijn oorsprong. Dat wil zeggen tot de jaren negentig. In de jaren negentig is de innovatiedrift van zowel de literatuur, de poezie en de muziek vrijwel verdwenen. De rap is het antwoord van de weinige artiesten die nog wel in zijn voor vernieuwing. Zij namen alle sterke punten van de drie stromingen, combineerde die met talent en een nieuwe stijl was geboren. Maar al bij de geboorte van de stijl vloog de kritiek uit alledrie de hoeken in het rond. Zijn de artiesten vergeten hoe hun eigen stijl is ontstaan, of zijn ze zo consevatief geworden dat ze geen nieuwe stromingen meer accepteren? Overeenkomsten en verschillen. - De verhalen van Dickens hebben een protestfuktie. Dat deze protestfunktie van zijn stukken een overeenkomst met het heden is hoef ik waarschijnlijk al niet eens meer uit te leggen. - Dickens brengt zijn werk met een lach en een traan. Hij schetst de barre werkelijkheid en gebruikt humor om de ‘pijn’ enigszins te verzachten. Ook in de rap gaan humor en hardheid maar al te graag gepaard. Wel moet erbij gezegd worden dat de humor niet als verzachtend, maar als een extra vernederend middel wordt gebruikt in raps. - Het vrije gedicht geeft de auteur het recht om zelf te bepalen hoe zijn gedicht eruit komt te zien. Dit is een overeenkomst met de rap, waar in vorm, onderwerp en rijmschema ook de volledige vrijheid wordt gegeven. - Bij rap wordt alleen de beperking opgelegd dat je werk wel moet rijmen en dit hoeft vanaf 1945 bij een (vrij) gedicht ook niet meer. De Geschiedenis van de ‘Rap

In het begin van de jaren tachtig was er in Amerika sprake van een soort van rassenstrijd. De zwarte bevolking was weliswaar bevrijd van de slavernij, maar toch werden zij alles behalve geaccepteerd door de ‘normale’ blanke burgers. De zogenaamde ‘Niggers’ kregen de mindere baantjes en kwamen zo ook massaal in de armere wijken van de stad terecht, die ‘ghetto’s’ worden genoemd. Enkele zwarte muzikanten zochten via muziek een uitweg om ook van het rijke leven te proeven, geaccepteerd te worden door de maatschappij en om de boodschap van hun onrechtvaardige behandeling over te brengen op het grote publiek. Ze hadden echter veelal niet de benodigde materialen en geld om volwaardig mee te draaien in de toenmalige blanke muziekwereld. Vandaar dat zij toen de stijl bedachten die wij nu kennen als de ‘Rap’ stroming. Om deze stijl te beoefenen had je alleen een simpele vierkwartsmaat als ‘beat’ nodig, die met gewoon huis-, tuin- en keukenmateriaal al tot leven kon worden geroepen. Voeg je eigen stem en dichttalent daaraan toe en je hebt alle middelen om een ‘Rap’ in elkaar te zetten. Aanvankelijk ‘Rapten’ onze artiesten gewoon op de hoek van de straat in hun eigen ‘ghetto’ waar geen blanke zich ooit durfde te vertonen. De teksten van de ‘Raps’ waren dan ook vaak grof en bevatte veel kritiek met een racistische ondertoon tegen de heersende blanke bovenlaag. Juist door deze kritiek steeg de aandacht van de zwarte bevolking voor de ‘Rap’ en de stroming groeide. De bekendheid steeg echter alleen nog binnen de muren van de zwarte ‘ghetto’s’. Halverwege de jaren tachtig was de belangstelling voor ‘Rap’ onder de zwarte bevolking zo gegroeid dat de ‘rappers’ zich qua beroemdheid zonder twijfel konden meten met de blanke muzikanten. In die tijd scoorde ‘rapper’ Chuck-D met zijn groep ‘Public Enemy’ (vijand van de maatschappij) veel hits doordat hij de show stal met zijn eigen rapstijl met een criminele uitstraling. Hij verhaalde in zijn raps over de falende amerikaanse politie en over het goede leven van de ‘perfecte’ zwarte maffiabaas. Op het podium liet hij zichzelf omringen door gevaarlijk uitziende ‘zware jongens’ met pistolen. Met