Paleis op de Dam

In de schepenzaal werd door de schout en negen schepenen recht gesproken. Het vertrek is na de Burgerzaal de grootste van de hoofdverdieping. Het schoorsteenstuk verwijst naar de functie van de zaal. Het werd geschilderd door Ferdinand Bol, een leerling van Rembrand. Mozes daalt de berg Sinaï af met de stenen tafelen. Twee keer per week werden in deze zaal huwelijken voltrokken. De tortelduifjes en de kinderkopjes in de architraaf wijzen hierop. De kamer van de Commissarissen van Kleine Zaken is verbonden met de Schepenzaal. Hier werd recht gesproken in kleine financiële zaken. Ook hier is dit weer te zien aan het beeldhouwwerk. Apollo, de god van de muziek, staat bij de ingang. Als brenger van de harmonie kon hij de conflicten oplossen. Met de hanen boven de deur wordt verwezen naar de twistende partijen.

Secretarije

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

De secretaris van het stadsbestuur beheerde veel informatie die niet in de openbaarheid mocht komen. Op het ene paneel zien we dan ook een vrouw met haar vinger op haar lippen. De vissen en ganzen die steentjes in hun bek hebben verwijzen naar de zwijgzaamheid. Het tweede reliëf verbeeldt een andere deugd van een secretaris, namelijk trouw aan het bestuur. Het is gesymboliseerd door een hond die waakt over zijn dode baas.

Thesaurie Ordinaris

Aan de zuidoostkant van het Paleis bevond zich de Thesaurie Ordinaris. De schatmeesters die hier kantoor hielden waren belast met het beheer van de financiën en de zorg voor de openbare werken. De schatmeesters moesten niet alleen zakelijk en precies zijn, maar moesten ook een gevoel van rechtvaardigheid en een liefdadige houding hebben ten opzichte van de Amsterdamse burgers. Boven de schouw hangt een schilderij van Nicolaes van Helt Stockade. De voorstelling van Jozef die het graan verdeelt onder het Egyptische volk moest een voorbeeld zijn voor de schatmeesters.

Burgemeestersvertrek

In het Burgemeestersvertrek kwamen de vier regerende burgemeesters bijeen. De burgemeesters waren vooraanstaande inwoners van de stad die vaak in de handel actief waren. Zij voerden hun bestuurstaken uit naast hun dagelijkse bezigheden. Belangrijk was dat zij hun belangen niet vermengden. De decoraties in het vertrek waarschuwden hen ervoor. Boven de toegangsdeur is een marmeren reliëf te zien met Mercurius die de honderd-ogige Argus (oplettendheid) met zijn muziek in slaap probeert te sussen om zijn koe te stelen.

Vierschaar

In deze ruimte werd officieel de doodstraf in het openbaar uitgesproken. De burgers hadden vanaf de Damzijde direct zicht op de rechters. Deze zaten voor drie gebeeldhouwde taferelen: barmhartigheid, wijsheid en rechtvaardigheid. Op het linker paneel wordt Zaleucus een oog uitgestoken. Deze wetgever had een wet gemaakt waarin stond dat mensen die overspel pleegden bestraft moesten worden door hen beide ogen uit te steken. Toen zijn eigen zoon overspel had gepleegd offerde hij één oog voor hem op. Het middelste paneel laat het oordeel van Salomon zien. Deze koning moest recht spreken tussen twee vrouwen die beiden beweerden de moeder van een zuigeling te zijn. Toen de vorst beval het kind in tweeën te houwen zodat beide vrouwen een deel konden krijgen protesteerde de echte moeder. De koning wees het kind aan haar toe en bestrafte de leugenares. In het rechterpaneel wordt rechtvaardigheid getoond. De Romeinse consul Brutus had de doodstraf uitgeroepen over de samenzweerders tegen de stad Rome. Toen zijn eigen zoons betrokken bleken te zijn bij de samenzwering, kende hij geen genade en liet ook hen doden.

Van stadhuis naar Paleis

Het stadhuis veranderde in een Paleis toen Louis Bonaparte koning van Holland werd. Hij maakte van de Dam een majestueus plein. Aan de gevel van het Paleis aan de Damzijde werd een balkon gemaakt, zodat de koning zich zou kunnen tonen aan het volk. De burgerzaal werd ingericht als ontvangstzaal. Het Burgemeesters vertrek werd zijn salon. De Thesaurie Ordinaris werd de slaapkamer van de koning en de Vierschaar werd zijn kapel. De koningin, Hortense de Beauharnais, vond het paleis en de omgeving maar niets, zij klaagde over het sombere uitzicht op de nieuwe kerk en bovendien vond zij de stank van de gracht achter het gebouw onverdraaglijk. Na drie weken in het paleis te hebben doorgebracht vertrok zij naar Parijs.

Toen het Nederlandse Koningshuis weer terugkeerde, werd het weer in de oorspronkelijke staat hersteld. In 1938 vierde Wilhelmina hier haar veertigjarige regeringsjubileum. Tien jaar later werd zij opgevolgd door koningin Juliana, zij had nu de beschikking over een in elk opzicht waardig paleis. Sinds 1980 is het Koninklijk Paleis de Amsterdamse residentie van Koningin Beatrix.