deze stijl blies hij leven in de zogenaamde ‘Gangster-Rap’ die vandaag de dag nog te horen is op radio en televisie. Toendertijd kreeg de rapper echter veel kritiek vanwege zijn grove taalgebruik en zijn duistere uitstraling. De belangrijke boodschap die zijn raps bevatten werden daarom niet begrepen. De massa zag niet dat de grove taal uit woede over het heersende onrecht in de raps werd verwerkt. Door dit onbegrip werden de rappers nog razender, wat tot gevolg had dat de schunnige taal in de raps alleen maar toenam. Ondanks de vele kritiek nam het aantal rappers, die de kritiek veelal als extra motivatie zagen, sterk toe. Rappers als ice-T zorgden ervoor dat de gangster-rap niet meer was weg te denken uit de maatschappij. Hoewel de rappers nog steeds niet door het ‘gewone volk’ erkend werden, had de rap zich inmiddels over de hele wereld verspreid, zij het overal in de onderste lagen van de samenleving. Deze verspreiding, zonder aandacht van het grote publiek, wordt ‘the Underground’ genoemd. Ook in nederland ontstond in 1988 het zogenaamde ‘Ondergrondse Netwerk’. De stijgende interesse voor rap was de platenmaatschappijen natuurlijk ook niet ontgaan. Een aantal rappers (waaronder Public Enemy zelf) werd daarom eind jaren ‘80 gecontracteerd, waardoor de muzikale kwaliteit van de raps enorm steeg. De massa vond de raps echter nog steeds te grof en misschien ook wel te realistisch. De meeste gecontracteerde gangster-rappers waren bovendien wegens de schunnige en harde teksten zelden te horen op de radio. Vandaar dat de platenmaatschappijen gingen zoeken naar een manier om rap op een klantvriendelijke manier te presenteren, omdat ze zagen dat er wel degelijk een markt voor was. Op deze manier ontstond de ‘commerciele-rap’. Er werden zwarte talenten gezocht die voor veel geld hun idealen om een booschap over te brengen wilden laten vallen. Omdat de platenbazen naar verhouding veel geld hadden, hoefden ze niet ver te zoeken om zulke rappers, die nog steeds niet uit rijke families kwamen, te vinden. De commerciele-rap was minder grof, de teksten gingen over nutteloze onderwerpen en waren inhoudelijk gezien erg zwak, waardoor ze makkelijker te verteren waren door het grote pbliek. En toen de eerste commerciele raps op de amerikaanse radio en televisie te horen waren sloeg dat zo aan bij het grote publiek dat rap de belangrijkste muziekstijl werd in de VS. Met de komst van de commerciele-rap zien we ook de eerste blanke rappers ten tonele verschijnen. Aanvankelijk waren alle blanke rappers commercieel, omdat zij op hun beurt weer niet geaccepteerd werden in de underground. Een van de bekendste blanke rapformaties uit die tijd is de groep ‘Beastie Boys’ die ondanks hun positie en huidskleur wel enigszins respect wisten te vergaren bij het zwarte publiek met hun hit ‘Fight for your right to party!’. Sommige blanke rappers zagen echter dat de commerciele rap zijn betekenis had verloren en alleen maar gezwicht was voor het grote geld van de muziekindustrie. Pas halverwege de jaren ‘90 zien we de eerste blanke rappers in de underground. Opvallend is echter dat de blanke undergroundrappers evenals hun zwarte collega’s uit de armere wijken van de amerikaanse steden komen. Naarmate het zwart-wit contrast vervaagde, ontstond er een arm-rijk contrast wat voor dezelfde tweedeling tussen commercieel en underground zorgde, zij het op grond van andere criteria. Halverwege de jaren ’90 zien we ook de komst van de commerciele rap in andere delen van de wereld. Ook zien we dat de voertaal (Engels) langzaam aan het wegvallen is en de eerste raps in de eigen moedertaal verschijnen. Hierdoor wordt voor het eerst de essentie van rap duidelijk aan het grote publiek buiten de VS, die voorheen de raps deels niet konden verstaan. Zo was er in Nederland de ‘Osdorp posse’ en in Frankrijk de groep ‘NTM’. Deze groepen kregen net als de eerste groepen in Amerika weinig acceptatie van de massa, doordat de harde teksten in de eigen moedertaal harder aankwamen. Maar ook hier zorgde de commerciele rap voor acceptatie en groeide rap wereldwijd uit tot een bekende muziekstijl. Vandaag de dag is het verschil tussen commerciele en underground rap in Amerika echter nauwelijks te merken. Dit is met name te danken aan de grotere tolerantie voor grof taalgebruik, de oprichting van ‘zwarte platenlabels’ en de behoefte van underground rappers om ook te leven in de jet-set. In Amerika is de rap niet meer weg te denken uit de muziekindustrie en alle huidskleuren genieten er vrolijk van mee. In de rest van de wereld is het echter nog niet zover. De commerciele rap vliegt je om je oren, terwijl de hardcore-rappers nog steeds de strijd tegen de media aan het vechten zijn. Door alle radioboycotten houden weinig underground-formaties het lang uit in de muziekbizz’. Het is voor deze figuren te hopen dat de ‘muzikale revolutie’ zich dus ook uitbreidt naar de rest van de wereld, zodat alle rappers wereldwijd door het grote publiek geaccepteerd zullen worden. Op de volgende pagina treft u een voolbeeld aan van de ‘oorlog’ die gaande is tussen de ‘hardcore-scene’ en de commerciele rappers in ons eigen land. Bijlage 1 is een artikel over de commerciele rapper ‘Extince’ en bijlage 2 bevat een deel van de songtekst van het lied ‘Braakwater’. Dit nummer is door de underground-groep ‘Osdorp posse’ geschreven als kritiek op het succes van de commerciele rapper. Na het lezen van beide stukken wordt duidelijk dat de ‘objectieve’ media toch de kant van de commercie kiest. BIJLAGE 1
Deel uit artikel over Extince
Het heeft lang geduurd maar nu is ie er dan: de debuut-cd van de Bredase rapper Peter Kops alias Extince. Binnenlands Fonk heet het schijfje, naar een zinnetje uit zijn grootste hits tot nu toe: spraakwater. Ik breng de binnenlandse fonk op verzoek
Die gaat erin als Koek
Ik zet de stoute rappers in de hoek
Want ik ben jullie meester weet je nog, je wist ervan
Hiphop is een vak en Extince is jullie vakman
Zo begint het nummer spraakwater waarmee Extiince eind 1996 de hitparade in denderde. Peter kops alias Extince wilde als kind drummer worden. Totdat de rapmuziek zijn slaapkamer binnendrong. Vanaf de eerste scratch wist Kops dat ook hij rapper wilde zijn. En dan het liefst een die klonk als zijn Amerikaanse voorbeelden. "de eerste rap song die in van a tot z na kon do0en was Go see the doctor van Kool Moe Dee. Niemand dacht er toen aan om in het Nederlands te gaan rappen." Rappen deed je in het engels vond Peter Kops toen hij in 1987 de single The milkshake Rap uitbracht. Het nummer werd een hitje en zorgde ervoor dat het wereldje van rappers en rap-liefhebbers de naam Extince kende. Niet verwonderlijk dus dat Osdorp Posse vroeg om een gast-rap van Extince op de single Turbo Taal. Het rappen in de moerstaal beviel goed. Want na de debuut-single spraakwater kwam al snel de opvolger kaal of kammen. Wie had ooit kunnen raden dat de eenmalige samenwerking van Osdorp Posse en Extince uiteindelijk tot een Nederlandstalige cd van de laatste zou leiden? En tot een langdurige ruzie tussen de twee nederrap-acts! Jaloers
Braakwater heette het nummer waarmee Osdorp Posse het succes van Extince tot nul en generlei waarde verklaarde Hallo zet die kutradio uit

Weer die Peter in de ether
Die commerciele mee-eter
Klinkt voor geen meter meer
En ik zweer voor mijn eigen eer