Mening:

De video over het paleis op de dam heeft ons veel laten zien over het paleis.Wij weten nu veel meer van de bouw, de geschiedenis en waarvoor het in de loop van de eeuwen gebruikt is. Iets wat wij op het eerste gezicht helemaal niet verwacht hadden, was dat het voormalig als gemeentehuis had gediend. Naderhand werd voor ons duidelijk waarom en begrepen wij ook dat alle wandversieringen, beeldhouwwerken, schilderijen en andere vormen van kunst een heel belangrijke rol speelden in het gemeentehuis. Ondanks de protesten van een aantal mensen, zijn we blij dat het toch gebouwd is. Heel bijzonder vinden wij dat het voor alle zaken waarvoor je op het gemeentehuis moest zijn, een andere ruimte had en dat de mensen (die hun klassieken kenden) wegwijs konden uit de zogenaamde wegwijzers die overal in het gebouw te zien waren. Het is zo boeiend om de klassieken te vergelijken met het heden en erachter te komen dat er bepaalde herkenbare facetten zijn. Zo zie je bijvoorbeeld dat de mens nooit echt zal veranderen en dat dus door de loop van de eeuwen heen de ‘verhalen en gebeurtenissen’ van toen nog steeds zijn toe te passen op huidige gebeurtenissen. Iets anders was het feit dat het paleis als middelpunt van Nederland en in zekere zin van de wereld werd gezien. De grootsheid van het gebouw en de reliëfs van de wereldzeeën bevestigen dat gedeeltelijk. Iets wat wij ons nu niet meer goed voor zouden kunnen stellen, maar wat wij wel heel gunstig vinden is dat de mensen gewoon in en uit konden lopen, met of zonder dieren, er konden komen om zaken te doen en bijna overal rond mochten wandelen. Ergens vinden wij het jammer dat dat nu niet meer het geval is, maar het geeft het paleis als het ware een hogere status. Dit heeft natuurlijk veel te maken met het feit dat Napoleon het gemeentehuis indertijd als het ware tot een van zijn paleizen ‘gebombardeerd’ heeft. Aangezien het gebouw het uiterlijk heeft van een paleis (op de ontbrekende tuinen en oprijlanen na) was het niet zo’n grote stap voor Napoleon, maar het lijkt ons dat het een grote, ingrijpende verandering moet zijn geweest voor de burgers van Amsterdam. Wij vinden het erg jammer dat het paleis toen veel van zijn symboliek is kwijtgeraakt, omdat het paleis en de ruimtes niet meer gebruikt werden waarvoor ze eigenlijk bestemd waren. Gelukkig is het paleis voor publiek nu gedeeltelijk weer open en kan iedereen genieten van de velen schatten die het paleis te bieden heeft. Het paleis op de dam is een gebouw waar zeker de Amsterdammers, maar eigenlijk alle Nederlanders trots op mogen zijn!

De video over het paleis op de dam heeft ons veel laten zien over het paleis.Wij weten nu veel meer van de bouw, de geschiedenis en waarvoor het in de loop van de eeuwen gebruikt is. Iets wat wij op het eerste gezicht helemaal niet verwacht hadden, was dat het voormalig als gemeentehuis had gediend. Naderhand werd voor ons duidelijk waarom en begrepen wij ook dat alle wandversieringen, beeldhouwwerken, schilderijen en andere vormen van kunst een heel belangrijke rol speelden in het gemeentehuis. Ondanks de protesten van een aantal mensen, zijn we blij dat het toch gebouwd is. Heel bijzonder vinden wij dat het voor alle zaken waarvoor je op het gemeentehuis moest zijn, een andere ruimte had en dat de mensen (die hun klassieken kenden) wegwijs konden uit de zogenaamde wegwijzers die overal in het gebouw te zien waren. Het is zo boeiend om de klassieken te vergelijken met het heden en erachter te komen dat er bepaalde herkenbare facetten zijn. Zo zie je bijvoorbeeld dat de mens nooit echt zal veranderen en dat dus door de loop van de eeuwen heen de ‘verhalen en gebeurtenissen’ van toen nog steeds zijn toe te passen op huidige gebeurtenissen. Iets anders was het feit dat het paleis als middelpunt van Nederland en in zekere zin van de wereld werd gezien. De grootsheid van het gebouw en de reliëfs van de wereldzeeën bevestigen dat gedeeltelijk. Iets wat wij ons nu niet meer goed voor zouden kunnen stellen, maar wat wij wel heel gunstig vinden is dat de mensen gewoon in en uit konden lopen, met of zonder dieren, er konden komen om zaken te doen en bijna overal rond mochten wandelen. Ergens vinden wij het jammer dat dat nu niet meer het geval is, maar het geeft het paleis als het ware een hogere status. Dit heeft natuurlijk veel te maken met het feit dat Napoleon het gemeentehuis indertijd als het ware tot een van zijn paleizen ‘gebombardeerd’ heeft. Aangezien het gebouw het uiterlijk heeft van een paleis (op de ontbrekende tuinen en oprijlanen na) was het niet zo’n grote stap voor Napoleon, maar het lijkt ons dat het een grote, ingrijpende verandering moet zijn geweest voor de burgers van Amsterdam. Wij vinden het erg jammer dat het paleis toen veel van zijn symboliek is kwijtgeraakt, omdat het paleis en de ruimtes niet meer gebruikt werden waarvoor ze eigenlijk bestemd waren. Gelukkig is het paleis voor publiek nu gedeeltelijk weer open en kan iedereen genieten van de velen schatten die het paleis te bieden heeft. Het paleis op de dam is een gebouw waar zeker de Amsterdammers, maar eigenlijk alle Nederlanders trots op mogen zijn!