Dat ik me verre van die commerciele shit afkeer
Peter Kops schrok van de kritiek van Def P. van Osdorp Posse. "Ik heb nooit precies geweeten aarom hij zo lelijk uithaalde. hij zal het vast wel gemeend hebben, maar hij is natuurlijk ook een slimme jongen die kans zag op de flow van spraakwater mee te liften. De Posse heeft vijf cd's gemaakt en slechts met 1 nummer gescoord. Als ik gelijk met de eerste single scoor, is dat iets om jaloers op te zijn, denk ik. Def P. vindt dat ik geen hip-hop maak maar commerciele shit. Onzin is dat. Ik maak hip-hop. Osdorp Posse maakt hardcore-shit. Toch heb ik respect voor die jongens. Ze houden zich zonder radio en tv toch al jaren staande. BIJLAGE 2 ‘Braakwater’ door ‘Osdorp posse’ Hallo, zet die kutradio uit, weer die Peter in de ether, die commerciele meeeter klinkt voor geen meter
meer en ik zweer voor mijn eigen eer, dat ik me verre van die commerciele shit afkeer. Want de Vanilla Ice van Nederland is opgestaan
en is met slappe nederhop in de top gaan staan. En dan noemt die flop zich de top van de nederhop -- pop pop -- zeg het nog eens en het kost je je kop. Want voor de tijd dat ik vier vette albums dropte, had jij alleen een milkshake-rap die flopte. Dus ga nou maar weer radiocommercials inrappen, want de echte Nederlandse meester kan je niet neppen. Jij deed altijd alles Engels vanaf het begin, en nou is Nederhop in, en jij springt er midden in. Met je brave ABN klaar voor de top 40, heel slim zakenmannetje maar erg smerig. We maakten samen Turbotaal want ik dacht "altijd man" maar effe later had ik daar al grote spijt van. Want we hadden die shit nog niet afgemixt, of je had de Buma-Stemra papieren al gefixt. Nou geen vriendendienst, okee geen probleem, maar wat je ons toen flikte was echt extreem. Jouw gezeik om je geld begon daarna heel vlug, je eiste zelfs meer als ons, achter onze rug. Je wou een vet percentage voor je perciflage, met je nederhoprage-shit soft als page. Meeloper, rapstroper, rotte grote geldhoper, wacker dan de Hammer want die doet het proper -- en doper -- Dus ga de rapscene maar naaien, want je pluggers zullen paaien om je shit te draaien. Met je spraakwater, spraakwater fokking braakwater, hier komt de spraakmaker en de echte smaakmaker. Ok nu het Villa 65 hoofdstuk, de Dutch Masters zijn OK, maar Villa geeft geen fuck, of fokking cent om onbekend raptalent, want je blijft onbekend als je geen vent bent, die zwaar teert op de New York rapstijl. Ondertussen maak ik jullie Osdorp rapgeil
Maar dat zal je nooit toegeven, maar wacht even

dan zal ik jullie teven de waarheid geven. Vroeger vonden jullie Nederlandse rap niet goed, maar hoe kan het dan dat nou iedereen 't doet? Hypocriete dwazen, wie lacht er nou het laatste? X ik zou je nog niet eens in een hondehok plaatsen. En ik zeg je nou beslist wat je misschien niet wist: Commerciele neprappers worden zwaar gedist. Nog een goeie van de tip top 10 misschien, laat je gezicht maar niet meer zien in de hardcore-scene. Radio-nicht je bent zo zoet als honing, haal je onderdanenpik uit de reet van de koning. Want je loopt altijd te slijmen bij je radiovrienden, dus een uitgekiende dis is wat jij verdiende. En iedereen die down met jou is kan 'em krijgen, want ik kan mijn eigen ergenis niet meer verzwijgen. Ongeduldig heb ik radio 3 veelvuldig beschuldigd, en nu blijkt mijn gelijk dus huldig
de hardcore, fok de radio.. oh heerlijk, mij draaien ze toch niet want ik ben te eerlijk. Ze zaten er met z'n allen op te wachten, dat een halve zachte Nederhop zou verkrachten. Maar ik lachte, en nu knal ik de champagne, die commotie was voor ons een promotiecampagne. Want de Nederlandse rap zal jij nu overal horen, en jij hebt daarvoor je laatste eer verloren. BIJLAGE 3: ‘Helmers’ Lijkzang op het graf van Nederland (eerste drie strofen) Wat baten thans de lijkgezangen?Waartoe met uitgebleekte wangenDen toon des weemoeds aangevangen?Ach, Neerland zonk voor eeuwig neer:Wat baat, wat baat een moeder 't klagenAls zij haar zoon naar 't graf ziet dragen?Vergeefs is 't handgewring der zaamgevloeide magen:Het Graf geeft nooit haar' lieveling weer. De tijd zal nooit haar smart doen zwichten;Maar' t kan haar boezemwee verligten,'t Is haar de heiligste aller plichten,Bij 't plegtig duister van de nacht,Op 't effen graf een' traan te plengen,Dien met haar klagten te vermengen:Door de aangebeden schim dit offer toe te brengen,Wordt 's moeders zielesmart verzacht. Zoo zullen thans mijn tranen vloeijen.'k Wil Neerlands graf daar mee besproeien.'k Vloek vrijheids rijkvergulde boeijen,Het juk dat Neerlands hals omklemt.Ja! Vaderland, gij zijt verloren;Gij zult naar Volkstribuinen hooren;Maar zuiver is mijn hart, wat lot u zij beschoren,'k heb nooit in uwen val gestemd. BIJLAGE 4: ‘Osdorp posse’ censuur. Verbieden is verboden dus verboden te verbieden. Platenbazen die verbieden hebben mij niets te bieden. Als er wordt gezeken dan heb ik het snel bekeken. Onze teksten zijn voor kenners en niet voor domme leken. Ze geven aan muziek de schuld van haat en zelfmoord, agressie en depressie heb je zo iets doms gehoord? Sukkels die zelfmoord plegen zijn ziek, de reden kan van alles zijn, maar 't komt niet door muziek. Christelijke sukkels draaien dit achterstevoren, om er zogenaamd een kwade boodschap in te horen. Maar waar ik op duid zeg ik wel vooruit, je luistert naar de duivel, duidelijk en luid. Wie bepaalt er wat ik niet mag horen of zien, een rechter en een achterlijke keurgroep misschien? Oud geworden zeikers die bang zijn voor morgen, willen alles houden door voor de jeugd te zorgen. Maar zorgen doe je niet door te censureren, zo ontneem je ons de kans een eigen mening te creeren. Als de inspiratiebronnen haat en geweld zijn, hoe denk je dan dat de teksten zullen zijn? Een gemaakt produkt van z'n eigen omgeving, die de waarheid zegt over z'n eigen beleving. Zal merken dat conservatieven hem bestrijden
en daarbij worden gesteund door de autoriteiten
De harde waarheid, die wordt gecensuureerd. Terwijl van de waarheid het meeste wordt geleerd. De harde waarheid, die wordt gecensuureerd. Dus eigenlijk zeg je, de waarheid is verkeerd. Loop's in een platenzaak en kijk eens allemaal, hoe muziek wordt beheerst door de Engelse taal. er wordt zonder jou bepaalt wat je aangeboden wordt. Politici zijn bang voor muzikanten, en de grote invloed op hun verwanten. Realistische platen over sex en dood, geweld en drugs en geld en nood
en discriminatie, haat en onrecht. Beschrijf dat liever niet want dat is slecht. Woorden die je niet mag horen, draaien zij achterstevoren, want kennis wordt geboren Aan orginaliteit schiet het zwaar te kort, zodra jouw oren dit horen. En dat is niet wat zij wensen, zo verliezen zij de macht over onwetende mensen. Ze spreken over jeugdbederf en normen, maar hoe kan de jeugd zijn eigen mening
vormen, als er voor hun wordt beslist wat goed is en wat slecht
door een stel ouwe lullen? Wat geeft hun dat recht? Hoever moet deze shit nog komen, tot niemand meer voor z'n mening uit mag komen? Mijn mening is m'n kracht en die ligt niet in hun macht, en dat is wat ze wakker houdt, nacht na nacht. Want we kunnen hun niet stoppen, maar ook niet andersom, want de underground stoppen is het barsten van de bom. De harde waarheid, die wordt gecensuureerd. Terwijl van de waarheid het meeste wordt geleerd. De harde waarheid, die wordt gecensuureerd. Dus eigenlijk zeg je, de waarheid is verkeerd. Platenhoezen hebben stickers, heb je nu je zin? denk je echt dat iemand luistert naar zo'n waarschuwing? Je piept woorden weg, maar geloof je nou echt
dat de mensen niet weten wat er wordt gezegd? Belachelijke zielige imbecielen, debielen met overgevoelige zielen, Ga je gang, piep me weg als ik ga schelden, en probeer meteen te raden wat ik vertelde. Lekkere lekkere lekkere lekkere lekkere lekkere chick, kom es effe hier en zuig es lekker aan m'n %*$(&%%. Is het niet belachelijk, ik weet dat je het weet, censurerende fatsoensrakkers, lik m'n ^(#$#^. Dit is zo nutteloos dom en niet leuk, want of je nou een piep hoort of het woordje *%&$(&. Het maakt niet eens uit en dit is het bewijs, ja, het is wel wat kinderachtig maar voor geen prijs
zal ik m'n teksten aanpassen om jullie te verrassen, jullie die je eigen handen in onschuld willen wassen. Wat is nou erger, mij te laten schelden, of iemand te beletten om de waarheid te melden? Ouwe lullen kom, denk es door joh, het resultaat hiervan heb je gezien in de oorlog. Zolang we hier wonen in het vrije Nederland, staan sukkels met plannen zoals jullie aan de kant. De harde waarheid, die wordt gecensuureerd. Dus eigenlijk zeg je, de waarheid is verkeerd. Eindconclusie. Oke, we hebben nu de hele literatuurgeschiedenis omgespit om te zoeken naar verschillen en overeenkomsten tussen rap en poezie/literatuur. Ik heb aan het eind van ieder tijdperk de bijzonderheden genoteerd en aan de hand van deze gegevens ga ik nu proberen te antwoorden op de onderzoeksvraag. Ik heb uit dit verslag kunnen concluderen dat er geen duidelijke overgang te zien is tussen de oude literatuur en rap. De rap is een stroming die is voortgevloeid uit de muziek en niet uit de literatuur. Na de komst van het vrije gedicht, halverwege de 20e eeuw, staan de ontwikkelingen wat de poezie betreft op een laag pitje. Voor de muziek zijn de laatste 50 jaar echter van grote betekenis geweest. Dit is grotendeels te danken aan de technische revolutie, waardoor de muziek een enorme vooruitgang heeft gemaakt. Op deze manier is de rap ontstaan, niet middels een aftakking in de poeziestroming. Deze conclusie wil niet zeggen dat er helemaal geen overeenkomsten zijn tussen rap en poezie. Integendeel, de rap mag dan wel niet zijn ontstaan uit de poezie, hij is er zeker door geinspireerd. We hebben in dit werkstuk talloze voorbeelden gezien van overeenkomsten tussen de situatie in de rap-scene en de situatie in verschillende literaire tijdperken. We zagen bijvoorbeeld dat er in heel veel periodes in het verleden ook sprake is geweest van een twee-deling tussen commercieel en niet-commercieel, ook al had dat toendertijd een andere naam. Ook zagen we dat de literatuur vele malen fungeerde als vorm van protest, entertainment en het uitdrukken van emoties. Tot slot konden we zien dat de leefsituatie van de vroegere dichters en de moderne rappers veelal hetzelfde was. Al deze dingen leiden onherroepelijk tot een tweede eindconclusie, namelijk dat rap eigenlijk een soort poezie is, daar de situatie, de functie en de vorm erg op elkaar lijken. Dit is hoogst merkwaardig, daar we net hebben besloten dat de twee stromingen niet historisch met elkaar verbonden zijn. Tenslotte rest ons nog de vraag: ‘Moeten de moderne dichters en/of muzikanten de rap als stroming accepteren?’ Het antwoord kan na het lezen van dit werkstuk niet anders luiden dan ‘JA!’. Niet alleen zijn er te veel overeenkomsten tussen de rap en de poezie om een verband te ontkennen, het maken van een rap vereist minstens zoveel talent als het maken van een gedicht of een muziekstuk. ‘I rest my case!!!!’